در مورد وقایع اتفاقیه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

آیت الله محمد مفتح در سال 1307 در خانواده‌ای روحانی در روستای کله سر در شهرستان فامنین استان همدان متولد شد. پدرش، شیخ محمود مفتح، از روحانیان همدان بود. مفتح تحصیلات حوزوی را در قم نزد علمایی چون امام خمینی، آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی و آیت الله سید محمدحسین طباطبایی دنبال نمود. همچنین تحصیلات جدید را در رشته فلسفه دنبال نموده و موفق به اخذ درجه دکتری در این رشته گردید. او قبل از پیروزی انقلاب، با چاپ مقالات متعدد در روزنامه‌ها و مجلات اسلامی و ایراد سخنرانی در شهرهای مختلف به مبارزه سیاسی با حکومت پهلوی می‌پرداخت که در نهایت این فعالیت‌ها منجر به تبعیدش به زاهدان شد. مفتح در دهه پنجاه مسجد قبا را تأسیس نمود و امامت نماز جماعت را در آن عهده‌دار شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و بازگشت امام خمینی به ایران یکی از اعضای اصلی تشکیل دهنده کمیته استقبال بود و سرپرستی کمیته 4 انقلاب اسلامی و دانشکده الهیات را برعهده گرفت. مفتح در 27 آذر 1358 هنگام ورود به دانشگاه تهران توسط گروه فرقان هدف گلوله قرار گرفت و به همراه دو محافظش در مقابل دانشکده الهیات دانشگاه تهران با رگبار گلوله به شهادت رسید. آنچه می‌بینید، سخنان گفت و گوی شهید مفتح در اسفند 1357 درباره تشکیل دولت موقت و همچنین تشکیل حکومت اسلامی است.

محرم از دیرباز در هندوستان با آیین‌هایی آمیخته با فرهنگ بومی هند بوده، کما اینکه آیین‌های محرم در ایران نیز تا حدودی آمیخته با فرهنگ بومی مردم ایران زمین است. قدیمی‌ترین تصاویر ثبت شده از عزاداری محرم در هند متعلق به دهم محرم 1375 قمری مصادف با ششم شهریور 1334 و 29 آگوست 1955 میلادی است. این تصاویر در مسجد جامع دهلی که توسط شاه جهان ساخته شده، آغاز گشته و در معابر دهلی تداوم یافته است. این تصاویر را در تابناک می‌بینید.

«عملیات آژاکس / Operation Ajax» که در ایران با نام کودتای 28 مرداد شناخته می‌شود اولین تلاش سی‌آی‌ای برای سرنگونی یک حکومت در کشوری دیگر بود. این عملیات که به رهبری کرمیت روزولت، نوه تئودور روزولت انجام شد نقطه اوج فعالیت حرفه‌ای رئیس وقت سی‌آي‌ای آلن دالس بود. روزولت با نفوذ به ایران و پرداخت پول به برخی از ایرانیان و همچنین قرار دادن آشوبگران بین جمعیت موفق شد مردم را علیه مصدق تحریک کرده و فرصت لازم را برای شاه و طرفداران او ایجاد کند تا بتوانند مصدق را بازداشت و دولت او را سرنگون کنند. در این ویدیو می‌توانید شرح جزئیات این عملیات را از زبان کرمیت روزولت بشنوید.

مسجد شاه جهان قدیمی‌ترین مسجد بنا شده در خاک انگلستان است که در ووکینگ در جنوب شرقی انگلیس احداث شد. اکنون تصاویر ثبت شده از دو مراسم عید قربان و اقامه نماز عید الاضحی را در این مسجد می‌بینید. نخستین تصاویر که صامت است در سال 1926 میلادی ثبت شده و تصاویر بعدی متعلق به عید در 1933 میلادی به ثبت رسیده است. این تصاویر متفاوت را در تابناک می‌بینید.

