مردمی که نماینده درد ندارند و زیر سایه استیضاح فراموش شدند!

یک بار نه، چند بار اخبار روز گذشته را مرور کنید و بعد اگر حوصله داشتید، به اخبار زلزله‌های گذشته هم سری بزنید؛ نکات جالبی دستگیرتان خواهد شد!

نخست: یک خبر بدِ تکراری و یک خبر خوبِ جدید!

به گزارش «تابناک»، روز گذشته هنوز آفتاب گرم نشده بود که از استان ایلام خبر رسید زلزله‌ای با بزرگی ۶.‌۱ در مقیاس ریشتر، بخش‌هایی از شهرستان آبدانان را آنچنان لرزانده که ساکنان دو سه استان دیگر نیز به وحشت افتاده‌اند؛ زلزله‌ای با کانون واقع در بخش مورموری که می‌توانست بسیار شوم باشد، ولی پیش لرزه‌های روزهای گذشته آن، مردم را هشیار کرده بود و خوش‌بختانه بی‌تلفات ماند.

آن گونه که حسین درخشان، سخنگوی سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر کشور در واپسین دقایق شب گذشته به «تابناک» گفت، ارزیابی‌های تیم‌های فرستاده شده این نهاد به ثبت آمار ۳۱۷ مجروح و مصدوم و خرابی و آسیب‌های جزئی و کلی ساختمان‌ها و منازل محدود ماند و خوشبختانه هیچ هموطنی در این حادثه رخت کوچ به دیار باقی تن نکرد و حتی مجروحان نیز جز بیست تن، مابقی سرپایی مداوا شدند و از آن بیست تن که به مراکز درمانی اعزام شده بودند نیز، تنها هشت تن کارشان به بستری کشید، که امیدواریم بهبودی عاجل بیابند.

البته قطع راه‌های ارتباطی و خطوط برق و تلفن، تخریب دیگری بود که رخ داده بود و برای رفع آن، همه مسئولان استانی به سرعت دست به کار شدند. این‌ها علاوه بر تجهیزات و کمک‌هایی بود که امداد و نجات از استان‌های معین ایلام به منطقه گسیل داشت تا همزمان با ادامه کار ارزیابی‌ها، کار تغذیه و اسکان اضطراری آسیب دیدگان از زلزله انجام شود.

بدین ترتیب خبر بد و تکراری زلزله در کشورمان که غالبا به وداع برخی هموطنان با جان شیرین گره می‌خورد، این بار به خبری خوب، جدید و البته نادر ختم شده بود؛ خبری که وقوع بیش از هفتاد پس لرزه که ‌گاه بزرگی‌شان به 6 ریشتر هم رسید، نتوانست تغییری در شیرینی آن پدید آورد.

بعد: یک خبر بدِ تکراری اما کمتر شنیده شده!

هر چه به خیر گذشتن این زلزله و محدود ماندن خسارت‌های آن به مسائل مالی جای خوشحالی داشت، هوای عصر که به گرگ و میش غروب نزدیک می‌شد، به مانند انبوه زلزله‌های قبلی، آبستن خبر ناخوشی بود که از راه رسید؛ نگرانی از نزدیک بودن شب و ترس از تکرار زلزله یا وقوع پس‌لرزه‌های قدرتمند که می‌تواند ستون‌ها و دیوارهای سست شده را فرو ریزد و به همین دلیل، زمینه ظهور یک خبر بد تکراری در این مواقع را فراهم می‌آورد.

بخشی از افرادی که خانه‌شان آسیب خاصی هم ندیده، در صف متقاضیان دریافت امکانات اسکان اضطراری قرار می‌گیرند، چون بهره بردن از تمامی کمک‌های رسیده را حق خود می‌دانند؛ غافل از آنکه مثلا آن چادری که برای دریافتش اصرار دارند، شاید در جای دیگری، دریافت کننده مستحق‌تری داشته باشد.

از این دست حکایات‌‌ تلخ تا دلتان بخواهد در زمان وقوع زلزله‌های قبل هم رخ داده است و قصدمان از بیان آن نه تکرار مکررات است و نه خدای ناکرده نادیده گرفتن رنجی که بر مردم زلزله زده می‌رود، بلکه نشان دادن «معلولی» را نشانه رفته‌ایم که «علت» آن را باید جایی بیرون از مناطق زلزله زده جست‌وجو کرد.

البته امدادگران با این مسائل آشنا هستند و به هزار و یک دلیل ـ یکی توزیع عادلانه امکانات ـ ترجیح می‌دهند تا جایی که مقدور است، از اسکان انفرادی افراد زلزله زده پرهیز کرده و با دایر کردن اردوگاه‌ها، به یاری آسیب دیدگان بشتابند.

