هر روستا یک محصول هر خانه یک کارخانه

درچند سال گذشته در شعارهای انتخابی مقام معظم رهبری برای سال ها واژه اقتصاد خیلی پررنگ به چشم می خوردوازکلمه جهاداقتصادی ،اقتصاد مقاومتی ،کارو سرمایه ایرانی نیز برای آن استفاده شد که این امر مبین اهمیت اقتصاد در دیدگاه رهبری است

آنچنان که می دانیم جهاد در عرصه های میدان حق علیه باطل به کار می رود و بیشتر جنبه نظامی داردوحال عرصه ی اقتصادایران اسلامی بدل به میدانی برای فعالیت جهادی شده و سلاح آن کار و تلاش در تولید برای مردم و سیاست های درست برای دولتمردان است به همین منظور به پای صحبت های مدیر جوان صندوق کارآفرینی امید می نشینیم

مدیری که بیش از یک سال است عهده دار این سمت شده و حال با ما از برنامه های خود و همکارانش در صندوق برای ایفای نقش در عرصه ی مدیریت جهادی می گوید.

اصغر نورالله زاده، مدیرعامل صندوق در گفت‌وگو با «تابناک همدان» در رابطه با یکی از طرح های در دست اقدام این صندوق سخن می‌گوید.

آقای نورالله زاده لطفا از طرحی که چند وقتی است خود و همکارانتان به طراحی و اجرای آن مشغول هستید بگویید.

استراتژی ما در صندوق مهر امام رضا (ع) حمایت مالی از ساماندهی تولید انبوه در قالب کسب و کارهای خرد و کوچک است که اصطلاحا به آن تولید بدون کارخانه می گوییم و برای اینکه که بتوانیم این سازماندهی را در محیط های کوچک انجام دهیم نیازمند تولید انبوه به صورت زنجیره ای و شبکه ای و شبکه تولید هستیم.

قبل از ایجاد شبکه ی تولید نیازمند شناسایی افراد خاصی هستیم که به این افراد خاص عامل توسعه ، پشتیبان یا پیش رو می گوییم این افراد برای اینکه بتوانند شبکه تولید انبوه کالا را در محیط های کوچک و خانگی ساماندهی و آنها را مدیریت کنند چند وظیفه دارند که اولین وظیفه ی این افراد مبحث آموزش است یعنی افرادی که خواهان تولید به صورت شبکه ای در خانه یا کارگاه ها و واحد های کوچک باشند باید در رابطه با نوع محصولی که می خواهند تولید کنند آموزش های لازم را دیده باشند.

آیا گذراندن دوره های آموزش باید در محیط های آموزشی دولتی اتفاق افتد و چه مجموعه هایی در فرایند آموزش دخیل هستند؟

حتما نیازی نیست که گذراندن آموزش در محیط های دولتی صورت گیرد پشتیبان با هماهنگی ما می تواند در سازمان فنی و حرفه ای ، آموزشگاه های خصوصی و حتی به صورت استاد و شاگردی اقدام به آموزش نیروها یی که می خواهند امر تولید را به عهده بگیرند کند برای ما و همچنین بهبود فرایند تولید آنچه که مهم است کیفیت آموزش ، آمادگی و مهارت فرد در مورد تولید محصول مورد نظر است .

مرحله دوم که فرد پشتیبان باید به آن توجه داشته باشد طراحی است به فرض مثال اگر هدف پشتیبان یا عامل توسعه تولید پوشاک در حجم انبوه باشد این شخص باید بابرنامه ریزی طرح های مختلف و به روز پوشاک که قبلا در موردش مطالعه کرده و مورد پسند بازار مصرف است را به واحد های تولیدی کوچک مورد حمایت خود برساند که تولید براساس طرح های مد نظر پشتیبان انجام شود.

در مرحله ی سوم پشتیبان وظیفه ی تامین مواد اولیه را دارد یعنی در مورد پوشاک که اشاره شد پارچه های مورد نیاز را متناسب با طراحی تحویل تولید کننده بدهد یا اگر هدف پشتیبان تراش سنگهای قیمتی است مواد اولیه که همان سنگ است را برای تولید کننده تامین کند.

مرحله ی چهارم از این طرح عامل توسعه یا پشتیبان وظیفه دارد محصولات تولیدی را از تولید کنندگان مورد حمایت خود بخرد و فقط با تولید محصول وظیفه ی پشتیبان پایان نمی یابد و خرید محصول می تواند به صورت تضمینی و یا دستمزدی باشد و برای این کار باید با تولید کننده تفاهم و عقد قرار داد کند و مشخص شود که دستمزد و یا قیمت خرید محصول تولید شده با کیفیت مد نظر پشتیبان چگونه است اگر مواد خام را به صورت امانی تحویل تولید کننده شود فرد دستمزد دریافت می کند و اگر مواد اولیه فروخته شود پشتیبان وظیفه ی خرید محصول را دارد.

