«صلح عمری برای فرزند» راهکاری ویژه برای انتقال اموال والدین به فرزندان
صلح عمری برای فرزند، در شرایطی کاربرد دارد که والدین، قصد دارند تا پایان مدت حیات خود، از ملک استفاده کنند و مالکیت، پس از فوت آنها، به فرزند منتقل شود؛ از جمله آثار صلح عمری، آن است که در طول حیات والدین، فرزند نمی‌تواند ملک را بفروشد.
به گزارش «تابناک»؛ یکی از مهمترین عقودی که در قانون مدنی، بیان و شرایط و آثار آن مشخص شده، عقد صلح است. عقد صلح در مقام یکی از عقود معین، قراردادی است که اشخاص، برای انجام پارهای از معاملات یا برای رفع اختلافات خود، از آن استفاده میکنند. صلح عمری در مقام معاملات، در موارد مختلفی، مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ از جمله برای واگذار کردن مال یا اموالی به سایرین. به عنوان نمونه، صلح عمری برای فرزند یا همسر بهصورت گستردهای مورد استفاده قرار می‌گیرد که به موجب آن والدین میتوانند اموال خود را به فرزندان واگذار کنند. صلح عمری، شرایط و آثار حقوقی خاصی را به همراه داشته که با سایر عقود، از جمله عقد بیع، تفاوت دارد.
در ماده ۷۵۲ قانون مدنی، تعریف عقد صلح، ذکر شده است که بر اساس این ماده، عقد صلح در دو حالت مورد استفاده قرار می‌گیرد؛
نخست؛ در مقام رفع تنازع موجود میان افراد یا جلوگیری از تنازع احتمالی در آینده؛ که در این حالت، طرفین عقد صلح برای جلوگیری از ایجاد اختلاف یا رفع آن، قراردادی با هم منعقد کرده و به تنازع و اختلافات خود، خاتمه میدهند.
دومین مورد زمانی است که عقد صلح برای انجام معاملات مد نظر طرفین، از جمله عقد بیع یا خرید و فروش، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این موضوع در ماده ۷۵۸ قانون مدنی ذکر شده که به موجب آن، استفاده از عقد صلح در مقام معاملات، نتیجه معاملهای که مد نظر است را به بار خواهد آورد؛ اما شرایط و احکام خاص آن معامله را ندارد. به همین دلیل، اگر صلح برای انتقال عین مالی در برابر عوض مشخص باشد، نتیجه آن، همان بیع است، اما به لحاظ شرایط، آثار و احکام خاص، تابع عقد صلح خواهد بود، نه عقد بیع. بر این اساس، عقد صلح میتواند در مقام انتقال مال به دیگران، مورد استفاده قرار گیرد. عقد صلح، انواع و اقسام مختلفی دارد که از جمله آنها میتوان به عقد صلح عمری برای فرزند یا همسر اشاره کرد.
صلح عمری برای فرزند که در واقع، برای انتقال ملک به فرزندان، مورد استفاده قرار می‌گیرد، به این معناست که یکی از والدین با ارائه مدراک لازم برای عقد صلح عمری، مالکیت مال مورد نظر را به فرزند خودش منتقل میکند؛ با این شرایط که اولا، مالک مال یا مصالح (صلحکننده) شرط میکند تا زمانی که زنده است، کماکان بتواند از منافع ملک مورد نظر استفاده کرده و طرف مقابل (صلحگیرنده) نتواند استفاده از منافع ملک مورد نظر را از وی سلب کند. دوما، زمانی که مصالح (صلحکننده) فوت کند، عقد صلح، به صورت کامل، آثار خود را بر جای میگذارد؛ به این معنا که متصالح (صلحگیرنده)، مالک عین مال و منافع آن شود و به عبارت دیگر، مالکیت وی بر مال صلحشده، استقرار پیدا کند؛ بنابراین یکی از مهمترین آثار صلح عمری برای فرزند، آن است که پدر و مادر، با خاطری آسوده میتوانند تا پایان عمر، از منافع مال استفاده کنند و فرزند، نمی‌تواند با فروش خانه، آنها را از منزل، بیرون کند.