منوچهر رزم‌آرا برادر کوچک حاج‌علی رزم‌آرا، پزشک و وزیر بهداشت کابینهٔ شاپور بختیار بود. پس از انقلاب اسلامی ایران و سقوط کابینهٔ شاپور بختیار، او به همراه همسر فرانسوی‌اش به فرانسه گریخت و همراه بختیار و تا زمان مرگ بختیار در کنار او بود. رزم آرا پیش از این تایید کرده بود: «بختیار در مجموع پنج‌بار به عراق سفر کرد و با صدام حسین ملاقات کرد. عراق بین 60 تا 100 میلیون دلار به بختیار کمک کرد؛ و بعد هم هر ماه به‌طور مستقیم، چیزی در حدود دویست هزار دلار تا این سال‌های آخر قبل از ترور بختیار می‌داد.» او در گفت‌وگویی دیگر جزئیات بیشتری از کمک‌های حکام عرب به بختیار برای ایجاد جنگ داخلی در ایران با اشاره به رقم کمک‌ها را بیان کرده است. رزم‌آرا همچنین فاش کرده که 15 میلیون دلار برای راه‌اندازی جنگ داخلی در ایران توسط بختیار خریداری شده بوده که به جای ارسال به ایران سر از افغانستان درآورده است! اظهارات رزم آرا در تابناک می‌بینید و می‌شنوید.

چرا پس از فتح خرمشهر جنگ با عراق تداوم یافت؟ نظر امام خمینی و حاج احمد خمینی در جلسه شورای عالی دفاع پس از فتح خرمشهر چه بود؟ سردار علایی نخستین فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران و از فرماندهان کلیدی دفاع مقدس به این پرسش‌ها پاسخ داد که می‌بینید و می‌شنوید.

عباس دوران از خلبانان جنگنده مک‌دانل داگلاس اف-4 فانتوم 2 نیروی هوایی ایران بود که در ماه‌های آغازین جنگ ایران و عراق نقش مهمی در بمباران اهداف دشمن عراقی ایفا کرد و بیش از 120 عملیات و پرواز برون مرزی موفق داشت. صدام حسین پیش از جنگ و در اجلاس سران عدم تعهد در هاوانا، میزبانی بغداد را برای اجلاس بعدی گرفته بود تا ژست یک صلح طلب را به نمایش بگذارد. او با ترسو خواندن خلبانان ایرانی گفته بود: «هیچ خلبان ایرانی جرئت نزدیک شدن به آسمان بغداد برای برهم زدن اجلاس را ندارد.» پس از این موضع‌گیری، جنگنده‌های ایران برای جلوگیری از این اقدام بین‌الملل صدام به بغداد حمله کردند که در جریان حمله سه فروند جنگنده ایران در 31 تیر 1361 به بغداد، هواپیمای عباس دوران هدف قرار گرفت. منصور کاظمیان، خلبان کابین عقب به درجات و نشانگرها نگاه کرده و متوجه می‌شود که از کار افتاده‌اند؛ بنابراین تصمیم به خروج از هواپیما و ایجکت خود و دوران می‌گیرد؛ ولی قبل از کشیدن دستگیره خروج اضطراری، صندلی ایجکت کابین عقب (احتمالاً به دلیل رسیدن آتش به صندلی) عمل کرده و کاظمیان به‌صورت خودکار به بیرون پرتاب می‌شود. دوران اما ایجکت نمی‌کند و با هدف ناامن جلوه دادن شهر بغداد، به هتل محل برگزاری هفتمین دوره اجلاس سران جنبش غیرمتعهدها کوبید و مانع از برگزاری این اجلاس در کشور عراق شد؛ اقدامی که موثر بود و به عملیات بغداد مشهور شد. پیکر این شهید، بیست سال بعد در سال 1381 در قالب تکه‌ای از استخوان پا به ایران بازگشت که در 10 مرداد 1381 طی مراسمی رسمی با حضور مسئولان کشوری و لشکری، خانواده و بستگان در شیراز به خاک سپرده شد. تنها تصاویر باقی مانده از عباس دوران و مراسم تشییع او را می‌بینید.