زلزله روز گذشته نیز از این قاعده پیروی کرد تا شب به نیمه نرسیده، ۹ اردوگاه در شهر آبدانان دایر شده و به شورای شهر تحویل شود و دو اردوگاه هم در مورموری برای زلزله زدگان دایر شود؛ این‌ها را سخنگوی امداد و نجات می‌گوید و ‌می‌افزاید: ساخت اردوگاه‌های مورموری تقریبا نیمه‌های شب تمام شد. هم چنان فرستادن اقلام مورد نیاز از استان‌های معین به منطقه زلزله زده ادامه دارد و حتی برای آنکه جانب احتیاط را رعایت کرده و ذخیره مناسبی در منطقه فراهم آوریم، محموله شش هزار چادر دیگر از استان تهران را ساعت ده شب راهی منطقه کردیم.

پایان: اخباری که گم شد؛ علتی که خود را نشان داد

تا اینجای کار همه چیز به روال و قاعده‌مند به نظر می‌رسد و حتی گزارش‌های رسیده حکایت از حضور مسئولان استانی در منطقه زلزله زده دارد که مایه خوشحالی است؛ اما وقتی به یاد می‌آوریم که حدود یک ماه تا فرا رسیدن فصل سرما و بازگشایی مدارس باقی است و تجربه فراموش شدن مردم زلزله زده پس از مدتی را مرور می‌کنیم، خیالمان مغشوش خواهد شد.

از زلزله استان بوشهر گرفته تا زلزله مخرب ورزقان، زلزله زدگان یا گرما کشیده‌اند یا در سرما بی‌پناه مانده‌اند و همین یادآوری‌ها کافی است تا دریابیم چرا مردم زلزله زده تلاش دارند حالا که حضور پر رنگ امدادگران و نهادها‌ ‌را می‌بینند، برای به دست آوردن اطمینان خاطر از آینده هم که شده،‌ حداکثر بهره را ببرند، چون معلوم نیست تا چه زمانی در کانون توجه هستند.

این حقیقت تلخ هنگامی ملموس‌تر می‌شود که می‌بینیم بیشتر مسئولان پس از اقدامات مواقع اضطراری و شرایط هشدار، خیلی دیر به یاد راهکاری کمک برای بازسازی می‌افتند؛ چه در قالب دیرکرد در تصویب مصوبه‌هایی که لازم است و چه ساده از کنار مشکلاتی گذشتن که هنوز زمان می‌برد تا اثراتشان آشکار شود.

گویی مردم با مرور سرنوشت حوادث متعدد دریافته‌اند، هرچه در روزهای ابتدایی وقوع یک رویداد، همه زود گرم می‌شوند و دست‌های زیادی برای یاری رساندن به آسیب دیدگان وجود دارد، به همین نسبت همه زود سرد خواهند شد و دست حمایتشان را پس خواهند کشید، پس باید فرصت را غنیمت شمرد و چندان منتظر حمایت‌های بعدی نماند.

این نکته که به وضوح در تاریخچه بسیاری حوادث غیر مترقبه به چشم می‌خورد، در مرور اخبار زلزله روز گذشته هم به سادگی قابل درک و مشهود می‌نماید؛ وقتی می‌بینیم نمایندگان مجلس و دولت مردان هیچ اظهار نظری درباره لزوم بازسازی سریع مناطق زلزله زده نداشته و مصوبه‌ای برای اختصاص بودجه برای بازسازی مناطق آسیب دیده میان اخبار به چشم نمی‌خورد تا مایه دلگرمی مردم زلزله زده باشد.

گویی همه چیز زیر سایه سنگین استیضاح وزیر علوم گم شده تا از یک سو دولتمردان فکر و ذکرشان را به رویداد روز چهارشنبه معطوف کرده باشند و از سوی دیگر، نمایندگان مجلس همه تلاشان را برای همراهی با دولت یا انداختن وزیر به کار بسته باشند و هیچ کسی نخواهد که نماینده درد مردم لقب گیرد.

گویی مسئولان فراموش کرده باشند که اکنون بخشی از مردم زلزله‌زده در گرمای حدود پنجاه درجه سانتی‌گراد بی‌خانمان شده‌اند و دیر نیست که در سرمای فصل‌های پیش روی، با مشکلات دیگری دست به گریبان شوند که اگر فراموش نکرده بودند، حتما به اندازه کسری از موضع‌گیری‌های متعددشان درباره استیضاح وزیر، به زلزله مورموری می‌پرداختند و از تصمیماتشان برای بازگشت اوضاع آن مناطق به روال پیش سخن می‌گفتند!