«فیلم‌های تعاملی»، ادبیات سینمای ایران را تغییر می‌دهند

با بهره برداری ویدیو کلوپ اینترنتی (VOD)، فیلم‌های سینمایی با فرم تازه‌ای به شکل گسترده در سینمای ایران تولید و عرضه خواهد شد و داستان‌های خطی فیلم‌های سینمایی شکل تعاملی به خود می‌گیرد، به گونه‌ای که تماشاگر در تعیین روند داستان نقش اساسی را دارد و چندین سناریوی مختلف پیش روی خود می‌بیند.

به گزارش «تابناک»، همزمان با رونمایی از سامانه نمایش درخواستی (VOD) یا همان ویدیو کلوپ خانگی، فرم‌های تازه داستانی در سینمای ایران قابل تعریف شده است؛ فرم‌هایی که کارگردان‌های سینمای ایران تاکنون در پی‌اش نبوده‌اند؛ اما اکنون تجارت سینما، فیلمسازان را وامی‌دارد تا در حین فیلمبرداری سکانس‌هایی اضافه بر داستان اصلی ضبط کنند و در واقع از چند سناریو فیلمبرداری کنند.

فرمول به کار رفته در این سبک فیلم‌ها بدین گونه‌ است که به عنوان نمونه در سکانس سوم، از مخاطب VOD پرسیده می‌شود که بازیگر نقش اول چه واکنشی نشان دهد و تماشاگر می‌تواند یکی از گزینه‌ها را انتخاب کند و با توجه به انتخاب تصمیمی که تماشاگر برای عکس‌العمل بازیگر نقش اول یا نقش دوم می‌گیرد، مسیر سکانس‌های بعدی داستان تعیین می‌شود. این سبک از فیلمسازی فضای اثر را نزدیک به بازی های تعاملی می‌کند.

این روند در ادامه فیلم نیز دوباره تکرار و در سکانس‌های مختلف، تماشاگر با گزینه‌هایی مواجه می‌شود که واکنش‌های متفاوت بازیگران را نشان می‌دهد و مجدداً باز هم داستان روند تازه‌ای می‌گیرد. طبیعتاً تنها یک داستان اصلی وجود دارد که بر پرده سینماها اضافه می‌شود اما برای هر یک از این گزینه‌ها، یک سکانس اضافه ضبط می‌شود و سپس در VOD تجمیع شده و یک فیلم تعاملی شکل می‌گیرد.

طبیعتاً در سبک تازه فیلمساز هزینه تولید فیلم‌ها نیز متناسب به تعداد انتخاب‌هایی که در طول یک فیلم برای تماشاگر در بخش‌های مختلف اثر در نظر گرفته می‌شود، افزایش می‌یابد و گاهی حتی نیازمند طراحی و ضبط داستان‌های فرعی یا موازی است. این نوع فیلمسازی نیازمند توانمندی فراتر از قدرت یک سناریست و فیلمساز معمولی است و همین هزینه تولید را افزایش می‌دهد.

فیلم ویدئویی «یه شام خوب» به نویسندگی و کارگردانی مهدی مظلومی، اولین فیلم تعاملی ایرانی بود که علاوه بر طراحی سه داستان از دقیقه 25 به بعد، برای فینال فیلم نیز امکان انتخاب گزینه‌هایی طراحی شده بود اما با رفتن کارگردان این اثر به شبکه «جم تی وی»، بعید است که این اثر همچنان در بازار ایران قابل عرضه باشد؛ اما همزمان شنیده می‌شود برخی سینماگران در پی طراحی سکانس‌های اضافه در آثارشان برای VOD برآمده‌اند.

این رویکرد تازه باعث می‌شود، هر فیلم تعاملی به واسطه برخورداری از سناریوهای مختلف و جذابیت و سرگرمی فوق العاده‌ای که دارد، بارها دیده ‌شود و حجم استفاده از این سامانه رو به فزونی بگذارد. این تکنیک به صورت محدود در سایر کشورها استفاده شده اما به واسطه آنکه فیلمسازان دارای تبحر، کمتر سراغ چنین نوع فیلمسازی پیچیده‌ای رفته‌اند، هنوز فیلم تعاملی موقعیت منحصر به فردش را به دست نیاورده است.

«فیلم‌های تعاملی» تازه‌ترین شیوه تعامل تکنولوژی با سینماست و شاید فراتر از این ظرفیت، مشارکت تماشاگر در خود اثر باشد؛ اتفاقی که شاید در آینده دور تحقق یابد و یک انقلاب تازه را با توسعه تکنولوژی دیجیتال در عرصه فیلم و سینما شاهد باشیم اما اکنون وقت رونمایی از سینمای تعاملی و ارائه قدرت انتخاب به تماشاگری است که بیش از یک قرن تنها تماشا کرده است.