روزشمار مقاومت خونین شهر

روز نخست ۳۱ /۶ /۱۳۵۹:
حملات هوایی عراق، به خاک و خون کشیده شدن مردم مظلوم و بی‌دفاع، هجوم به پاسگاه‌های مرزی، جاده شلمچه، جاده خرمشهر ـ اهواز و حاشیه رودخانه کارون.

روز دوم: ۱/ ۷/ ۱۳۵۹:
تلاش دشمن برای اشغال پاسگاه‌های مرزی (اشغال پاسگاه شلمچه و حدود) پیشروی به سوی جاده خرمشهر ـ اهواز، بمباران اسکله شماره ۷ خرمشهر.

روز سوم ۲/ ۷/ ۱۳۵۹:
بمباران هوایی، آتش شدید توپ‌ها و تانک‌های دشمن، حرکت کماندوهای عراقی در جاده شلمچه به سمت پل نو، پیشروی نیروهای زرهی از شمال سیل‌بند عرایض به سمت جاده خرمشهر ـ اهواز.

روز چهارم ۳/ ۷/ ۱۳۵۹:
* ورود دشمن به خرمشهر از سه محور:
۱. شمالی (جاده خرمشهر ـ اهواز)
۲. شمال غربی (حد فاصل جاده اهواز ـ شلمچه)
۳. غربی (جاده شلمچه)
* تشدید آتش بر پادگان دژ، تخلیه مهمات و اسلحه از آن، محاصره پادگان توسط تانک‌های عراقی.
* درگیری در نهر عرایض و پل نو
* توقف گردان ۱۶۵ پیاده زرهی، تخلیه دژ‌ها
* حمله حدود ۱۵ فروند میگ عراقی به خرمشهر
* تخریب بخشی از بیمارستان مصدق

روز پنجم ۴/ ۷/ ۱۳۵۹:
هجوم ارتش عراق از محور شمالی تا نزدیک پادگان دژ و از محور غربی تا پشت صد دستگاه.

روز ششم ۵/ ۷/ ۱۳۵۹:
تلاش دوباره ارتش عراق برای ورود به خرمشهر، ناکامی دشمن در اشغال خرمشهر.


روز هفتم ۶/ ۷/ ۱۳۵۹:
پیشروی نیروهای پیاده، مکانیزه و زرهی دشمن از غرب تا شمال خرمشهر (از نزدیکی اروندرود تا نزدیکی رود کارون)


روز هشتم ۷ /۷ /۱۳۵۹:
آتش سنگین دشمن بر محورهای پل نو، پلیس راه، پادگان دژ، حرکت نیروهای زرهی دشمن از شمال به سوی دوربند، حمله دشمن به ساختمان‌های پیش ساخته.


روز نهم ۸/ ۷/ ۱۳۵۹:

* هجوم دشمن از سه محور:
۱ـ بندر (محور غربی)،
۲ ـ دوربند (محور مرکزی)،
۳ ـ پلیس راه (محور شمالی)
* پادگان دژ زیر آتش توپخانه دشمن
* پاسخ امام خمینی (ره) به پیشنهاد صدام

روز دهم ۹/ ۷/ ۱۳۵۹:
نخستین هجوم دشمن به بندر و گمرک، پیشروی دشمن در جاده شلمچه تا کشتارگاه، پیشروی دشمن به سمت جاده خرمشهر ـ اهواز، پادگان دژ، رودخانه کارون، پلیس راه، بمباران هوایی عراق بر خرمشهر.

روز یازدهم ۱۰/ ۷/ ۱۳۵۹:
* هجوم دشمن از دو محور:
1 ـ بندر (گمرک)،
۲ ـ دوربند ـ کشتارگاه ـ راه آهن
* حمله دشمن از منطقه دوربند، تصرف پلیس راه، عقب نشینی دشمن، درگیری در خانه‌های پیش ساخته.
* موضع گرفتن نیروهای زرهی، مکانیزه و پیاده از کشتارگاه تا صد دستگاه، آتش سنگین در فلکه راه آهن، درگیری با دشمن در کشتارگاه.
* حمله به مدرسه دریابدرسایی، به خاک و خون کشیدن نیروهای مدافع خرمشهر.

روز دوازدهم ۱۱/ ۷/ ۱۳۵۹:
محاصره خرمشهر از اروند تا کارون، تلاش برای اشغال خرمشهر، پیشروی در محور بندر، تصرف مسجدی در محدوده بندر، حرکت به سوی پادگان دژ، عبور از کارون.

روز سیزدهم ۱۲/ ۷/ ۱۳۵۹:
ادامه تلاش دشمن برای تصرف خرمشهر، شبیخون تکاوران عراقی به پادگان دژ، سر بریدن افسر حاضر در پادگان، انتقال توپخانه از شمال خرمشهر به شرق کارون به کمک سروان اسفندیاری.

روز چهاردهم ۱۳/ ۷/ ۱۳۵۹:
* هجوم دشمن از سه محور:
۱ـ جنوبی (بندر)،
۲ ـ مرکزی (جاده شلمچه)
۳ ـ شمالی (پلیس راه)
* پیشروی دشمن در محور بندر تا ساختمان هماهنگی بندر (سی.بی.اس)، پیشروی تا نزدیکی‌های پادگان دژ.
* بمباران و آتش توپخانه دشمن بر خرمشهر.