شرایط صلح عمری برای فرزند
در اینجا ممکن است این پرسش مطرح شود که شرایط صلح عمری برای فرزند چیست و به عبارت دیگر، در صورتی که والدین، قصد داشته باشند ملکی را با تنظیم صلحنامه، به فرزندان خود منتقل کنند، باید چه شرایطی وجود داشته باشد تا عقد صلح عمری به نفع فرزندان، صحیح باشد؟
برای پاسخ دادن به این پرسش، باید ابتدا شرایط صحت معاملات را مد نظر قرار داد که از جمله مهمترین شرایط صحت قراردادها بر اساس ماده ۱۹۰ قانون مدنی، میتوان به وجود قصد و رضایت برای انعقاد قرارداد، وجود اهلیت در طرفین، معین و مشخص بودن موضوع قرارداد و مشروع بودن جهت معامله اشاره کرد. علاوه بر اینها، در خصوص شرایط صلح عمری برای فرزند، در قانون مدنی، سه شرط بهطور خاص مورد پیشبینی قرار گرفته و قانونگذار در ماده ۷۵۳ قانون مدنی مقرر کرده که یکی از شرایط صحت عقد صلح عمری برای فرزند، آن است که طرفین باید اهلیت معامله کردن و تصرف در مال مورد صلح را داشته باشند.
بنابراین، هم صلحکننده و هم صلحگیرنده باید اهلیت داشته و برای تصرف در اموال خود، محجور یعنی صغیر، سفیه یا مجنون نباشند. یکی دیگر از شرایط صحت عقد صلح آن است که بر اساس ماده ۷۵۴ قانون مدنی، هر قرارداد صلحی، نافذ و معتبر است، مگر صلحی که برای امر غیرمشروع باشد؛ لذا صلح عمری برای فرزندان باید برای امور مشروع بوده و در ارتباط با امور غیرمشروع نمیتوان قرارداد صلح عمری برای فرزند منعقد کرد. علاوه بر این، یکی از سوالات در خصوص معوض یا بلاعوض بودن صلح عمری است؛ بر اساس ماده ۷۵۷ قانون مدنی، صلح عمری بلاعوض نیز جایز است؛ به این معنا که شرط صحت عقد صلح عمری برای فرزند، آن نیست که فرزند، حتما بها یا عوض مال صلحشده را پرداخت کند، بلکه میتوان به عنوان عقد غیرمعوض یا مجانی نیز، صلح عمری برای فرزند را منعقد کرد.
آثار صلح عمری برای فرزند
بر اساس آنچه بیان شد، یکی از مهمترین آثار عقد صلح و صلح عمری برای فرزند، آن است که مصالح (صلحکننده) تا زمانی که زنده است، میتواند از منافع مال صلحشده استفاده کند و صلحگیرنده یا متصالح، نمی‌تواند به هیچ وجه، وی را از تصرف در مال صلح شده منع کند؛ بنابراین، از جمله آثار عقد صلح عمری برای فرزند، آن است که مالکیت عین مال صلحشده، از زمان عقد به متصالح (فرزند) منتقل می‌شود؛ اما مالکیت منافع آن، از زمان فوت مصالح، برای متصالح ایجاد خواهد شد. این اثر صلح عمری، سبب می‌شود که برای انتقال مال به فرزند یا حتی واگذاری ملک به همسر، بتوان از این قالب حقوقی، به نحو گستردهای استفاده کرد؛ یعنی اینکه عقد صلح عمری برای فرزند، محدودیت وصیت کردن را ندارد، چون وصیت تا ثلث مال نافذ است.
همچنین در مقایسه با عقد بیع یا هبه نیز که به فرزند، امکان فروش منزل، قبل از فوت پدر یا مادر را میدهد، مناسبتر به نظر می‌رسد. یکی دیگر از آثار عقد صلح عمری برای فرزند، آن است که بر اساس قانون مدنی، عقد صلح، عقد لازم است؛ بنابراین، برای اینکه عقد صلح عمری برای فرزند برهم بخورد، باید دو طرف، با هم اراده کنند که آن را برهم زده و به اصطلاح، عقد را اقاله کنند یا اینکه یکی از طرفین، بتواند با استفاده از حق فسخ خود، صلح عمری را برهم بزند. به همین دلیل است که گاهی، عقد صلح عمری برای فرزند را به صورت صلح خیاری منعقد میکنند تا مصالح، بتواند هر زمان که بخواهد، آن را فسخ کند.