«تورنتو / Toronto» مرکز استان انتاریو و پرجمعیت‌ترین شهر کانادا است. حیات انسانی در منطقه تورنتو یعنی شمال دریاچه انتاریو به حدود 11000 سال پیش بازمی‌گردد؛ زمانی که انسان‌های اولیه پس از عصر یخی از سمت جنوب به این سو حرکت کردند اما ارتباط مستقیم با اروپایی‌ها از قرن هفدهم شکل گرفت و در قرن هجدهم میلادی، فرانسه اقدام به ایجاد مراکز تجاری کوچک در منطقه کرد. بریتانیا در سال 1787 تورنتو را از منطقه می سی ساگا خریداری و به دنبال آن در سال 1793 جان گراوز سیمک معاون فرماندار کانادای شمالی اقدام به ایجاد پست‌های نظامی برای حفاظت از امنیت مستعمره در قبال حملات آمریکایی ها کرد. او منطقه تحت سیطره‌اش را یورک نامید و مرکزیت ایالت را از مرز آسیب پذیر نیاگارا به محل جدید منتقل کرد. تورنتو در زبان سرخ پوستان محلی به معنی «محل دیدار» است، اما معنی «محلی که درختان در آب می رویند» نیز برای آن ذکر شده است. در سال 1834 ایالت تصمیم به تأسیس شهر تورنتو برای ایجاد تمرکز بیشتر برای ارائه نیازهای جامعه جدید نمود، در حالی که در آن زمان جمعیت به نزدیک ده هزار نفر رسیده بود. رشد جمعیت همچنان ادامه یافت تا سال 1851 که به بیش از 30 هزار نفر رسید. اکثر جمعیت را در آن زمان ایرلندی ها تشکیل می دادند. در سال 1853 اولین قطار از تورنتو خارج شد و کم کم شهر شکل گرفت و روابط با همسایگان، لوله کشی آب، سیم کشی برق و ساختمان های بزرگ عمومی نظیر سنت لورنس هال و کلیسای سنت جیمز بنا نهاده شد. در اواسط قرن 19 روند صنعتی شدن شهر آغاز شد و به خصوص پس از اتحاد ایالت های کانادا، جمعیت 208000 نفری سال 1901 پس از پیشرفت های صنعتی ، تجاری و آموزشی به 667000 نفر در سال 1941 رسید. در سال 1904 آتش سوزی بزرگی بخش اعظم مرکز شهر را نابود کرد. این حادثه بیش از 10 میلیون دلار خسارت باقی گذاشت ولی مجددا بازسازی شد.این امر باعث تصویب مقررات شدید مقابله با آتش سوزی و تشکیل دپارتمان قدرتمند آتش نشانی شد. موزه سلطنتی انتاریو در سال 1912 و سمفونی تورنتو در سال 1922 در رقابت با مونترآل تأسیس شد. اواخر قرن 19 تورنتو میزبان مهاجران جدید از ملیت های آلمانی، ایتالیایی و یهودیان اروپای شرقی شد و به دنبال آن چینی ها، روس ها، لهستانی ها و دیگر اتباع اروپای شرقی به آنان پیوستند. در جریان جنگ جهانی دوم، پناهندگانی از کشورهای ایتالیا و پرتغال بزرگ‌ترین گروه کارگری شهر را تشکیل دادند. از سال 1960 و با تصویب مقررات جدید، مهاجران از سراسر جهان به سمت تورنتو روی آوردند و حتی انگلیس زبان‌هایی از سایر ایالت های کانادا نیز تورنتو را برگزیدند. اکنون تصاویری از تورنتو در سال 1937 را می‌بینید.

زبان آسی که یکی از زبان‌های کهن ایرانی است، امروزه در جمهوری های اوستیای شمالی-آلانیا (قفقاز شمالی-روسیه)، اوستیای جنوبی، اینگوشتیا، کاباردینو بالکاریا و برخی نواحی شرقی گرجستان رایج است. این زبان دو گویش «ایرونی» و «دیگوری / دیغوری» دارد که گویش ایرونی گستردگی بیشتری داشته و گویش ادبی به شمار می رود. مردم اوستیا سرزمین خود را ایرستون می‌نامند و زبان آسی تنها بازمانده از زبان های سرمتی، سکایی و آلانی است که همچنان بیش از 500 هزارنفر گویشوَر دارد. ساکنان جمهوری های اوستیای شمالی و جنوبی از سال 2003 روز 15 مه را به عنوان روز زبان آسی (اوستیایی) جشن می گیرند. در این روز در سال 1899 نخستین مجموعه از اشعار کاستا ختاگوروف، شاعر ملی مردم اوستیا منتشر شد؛ مجموعه ای که آغازی بود بر ادبیات آسی در روسیه. بخشی از اجرای یک گروه بر اساس این زبان ایرانی را در تابناک می‌بینید و می‌شنوید.

