افزایش پهنای باند، امکان برقراری ارتباط تصویری، سیاست‌گذاری در زمینه فیلترینگ و شبکه‌های اجتماعی و راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات از جمله طرح‌های ارتباطی و اطلاعاتی است که اجرا و پیاده‌سازی آن در گرو تصمیمات شورای عالی فضای مجازی است.
به گزارش ایسنا، شورای عالی فضای مجازی در هفدهم اسفندماه سال 90 با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی و با هدف برنامه‌ریزی و هماهنگی به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از فضای مجازی و بهره گیری حداکثری از فرصت ها در این فضا تشکیل شد.
پس از گذشت بیش از دو سال از تشکیل شورای عالی فضای مجازی، تشکیل نشدن جلسه‌های مستمر طی ماه‌های اخیر علاوه بر ابهاماتی که در پی داشته است، باعث شد پیوست فرهنگی تماسهای تصویری نیز و استفاده کامل از خدمات نسل سوم ارتباطی در کشور همچنان بلاتکلیف بماند.
درحالیکه به عقیده برخی از صاحب نظران حوزه ارتباطات امروز، پس از گذشت دو سال از تشکیل این شورا و تاثیر عمیقی که در حوزه سیاست‌گذاری ارتباطی در کشور ایفا می‌کند می‌توان نگاه جامعی به اقدامات آن در این مدت داشت.
شورای عالی فضای مجازی از 14 عضو حقوقی شامل رئیس‌جمهوری (رئیس شورای عالی فضای مجازی)، رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضاییه، رئیس سازمان صداوسیما، دبیر شورا و رئیس مرکز ملی فضای مجازی، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات، وزیر علوم و تحقیقات و فن‌آوری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر اطلاعات، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرمانده ناجا و دادستان کل کشور و هشت عضو حقیقی تشکیل می‌شود.
اعضای حقیقی این شورا هر سه سال یک بار انتخاب می‌شوند و در حال حاضر حمید شهریاری، سید جواد مظلومی، مسعود ابوطالبی، کامیار ثقفی، رسول جلیلی، علی‌رضا شاه‌میرزایی، محمد سرافراز و مهدی اخوان بهابادی اعضای حقیقی این شورا هستند.
این شورا که از روزهای نخست فعالیتش را به عنوان تعیین کننده خطی مشی و سیاست‌های اصلی فضای مجازی، در حوزه اینترنت و شبکه اطلاع‌رسانی آغاز کرد، در ابتدای دولت یازدهم این فعالیت‌ها را در امتداد اقداماتش در دولت دهم بدون حاشیه خاصی ادامه داد.
در همین راستا شورای عالی فضای مجازی دو جلسه رسمی با حضور تمامی اعضای حقیقی و حقوقی در مرداد و بهمن ماه سال 92 تشکیل داد که به تصویب مصوبه‌هایی در دو حوزه نقاط تبادل ترافیک داخلی و شبکه ملی اطلاعات انجامید. هر دوی این مصوبه‌ها به نوعی با شبکه ملی اطلاعات ارتباط دارند.
به گزارش ایسنا، نخستین مصوبه شورای عالی فضای مجازی در آبان ماه سال 91 و در ارتباط با وظایف، اختیارات و اعضای کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی کشور به امضا رسید و پس از آن این شورا 9 مصوبه دیگر را در جلسات رسمی در حوزه‌های طرح‌های کلان مرکز ملی فضای مجازی، خدمات سلامت در فضای مجازی، حمایت از ترافیک داخلی تعریف شبکه ملی اطلاعات را تصویب کرد.
آخرین مصوبه این شورا در زمینه تعریف و الزامات حاکم بر تحقق شبکه ملی اطلاعات در بهمن ماه سال 92 به امضا رسید و پس از آن این شورا هیچ جلسه رسمی دیگری تشکیل نداد.
راه‌اندازی شبکه ملی ارتباطات در گرو تصمیم شورای عالیمیتوان گفت بحث راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات از سال 84 داغ‌ترین بحث در زمینه فناوری اطلاعات کشور به حساب می‌آید. با این حال مسائل زیرساختی و محتوایی مربوط به آن هنوز به نتیجه قابل قبولی نرسیده است و راه اندازی آنچه که با نام اینترنت ملی شناخته می‌شود در فاز اول و تنها در حوزه اجرا در سازمان‌های دولتی باز مانده است.
پس از تشکیل شورای عالی فضای مجازی و نقش پررنگی که در زمینه محتوای اینترنتی بر عهده گرفت، تصمیمات این شورا مهمترین پایه راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات شد که انتظار می‌رود تا پایان سال 94 به بهره برداری برسد.
