شهرستان جم در جنوبی شرقی استان بوشهر واقع شده و دارای جاذبه های گردشگری متنوع و آب و هوایی متفاوت از دیگر نقاط استان است ضمن اینکه قله کوه پردیس در این منطقه نزدیکترین نقطه کره زمین به خورشید است.
به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان جم با مساحت یک‌هزار و 436 کیلومتر مربع هفتمین شهرستان استان بوشهر است و در جنوب شرقی استان بوشهر واقع شده است. شهرستان جم حدود 6.2 درصد از استان بوشهر را شامل می‌شود.
جم از مناطق کوهستانی و خوش آب و هوای استان بوشهر است. آب و هوای متفاوت شهرستان جم نسبت به سایر نقاط استان بوشهر و قرار گرفتن این شهرستان در ارتفاعی بالاتر از دیگر نقاط استان نسبت به سطح دریا باعث شده تا در ایام گرم و نیمه گرم سال نیز این منطقه آب و هوایی به مراتب بهتر و مساعدتر از دیگر نقاط استان بوشهر داشته باشد.
این شهرستان از شمال و شرق به بخش اسیرشهرستان مُهر دراستان فارس از جنوب به شهرستان کنگان و از غرب به شهرستانهای دشتی و دیر محدود می‌شود. این شهرستان از یک طرف به شهرستان فیروز آباد از توابع استان فارس متصل از طرف دیگر از طریق اتوبان ۴ خطه جم - عسلویه به منطقه عسلویه قطب اقصادی انرژی ایران متصل شده است .
وجود منابع کاری فراوان در این منطقه، جم را به یک شهرستان مهاجر پذیر تبدیل کرده که نتیجه آن ورود فرهنگ‌های مختلف به این منطقه است. با پیشرفتی که شهرستان جم در سالهای اخیر داشته انتظار می‌رود بزودی جم به یکی از شهرستانهای بزرگ در استان بوشهر تبدیل شود.
این شهرستان دارای 40 هزار نفر جمعیت است و از دو بخش جم و ریز تشکیل شده است، دارای دو شهر و پنج دهستان است. این شهرستان دارای اقلیم نیمه خشک و گرم است و فاصله شهر جم تا مرکز استان 265 کیلومتر است.
دهستانهای این شهرستان عبارتند از جم، کوری حیاتی ، انارستان ، تشان و ریز. مرکز این شهرستان یعنی شهر جم نیز از چندین روستای بزرگ شکل گرفته‌است که عبارت‌اند از: ولایت ، خواجه احمدی ، قلعه کهنه و مالچه.
از نظر وسعت بخش ریز از بخش جم بزرگ‌تر است اما از لحاظ جمعیت و تراکم جمعیتی بخش جم جمعیت بیشتری را در خود جای داده‌است. همچنین روستاهای دولنگه (بهارستان)، انارستان و بهرباغ که هر سه از بزرگ‌ترین روستاهای استان بوشهر هستند نیز در این شهرستان قرار دارند.
هم اکنون با توجه به سکونت خانواده‌های کارکنان بخش‌های مختلف صنعتی شاغل در عسلویه، جمعیت این شهر به شکل چشم گیری در حال افزایش است.
با وجود اینکه جم در ناحیه‌ای میان شهرستانهای سنی نشین جنوب استان فارس و بوشهر واقع شده ولی مردم بومی این شهرستان، عمدتا شیعه هستند، با این همه در میان شهرک نشینان جمعیت چندی از اقلیتهای مسیحی و نیز اهل سنت زندگی می‌کنند.
نقاط دیدنی شهرستان جماین شهرستان دارای نقاط دیدنی بسیار زیادی است که همواره در ایام تعطیلات نوروز و تعطیلات تابستان افراد زیادی را به این شهرستان می‌کشاند.
از مهمترین نقاط دیدنی این شهرستان می‌توان به کوه پردیس (پدری) - باغ‌های لیمو و زیتون - پیر بی‌بی بانو - پیر بیراهه آبگرمک(امامزاده جعفر)(باغها و آبشارهای زیبا) - جنگل گلوبردکان ریز (یک جنگل انبوه با رودی نسبتاً دائمی که از میان آن می‌گذرد) که در شمالی‌ترین قسمت ریز قرار دارد، اشاره کرد.
از دیگر نقاط دیدنی این شهرستان نیز می‌توان مناظر زیبای گود لح (چشم‌اندازهایی زیبا در پشت کوه‌های بهرباغ و علی‌آباد) ، حمام قاجاریه ، آسیاب علی‌آباد (طاحونهٔ حاجی مظفر) ، رشته قنات قره چناق ، تنگ حنا ،بنو تنگمان ، باغ پدری ، سی‌سواران ، باغ‌های بیدخوار، نرگسی، بیدبلند، کوری، منظر، حاجی آباد، صیدی، پهگو، فرامرزی، انارستان و دیگر روستاهای زیبای جم و ریز را نام برد.
همچنین مناطق باستانی دایو و گلوقلات (گیر کلات) ، پیر گلدسته، سد و گورستان تاریخی و باغ‌های روستای غربه ، بناهای تاریخی روستای حرمیک، رشته قنات قدیمی روستاهای تشان و درهبان، زیارتگاه کوهستانی قدمگاه و دره زیبای مجاور روستای دره پلنگی از دیگر مناطق دیدنی منطقه جم است.
کوه پردیس (پدری)این کوه به عنوان یکی از عجایب شهرستان جم محسوب می‌شود و پژوهشهای بسیار زیادی روی این کوه انجام شده که دارای نتایج جالب و شگفت‌آوری بوده و تعابیر مختلفی را به جا گذاشته است.
