تحریمها مردم را نشانه گرفته و برای اثبات این حقیقت، مؤلفههای بسیاری در دست است؛ اما بیگمان، دردناکترین آنها، هنگامی است که به مشقتهای شش میلیون بیمار خاص کشور و به دنبال آن، خانوادههایشان که از نزدیک با این مشکلات دست و پنجه نرم میکنند، دقت کنیم تا دستمان بیاید که ممکن نبودن واردات برخی اقلام دارویی و پزشکی در اثر تحریمهای اقتصادی و فرا اقتصادی(!)، چه به حال و روزشان آورده است.
به گزارش «تابناک»، در شرایطی که برخی اخبار، حکایت از اعمال بسته جدید تحریمها علیه کشورمان دارند، مقامات اروپایی همچنان تأکید میکنند که تحریمهایشان مبادلههای مالی را با برخی ملاحظات هدف قرار خواهد داد؛ ملاحظههایی در زمینه کمکهای بشردوستانه، غذا و خرید دارو که تنها در حد حرف مستثنی میشوند، ولی در حیطه عمل، راهکاری برای جداسازیشان نبوده و دورنمای روشنی برای رفع توقیفشان به چشم نمیخورد.
این در حالی است که جدا کردن کمکهای بشردوستانه و غذا، عملا مواردی هستند که به ندرت نیازی به وجودشان احساس خواهد شد و تنها دارو و برخی تجهیزات پزشکی هستند که هم از یک سو وارداتشان ضرورت دارد و هم از سوی دیگر، ضرورت دارد که راهکارهایی برای لطمه نرسیدن به روند انتقال آنها به کشورمان تدارک دیده شود اما افزایش بهای برخی داروها در سطح کشور و کمیاب و حتی نایاب شدن برخی از آنها، نشان دهنده اثر بدی است که به دنبال تحریمها به این اقلام جدا شده از تحریم وارد شده است.
بدین ترتیب، بر خلاف آنچه دولتهای غربی میگویند، از هنگامی که تحريمهاي اقتصادي عليه كشورمان تشدید شده و به تحريمهاي بانكي گره خورد، انجام معاملات با طرفهاي خارجي دچار مشکل و در حوزههایی مانند دارو و درمان، آسيبهاي جدی متوجه مردم کشورمان شده و البته تا کنون هیچ راهکاری برای جداسازی نوع معاملات در نظر گرفته نشده است.
به این ترتیب، این دست تناقضها سبب شد که فاطمه هاشمی، رئیس بنیاد امور بیماریهای خاص، دو ماه پیش در نامهای به دبیر کل سازمان ملل از این برخورد سیاسی با شهروندان عادی گلایه کرده و با محکوم کردن این کار ضد حقوق بشری، خواستار پیگیری شخص وی برای یافتن راهکاری در ارتباط با حل این مشکل انتقال وجه برای واردات برخی اقلام دارویی و پزشکی به کشورمان شود.
در بخشی از این نامه که توسط وزارت خارجه کشورمان برای دبیر کل سازمان ملل فرستاده شده، آمده است: «هرچند دارو در ليست تحريمهاي اعمال شده قرار نگرفته، پیامدهای تحريم، عدم امكان انتقال وجوه از طريق سيستم بانكي و نيز فضاي رعبآميز ايجاد شده ـ كه باعث دشواريها يا توقف جدي در مبادلات تجاري با ايران شده است ـ سايه سنگين خود را بر بخش بهداشت و درمان انداخته و در نتيجه، ورود داروهايي كه در ايران توليد نميشوند و نيز مواد اوليه دارو، دچار وقفه شده است.
اينجانب به عنوان رئيس بنيادي كه با شش ميليون بيمار و دست كم 30 درصد از جامعه ايران در ارتباط است و آسيبهاي ناشي از تحريمها را بر سرنوشت آنان با همه وجود لمس ميكند، تصميم گرفتم به دور از فضاي سياسي و مجادلات كشورم با ايالات متحده آمريكا و چند كشور اروپايي، اين نامه را براي جناب عالي بفرستم.
از جناب عالي به عنوان يك تقاضاي بشردوستانه ميخواهم، از آن جا كه تحريمها ماهيت سياسي دارد و آسيبهاي آن متوجه آحاد مردم و بيماران است، براي دفاع از حقوق بشر، همه تلاش خود را براي رفع تحريمها به كارگيريد».
این در حالی است که با گذشت دو ماه از فرستادن این نامه، تغییری در روند ضد حقوق بشری دولتهای غربی ایجاد نشده و همچنان بستههای جدید تحریمی با تأکید بر استثنا بودن دارو(!) در دستور کارشان قرار گرفته است.
با فاطمه هاشمی، رئیس بنیاد امور بیماریهای خاص همکلام شدیم تا از اوضاع خانواده بزرگ بیماران خاص کشورمان آگاهی بیشتری بیابیم.
