کلیات
کامبوزیا پرتوی متولد ۱٩ بهمن ۱۳۳۴ بود که در تاریخ ۴ آذر ۱۳۹۹ درگذشت. او بازیگر، فیلمنامهنویس و کارگردان کُردتبار اهل ایران بود. وی ۴ بار موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه برای من ترانه ۱۵ سال دارم، کافه ترانزیت، فراری و کامیون از جشنواره فیلم فجر شده بود و از این نظر رکورددار است. فرشته صدرعرفایی بازیگر، همسر اول کامبوزیا پرتوی و نسرین مرادی همسر دوم پرتوی بود. صدرعرفایی بازیگر اصلی کافه ترانزیت بود و نسرین مرادی هم در آخرین فیلم پرتوی کامیون ایفای نقش کرده بود.
زندگینامه
کامبوزیا پرتوی، ۱۸ اسفند ۱۳۳۴ در رستم آباد گیلان متولد شد. او تحصیلاتش را در دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر ناتمام گذاشت و در دوران دانشجویی چند فیلم کوتاه مستند و داستانی برای تلویزیون ایران کارگردانی کرد.
فعالیتهای سینمایی
کامبوزیا پرتوی فعالیت هنری خود را با ساخت فیلمهای کوتاه در سینمای آزاد دماوند آغاز نمود، بعد از مدتی نخستین فیلم بلند داستانیاش را با نام عینک برای شبکه دوم تلویزیون ساخت و کارگردانی در سینمای حرفهای را با فیلم ماهی تجربه کرد. از آثار مطرح او در زمینه کارگردانی میتوان به فیلمهای ماهی، گلنار، بازی بزرگان، کافه ترانزیت، پرده و کامیون اشاره کرد.
کامبوزیا پرتوی در فیلمهایی مثل آدم (رضا کاهانی)، شبانهروز و پنج ستاره مشاور کارگردان و در فیلمهایی مثل شب یلدا (کیومرث پوراحمد)، یک شب، سه زن (منیژه حکمت) و سوت پایان (نیکی کریمی) مشاور فیلمنامه بودهاست. وی همچنین نویسندگی فیلمنامه فیلمهای دیگری همچون شیرک (داریوش مهرجویی)، دایره (جعفر پناهی)، شب و خیابانهای آرام را بر عهده داشتهاست. پرتوی در ساخت خانه دوست کجاست با عباس کیارستمی همکاری داشت و فیلمنامه ایستگاه متروک را بر اساس طرحی از او نوشت.
جوایز
کامبوزیا پرتوی برای ساخت فیلم ماهی جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا و جایزه یونیسف از جشنواره فیلم برلین و جایزه بهترین فیلم جشنواره فیلم آدلاید استرالیا را به دست آورد.
پرتوی برای کارگردانی کافه ترانزیت جایزه جشنواره بینالمللی فیلم مار دل پلاتا و جایزه فیپرشی جشنواره بینالمللی فیلم داکا و همچنین سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را از جشنواره فیلم فجر و تندیس زرین جشن خانه سینما را کسب کرد و نامزد هوگو طلایی جشنواره بینالمللی فیلم شیکاگو، نامزد جایزه بالن طلایی جشنواره سه قاره در سال ۲۰۰۵ شد. وی همچنین برای کارگردانی این فیلم در بخش بهترین کارگردان کاندیدا شد.
او پیشتر جایزه بهترین فیلمنامه را برای فیلم من ترانه ۱۵ سال دارم (رسول صدر عاملی) در سال ۱۳۸۰ از بیستمین جشنواره فیلم فجر دریافت نموده بود.
او برای سومین و چهارمین بار هم این جایزه را برای فیلمنامه فیلمهای فراری (علیرضا داوودنژاد) و کامیون دریافت کرد.
