از درخواست مجوز استفاده از ایمیل تا الگوبرداری از چین!

دکتر شهشهانی، از جمله افرادی است که از پیشگامان راه‌اندازی ارتباطات تحت شبکه در کشورمان به شمار می‌آید؛ قائم مقام مرکز تحقیقات ریاضی و فیزیک نظری ایران در زمان کلید خوردن اینترنت، که اکنون ۶۹ ساله است و شاید به نوعی «پدر اینترنت» در کشورمان است.

به گزارش «تابناک»، در زمانی که بسیاری از کشور‌ها، در مراکز تحقیقاتی و علمی‌شان از پدیده‌ای به نام ایمیل استفاده می‌کردند، در کشور ما، هیچ نشانی از این ماجرا نبود و چه بسا با توجه به جنگ سختی که پس از انقلاب بر ما تحمیل شد، طبیعی هم بود. تا اینکه در سال ۱۳۶۸ مرکز تحقیقات ریاضیات و فیزیک نظری ایران راه‌اندازی شد و رئیس این مرکز، در سفری که به ایتالیا داشت، با گروهی از اساتید ایرانی روبه‌رو شد که در حال گذراندن دوره مطالعاتی خود در آن کشور بودند؛ از جمله دکتر سیاوش شهشهانی، استاد ریاضی دانشگاه صنعتی شریف.

دکتر شهشهانی در گفت‌وگو با روزنامه قدس این گونه ادامه می‌دهد: در آن زمان استفاده از ایمیل، مسأله مهمی بود که سر زبان سفر کرده‌های به مراکز تحقیقاتی خارج از کشور می‌گشت؛ بدین صورت که کاربران نامه‌هایشان را تایپ کرده و به هر نقطه از دنیا که با آن‌ها اتصال ایمیل داشتند، می‌فرستادند و پاسخ را هم از همین راه دریافت می‌کردند. تا اینکه چند ماه پس از آشنایی با محمد جواد لاریجانی، به سمت قائم مقامی مؤسسه ریاضیات و فیزیک ایران منصوب شدم و درخواست راه اندازی ارتباط ایمیل در کشورمان را پیگیری کردیم.


تا جایی که دکتر شهشهانی درباره طرح پر سر و صدای چند وقت اخیر می‌گوید: نخست باید تعریف کرد که «اینترنت ملی» چه معنایی دارد؟ به نظرم اگر بیشتر مردم بدانند «اینترنت ملی» یعنی چه، با آن مخالف خواهند بود، چون مدلی که مطرح است، شبیه چیزی است که در چین وجود دارد. متأسفانه این روز‌ها همه الگوبرداری‌های ما از چین است، شاید در بسیاری امور تقلید خوب باشد، ولی در همه امور پاسخ نمی‌دهد. جریانی که واقعیت دارد و از آن به اینترنت ملی یاد می‌شود، یعنی اتصال‌های داخلی خوب و گسترده‌ای داشته باشیم، ولی همه اتصال‌های خارجی‌مان از یک کانال قابل کنترل بگذرد؛ این گونه است که وقتی وارد بسیاری از سایت‌ها می‌شوید، فیلتر شده است؛ در واقع اینترنت ملی یعنی همین!

و البته یادمان نرود که این‌ها را استاد کارکشته‌ای می‌گوید که خیلی پیشتر از ما به اهمیت این نوع از ارتباط پی برده و سال‌هاست به قیمت عمر، تمامی زیر و بم این دنیا را ارزیابی کرده است و حالا این سخنان را به زبان می‌آورد؛ مانده‌ایم که برای ملی کردن اینترنت، کسی سراغی از ایشان گرفته یا نه؟!