دیک چینی، معاون رئیس‌جمهور در دوران ریاست جمهوری جرج دبلیو بوش به یک وکیل تگزاسی به نام هری ویتینگتون شلیک کرد. این اتفاق زمانی رخ داد که این دو به همراه چند نفر دیگر از دوستان خود برای شکار بلدرچین رفته بودند و چینی ناخواسته ویتینگتون را مضروب کرد. آنچه که این حادثه را در آن زمان مرکز توجه رسانه‌ها کرد مقام دیک چینی به عنوان معاون رئیس‌جمهور آمریکا بود اما چیزی که آن را به یک واقعه تاریخی بدل می‌کند عذرخواهی ویتینگتون از چینی به خاطر این ماجرا است. لحظه عذرخواهی قربانی از دیک چینی را در ویدیو تابناک با زیرنویس فارسی ببینید.

پس از انقلاب مصر که منجر به استعفای حسنی مبارک دیکتاتور مصر در 22 بهمن 1389 شد. محمد مرسی از جریان اخوان المسلمین با اختلافی بسیار کم در انتخابات و با پیروزی بر ژنرال احمد شفیق، رئیس جمهور مصر شد اما دوران ریاست جمهوری او دیری نپایید. او در تاریخ دوازدهم تیر 1392 پس از ناآرامی‌های چندروزه و حالت بحرانی کشور مصر پس از کودتایی به دست ارتش برکنار شد و ژنرال عبدالفتاح سیسی از آن زمان قدرت را به دست گرفت. مرسی در 27 خرداد 1398، به دنبال بی‌هوش‌شدن در دادگاه، مرد. بخشی از سخنان محمد مرسی قبل از خلع ید از قدرت را در تابناک مشاهده می‌کنید.

برای برگزاری مراسمی جهت وداع، پیکر روح‌الله خمینی در روز 15 خرداد 1368 به مصلای تهران منتقل شد، یخچال بزرگی با دیوارهای شیشه‌ای بر روی چند کانتینر به‌ طوری قرار گرفت تا مردم بتوانند پیکر پیچیده در کفن را که عمامه‌ سیاه ایشان بر روی سینه داشت را ببینند. نماز میت در ساعات اولیه روز 16 خرداد توسط آیت الله سید محمدرضا گلپایگانی خوانده شد. پس از نماز ابتدا تصمیم گرفته شد برای تشییع پیکر، کامیونی تابوت حامل پیکر را به بهشت زهرا که در 20 کیلومتری مصلا بود منتقل کند و یک هلی کوپتر از آغاز مسیر تابوت را همراهی می‌کرد، در میانه راه به علت هجوم جمعیت زیادی که برای تشییع پیکر آمده بودند تابوت و کفن از هم پاشید. جمعیت هیجان زده از کنترل خارج شده بود، کامیون به سمت خاکی جاده منحرف شد و هلی کوپتر به زحمت به زمین نشست و پیکر امام خمینی را برای تکفین مجدد به جماران منتقل کردند. سپس، از طریق رسانه‌ها اعلام شد که خاکسپاری به روز بعد موکول شده تا از حجم جمعیت کاسته شود و در نهایت با حضورحجت الاسلام سید احمد خمینی و حجت الاسلام اکبر هاشمی رفسنجانی تدفین انجام شد و کانتینری جهت حفاظت بر روی قبر قرار گرفت. جمعیت شرکت‌کننده در این مراسم تا ده میلیون نفر برآورد می‌شود که بزرگترین تشییع جنازه دنیا لقب گرفته‌است. مراسم تشییع پیکر امام خمینی و حواشی روزهای قبل و بعد از آن را در تابناک می‌بینید.

آخرین وصیّتنامه امام خمینی برای نگهداری در آستان قدس رضوى و مجلس خبرگان رهبری در 19 آذر 1366 به جمع هیأت رئیسه مجلس خبرگان سپرده شد. تصاویر این اتفاق را در تابناک می‌بینید.

