کلیات

شیرهٔ تریاک، نوعی ماده مخدر بسیار قوی است که با کمک «ساقی» تدخین می‌کنند. شیرهٔ تریاک را هم از تریاک و هم از سوختهٔ تریاک می‌توان به دست آورد، اما نوع مرغوب آن از ترکیب سه نسبت سوختهٔ تریاک و یک نسبت تریاک خالص به دست می‌آید. مخلوط سوختهٔ تریاک و تریاک را ابتدا در آب داغ کاملاً حل می‌کنند و سپس حرارت می‌دهند. پس از گذراندن این ترکیب از صافی، و گرفتن «تفالهٔ» آن، آن را مجدداً تا نقطهٔ جوش حرارت می‌دهند تا قوام بیاید و سفت شود. در ایران، گاهی تفاله را مجدداً به تریاک می‌افزایند و این تریاک تقلبی را به فروش می‌رسانند.

به این ترتیب، شیره فقط از ترکیبات محلول در آب تریاک تشکیل می‌شود. با توجه به اینکه مرفین و کدئین آلکالوئیدهای مؤثر اصلیِ تریاک حلّالیت بالایی در آب دارند، غلظت آن‌ها در شیره بسیار بیشتر از تریاک عادی است. اما ترکیبات نامحلول در آبِ موجود در تریاک، مثل پاپاورین و نوسکاپین، در شیرهٔ تریاک وجود ندارند.

تفاوت ظاهری شیره و سوخته در سطح متخلخل سوخته و سطح براق شیره‌است. هردو رنگ قهوه‌ای سوخته مایل به سیاه دارند. قدرت تخدیر شیره چندین برابر تریاک بوده و به معتادانی که دارای سطح مصرف زیاد هستند شیره‌ای گفته می‌شود. به دلیل قدرت تخدیر زیاد شیره، در هنگام مصرف، فرد شیره‌ای به حالت درازکشیده در می‌آید تا از افتادن بر زمین خودداری کند.

ابزار شیره‌کشی نگاری است، ولی شیره را با روش‌های دیگری مانند تدخین با سیخ و سنگ، بلعیدن و حل کردن در مایعات و نوشیدن نیز مورد استعمال قرار می‌دهند.