کلیات
اوراق بهادار Securities هر نوع ورقه یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل نقلوانتقال برای مالک آن باشد. بهبیاندیگر اوراق بهادار نوعی ابزار مالی با قابلیت نقلو انتقال است. این اوراق از هر نوع آن شامل سهام عادی، سهام ممتاز، حق تقدم، سهام جایزه، اوراق مشارکت، مشتقات، اختیار معامله، قرارداد آتی و صکوک که باشد، نوعی ارزش مالی را برای مالک آن بههمراه دارد.
همچنین شرکت یا نهادی که اوراق بهادار صادر میکند، بهعنوان صادرکننده (توزیعکننده) شناخته میشود. این اوراق در بازار سرمایه به سه بخش کلی «اوراق بدهی»، «اوراق حقوق صاحبان سهام»، «ابزارهای مشتقه» تقسیم میشود.
اوراق بهادار نوعی ابزار مالی
همانطور که اشاره شد اوراق بهادار نوعی ابزار مالی است که یا موقعیت مالکیت فرد را در شرکتهایی که بهطور عمومی در بورس معامله میشوند (سهام)، نشان میدهد، یا نشاندهنده نوعی رابطه طلبکاری از یکنهاد دولتی یا شرکت است (اوراق مشارکت) یا نماینده حقوق مالکیتی است که بهصورت اختیار خرید یا فروش نمایش داده میشود. در واقع اوراق بهادار از هر نوع (سهام، اوراق قرضه و مشارکت یا اختیار معامله) که باشد، نوعی ارزش مالی را به نمایش میگذارد.
اوراق بدهی
اوراق بدهی یا اوراق قرضه اسناد یا اوراق بهاداری هستند که بهموجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد میشود مبالغ مشخصی (بهره سالانه) را در زمانهایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص (سررسید) اصل مبلغ را بازپرداخت کند. دارنده اوراق مذکور بهعنوان بستانکار حق دریافت اصل و سود آن را دارد، ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.
انواع اوراقبدهی را میتوان تحت عنوان اوراق خزانه دولتی، اوراق صکوک شرکتی، اوراق مشارکت دولتی و شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصناع، اوراق منفعت، اوراق سلف موازی استاندارد، گواهیسپرده، سهام ممتاز و اوراق بهادار وثیقهای نام برد.
اینکه چرا به این اوراق، اوراق بدهی گفته میشود، به دلیل ویژگیهای مختلف این اوراق است. در درجه اول به این دلیل است که عمدتا شرکتهایی که مشکل منابع مالی دارند یا نقدینگی کافی برای انجام کارهایشان ندارند، بهجای اینکه از بانک وام بگیرند با انتشار این اوراق بهنوعی اقدام به جمعآوری نقدینگی سرمایهگذاران کرده که اصطلاحاً در علوم مالی به آن تامینمالی جمعی گفته میشود.
این کار به این دلیل انجام میشود که شرکت برای ادامه فعالیتهایش یا انجام پروژههای جدیدتر نیاز به پول دارد. از جنبه دیگر در علم اقتصادی بدهی هم نوعی دارایی ارزشمند تلقی میشود، چراکه شما از طریق خلق آن و بازپرداخت آن در آینده صاحب دارایی بیشتری میشوید.
متقاضیان اصلی انتشار اوراق بدهی معمولا دولتها هستند و اوراق بدهی دولتی یکی از معتبرترین نوع اوراق بدهی در جهان است که در عین حال ریسک اعتباری کشورها را هم نمایان میکند. در واقع هرچه اوراق بدهی دولتی یک کشور ارزشمندتر باشد، به معنای این است که اقتصاد و دولت آن کشور از شرایط بهتری برخوردار است.
سهام
در میان اوراق بهادار موجود در بازار، سهام متداولترین ورقه بهادار محسوب میشود. سهام، دارای ارزش اسمی بوده و تعداد آن برای هر شرکت، بسته به میزان سرمایه آن شرکت متغیر است. ارزش اسمی هر سهم عادی در بورس اوراق بهادار برابر با ۱۰۰ تومان یا ۱۰۰۰ ریال است. تعداد سهام عادی هر شرکت نیز حاصل تقسیم سرمایه آن بر ارزش اسمی هر سهم است. سهام عادی یک نوع دارایی مالی است که نشاندهنده مالکیت صاحب آن در یک شرکت است. گفتنی است سهامداران صاحب سود سهام سالیانه، دارای حق رای در مجامع آن شرکت و برخوردار از منافع افزایش یا کاهش قیمت سهام هستند. برخلاف دارندگان اوراق بدهی که عموماً فقط سود و ارزش اسمی دریافت میکنند، دارندگان سهام قادر هستند تا از سود سهام خود منفعت کسب کنند.
اوراق بهادار مشتقه
قراردادهای مشتقه به نوعی از قراردادهای مالی اطلاق میشود که ارزش خود را از کالای فیزیکی (دارایی پایه) یا مالی میگیرند. دارایی پایه میتواند به شکل سهام، کالا، نرخهای بهره، صنعت ساختوساز یا هر نوع دارایی دیگر باشد.
اوراق مشتقه در واقع نوعی اوراق بهادار با قیمتی هستند که ارزش آن به یک یا چند دارایی که از آن مشتق میشوند، بستگی دارد. خود مشتقه قراردادی است بین دو یا چند طرف بر اساس یک یا چند دارایی. ارزش مشتقه بهوسیله نوسانات دارایی مبنا تعیین میشود. رایجترین داراییهای مبنا عبارتاند از سهام، طلا، کالاها، ارز، شاخصهای بازار و...