امام خمینی (ره) در صبح 6 خرداد 1360 برابر با 22 رجب 1401 در حسینیه جماران و در جمع نمایندگان مجلس شورای اسلامی‌ خطاب به کارگزاران نظام سخنان هشدارآمیزی را مطرح کردند. بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، در بخشی از این سخنرانی تاکید کرد: «دعواهای ما دعوایی نیست که برای خدا باشد. این را همه از گوشتان بیرون کنید!‌‎ ‎‌همه تان همۀ ما، از گوشمان بیرون کنیم که دعوای ما برای خدا است، ما برای مصالح‌‎ ‎‌اسلام دعوا می کنیم. خیر! مسئله این حرفها نیست. من را نمی شود بازی داد! دعوای خود‌‎ ‎‌من و شما و همۀ کسانی که دعوا می کنند همه برای خودشان است. همه می گویند پیش بده‌‎ ‎‌برای ما! همه می خواهند تمام این قدرت چی چی. آخر من نمی فهمم چه قدرتی الآن در‌‎ ‎‌کار هست! خوب، محمدرضا اگر دنبال این مسائل می رفت مطلبی بود، برای اینکه یک‌‎ ‎‌قدرتی بود ـ قدرت شیطانی بود ـ کسی حق نداشت یک کلمه بگوید؛ اما امروز که بقال‌‎ ‎‌سرمحله می آید و می گوید که برادر نخست وزیر اینجا این کار درست نیست، برادر‌‎ ‎‌رئیس جمهور این کار درست نیست، این دیگر قدرتی نیست. یک برادری است، یک‌‎ ‎‌دسته برادرند، یک دسته شان شانسشان آورده است آنجا نشسته اند؛ یک دسته بیچاره‌‎ ‎‌هم برای اینها سینه می زنند! قدرت نیست که ما حالا برای یک قدرتی بیاییم. اینها‌‎ ‎‌تلبیسات ابلیس است که بر ما غلبه کرده است. و این تلبیسات ابلیسی را چنانچه مسامحه‌‎ ‎‌کنید، شما را به جهنم می فرستد! در همین دنیا هم به تباهی می کشد. در همین دنیا ایستاده‌‎ ‎‌است این تلبیس نفسانی و این شیطان نفس ایستاده است تا آنجایی که همه چیز دنیا را به‌‎ ‎‌باد فنا بدهد. هیتلر حاضر بود تمام بشر از بین برود، و خودش در آن قدرت همان آلمان‌‎ ‎‌باقی باشد. آن نژاد بالاتر و این چیزی که در مغز هیتلر بود در مغز همۀ شما هست! خودتان‌‎ ‎‌غفلت کرده اید. در مغز همه این مطلب هست که همه بروند و من ‌‌[‌‌باشم‌‌]‌‌! تا نروید سراغ‌‎ ‎‌اینکه یک انصافی در کار باشد، یک توجهی به خدا در کار باشد. یک حسابی در کار‌‎ ‎‌باشد، که خودتان از خودتان حساب بکشید که من امروز می خواهم چه بکنم، می خواهم‌ همۀ مملکت ایران را به هم بزنم برای اینکه من باشم و هیچ کس نباشد نه، همه باشید، و‌‎ ‎‌همه هم حفظ کنید مملکت را. همه باشید، و همه روی قانون عمل بکنید قانون اساسی را‌‎ ‎‌باز کنید، و هر کس مرز و حد خودش را تعیین کند. به ملت هم بگویند که قانون اساسی ما‌‎ ‎‌برای دولت این را وظیفه کرده است؛ برای رئیس جمهور این را؛ برای مجلس این را؛‌‎ ‎‌برای فرض کنید فلان کار برای ارتش این را. برای همه وظیفه معین کرده است. به مردم‌‎ ‎‌بگویند در قانون اساسی که شما رأی دادید برایش، وظیفۀ ما این است. در لفظ فقط‌‎ ‎‌نباشد، و در واقع خلاف. واقعاً سر فرود بیاورید به قانون؛ و واقعاً سر فرود بیاورید به‌‎ ‎‌اسلام. لفظ را همه می گویند. شاید شیطان را هم ازش بپرسند، می گوید من انقلابی هستم!‌‎ ‎‌امروز همه انقلابی هستند! امروز همه دلسوز برای ملت هستند! امروز دعوای اینکه ما‌‎ ‎‌همه جنگ هم رفته ایم ـ و شما دیدید که یک دسته نوشته اند که ما از اول در جنگ چه‌‎ ‎‌بودیم ـ گفته اند. خوب، من هم می توانم بگویم من در صفِ اول جنگ دارم جنگ‌‎ ‎‌می کنم، ولی اینجا افتادم همینطور. باید به حسب واقع، به حسب انصاف، به حسب‌‎ ‎‌وجدان، این مردمی که شماها را روی کار آورده اند، این مردم زاغه نشین که شماها را‌‎ ‎‌روی مسند نشانده اند ملاحظه آنها را بکنید، و این جمهوری را تضعیفش نکنید. بترسید‌‎ ‎‌از آن روزی که مردم بفهمند در باطن ذات شما چیست، و یک انفجار حاصل بشود. از‌‎ ‎‌آن روز بترسید که ممکن است یکی از «ایام الله » ـ خدای نخواسته ـ باز پیدا بشود. و آن‌‎ ‎‌روز دیگر قضیه این نیست که برگردیم به 22 بهمن. قضیه ‌‌[‌‌این‌‌]‌‌ است که فاتحه همه ما را‌‎ ‎‌می خوانند!» در تابناک می‌بینید.