در مرحله پنجم، برند سازی از دیگر وظایف پشتیبان و یا عامل توسعه است و فرد باید تولید خود را تبدیل به یک برند کرده و آن را ثبت کند که در مراحل بعد شبکه ی فروش بتواند کار عرضه ی محصول به بازار و فروش را انجام دهد.

از اهداف دیگر برند سازی پایداری فروش است که اگر نباشد شبکه ی تولید بهم می خورد، به فرض مثال اگر هدف تولید همان پوشاکی است که به آن اشاره شد، فقط با یک نام در بازار مطرح و عرضه شود.

مدیریت فروش که اصلی ترین بخش این فرایند بوده و ششمین مرحله به شمار می رود از اهمیت ویژه ای برخوردار است به این علت که تمام کننده ی چرخه ی تولید است و برای اینکه این مرحله به خوبی پشت سر گذاشته شود فرد موظف است قبل از ارائه الگو و وارد شدن به این فرایند اقدام به تحقیق در بازار کرده و بازار را بشناسد که وقتی محصول به بازار عرضه شد متناسب با سلیقه ی مصرف کننده و فرهنگ مردم بازار مورد هدف باشد.

آیا پیشتیبان می تواند در امر فروش از مجموعه های دیگر کمک بگیرد و یا موظف است که این کار را به تنهایی انجام دهد؟

الزامی نیست که حتما خود پشتیبان عهده دار فروش محصول باشد او می تواند در این راستا با یک شبکه ی قوی بازار یابی قرارداد بسته و به محض تولید محصول شبکه ی بازاریابی و توزیع می تواند این امر را سامان بدهد در غیر اینصورت باید پشتیبان دارای سیستم بازاریابی و توزیع مناسبی باشد که به راحتی بتواند بازار را مدیریت کرده و محصول را عرضه کند .

ساماندهی این سیستم ممکن است در عمل با سختی ها یی رو برو شده و فرد نتواند به تنهایی از عهده ی همه ی مراحل برآید حال برای این امر چه اقداماتی می تواند انجام دهد؟

وظیفه ی فرد پشتیبان این است که همه ی مراحل را مدیریت کند و نباید خود شخصا وارد مراحل تولید شود اگر لازم است طراح استخدام کند اگر نیاز است بازاریاب استخدام کند ولی مدیریت این چرخه و شبکه ی تولید با عامل توسعه یا پشتیبان است و حتما باید به صورت انبوه تولید شود و اگر غیر از این باشد توجیه اقتصادی ندارد. یعنی تولید انبوه غیر متمرکز با مدیریت متمرکز انجام می شود.

شما به تیراژ بالا در تولید اشاره کردید آیا در همه ی محصولات نیاز است که تولید با تیراژ بالا صورت گیرد؟

تیراژ هر محصول بستگی به نوع محصول دارد برای کالاهای مصرفی حتما باید تیراژ کار بالا باشد .

سوالی در اینجا ممکن است برای مخاطبین پیش آید توجه به این مسئله که آیا قبل از ارائه ی طرح برای دریافت تسهیلات فرد باید بازار فروش را شناسایی کرده و از تقاضا برای کالای تولیدی مطمئن باشد و بعد اقدام به اخذ تسهیلات نماید یا اینکه با هر طرحی می تواند برای دریافت تسهیلات از شما اقدام کند؟

استراتژی ما در صندوق مهر امام رضا (ع) حمایت از کسب و کارهای خرد و کوچک بازار محور است باید نگاه فرد به بازار بوده و بازار را مطالعه کند و مطمئن باشد که بازار به محصول تولید شده نیاز دارد و شبکه ی توزیع قوی وجود دارد که بتواند محصول را به بازار عرضه کند و بعد از ارائه ی طرح این وظیفه کارشناسان صندوق است که طرح را بررسی کنند .

هدف ما از این استراتژی ها ایجاد رقابت پذیری در قیمت و کیفیت مناسب برای محصولات تولیدی در راستای ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی به منظور حمایت از تولیدات داخلی در بخش صنایع خرد و کوچک است.

وقتی تولید در واحد های خرد و کوچک انجام شود قیمت تمام شده ی آن به شدت پایین می آید به دلیل اینکه بسیاری از هزینه ها یی که در صنایع بزرگ صورت می گیرد در واحد های خانگی و کارگاه های کوچک عملا حذف می شود که این فرایند تاثیر مستقیم بر روی قیمت تمام شده ی کالا دارد مثل هزینه تامین سرمایه برای تامین و تجهیز کارخانه اعم از زمین و ایجاد تاسیسات – ساختمان و غیره ... از جمله مواردی است که در این مورد کسب و کار حذف می شود.

سنجش کیفیت محصولات به عهده ی چه کسی و یا نهادی است؟

به طور طبیعی در گام اول خود بازار است که عرصه را برای محصولات با کیفیت مهیا می کند و محصول بی کیفیت جایی در بازار ندارد همچنین در انعقاد قرار داد با عامل توسعه تولید محصول با کیفیت از وظایف پشتیبان خواهد بود و در گام بعدی با دستگاههای مربوط در هر زمینه ی فعالیتی، تفاهم نامه ها یی امضا شده که از کانال آنها و با آموزش های لازم تلاش داریم تا محصولات ، با کیفیت مناسب تولید شود و آنگاه وقتی که به برند سازی اشاره می کنیم مد نظرمان همان کیفیت و استاندارد محصولات است از طرفی اگر پشتیبان نتواند محصولات با کیفیت به بازار عرضه کند نمی تواند در عرصه ی رقابت پیروز شده و ادامه ی فعالیت دهد.