بدیعه دشتی، پژوهشگر و کارشناس میراث فرهنگی در رابطه با این کوه اظهار داشت: این کوه در قدیم با عنوان کوه جم، پوز یا پدری نامیده می‌شد چون قله این کوه شبیه پوز است. اما در کتاب اوستا از این منطقه به "ور جم کرد" نام برده می شود به همین دلیل نام جم نیز بر آن گذاشته شده است.
وی ادامه می‌دهد: اما یک پژوهشگر با استفاده از نام "پدری" که نام رسمی کوه و به معنی پارادایس یا بهشت اوستاست، واژه پردیس را برای آن انتخاب کرد به همین دلیل اکنون از واژه پردیس در کل کشور برای اماکن، مناطق حتی نام دختران نیز استفاده می شود.
دشتی افزود: قله این کوه که رفته رفته از ارتفاع آن کاسته شده، نزدیک ترین نقطه کره زمین به خورشید، است، زیرا در نزدیکی خط استوا بلندترین ارتفاع، قله همین کوه است. حتی اورست حدود هزار متر از پوز پدری پائین‌تر است و یک قله مستقل جداگانه محسوب می‌شود.
جام جهان نما کوهستان‌های متعدد اطراف کوه جم است که مانند یک قدح وجام عظیم بیننده را از آن همه ابهت و عظمت در خلقت مدهوش می کند. همچنین در لابه لای این کوهستانها نقش‌هایی پیدا شده که بر سینه کوه‌ها جاری شده بودند و به گفته سالمندان محلی در قدیم با آیینه پوشیده شده بود این آیینه‌های کوهین سر جام جم را نشان می‌دهد.
یکی از مناطق نمونه‌ی گردشگری در شهرستان جم استان بوشهر ، جنگل گلوبردکان واقع در بخش ریز این شهرستان است. این جنگل با داشتن درختان بسیار سایه‌گستر و رود تقریباً دائمی همه ساله پذیرای مهمانان بسیاری است.
جنگل گلوبردکان ریز از جمله مناطقی است که عید نوروز بسیار پر تردد و مهمان‌پذیر بوده و به دلیل وسعت نسبتاً زیاد تعداد زیادی از مسافران نوروزی و مردم بومی می‌توانند از محیط مفرح آن استفاده کنند.
صنایع نفت و گاز و پتروشیمی در جم
پالایشگاه فجر جم روزانه پنج میلیون مترمکعب گاز پارس‌جنوبی را دریافت می‌کند و با تولید 27 درصد گاز کشور ، نقش مهمی در تامین سبد سوخت کشور ایفا می‌کند.
این پالایشگاه گاز مورد نیاز خود را از فازهای شش و هفت و هشت پارس جنوبی دریافت می‌کند.
این پالایشگاه در سال گذشته با ایجاد انشعاب از خط پنجم سراسری انتقال گاز موفق به دریافت گاز ترش عسلویه شد و حاصل آن در سال گذشته، تصفیه بیش از دو میلیارد مترمکعب گاز عسلویه در این پالایشگاه بود.
پالایشگاه گاز فجر جم به منظور شیرینسازی گاز و همچنین جمعآوری میعانات گازی تولید شده از میادین گازی نار و کنگان احداث شده است تا به این ترتیب حدود 800 میلیارد مترمکعب ذخایر گاز این منطقه برای مصارف داخلی و صادرات استفاده شود.
طراحی اولیه این پالایشگاه از قبل از انقلاب توسط شرکت آمریکایی«پارسونز»آغاز شد اما با پیروزی انقلاب، شرکت ایرانی«بناب» آن را به اتمام رساند. ماشینآلات و تجهیزات پالایشگاه فجر نیز از شرکتهای اروپایی، ژاپنی و ایرانی تأمین و برای نصب به محل آورده شد.
این پالایشگاه که در دو فاز طراحی شده توسط شرکت کرهای«دایلم»نصب شده است. فاز اول این پالایشگاه در سال 68 با ظرفیت پالایش 40 میلیون مترمکعب در روز و فاز دوم آن در سال 73 با ظرفیت روزانه 39 میلیون متر مکعب وارد عرصه تولید شده است. این پالایشگاه علاوه بر تولید روزانه 79 میلیون متر مکعب گاز شیرین و خشک، 35 هزار بشکه مایعات گازی نیز در هر روز از ناروکنگان استحصال میکرده است.
خوراک پالایشگاه در این دوره از 52 حلقه چاه حفاری شده در منطقه ناورکنگان تأمین می‌شد. گاز ترش استخراج شده از این میادین توسط خط لوله به پالایشگاه میرسید تا در 8 واحد که هر کدام از آنها ظرفیت پالایش 12 میلیون متر مکعب گاز را دارند،تصفیه شود.
بناهای تاریخی شهرستان جمسیل بند چم چشمه مربوط به دوره ساسانیان - سده‌های اولیه و میانه دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان جم، بخش ریز، دهستان تشان، روستای چم چشمه واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قنات پدری مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان جم، روستای پدری واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سیل بند کوری مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان کوری، روستای کوری واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بند گلو کلات مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان کوری، روستای گلو کلات واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
برکه نیشترو مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش ریز، دهستان تشان، ۴۰۰ متری شمال غربی روستای تل قلعه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
برکه تل قلعه مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان تشان، ۵۰۰ متری جنوب روستای بهارستان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
غار تل ۳ مربوط به دوران پارینه‌سنگی است و در ۶ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان جم، بخش مرکزی، ۲۰۰ متری شرق روستای چاهه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