هواپیمایی که آغازگر عملیات روز-دی در جریان جنگ جهانی دوم بود برفراز آسمان آمریکا به پرواز درآمد. این هواپیما به صورت کاملا اتفاقی در یک انبار در ایالات ویسکانسین آمریکا پیدا شد و مورخان نیروی هوایی اصالت آن را تایید کرده‌اند. روز-دی (D-Day) یک اصطلاح نظامی است و معمولا به روز آغاز یک حمله بزرگ اطلاق می‌گردد. عملیات پیاده‌سازی‌های نرماندی در جنگ جهانی دوم به این نام شهرت یافته‌ است. پیاده‌سازی‌ نرماندی یکی از کلیدی‌ترین عملیات‌های جنگ جهانی دوم است که در شش ژوئن 1944 با پیاده شدن 160 هزار نیروی نظامی در ساحل نرماندی فرانسه آغاز شد. قرار است این هواپیما به مناسبت بزرگداشت هفتاد و پنجمین سالگرد آغاز جنگ جهانی دوم به اروپا بازگردد.

بوریس نیکولایویچ یلتسین اولین رئیس‌جمهور منتخب روسیه به شیوه دموکراتیک بود و در دوران شوروی نیز نقشی اساسی در فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ایفا کرد. دوران ریاست‌جمهوری وی مملو از اقدامات مخرب مانند به توپ بستن پارلمان روسیه بود. (تصاویر این رویداد تاریخی را می‌توانید در ویدیو تابناک ببینید) او بارها در حالت مستی در ملع عام و حتی جلسات مهم ظاهر شد و مدیریت مخرب او ضربات سنگینی به روسیه وارد کرد. نهایتا در شرایطی عجیب و بی‌سابقه ولادیمیر پوتین با دادن مصونیت به یلتسین و اقوام وی از پیگیری برای فساد به جای وی به قدرت نشست. این ویدیو مجموعه‌ای از رفتارهای نامتعارف یلتسین است.

«قصی صدام حسین التکریتی / Qusay Saddam Hussein al-Tikriti» دومین فرزند صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق بود. قصی به همراه برادر بزرگترش عدی و پسرش مصطفی چند ماه پس از سقوط بغداد، در شهر موصل با نیروهای آمریکایی درگیر شدند و پس از درگیری 6 ساعته، کشته شدند. سه پسر دیگر قصی به همراه همسرش به اردن فرار کردند و هم اکنون در این کشور زندگی می‌کنند. تصاویری که اکنون مشاهده می‌کنید متعلق به سال 2003 است که بحث حمله آمریکا جدی شده بود و ظاهراً این تصاویر آموزش تیراندازی قصی حسین به فرزندانش و نوه‌های صدام حسین بخشی از حرکت تبلیغاتی برای انتقال این پیام به مردم عراق بود که در صورت حمله آمریکا حتی نوه‌های صدام نیز با آمریکایی‌ها می‌جنگند. این تصاویر از آموزش قصی به فرزندانش که در یکی از بیابان‌های اطراف بغداد ثبت شده را در تابناک می‌بینید.