او همچنین دو جایزه بهترین فیلمنامه از جشن خانه سینما را برای فیلمهای قطعه ناتمام (مازیار میری) و کافه ترانزیت از آن خود کرد. او نویسنده سریال گل پامچال و نویسنده طرح اولیه فیلم گروهبان بودهاست.
فیلم پرده در سال ۱۳۹۱ با کارگردانی مشترک او و جعفر پناهی ساخته شد، فیلمی متفاوت که خود او نقش اول آن را بازی کرد. پرتوی و پناهی به صورت مشترک برای این فیلم نامزد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک، نامزد جایزه بهترین فیلم به انتخاب مخاطبان جشنواره بینالمللی فیلم شیکاگو، نامزد جایزه چشمانداز جدید جشنواره فیلم سیتخس و برنده جایزه خرس نقرهای در شصت و سومین جشنواره بینالمللی فیلم برلین شدند و جایزه ویژه بهترین بازخورد جامعه منتقدان فیلم آنلاین را از آن خود کردند.
درگذشت
کامبوزیا پرتوی، روز سه شنبه ۴ آذر ۱۳۹۹ در بیمارستان دی تهران درگذشت. او از دو هفته پیش برای انجام عمل قلب در بیمارستان بستری شده بود. خبر ابتلای وی به ویروس کرونا از یک هفته قبل از درگذشت اعلام شده بود، و علت اصلی فوت سکته مغزی و عدم تاب آوری اندامها در اثر عمل جراحی و ابتلای همزمان به ویروس کرونا اعلام شد.
سکانس طلایی؛
فیلم بازی بزرگان به کارگردانی و نویسندگی کامبوزیا پرتوی محصول سال 1369 است. در پی تهاجم ارتش عراق و اشغال یکی از شهرهای کوچک مناطق مرزی غرب کشور، عده زیادی از اهالی شهر کشته میشوند و زندهها با شتاب و در زیر بمباران، شهر را ترک میکنند. تنها تعداد کمی از جوانان برای مقاومت در شهر باقی میمانند. هنگام تخلیه شهر، مریم دخترک هفت هشت ساله، در اثر ضربهای موقتاً بیهوش میشود و هنگامی که به هوش میآید، شهر توسط ارتش عراق اشغال شدهاست. در جریان سرگردانیهای مریم در شهر، به نوزاد پسری که اتفاقی زنده مانده، برمیخورد و در همین حین با یونس پسرک ده یازده سالهای که او نیز از جریان تخلیه شهر بازمانده و به مقاومت مسلحانه ادامه میدهد، آشنا میشود. آن دو به اتفاق تصمیم میگیرند جان نوزاد را نجات بدهند و در طی ماجراهایی به ناچار نقش پدر و مادر نوزاد را ایفا میکنند. رزگار محمدامین، رژان عمری، شادی قاضی پور، پوری فاطمه، یونس آتشک، علی مولایی، ابراهیم عمری، محمدابراهیم یوسفی و منصوره جابرستانی در این فیلم مقابل دوربین حسین ملکی بازی کردند. مهرداد جنابی موسیقی متن این فیلم را ساخت و واروژ کریم مسیحی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۱۴۳۰۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۷
سکانس طلایی؛
«ننه لالا و فرزندانش» به کارگردانی و نویسندگی کامبوزیا پرتوی محصول سال 1375 است. علي پسر ننه لالا يك سالي است كه براي كارگري به ژاپن رفته، اما بيشتر از شش ماه است كه از او خبري نيست. حالا همه اهل محل، به خصوص بچهها ميدانند كه ننه لالا چقدر بي تاب است و آرزویي جز يافتن خبري از پسرش ندارد. در يك بعدازظهر گرم آفتابي، كه همه بزرگترها براي مراسم تدفين يكي از اهالي محل به گورستان رفته اند، ناگهان تلفن منزل امير پسرك ده دوازده ساله زنگ مي زند. در آن سوي سيم علي است و ميخواهد با مادرش حرف بزند. او ميگويد يك ساعت ديگر مجدداً تلفن ميكند و از امير ميخواهد در اين فاصله، مادرش را پاي تلفن بياورد. اما مشكل از آنجا آغاز مي شود كه امير در خانه تنها است و پدر و مادرش تمام درهاي