حمایت از خودروسازان گویا این روزها در دولت روحانی به یک چالش اساسی تبدیل شده است. در حالی که وزیر صنعت و رئیس کل گمرک به نام حمایت از تولید داخلی دیوار بلند تعرفه را توجیه میکنند؛ نوبخت از آن سوی خبر از الزام کاهش قیمت خودرو میدهد. اما جالب اینکه رئیس کل گمرک گویا بیش از اندازه نگران وضعیت خودروسازان است!
به گزارش «تابناک»موضوع تعرفه واردات خودرو در حالی هنوز در گیر و دار تصمیمات نامشخص دولت قرار دارد که تا همین چندی پیش برخی از مقامات دولت به صراحت اعلام کرده بود که تعرفه واردات خودرو کاهش نخواهد یافت و حتی ارقام بودجه نیز حاکی از همین امر است که تعرفه واردات خودرو در سال جاری هیچ گونه تغییری نخواهد داشت.
اما در همین حال است که امروز رئیس کل گمرک کشور اظهاراتی جالب توجه در خصوص تعرفه واردات خودروهای خارجی داشته است.
مهدی کرباسیان امروز اشاره کرده است: واردات خودرو تابع گروه ۱۰ است و اگر مقررات و تعریف جدید در هیات دولت تصویب شود، می‌تواند به روال قبل ادامه یابد.
تأکید کرباسیان بر قرار گرفتن خودرو در گروه ۱۰ به معنی این است که در حال حاضر شرایط واردات خودرو و تعرفه آن هیچ گونه تغییری ندارد.
کرباسیان در پاسخ به وضعیت کاهش تعرفه واردات گفته است: من از شما سوال می‌پرسم که با کاهش تعرفه خودرو، تکلیف تولید داخل چه میشود؟ تعرفه عمدتا به منظور سیاست‌های تولیدی اتخاذ میشود و رقابت با یک دیوار تعرفه‌ای را باید بپذیریم. کاهش تعرفه ورود خودروهای خارجی در کمیسیون مطرح شده است و دولت در این زمینه نظر میدهد اما اختلاف نظر داریم.
اما جملات قصار کرباسیان به همین جا ختم نشده و عنوان کرده است: من پژو سوار می‌شوم و تا حالا نیز زنده مانده‌ام!
بگذارید کمی جملات کرباسیان رئیس کل گمرک را واکاوی کنیم:
با کاهش تعرفه واردات؛ تکلیف تولید داخل چه میشود؟
صرف نظر از اینکه لحن سخنان و سؤال پرسیدن کرباسیان در برابر سوال ذهن را ناخود آگاه یاد سخنان و جملات برخی از مسئولان دولت قبل می اندازد؛ اما با این حال هنوز یک سؤال برای ما باقی است: تکلیف تولید داخل طی همه این سالهایی که تعرفه واردات خودرو بالا نگه داشته شده؛ چگونه بوده است؟ آیا به جز این نتیجه‌ای در بر داشته که اکنون هنوز خودروهای از استاندارد و از رده خارج شده شرکتهای دیگر به اسم تولید داخلی به دست مصرف کنندگان میرسد؟
از سویی با شبه انحصاری ماندن صنعت خودرو در کشور با دیوار بلند تعرفه؛ تکلیف خریداران خودرو چیست؟ آیا رئیس کل گمرک ایران؛ در برابر این سؤال سؤالی برای مطرح کردن دارد؟ به راستی چه کسی از مسئولین و چه زمانی قرار است یکبار هم که شده سخن از تکلیف مردمی بگوید که سالها است خواسته یا ناخواسته مجبور به حمایت از صنعت خودروی «ملی» شده اند؟ چه وقت قرار است آنچه شایسه این مردم است؛ به دست آنها برسد؟
من پژو سوار می‌شوم و تا حالا نیز زنده ام!
این جمله رئیس کل گمرک ایران حداقل این موضوع را در بر دارد که وی هم «شایعاتی» (!) از مرگ و میر ناشی از تصادفات و حوادث خودروهای داخلی شنیده است! تا اینجا جای شکر دارد. اما موضوع مهمتر این است که گویا مهدی کرباسیان این «شایعات» را دروغ پنداشته است.
از سوی دیگر استدلال جالب رئیس کل گمرک کشور جای تأمل بسیار دارد. آیا تنها این مرگ افراد است که برای مسيولان حجت تلقی میشود تا به ناکارامدی و غیر استاندارد بودن تولیدات داخلی صحه بگذارند؟ آیا مشکلات عدیده ای که روزانه از ایرادات فنی و ایمنی خودروهای تولیدی از سوی مصرف کنندگان گزارش میشود داستان سرایی برای پر کردن اوقات فراغت است؟ آیا زنده ماندن مهدی کرباسیان در پشت فرمان پژو اش؛ به این معنی است که همچنان مصرف کننده ایرانی تا زمانی که نمرده است باید از خودرویی با استاندارد حداقل دو دهه قبل و به قیمت یک خودروی روز جهانی استفاده کند؟
رقابت با یک دیوار تعرفه‌ای را باید بپذیریم
تأکید مهدی کرباسیان بر لزوم حفظ تعرفه برای حمایت از تولید داخلی به خوبی رویکرد و ذهنیت رئیس کل گمرک را نشان میدهد: رقابت تنها در فضایی که حمایت دولت با تعرفه سنگین برقرار است؛ معنی دارد.
با این تفاسیر یا ما معنی و مفهوم رقابت را در اقتصاد مدرن به اشتباه درک کرده‌ایم و یا اینکه رئیس کل گمرک کشور باید به شکل جدی در خصوص این بخش از سخنان خود توضیح دهد. بدون شک نگه داشتن تعرفه در ارقام بالا؛ یک رویه حمایتی است؛ اما حمایتی که منجر به شکل‌گیری انحصار شده است. در‌واقع این جمله رئیس کل گمرک حمایت ضمنی و تلویحی (اگر نگوییم مستقیم) از انحصار و شبه انحصار در صنعت خودرو است. صرف نظر از اینکه این رویکرد در حمایت از تولید داخلی با تعرفه بالا؛ رویکرد مرکانتلیستی قرن ۱۷ و ۱۸ میلادی است!
این همه نشان از آن دارد که اختلاف نظرات در دولت بر سر وضعیت خودرو و تعرفه آن بالا است و مهدی کرباسیان نیز به آن اشاره کرده است. اما در میانه این اختلاف نظرات خوب است که در کنار نگاه به وضعیت خودروسازان و حمایت از تولیدات آنها؛ مسيولان گوشه چشمی هم به وضعیت مصرف کنندگان داشته باشند و کمی هم به حالمردمی دل بسوزانند که با پولی به اندازه خرید یک خودروی استاندارد و روز دنیا؛ باید خودروهایی بخرند که از لحاظ استاندارد و ایمنی دیگر از رده خارج تلقی میشوند!
"من پژو سوار می‌شوم و تا حالا نیز زنده ام!"
واقعاً مردم چه انتظاراتی دارند زنده اید برید خدارو شکر کنین