* از زمانی که به بان کی مون نامه نوشتید تا به امروز چه تغییراتی در روند واردات دارو و تجهیزات پزشکی به کشورمان صورت گرفته؟متاسفانه تغییری رخ نداده و حتی وضعیت مشکلتر هم شده است. انتقال ارز به آسانی انجام نمیشود و در زمینه تجهیزات پزشکی با دو مشکل عمده روبهرو هستیم؛ از یک سو، داروهای وارداتی که مشمول بیمه نمیشوند، از شمول ارز مرجع خارج هستند و با نوسانات نرخ ارز دچار چالش میشوند و از سوی دیگر، تهیه برخی از تجهیزات پزشکی مانند دستگاههای دیالیز به سختی افتاده است. روزی نیست که برخی از مردم تماس نگیرند و از کمبود و یا نرخ گران داروها گلایه نکنند.
* بنیاد بیماریهای خاص بیشتر با کدام بیماران در ارتباط است؟تالاسمی، هموفیلی و بیماران دیالیزی، سه دسته اصلی بیماران خاص هستند که البته فعلا چون سرطان و ام اس هم تحت پوشش قرار نگرفته اند، بنیاد آنها را هم حمایت میکند. البته بنیاد بیماریهای خاص بر مبنای اساسنامه، سازماني غيردولتي و خيريه است که نقش پل ارتباطی بین بیماران، مجلس و دولت را دارد و از کمکهای مردمی برای خدمت به بیماران بهره میبرد و همین استقبال مردمی، سبب شده که حمایت آن به برخی حوزههای مشابه هم سرایت کند.
* بیشتر در کدام زمینهها کمبود به چشم می خورد؟بیشتر از همه در داروهای بیماران سرطانی و ام اس در تنگنا هستیم. البته بیماران تالاسمی و دیالیزیها هم سختیهایی دارند و همه اینها بر اثر مشکلاتی است که ریشه در تحریم بانکی و سختی در انتقال ارز دارد.
مثلا در زمینه بیماران دیالیزی با کمبود تجهیزات یک بار مصرفی مانند صافی مواجه هستیم و یا پودر بیکربنات مورد نیاز این دسته از بیماران را به سختی تهیه میکنیم.
* دستگاههای دیالیز چطور؟خوشبختانه در این زمینه فعلا شرایط بهتری داریم، چون از پیش تدارک بهتری داشتهایم و حتی عملکردمان به گونهای بوده که وزارت بهداشت در این زمینه کار را با اطمینان به ما سپرده و عملا کار تهیه و توزیع دستگاههای دیالیز را بنیاد عهده دار شده است.
* با گذشت دو ماه از فرستادن نامه بنیاد به سازمان ملل، پاسخی از این سازمان یا شخص دبیر کل آن دریافت کرده اید؟خیر؛ البته این نامه را از طریق وزارت خارجه فرستادیم و طبیعتا آنها پیگیر نامه خواهند بود؛ اما چندی پیش جایی خواندم که آقای بان کی مون در واکنش به این نامه، روند کنونی را بر خلاف حقوق بشر خوانده و آن را محکوم کردهاند، ولی این واکنش کافی نیست، چراکه ایشان به عنوان دبیرکل سازمان ملل، وظیفه پیگیری ماجرا را تا تحقق حقوق ملت ایران دارند.
* بنیاد بیماریهای خاص عضو نهادهای بین المللی هست یا نه و اگر هست، آیا از این راه نیز ماجرا را پیگیری کردهاید؟بله؛ بنياد امور بيماريهاي خاص در سازمان ملل هم مقام مشورتي دارد و افزون بر آن، عضو هیأت مدیره انجمن بینالمللی تالاسمی بوده و عضو سازمان جهانی کلیه هم هست و رونوشت نامهمان به بان کی مون را جدای این نهادها، به جاهای دیگری هم فرستادهایم، چرا که بر این باوریم، کار کشورهای غربی، نقض حقوق بشر است.
* آیا در اقلام دارویی مورد نیاز، مواد اولیه داروسازی، تجهیزات پزشکی و ... ترکیبات یا وسایلی هست که مثلا کاربرد مشترکی با دیگر صنایع داشته باشد و این موضوع هم در مشکلات پدید آمده اثر بگذارد؟همه اقلام مورد نیاز ما بسیار روشن و شفاف هستند و هیچ کاربرد مشترکی ندارند؛ هرچند حتی اگر این چنین هم باشد، نمی توان مانع از فرستادن آنها به کشورمان شد، چرا که حکم غذا را برای بیماران دارد و مستقیم با جان شمار بسیاری از مردم ارتباط پیدا میکند.
* راهکار شما برای گشایش در زمینه تجهیزات پزشکی و دارو چیست؟همان راهکاری که در نامه به بان کی مون مطرح کردیم؛ با توجه به ارتباط بانك كشاورزي با سازمان خواربار و كشاورزي جهاني (فائو) و تحريم نکردن آن، میتوان با هماهنگي سازمان بهداشت جهاني به اين بانك اجازه داد كه گشايش اعتبارات اسنادي مربوط به دارو و تجهيزات پزشكي را انجام دهد، چرا که صدور این مجوز، میتواند گرهگشای بسیاری از بیماران و خانوادههایشان در کشورمان شده و کمترین کاری باشد که دبیر کل سازمان ملل در راستای کاستن آثار زيانبار تحریم بر سلامت مردم و دفاع از حقوق بشر انجام دهد.
به باور ما، تحریمها ظلم به مردم است و منتظر اقدام عملیاتی دبیر کل سازمان ملل در پایان دادن به این ظلم هستیم، نه اینکه تنها محکوم کنند و حرف بزنند.