خانه را قفل كردهاند تا او از خانه خارج نشود و براي امتحان تجديديش درس بخواند. امير از طريق پنجره مشرف به كوچه، بچههاي محل را خبر ميكند و آنها راه هاي مختلفي را كه در عين خطرناك بودن، با مزه و شيرين هم هستند امتحان ميكنند تا ننه لالا را به تلفن برسانند. ماه تاج متین، ناصر شاگردی، نصراله اطمینان، قاسم نوری کرمانشاهی و خلیل اخوانیان در این فیلم مقابل دوربین بهمن زنوزی بازی کردند و واروژ کریم مسیحی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۰۶۲۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۹
پیکر مرحوم چنگیز جلیلوند پس از بازگشت دخترش به ایران امروز با حضور بستگان و دوستان نزدیک در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
کد خبر: ۱۰۱۷۳۱۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۵
«کافه ترانزیت» به باور منتقدین، مهمترین و بحث برانگیزترین اثر در کارنامه کاری این فیلمساز محسوب میشد و تحسین ناظران را به واسطه اجرای کمنقص متکی بر فیلمنامهای که خود نوشته بود، در پی داشت.
کد خبر: ۱۰۱۶۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۴
کامبوزیا پرتوی ، به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری شده است.
کد خبر: ۱۰۱۶۸۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۳
سکانس طلایی؛
فیلم سینمایی «گلنار» به کارگردانی کامبوزیا پرتوی و تهیه کنندگی وحید نیکخواهآزاد، محصول سال 1367 است. گلنار با پدربزرگ و مادربزرگش زندگی میکند. روزی به کنار چشمه میرود تا آب بیاورد. باد دستمال آبی او را که یادگار مادرش است، با خود میبرد. گلنار در پی دستمال به جنگل میرود و راه را گم میکند و گرفتار خاله خرسه میشود. خرسها او را برای انجام کارهای روزانه و پختن کلوچه پیش خود نگه میدارند. پدربزرگ و مادربزرگ به کمک اهالی به دنبال گلنار میگردند، اما او را نمییابند. خاله قورباغه خود را به گلنار میرساند و با هم نقشهای برای فرار میکشند. گلنار به خرسها میگوید به شرطی پیش آنها میماند که یک سبد بزرگ کلوچه دست پخت او را برای خانوادهاش به روستا ببرند. خرسها میپذیرند. گلنار در سبد کلوچه پنهان میشود و بدین ترتیب همراه خرس به خانهشان بازمیگردد. شهلا رياحی، محرم بسيم، اكبر دودكار، غزل شاكری، عليرضا رونقی، رضا حقيقتی، پرويز جعفری و... در این فیلم مقابل دوربین عطا الله حياتي بازی کردند. محمدرضا علیقلی موسیقی متن این فیلم را ساخت و مقصود قائم این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۹۰۷۳۴۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۰۳
سکانس طلایی؛
«کافه ترانزیت» هفتمین فیلم بلند سینمایی کامبوزیا پرتوی محصول سال 2005 ایران، فرانسه و ترکیه است. زنی به نام ریحان شوهر خود را به تازگی از دست دادهاست. شوهرش برای او فقط قهوهخانهای در کنار جاده در نزدیکی ماکو به ارث گذاشتهاست. این زن تلاش میکند تا استقلال خود را حفظ کند ولی برادر شوهرش ناصر در جلوی پای این زن سنگ انداخته، تا ریحان را مجبور کند که با او ازدواج کند... . پرویز پرستویی، فرشته صدرعرفایی، نیکولاس پاپادوپلوس، اسویتا میخالیشینا و اسماعیل سلطانیان در این فیلم سینمایی مقابل دوربین محمدرضا سکوت بازی کردند. علی بیرنگ موسیقی متن این فیلم را ساخت و جعفر پناهی این اثر را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۸۶۵۶۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۳