نیویورک پرجمعیت‌ترین شهر ایالت نیویورک و ایالات متحده آمریکاست که از پنج ناحیه شامل برانکس، بروکلین، منهتن، کوینز و استیتن آیلند تشکیل شده‌است. این شهر یکی از قطب‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جهان است. در هنگامی که پای کاشفان اروپایی به قاره آمریکا در حوالی سال 1524 میلادی باز شد، بیش از پنج هزار سرخ‌پوست آمریکایی در منطقه نیویورک زندگی می‌کردند. در آن هنگام، کاشف معروف ایتالیایی جیوانی دا ورازانو که در آن زمان برای دربار فرانسه خدمت می‌کرد، منطقه نیویورک را به نام فرانسوی نوئل آنگولیم (آنگولیم نو) نام‌گذاری کرد. مهاجران اروپایی هم‌زمان با آغاز به کار کمپانی خز هلند در منطقه نیویورک، آغاز به سکنی گزیدن کردند. مهاجرت اروپائیان بخصوص هلندی‌ها به نیویورک باعث شد تا قسمت جنوبی منطقه منهتن را در سال 1614 میلادی نیو آمستردام (آمستردام جدید) بنامند. در آن زمان فرماندار مستعمره هلندی‌ها به نام پیتر مینوئیت، تمامی جزیره منهتن را از سرخ‌پوستان در سال 1624 میلادی با مبلغ 24 دلار خریداری کرد. در سال 1664 میلادی، انگلیسی‌ها شهر نیو آمستردام را اشغال کردند و آن را به نام «نیویورک» و به افتخار پادشاه وقت بریتانیا، جیمز دوم که دارای لقب سلطنتی «دوک یورک و آلبنی» بود، نامگذاری کردند. در پایان دومین جنگ انگلستان و هلند، هلندی‌ها کنترل جزیره ران را که در آن زمان ارزش بسیار بیشتری نسبت به نیو آمستردام داشت را به دست آوردند و بدین ترتیب به کنترل بریتانیایی‌ها بر نیو آمستردام (نیویورک) رضایت دادند. تا سال 1700 میلادی، جمعیت افراد ساکن نیویورک به 200 نفر کاهش یافته بود. شهر نیویورک در زیر سلطه نیروهای بریتانیایی به بندر و مرکزیت تجاری مهمی تبدیل شد. در سال 1754 میلادی، دانشگاه کلمبیا به فرمان جورج دوم پادشاه وقت بریتانیای کبیر، با نام «کینگز کالج» (کالج پادشاه) در منهتن جنوبی تأسیس شد. نیویورک در دوران انقلاب آمریکا، مرکز سلسله نبردهای بزرگی میان ارتش استعماری بریتانیا به فرماندهی ژنرال سیر ویلیام هووی و ارتش انقلابیون آمریکا به فرماندهی ژنرال جرج واشنگتن بود. با پیروزی انقلاب آمریکا، کنگره اقلیمی در شهر نیویورک تشکیل شد و در سال 1789 میلادی، جرج واشنگتن را به مقام ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا منصوب کرد. او در «عمارت فدرال / Federal Hall» در خیابان وال استریت به عنوان اولین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، قسم یاد کرد. شهر نیویورک تا سال 1790 میلادی، پایتخت ایالات متحده آمریکا بود. در طول قرن نوزدهم و در دورانی که شهر نیویورک در حال تغییر شکل یافتن توسط مهاجرین بود، یک پروژه رویایی و بزرگ با نام «طرح کامیشنر 1811 میلادی» به مرحله اجرا گذاشته شد که بر اساس آن، تمام خیابان‌های محله منهتن عریض می‌شدند. همچنین افتتاح کانال ایری در سال 1819 میلادی که باعث تقویت و رونق شدید زراعت در منطقه شد. در سال 1835 میلادی، شهر نیویورک با گذر از شهر فیلادلفیا به پرجمعیت‌ترین شهر در ایالات متحده آمریکا تبدیل شد. مهاجرین ایرلندی که در آن زمان منسجم‌ترین و پرتعدادترین گروه مهاجران نیویورکی بودند، با حمایت از ماشین سیاسی «تامانی هال / Tammany Hall» در زیر یک پرچم، به قبضه کامل قدرت در شهر نیویورک پرداختند. در همین حال، اشرافیان مردُم‌گرای تاجرمنصب برای ساخت پارک مرکزی نیویورک در مرکز محله منهتن فشار می‌آوردند که فشار آن‌ها منجر به ساخت اولین پارک مُدرن در تاریخ ایالات متحده آمریکا در سال 1857 میلادی شد. در سال 1898 میلادی، شهر نیویورک به شکل امروزی خود (به غیر از اتحاد محله بروکلین) شکل گرفته بود. در آن زمان بروکلین، یک شهر مستقل بود که در کنار محله منهتن و دیگر محلات شهر نیویورک قرار داشت. افتتاح متروی شهر نیویورک در سال 1904 میلادی، باعث شد تا محلات متعدد کلان‌شهر نیویورک با یکدیگر ادغام شوند. در نیم قرن اول قرن بیستم، نیویورک به مرکز صنعت، اقتصاد و ارتباطات جهان تبدیل شد. هرچند، این پیشرفت‌ها بدون پرداخت هزینه گزافی حاصل نشد. در دهه 1920 میلادی، شهر نیویورک به عمده‌ترین محل مهاجرت سیاهان آمریکایی در طول مهاجرت بزرگ تبدیل شد. مهاجرت گسترده سیاه‌پوستان آمریکایی از ایالات جنوبی آمریکا به شهر نیویورک باعث شد تا در سال 1916 میلادی، نیویورک به بزرگ‌ترین مرکز اقامت سیاهان در آمریکای شمالی تبدیل شود. محله هارلم به اقامتگاه سیاهان تبدیل شد و به شدت در دوران منع خرید و فروش الکل در ایالات متحده، شکفته شد. در سال 1948 میلادی، شهر نیویورک به بزرگ‌ترین شهر جهان از لحاظ جمعیت تبدیل شد و بدین ترتیب شهر لندن در پادشاهی متحده را که بیش از یک قرن پرجمعیت‌ترین شهر جهان بود را پشت سر نهاد. تصاویری که اکنون از نیویورک می‌بینید و موزه هنرهای مدرن نیویورک منتشر کرده، بخش‌های مختلف نیویورک را به تفکیک طی سال 1896 تا 1911 به تصویر کشیده است. این تصاویر جالب را در تابناک می‌بینید.