با این وجود و در حالیکه که تنها فرصتی دو ساله برای راه‌اندازی اینترنت ملی در سه فاز باقی مانده است، هنوز محتوا سازی در زمینه شبکه ملی اطلاعات انجام نشده‌است و از سوی دیگر به اعتقاد جلیلی، یکی از اعضای این شورا، بحث افزایش پهنای باند باید در زیرگروه شبکه ملی اطلاعات مورد توجه قرار گیرد.
بنابراین مباحث چندانی از جمله سرعت اینترنت و نسل سوم ارتباطی تحت تاثیر راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات قرار می‌گیرد و به گفته دبیر شورای عالی فضای مجازی تمامی دستگاه‌های ذی ربط باید از تصمیمات این شورا در این حوزه تبعیت کنند.
فیلترینگ و اختلاف نظرات بر سر شبکه‌های اجتماعیاز سوی دیگر بحث فیلترینگ و شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی از دیگر مباحث مطروحه در شورای عالی فضای مجازی است که تصمیم‌گیری این شورا در این حوزه می‌تواند تاثیرگذار باشد.
با توجه به اینکه فیلترینگ و دسترسی محدود به شبکه‌های اجتماعی از جمله دغدغه‌های کاربران فضای مجازی است و دغدغه برخی مسوولان و عدم ایجاد محدودیت در دسترسی کاربران به برخی شبکه‌های اجتماعی در روزهای اخیر باعث ایجاد اختلاف‌نظرهایی در این حوزه شده است، تشکیل جلسه در شورای عالی فضای مجازی و بحث در این مورد می‌تواند به رسیدن به یک نظر مشترک بین بخش‌های مختلف صاحب‌نظر در این حوزه کمک کند.
خدمات نیمه کاره نسل سوم ارتباطی و تشکیل جلسه شورااما شاید بتوان گفت مهمترین مسئله‌ای که باعث می‌شود ضرورت تشکیل جلسه شورای عالی فضای مجازی بیش از پیش حس شود موضوع پرحاشیه اعطای مجوز راه‌اندازی نسل سوم ارتباطی به دو اپراتور همراه اول و ایرانسل است.
نسل سوم ارتباطی که پیش از این در انحصار رایتل به دارندگان این خط موبایل ارائه می‌شد، از ابتدا به دلیل افزایش سرعت دسترسی به اطلاعات و امکان برقراری تماسهای تصویری حاشیه‌های زیادی را در پی داشت.
درحالیکه برخی از اعضای شورای عالی فضای مجازی از اعطای مجوز دو اپراتور اول کشور برای نسل سوم ارتباطی ابراز نارضایتی کرده بودند پاسخ همیشگی دولت و وزارت ارتباطات به آن‌ها این بود که مجوز ارائه خدمات نسل سوم ارتباطی با شرایط مشابه رایتل به این اپراتورها داده شده و این دو اپراتور هیچگونه خدمت متفاوت و مضاعفی بر آنچه که رایتل در این حوزه ارائه می‌داد نخواهند داشت.
وزارت ارتباطات دولت یازدهم همواره تاکید دارد که 3G در دو اپراتور همراه اول و ایرانسل نیز بدون تماسهای تصویری ارائه می‌شود و ارائه خدمت تماس تصویری همچنان در صف تصویب پیوست فرهنگی مرتبط از سوی شورای عالی فضای مجازی خواهد ماند.
اما با در نظر داشتن این نکته که امکان برقراری تماسهای تصویری از جمله خدمات مهم و با ارزش در نسل سوم ارتباطی است و در کنار آن یکی از مهمترین ویژگی‌های نسل سوم ارتباطی سرعت بالا و پهنای باند آن گسترده آن است که دسترسی مشترکان را به شبکه اطلاعات افزایش می‌دهد و این امر نیز در گرو تصمیم و در نهایت تصویب شورای عالی فضای مجازی است.
با وجود تاکید اعضای شورای عالی فضای مجازی بر لزوم تشکیل جلسه در این شورا و از سوی دیگر طرح مباحثی چون برخی بی‌توجهی‌ها از سوی وزارت ارتباطات به شورای عالی فضای مجازی و اختلاف نظرها در زمینه اعطای مجوز نسل سوم و در نهایت انتظار پیوست فرهنگی تماسهای تصویری برای تصویب و اجرا و سکوت دبیر این شورا به خوبی نشانگر آن است که نقطه پایان این بحث‌ها می‌تواند تشکیل جلسه رسمی شورای عالی فضای مجازی با حضور رییس جمهوری باشد.
