در ماه‌های اخیر و با افشای دست داشتن «طارق الهاشمی»، معاون رئیس جمهور عراق در انجام عملیات تروریستی، این کشور دچار نوعی بحران سیاسی شد. اکنون اخبار و تحلیل‌های روزنامه‌های ترک، حاکی از آن است که گویا ترکیه تلاش دارد با این فضا، طرح تجزیه عراق را کلید بزند.
به گزارش «تابناک»، طرح ترکیه شامل ایجاد یک جبهه متحد با مشارکت کردها و عرب‌های سنی، علیه اکثریت شیعه در عراق است.
در همین رابطه، روزنامه «تودی زمان» ترکیه امروز گزارشی را منتشر کرده که مبنای آن، اطلاعات به دست آمده از یکی از مقامات بلندپایه دولت ترکیه است که نخواسته نامش فاش شود.
هر چند به گفته این مقام دولتی، سناریوی موجود، تنها برای آمادگی این دولت در برابر رخدادهای احتمالی است، جزییات منتشره نشان می‌دهد که واقعیت امر، چیزی بیش از این امر و در راستای تحریک شکاف‌های موجود در عراق برای تجزیه این کشور است.
نویسنده این گزارش نخست با بیان مقدمه‌ای، ادعا کرده که ترکیه، همواره خواهان یک عراق یکپارچه با مشارکت همه گروه‌های سیاسی بوده و ائتلاف «العراقیه» با همین هدف و با حمایت‌های ترکیه تشکیل شده است. با این حال، روی کار آمدن دولت شیعه به ریاست «نوری المالکی»، تلاش‌های ترکیه را با شکست روبه‌رو کرده است.
این گزارش همچنین ایران را متهم کرده که با حمایت‌های خود از مالکی، موجب شکست ائتلاف العراقیه شده و همچنین این اتهام تکراری را مطرح کرده که ایران برای روی کار آوردن یک ائتلاف شیعه در عراق، دست به دامن اقدامات خشونت آمیز در این کشور شده است.
نویسنده این مطلب بر این باور است، پس از خروج نیروهای آمریکایی از عراق، دولت مالکی با قبضه کردن قدرت، شروع به کنار زدن رقبا کرده و این کار را با طرح اتهام علیه طارق الهاشمی آغاز نموده است؛ البته این ادعای تودی زمان، در حالی مطرح می‌شود که اکنون دستگاه قضایی عراق، مسئول پرونده الهاشمی است و نه صرفاً دولت عراق.
به باور تحلیلگر تودی زمان، ترکیه اکنون با شرایطی روبه‌روست که با قدرت‌گیری روزافزون المالکی، این کشور نفود خود را هرچه بیشتر در عراق از دست می‌دهد؛ بنابراین، مالکی تلاش دارد یک دولت با اکثریت شیعه را تشکیل دهد که حمایت کردها را پشت سر خود داشته باشد.
با این حال، این تحلیلگر بر این باور است که جلب حمایت کردها برای مالکی آسان نیست. وی ادعا می‌کند، کردها آنچنان از دولت ایران بیزارند که حاضرند با ترکیه متحد شوند، ولی زیر سلطه یک دولت متحد با ایران نروند!
وی می‌گوید، ترکیه باید برای رسیدن به اهدافش در عراق، دو گام مهم بردارد: نخست، کمک به کاهش نگرانی کردهای عراق نسبت به اهداف ترکیه و دوم، حل مسائل موجود میان کردها و اعراب در استان «کرکوک» است.
به باور این تحلیلگر، هم‌اکنون درباره گام نخست، کارهای مثبتی انجام شده که مهمترین آن، شناسایی غیررسمی دولت منطقه ای کردستان و برقراری پیوندهای سیاسی و اقتصادی با آن است. همچنین به بیان وی، دو طرف درباره نحوه برخورد با شبه‌نظامیان کرد به تفاهماتی رسیده‌اند.
اما چالش اصلی درباره گام دوم است، زیرا استان کرکوک، ترکیب جمعیتی حساسی از اعراب، کردها و ترکمن‌ها را در خود دارد.
تحلیلگر تودی زمان مدعی است، اکنون ترکیه، گونه‌ای اتحاد میان کردها و ترکمن‌ها در این استان را برقرار کرده و افزون بر آن، به باور وی، کنار زدن اعراب سنی از دولت عراق، موجب می‌شود کار ترکیه برای متحد کردن آنها با کردها آسان شود.
وی به مسائل دیگر از جمله تمایل مناطق سنی نشین به خودمختاری را نیز اشاره کرده و آنها را به عنوان پتانسیل‌های تجزیه عراق در نظر می‌گیرد و سرانجام، همان گونه که در آغاز مطلب نیز اشاره شده بود، این رویداد را سناریویی می‌داند که ترکیه باید برای گسترش نفوذ خود در عراق از آنها بگیرد.
بنابراین، آن گونه که پیداست، ترکیه بر خلاف سیاست‌های ادعایی خود، مبنی بر «به صفر رساندن مشکلات با همسایگان»، در پی دامن زدن به منازعات و تشدید شکاف‌های سیاسی به منظور گسترش نفوذ خود است. بر این اساس، ترکیه از اینکه در راستای سیاست‌های «نوعثمانی» خود به تجزیه کشورهای همسایه نیز کمک کند، ابایی ندارد.
نکته بسیار مهم در گزارش تودی زمان، نفرت شدیدی است که نویسنده نسبت به حضور ایران در عراق نشان می‌دهد و آن گونه که از این مطلب پیداست، اکنون ترکیه مهمترین رسالت خود را کاهش نفوذ ایران در منطقه ارزیابی می‌کند؛ هرچند برخی از مطلب مطرح در این نوشته، خلاف واقعیت‌های موجود است، به هر حال بر دستگاه دیپلماسی کشورمان واجب است با هشیاری تمام، جلوی کاهش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه را گرفته و حتی این نفوذ را افزایش دهد.