صلح خیار و گوجه ای نداریم ؟ کلمات فارسی چه ایرادی دارند که از عربی استفاده می شود ؟ چه مشکلاتی که به دلیل استفاده از این کلمات بی معنی در قراردادها برای مردم به وجود نیامده است . 
| 
گوجه موجه نداریم ولی خیار تا دلت بخاد ....تا بحال خیارات معاملات بگوشت نخورده | ناشناس جان! هر علمی اصطلاحات تخصصی خودش را دارد. شما سوادت را ببر بالاتر. خیاز یک اصطلاح فقهی است که عمدتا به معنای اختیار است اما هر جا کاربرد خاص خودش را دارد/ با این حساب فرزندان انگیزه پیدا می کنند برایه اینکه به اموال دست پیدا کنند والدین را زودتر از سر راه بردارند با این کار همه فرزندان برای کسب مال پدر و مادر ایشان را خواهد کشت این راه کارهای مضحک را به بچه ها یاد ندهید وقتی پدر و مادر به دیار باقی شتافتند ان و قت طبق قانون ارث می برند وبس | اگر فرزندی پدر را بکشید از حق ارث محروم می شود. این قانون فقهی است. اما عقد صلح عمری به این معناست که شما با فرزندت به توافق می رسید که در یکی از واحدها شما ساکن شود اما مالک آن نیست و حق فروش آن را ندارد. اتفاقا این موضوعی است که خانواده های فراوانی با آن درگیرند. صلح عمری همان صلح مشروط خیاری هست وکمتر افرادی از این کلمه استفاده می کنند ودر آیتم های سربرگ دفاتر اسناد وجود ندارد سوال این است که صلح عمری باید در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شود؟ روند کار را توضیح دهید لطفا! سلام و تشکر ویژه بابت مطالب خوبتان.چند سوال دارم خدمتتان. اول اینکه آیا اموال غیر منقولی مانند زمین ، آپارتمان ، مغازه و امثالهم که فاقد سند رسمی است ( یا بقول معروف شورایی است) میتواند شامل صلح عمری شود؟ چراکه دفاتر رسمی از ثبت هرگونه معامله ای که فاقد سند رسمی است ممانعت مینمایند . البته مطمئن نیستم ولی طبق تحقیقی که کردم امکانش هست ولی نباید تایپ شده باشد و بایستی در کاغذ غیر آرم دار نوشته و شهود آنرا امضاء کنند. البته مطمئن نیستم.
دوم اینکه آیا برای ثبت صلح عمری در دفتر خانه نیاز به مفاصه حساب از ادارات دولتی و استعلامات است یا خیر؟
سوم اینکه آیا صلح عمری فقط به فرزندان و همسر است یا میتواند به غیر نیز باشد؟
و جسارتا سوال آخر اینکه آیا میتوان صلح عمری را به به شخص ثالثی تفویض کرد؟
تشکر و سپاس مجدد.
چه خوب . تشکر از بخش اخبارحقوقی تابناک که گاهی قوانین را گوشزد میکند اگر فرزند پیش از والدین فوت کند تکلیف صلح عمری چه می شود . بسیاری از فرزندان از صلح اموال والدین بری محروم کردن ورثه دیگر استفاده می کنند چه صلح عمری چه غیر عمری...مثلا برادران ارث خواهران را ندهند در یک توافق با پدر خانواده تابناک یه سوال اگرفرزندی قبل از پدر خود فوت کند بچه های او از پدر بزرگ ارث نمی برند !
این قانون است !
چرا ؟
منطق ابن قانون فقهی را درک نمی کنم
به جای آنکه بچه های یتیم حمایت شوند از ارث پدر بزرگ محروم می شوند ؟؟
چرا ؟
تابناک لطفا از یک حقوقدان بخواه به این سوال جواب دهد