در شرایطی که ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آخرین دور از مذاکرات خود، چشمانداز رسیدن به توافق را روشن ارزیابی کردند و انتظار میرود، مذاکرات ایران و ۱+۵ نیز به زودی برگزار شود، گروهی از کارشناسان و مقامات سابق آمریکا، با فرستادن نامهای به اوباما، خواستار کاهش تحریمهای ایران شدهاند.
به گزارش «تابناک»، یک گروه ۲۴ نفره از کارشناسان تسلیحات هستهای و کارشناسان مسائل ایران، از جمله شماری از ژنرالها، دیپلماتها و مقامات سابق آمریکایی، نامهای برای باراک اوباما فرستاده و از وی خواستهاند با تلاش برای پیشبرد روند دیپلماتیک در موضوع هستهای ایران، پیشنهادهای بهتری به ایران دهد.
روزنامه «گاردین» با انتشار این خبر مینویسد: ژنرال «جوزف هور»، یکی از رؤسای سابق فرماندهی مرکزی ایالات متحده و ژنرال «رابرت گارد»، رئیس اسبق دانشگاه دفاع ملی آمریکا، از جمله مهمترین افرادی هستند که در تهیه این نامه شرکت داشتهاند.
به نوشته این روزنامه، در پی انتشار گزارشهایی مبنی بر تمایل نداشتن دولت آمریکا به بهبود پیشنهاد بینالمللی درباره برنامه هستهای ایران در ازای توقف غنیسازی اورانیوم ۲۰ درصدی، این افراد خواهان در پیش گرفتن یک راهبرد جسورانهتر از سوی دولت خود شدهاند که در جنبه کوتاه مدت، شامل تخفیف تحریمها باشد.
محور اصلی این نامه به شرح زیر است:
«هدف کلی مذاکرات ایالات متحده و گروه ۱+۵ باید شامل این موارد باشد: توقف ذخیرهسازی اورانیوم ۲۰ درصدی از سوی ایران، محدود کردن ـ اما نه تعلیق همیشگی ـ غنیسازی اورانیوم در سطح مورد نیاز برای رآکتور، محدود کردن ذخایر ایران به میزان واقعی مورد نیاز برای سوخت هستهای و دیگر نیازهای غیرنظامی و صلح آمیز و تضمین بازرسیهای گستردهتر و کارآمدتر از سوی آژانس، از جمله به واسطه پایبندی ایران به معاهده منع گسترش و دیگر بازرسیهای مورد نیاز آژانس.
ایران باید درباره آزمایش تسلیحاتی پیشین خود پاسخگو باشد تا اطمینان به دست آید که این آزمایشها متوقف شده است؛ در مقابل، تحریمهای جهانی علیه ایران باید به گونهای مقتضی و متناسب کاسته شود.
در نخستین گام، ما از شما و تیم شما میخواهیم در پی ارائه یک پیشنهاد بازبینی شده باشید که توقف مؤثر انباشت اورانیوم ۲۰ درصدی از سوی ایران، از جمله صادرات این ماده و یا تبدیل آن به شکل جامد را در ازای تخفیف متقابل برخی تحریمهای بینالمللی و مالی وضع شده علیه ایران، مدنظر قرار دهد.
چنین کاری میتواند به ایجاد اعتماد و نیز حرکت به سوی یک موافقتنامه ساختارمند منجر شود که همکاری هستهای و موضوعات امنیتی را پوشش داده و در عین حال، آیندهای کاملاً شفاف برای برنامه هستهای ایران فراهم نماید که در تطابق کامل و تأیید شده با معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای باشد».
هرچند هنوز تاریخ دقیقی برای دور بعدی مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ مشخص نشده، محتملترین سناریو این است که این مذاکرات در نیمه ژانویه از سر گرفته شود. این مدت زمان برای دولت اوباما و «جان کری»، وزیر خارجه احتمالی آن کافی خواهد بود تا موضع ایالات متحده را بازنگری کند.
با این حال، به نوشته گاردین، در اروپا این باور در حال رشد است که روند مذاکرات ۱+۵ با ایران، ابزاری مناسب برای یک توافق نیست. به باور مقامات اروپایی، این مذاکرات بیش از اندازه سنگین و عمومی است و مهمتر آن که یک ساز و کار ارتباطی مستقیم میان دو مرکز قدرت اصلی ماجرا، یعنی ایران و آمریکا، پدید نمیآورد.