در مورد چه گوارا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
ارنستو «چه» گِوارا ( Ernesto Che Guevara) پزشک، چریک، دیپلمات، نظریهپرداز جنگی و انقلابی مارکسیست زادهٔ آرژانتین و یکی از شخصیتهای اصلی انقلاب کوبا بود. چهره و ظاهر او بهطور فراگیر به عنوان یکی از نمادهای پادفرهنگ انقلابی و یک نشان حماسی جهانی شناختهشده در فرهنگ عامه تبدیل شدهاست.
به عنوان یک دانشجوی جوان پزشکی، گوارا آمریکای جنوبی را سفر کرد و با مشاهده فقر، گرسنگی و بیماری، روحیه مبارزه در وی پدیدار شد. تمایل رو به فزون او برای نقشآفرینی در مبارزه برای سرنگونی آنچه استثمار کاپیتالیستی آمریکای لاتین توسط ایالات متحده آمریکا میدانست، او را ترغیب کرد تا با اصلاحات اجتماعی گواتمالا تحت ریاستجمهوری خاکوبو آربنز همراه شود، اما طولی نکشید که آربنز در اثر کودتایی که سازمان سیا در حمایت از کمپانی یونایتد فروت ترتیب داده بود، وادار به کنارهگیری شد و این واقعه ایدئولوژی سیاسی گوارا را تحکیم کرد. پس از آن در مکزیکو سیتی با رائول و فیدل کاسترو دیدار کرد و به جنبش ۲۶ ژوئیه آنها پیوست و با هدف سرنگونکردن فولخنثیو باتیستا، دیکتاتور کوبا که تحت حمایت ایالات متحده بود، با کشتی گرانما عازم کوبا شد. گوارا بسیار زود میان انقلابیون به چهرهای برجسته تبدیل شد و به درجه فرمانده دوم ترفیع یافت. او در دو سال مبارزات چریکی علیه باتیستا که منجر به انقلاب کوبا شد، نقشی کلیدی ایفا کرد.
پس از انقلاب، گوارا در دولت جدید عهدهدار نقشهای کلیدی متعددی شد؛ از این مناصب میتوان به بررسی درخواستهای تجدید نظر و تیرباران افرادی که از سوی دادگاههای انقلابی به «جنایت جنگی» محکوم شده بودند، رهبری اصلاحات ارضی کوبا به عنوان وزیر صنایع و نیز رهبری نهضت سوادآموزی موفق کوبا، فعالیت به عنوان رئیس بانک ملی و مدیر آموزشی قوای مسلح کوبا و انجام سفرهای بینالمللی به عنوان نماینده سوسیالیسم کوبا اشاره کرد. چنین موقعیتهایی او را قادر میکرد تا در مسائل مهمی مانند تعلیم شبهنظامیان کوبایی که در حمله به خلیج خوکها به پیروزی رسیدند و انتقال موشکهای بالستیک هستهای شوروی به کوبا که منجر به بحران موشکی کوبا در ۱۹۶۲ شد، عهدهدار نقشی محوری باشد. علاوه بر این، او یک نویسنده و خاطرهنویس چیرهدست بود که آثاری مانند یک کتاب راهنمای جنگ چریکی و کتاب پرفروش خاطرات موتور سیکلت را نوشتهاست. تجربیات و مطالعاتش در مارکسیسم–لنینیسم او را به این باور رسانده بود که عقبماندگی و وابستگی جهان سوم نتیجه از امپریالیسم، استعمار نو و سرمایهداری انحصاری ناشی میشود و انترناسیونالیسم پرولتری و انقلاب جهانی تنها چاره رهایی از این وضعیت است. چه گوارا در سال ۱۹۶۵ میلادی کوبا را با هدف صدور انقلاب ترک کرد؛ او نخست در شورش سیمبا در کنگو شرکت کرد و پس از ناکامی، تلاشش را در بولیوی در آمریکای لاتین از سر گرفت اما توسط ارتش آن کشور با کمک سازمان سیا دستگیر و به سرعت اعدام شد.
نظرات دربارهٔ گوارا و میراثش متفاوت است؛ او برای گروهی شخصیتی محترم و برای گروهی دیگر منفور است و این تناقض را میتوان در بسیاری از زندگینامهها، خاطرات، مقالات، مستندها، آهنگها و فیلمهای مرتبط با او مشاهده کرد. «شهادت» چه گوارا، ندای شاعرانه او برای مبارزه طبقاتی و تلاشش برای خلق «انسانی نو» که به جای مشوقههای مادی، به وسیله انگیزههای اخلاقی پیش رانده میشود، او به یکی از اصلیترین نمادها و الگوهای جنبشهای چپ تبدیل کردهاست. اما راستگرایان چه را به اقتدارگرایی و توسل به خشونت علیه رقبای سیاسی متهم میکنند. با وجود این اختلافات، مجله تایم از او به عنوان یکی از ۱۰۰ فرد تأثیرگذار قرن بیستم نامبردهاست. همچنین به گفته دانشگاه هنر مؤسسه مریلند، تصویر او که توسط آلبرتو کوردا انداخته شده و چریک اسطورهای نام دارد، معروفترین عکس جهان است.
در مورد چه گوارا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
وقایع اتفاقیه؛
ارنستو چه گوارا در چهاردهم مه 1928 در آرژانتین و از پدر و مادری ایرلندی – اسپانیایی متولد شد."چه" علاقه شدیدی به مارکسیسم داشت و در مکزیک به فیدل کاسترو، رهبر یکی از جنبش های انقلابی پیوست تا برای آزادی کوبا بجنگد. پس از آنکه فیدل کاسترو، رژیم فولخنسیو باتیستا (Fulgencio Batista ) را سرنگون کرد، چه گوارا به مقام بالایی در دولت جدید دست یافت.زمانی که او وزیر صنایع کوبا بود، دست از کار کشید و بار دیگر به زندگی چریکی بازگشت. چه گوارا در آمریکای لاتین و آفریقا به مبارزات مسلحانه پرداخت.او در 8 اکتبر 1967 در روستای کوچکی در بولیوی همراه با چند تن از یارانش به محاصره ارتش بولیوی درآمد و دستگیر شد و در 9 اکتبر همان سال تیر باران شد.قرائت قسمتهایی از نامه خداحافظی چه گوارا توسط فیدل را با زیر نویس فارسی در ویدیو تابناک ببینید.
کد خبر: ۸۰۱۱۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۲/۳۱
وقایع اتفاقیه؛
ارنستو چه گوارا در کنار فیدل کاسترو یکی از رهبران انقلاب کمونیستی کوبا بود. دیدگاه او در مورد آمریکای لاتین و مردم پس از سفری طولانی با موتورسیکلت دور آرژانتین و سایر کشورهای آمریکای لاتین بسیار تغییر کرد. پس از این سفر او به آرژانتین بازگشت مدرک پزشکی خود را گرفت و سپس با پیوستن به کاسترو علیه حکومت باتیستا در کوبا جنگید. پس از پیروزی در کوبا برای انتشار انقلاب به سایر کشورهای آمریکای لاتین به بولیوی رفت ولی آنجا در تله سیآیای کشته شد.
سخنرانی او در مورد امپریالیسم را در ویدیو تابناک با زیرنویس فارسی ببینید.
کد خبر: ۷۹۸۳۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۲/۲۲