موساد در یک عملیات در سال‌های 1389 و 1390، شماری از اساتید و عناصر فعال در برنامه هسته‌ای ایران را از طریق بمب گذاری و شلیک مستقیم ترور کردند. یکی از این سوژه‌های ترور موساد، داریوش رضایی‌نژاد دانشجوی دکتری مهندسی برق و پژوهشگر دانشگاه صنعتی مالک اشتر بود. رضایی نژاد در صبح یکم مرداد 1390 در زمان خروج از خانه در درون خودروی سواری به ضرب گلوله ترور شد. در لحظه ترور همسر و دختر او سوار بر خودرو بوده‌اند. به گفته شاهدان عینی، تروریست‌ها دو موتور سوار بودند که کلاه کاسکت داشتند و صورتشان دیده نشده است. تصاویر لحظاتی پس از ترور را با این توضیح می‌بینید که تماشای این تصاویر برای اشخاص کمتر از هجده سال و بیماران قلبی و روحی مناسب نیست.

زبیگنیف برژینسکی سیاست‌مدار لهستانی آمریکایی و مشاور امنیت ملی در دولت جیمی کارتر بود. برژینسکی از حامیان مسلح کردن شبه نظامیان مجاهدین علیه دولت حزب دموکراتیک خلق افغانستان بود و توانست کارتر را متقاعد کند که این اقدام موجب می‌شود تا «ارتش شوروی برای مداخله در افغانستان» تحریک شود. پس از مسلح کردن این گروه و خروج نهایی نیروهای شوروی از افعانستان بسیاری معتقد هستند که همین افراد با همین سلاح‌ها گروه تروریستی طالبان را تشکیل دادند.