اوراق مشتقه بهطورکلی یا در بازار بورس یا در بازارهای متشکل خارج از بورس معامله میشوند. اوراق مشتقه خارج از بورس بخش بزرگتری از مشتقهها را تشکیل میدهند و قانونگذاری نشدهاند، درحالیکه مشتقههای معامله شده در بورس استانداردسازی شدهاند. اوراق مشتقه معامله شده خارج از بورس معمولاً ریسک بیشتری نسبت به مشتقههای استاندارد دارند. بهطور مشروح امروزه چهار نوع اوراق مشتقه اصلی مورد معامله قرار میگیرد که شامل «قراردادهای سلف»، «قراردادهای آتی»، «قراردادهای اختیار معامله» و «قراردادهای معاوضه» میشود.
کد خبر: ۸۳۴۷۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۶
کد خبر: ۸۰۷۲۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۲۱
دانستنی های حقوقی؛
همیشه افرادی که در حوزه های مختلفی مانند انحصار وراثت، وصیت، اوراق بهادار ، مطالبه وجه چک، خسارت و … اطلاعات حقوقی خوبی دارند و علاقهمند این حوزه هستند در زمان وقوع دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری و حتی در زمان اقامه دعوی تصمیمات بهتری میگیرند. به عنوان نمونه مبحث خسارت ناشی از عدم النفع موردی است که قانون آئین دادرسی به آن پرداخته است و برای آن ضوابطی تعیین کرده است.
کد خبر: ۸۰۴۵۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۲
چرتکه؛
«اوراق بهاردار با پشتوانه دارایی / Asset Backed Securities» که به اختصار ABS خوانده میشود، یکی از انواع روشهای طراحی سرمایه و سرمایه گذاری است. با این شیوه در این ویدیو آشنا میشوید.
کد خبر: ۷۱۱۶۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۲۰
چرتکه؛
پایه قیمت اوراق بهاردار، ارز اصلی اوراق بهادار ی است که در اختیار دارید. وقتی سهام، اوراق قرضه یا صندوق سرمایه گذاری را میفروشید، این مفهوم معنای پررنگی می یابد. در این ویدیو با این مفهوم بیشتر آشنا میشوید.
کد خبر: ۷۰۷۵۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۰۸
جریان عمومی شدن شرکت های انرژی ایالات متحده آمریکا در اوایل سال 2017 بخاطر نگرانی از جهت آینده قیمت های نفت متوقف شده است اما خریداران خصوصی که بدنبال مالکیت و ادغام هستند آماده استفاده از شرایط به وجود آمده بخاطر نوسان قیمت ها هستند تا معاملات ارزان قیمت را برای خود تضمین کنند. (عمومی شدن فرایندی است که در آن شرکت ها سهام های خود را که قبلا فقط به شکل خصوصی بوده است برای اولین بار به سرمایه گذاران جدید به فروش می رسانند. به این فرآیند عرضه اولیه اوراق بهادار نیز می گویند.)
کد خبر: ۶۸۲۸۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۱/۱۸
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون تغییرات شاخص بورس یک هفته مانده به عید، شاهکار دولت پس از ده سال، انحلال تعاونی اعتبار ثامن الحجج و تشکیل هیأت تصفیه، تغییرات پایان هفته بازار سکه، عقبنشینی طلای جهانی به مرز ۱۲۰۰ دلار، گران شدن دلار آمریکا پس از پنج روز، افزایش ذخایر نفت آمریکا و کاهش بهای نفت، بررسی تحولات بازار خودروی اروپا و طرح ۳ میلیارد دلاری هندیها برای توسعه فرزاد ب را در بر دارد.
کد خبر: ۶۷۵۵۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۲۰
امروز 30 بهمن ماه بسیاری از نمادهای حاضر در بورس تهران پیش بینی های سال 96 خود را ارائه کردند که اغلب آنها با تعدیلهای مثبت قوی همراه بودند.
کد خبر: ۶۶۸۸۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۳۰
پیمانه اقتصادی؛
این پیمانه موضوعاتی همچون چشم انداز بازار طلا و سکه تا پایان سال جاری، تغییرات اونس جهانی طلا و نقره، افزایش اندک شاخص دلار، گرانی نفت در کنار افزایش تقاضای چین، بورس در هفته ای که گذشت، روند نزولی قیمت خودروهای داخلی در بازار، حداقل و حداکثر عیدی کارگران، سهم «پلاسکو» از اشتغال پوشاک، سیاست های "شکری" بازار و فروش 2 دستگاه از 28 دستگاه پورشه قاچاق، در بر دارد.
کد خبر: ۶۵۸۵۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۰۲
مفاهیم پایه ای بورس-قسمت13
کد خبر: ۶۲۸۲۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۴
شاخص کل بورس در جریان معاملات امروز با ۴۴۴ واحد افزایش به رقم ۶۶ هزار و ۵۶۲ واحد رسید.
کد خبر: ۵۶۲۲۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۰/۳۰
شاخص کل بورس در اولین ساعات معاملات امروز با جهش ۱۰۷۶ واحدی مواجه شد.
کد خبر: ۵۶۱۱۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۰/۲۶
واحد پول عربستان روز دوشنبه در پی قطع روابط دیپلماتیک این کشور با ایران به شدت سقوط کرد.
کد خبر: ۵۵۸۷۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۰/۱۵