دلایلی که شرکت‌های غربی دیگر به تحریم ایران اهمیت نمی‌دهند

به گزارش «تابناک»، سایت شبکه خبری «سی ان ان» با انتشار گزارشی به روند جاری دیپلماتیک میان ایران و گروه 1+5 اشاره کرده و می‌نویسد، با وجود تشدید این روند، احتمال اینکه پیش از رسیدن دو طرف به یک توافق رسمی نهایی در موضوع هسته ای، تحریم‌های موجود علیه ایران برداشته شود، وجود ندارد.

به باور این سایت، هم‌اکنون محتمل ترین سناریو  مطرح، تمدید دوره شش ماهه مذاکرات به منظور انجام رایزنی‌های بیشتر میان طرفین در زمینه توافق است و تا آن زمان نیز تحریم‌های نفتی و بانکی وضع شده علیه ایران به قوت خود ‌خواهد ماند.

با ‌وجود این، آنچه هم‌اکنون جدا آشکار شده، وجود تفاوتی فاحش میان دیپلماسی اقتصادی و ‌هسته‌ای است؛ بنابراین، حتی در صورتی که دیپلماسی هسته ای به مانع هم برخورد کند، دیپلماسی اقتصادی عملاً حکم قطاری را دارد که از ایستگاه خارج شده و دیگر امکان متوقف کردن آن نیست. در همین زمینه، تعاملات اقتصادی کشورهای گوناگون با ایران به تازگی از افزایش چشمگیری برخوردار شده است.

توافق نفتی روسیه با ایران که ارزش تقریبی آن 1.5 میلیارد دلار در ماه برآورد شده و سبب افزایش 50 درصدی صادرات نفت ایران می‌شود، یک نمونه از همین امر است. این امر به ویژه در شرایطی که شکاف میان روسیه و غرب بر سر آمریکا تشدید شده، از اهمیت بیشتری نیز برخوردار شده است.

به طور کلی، پس از سخنان رئیس جمهور ایران در مجمع جهانی اقتصاد که در آن، سرمایه‌گذاران خارجی را به فعالیت اقتصادی در ایران تشویق کرد، روند تعاملات اقتصادی ایران با جهان شدت گرفته و هیأت‌های اقتصادی مختلفی از کشورهای خارجی به ایران سفر کرده اند. آن گونه که مشخص است، جامعه اقتصادی سریع‌تر از دولت‌ها در مسیر حرکت می‌کند.

هم‌اکنون چین سالانه بیش از 20 میلیارد دلار تبادل تجاری با ایران دارد و بحث‌هایی بر سر طرح «جاده ابریشم جدید» میان دو کشور مطرح شده است. به نظر می‌رسد رئیس جمهور جدیدی که در افغانستان روی کار خواهد آمد نیز از این ابتکار ایران و چین استقبال خواهد کرد.

ترکیه دیگر کشوری است که نسبت به افزایش تعاملات تجاری خود با ایران اقدام کرده است. ترکمنستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی نیز در همین راستا قدم برداشته‌اند.

پیام این روند روشن است: تحریم‌های وضع شده علیه ایران در مسیر خود قرار نگرفته و هرچند در سال‌های اخیر سبب ضربه زدن به اقتصاد ایران شده، اما نتوانسته در مقابل برنامه هسته ای این کشور اخلالی ایجاد کند. در این میان، هرچند آمریکا به فشارهایی که بر ایران اعمال کرده افتخار می‌کند، ‌دیگر کشورها انتظار دارند ‌واشنگتن این روند را کنار بگذارد.

هم‌اکنون باور عمومی بر این است که هر کشوری بتواند روابط کارآمدی با ایران برقرار کند، برنده خواهد بود. دلیل آن هم روشن است؛ ایران یک کشور بزرگ و دارای موقعیت مرکزی است که پیوندهایی چند هزار ساله با کل منطقه دارد. این کشور همچون کوبا نیست که در موقعیتی منزوی‌ باشد. تاکنون در تلاش برای منزوی کردن ایران، چندین دهه تلاش بیهوده صرف ‌و زمان تلف شده است.

بازگرداندن ایران به روند اقتصاد جهانی، فرصتی است که کمتر کشوری خواهان از دست دادن آن است. حتی در شرایط کنونی نیز شرکت‌های آمریکایی از برخی معافیت‌های تحریمی ایران بیشترین سود را می‌برند. اکنون دیگران هم خواستار نفع بردن از بازار ایران هستند. برخورداری ایران از منابع انرژی و تمایل اروپایی‌ها برای نفع بردن از این منابع، عامل دیگری در این زمینه است.

به هر حال، با توجه به این مباحث، به نظر می‌رسد آمریکا نیز دیر یا زود ناچار خواهد شد این حقیقت را پذیرفته و نسبت به فراهم کردن راه‌های تعامل مؤثر اقتصادی خود و دیگر کشورها با ایران اقدام کند؛ امری که می‌تواند در بلندمدت برای خود واشنگتن نیز منفعت داشته باشد.