روز پانزدهم ۱۴/ ۷/ ۱۳۵۹:
درگیری با دشمن در کوی بندر و عقب راندن آنان از ساختمان هماهنگی بندر (سی. بی. اس)

روز شانزدهم ۱۵/ ۷/ ۱۳۵۹:
پیشروی دشمن در محور بند، اشغال ساختمان هماهنگی بندر (سی. بی. اس)، پیشروی در محور جاده شلمچه

روز هفدهم ۱۶/ ۷/ ۱۳۵۹:
پیشروی دشمن در سه محور بندر، جاده شلمچه و خانه‌های پیش ساخته

روز هجدهم ۱۷/ ۷/ ۱۳۵۹:
* ادامه پیشروی دشمن در سه محور: بندر، جاده شلمچه و خانه‌های پیش‌ساخته
* حرکت دشمن به سمت پادگان دژ، بمباران پادگان دژ
* درگیری شدید در بندر به ویژه اطراف مسجد، تصرف مسجد بندر

روز نوزدهم ۱۸/ ۷/ ۱۳۵۹:
درگیری نیروهای مدافع با دشمن در حوالی دوربند در محور شلمچه ـ خرمشهر و شمال پادگان دژ

روز بیستم ۱۹/ ۷/ ۱۳۵۹:
ساخت پل دشمن در منطقه مارد بر رودخانه کارون و گذر از آن

روز بیست و یکم ۲۰/ ۷/ ۱۳۵۹:
پیشروی دشمن در محور بندر.


روز بیست و دوم ۲۱/ ۷/ ۱۳۵۹:
* درگیری در کشتارگاه، پادگان دژ، گمرک
* اشغال بخش غربی شهر: پلیس راه، ساختمان‌های پیش ساخته تا ایستگاه راه آهن، ورود نخستین ستون نیروهای عراقی به کوی طالقانی
* سقوط بندر، میدان کشتارگاه، میدان راه آهن (جانباز)

روز بیست و سوم ۲۲/ ۷/ ۱۳۵۹:
پیشروی دشمن از سه محور راه آهن، پلیس راه و گمرک، شبیخون کماندوهای عراقی به پادگان دژ.

روز بیست و چهارم ۲۳/ ۷/ ۱۳۵۹:
* محاصره پلیس راه توسط تانک‌های دشمن، ورود تکاوران و کماندوهای عراقی به کوی طالقانی، تشدید تهاجم دشمن در کوی طالقانی و تسلط بر بخش اعظم آن.
* اشغال پادگان دژ، پیشروی دشمن به سوی خیابان کمربندی
* اشغال بندر، اداره بندر، گمرک و راه آهن

روز بیست و پنجم ۲۴/ ۷/ ۱۳۵۹:
* اشغال پلیس راه، ادامه درگیری‌ها در کوی طالقانی، کوی بندر، استادیوم ورزشی و بخشی از جاده کمربندی
* درگیری در خیابان ۴۰ متری

روز بیست و ششم ۲۵/ ۷/ ۱۳۵۹:
ادامه نبرد خیابانی در جاده کمربندی، کوی طالقانی و اداره بندر.

روز بیست و هفتم ۲۶/ ۷/ ۱۳۵۹:
افزایش تلاش‌های دشمن برای اشغال خرمشهر، ادامه جنگ خانه به خانه و کوچه به کوچه در خرمشهر.

روز بیست و هشتم ۲۷/ ۷/ ۱۳۵۹:
* پیشروی نیروهای متجاوز به فلکه آتش‌نشانی، خیابان‌های اطراف گل فروشی، خیابان آرش و عشایر.
* بمباران هوایی خرمشهر.

روز بیست و نهم ۲۸/ ۷/ ۱۳۵۹:
ادامه نبردهای خیابانی، زیر آتش قرار گرفتن مسجد جامع

روز سی‌ام ۲۹/ ۷/ ۱۳۵۹:
ادامه نبردهای خیابانی، هجوم دشمن به خانه‌های خیابان آرش

روز سی و یکم ۳۰/ ۷/ ۱۳۵۹:
حملات شدید توپخانه و موشک بر خرمشهر، آتش سوزی بازار

روز سی و دوم ۱/ ۸/ ۱۳۵۹:
 ادامه نبرد خانه به خانه و کوچه به کوچه

روز سی و سوم ۲/ ۸/ ۱۳۵۹:
* تشدید حملات دشمن در خیابان‌های آرش و عشایر
* حرکت یگان‌های زرهی دشمن از خیابان عشایر به سوی فلکه فرمانداری
* حمله دشمن به ساختمان فرمانداری و ساختمان‌های مجاور، زیر آتش گرفتن مواضع به ویژه پل خرمشهر
* تسلط یگان‌های پیاده و زرهی عراق بر انتهای شمالی پل خرمشهر و قطع ارتباط بین رزمندگان داخل شهر با نیروهای پشتیبان در جزیره آبادان

روز سی و چهارم ۳/ ۸/ ۱۳۵۹:
* تسلط دشمن بر ساختمان فرمانداری و پل خرمشهر
* اشغال خرمشهر
* صدور دستور عقب‌نشینی از شهر