تریلر؛
خیابانهای آرام پانزدهمین فیلم بلند سینمایی کمال تبریزی در مقام کارگردان است. این فیلم با نویسندگی کامبوزیا پرتوی و تهیهکنندگی سید محمود رضوی محصول سال 1389 است و داستان خبرنگاری است که در یک روز کاری خود با حوادثی در سطح شهر روبرو میشود. این فیلم در ترکیه ضبط شده و ظاهراً فضایی کمدی دارد. نیکی کریمی، حسن معجونی، لعیا زنگنه، محمدرضا فروتن، رضا داوودنژاد، عیسی یوسفیپور، عباس توفیقی، سوگل قلاتیان، امیر زمستانی و... در این فیلم سینمایی مقابل دوربین علی محمد قاسمی نقش آفرینی کردند و بابك ميرزاخوانی موسیقی متن این فیلم را ساخت. این فیلم از زمان تولید تاکنون در توقیف است و زمینه رفع توقیف آن فراهم نشده است. تنها تریلری که تاکنون از این فیلم پخش شده را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۹۷۱۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۲/۲۰
سکانسطلایی؛
«ایستگاه» متروک سومین فیلم بلند سینمایی علیرضا رئیسیان در مقام کارگردان و به نویسندگی عباس کیارستمی و کامبوزیا پرتوی و محصول سال 1380 است. مهتاب و محمود که سالها از ازدواجشان میگذرد، هنوز صاحب فرزند نشدهاند و این شرایط دشواری را پیش آورده است... . لیلا حاتمی، نظام منوچهری، مهران رجبی و محمود پاک نیت در این فیلم مقابل دوربین محمد آلادپوش نقش آفرینی کردهاند. موسیقی متن این فیلم را نیز پیمان یزدانیان ساخت و حسین زندباف این اثر را تدوین کرده است. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در «تابناک» تماشا میکنید.
کد خبر: ۷۵۶۳۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۲۷
سکانس طلایی؛
فیلم سینمایی «شب یلدا» به کارگردانی کیومرث پوراحمد و کیومرث پوراحمد با مشاوره کامبوزیا پرتوی محصول سال 1390 است. حامد علیرغم علاقه بسیار به همسرش مهناز و فرزندش نازی، آنها را پس از ده سال زندگی مشترک به خارج از کشور میفرستد. بهانه مهناز برای سفر، آزادی بیشتر است، اما پس از خروج از کشور، رفتارهای مشکوکی از او سر میزند. دوستان حامد در خارج به او اطلاع میدهند که مهناز با فردی به نام «آقای شریف» از دوستان قدیمی حامد در ارتباط است. حامد که از نظر روحی بسیار حساس شده، به همسرش بدگمان میشود و خود را در خانه حبس میکند. در این مدت، او بطور اتفاقی و به صورت تلفنی، با زنی مطلقه به نام «پریا فردوسی» آشنا میشود و به توصیه پریا، به مرور گذشتهاش میپردازد. او به تدریج درمییابد که مهناز او را دوست نداشته و بدون عشق با او زندگی کرده است. مهناز پس از مدتی، تلفنی به حامد اطلاع میدهد که برای گرفتن اقامت، باید از حامد طلاق بگیرد و به عقد شریف دربیاید. حامد یک سال را در وضعیت سردرگمی و افسردگی میگذراند. محمدرضا فروتن، الهام چرخنده، هیلدا هاشمپور، پروین دخت یزدانیان، مریم پوراحمد، محمد جعفریه، محمدحسین سعدآبادی، ولی اله رهبر و... در این فیلم مقابل دوربین حسین جعفریان بازی کردند. حمیدرضا یراقچیان و پری ملکی موسیقی متن این اثر را ساختند و کیومرث پوراحمد این فیلم را تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۶۷۴۸۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۱۷