هدف شما از بیان استراتژی حمایت از صنایع خرد چیست و چه اندیشه ای در قبل آن است؟

با حمایت از تولیدات خرد و کوچک در قالب کارگاههای کوچک و تولید خانگی به دنبال تحقق شعار صندوق با عنوان هر خانه یک کارخانه و هر روستا یک محصول هستیم ؛ ویژگی این برنامه اجرای آن در مناطق و منازل روستایی است تا با توجه توانمندی هر روستا آن یک محصول تولید شده و هر خانه هم نقش یک کارخانه را ایفا کند و این استراتژی اول ما در ساماندهی تولید انبوه است.

در بخش دوم استراتژی نه رشته ی فعالیت را شناسایی کرده ایم که تمام طرح ها در قالب این نه رشته قرار می گیرد و فعلا اولویت ما با توجه به سیاست های اقتصاد مقاومتی و تفاهم نامه ها یی که منعقد شده ،حمایت مالی به صورت تسهیلات ارزان قیمت از این رشته ها ست و این نه رشته عبارت اند از تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی ، جواهر سازی ( جواهر سازی مهره ای برای سنگها ی قیمتی و نیمه قیمتی ) که بسیار بازار خوب و ظرفیت مناسب د ر ایران دارد ، تولید فرش که مزیت رقابتی در ایران قدیم بود ، تولید صنایع دستی با توجه به مطالعات صورت گرفته همزمان مزیت رقابتی ایران است ، تولید محصولات کشاورزی و تبدیلی که در محیط های روستایی قابل ارائه است ، تولید کیف و کفش و چرم ، محصولات فکری کودکان و نوجوانان ، اسباب بازی و تولید پوشاک است.

آیا می توانید برای زمینه ها یی که اشاره شده نمونه هایی که مشغول به فعالیت هستند را بیان و بفرمایید چه مقدار اشتغال زایی دارند؟

برای مثال می توانم به تولید بلدرچین ، قارچ ، مرغ ارگانیک ( سنتی ) و تمام زمینه هایی که اشاره شد در محیط های کوچک خانگی که در دست اجراست اشاره کنم. و در بحث هر روستا یک محصول روستا یی در شهرستان بروجن از توابع شهر کرد در زمینه ی قارچ توانسته ایم47 واحد تولیدی با اشتغال زایی 105 نفر به صورت مستقیم تمام جوانان روستا را مشغول به کار کرده و با توجه به ساماندهی شبکه ی حمل و نقل و فروش آن در آینده نیز با توسعه روبرو خواهد بود.

همچنین روستایی در همدان در بحث تولید پوشاک فعالیت دارد و به ترتیب در استان ها و روستا های مختلف این برنامه در حال شکل گیری است.

سیاست شما در قبال ظرفیت های بومی موجود در شهرستان ها ی کشور چیست و با توجه به الگوهای موفق اشاره شده حال اگر کسی بخواهد از این تجربیات بهره مند شود چه باید بکند؟

طبعا ما از ظرفیت های موجود در هر شهرستان حمایت می کنیم و مطمئنا هر ظرفیت بومی در یکی از شاخه هایی که اشاره شد قرار می گیرد همچنین آمادگی داریم تا تجربیات کارگاه های موفق را در اختیار کسانی که این طرح ها را دارند قرار دهیم که در این زمینه افراد می توانند به سرپرستی های ما در استان های خود مراجعه کنند.

حمایت از این روند کسب وکار چه ویژگی داشته و آیا برنامه های دیگری برای حمایت از تولید دارید؟

ویژگی که این مدل از کسب وکار پایداری آنهاست چون به صورت زنجیره ای به هم متصل هستند و هم دیگر را کمک می کنند تا زنجیره قوی تر به پیش رود.

در این زنجیره اگر تولید کننده ای از سیستم خارج شد به فرایند کار لطمه ای وارد نمی شود و تولید کننده ی دیگری جای آن را می گیرد همچنین محدودیتی در تولید وجود ندارد و پشتیبان می تواند با توجه به فروش و کشش بازار تولید کننده ها را افزایش دهد.

در استراتژی دوم ما بعد از ساماندهی شبکه ی تولید در حجم انبوه و برند سازی این محصولات ، برای کمک به رونق تولید محصولات کارخانه های موجود ایجاد شبکه های توزیع و فروش انحصاری محصولات در شهرستان هاست با این کار کمک بزرگی به عرضه ی مناسب تر محصولات و بالا بردن راندمان تولید در کارخانه ها می شود.

سخن آخر

در پایان من از تمام سازمان هایی که ما را در اجرای این طرح کمک می کنند تشکر می کنم در بحث هایی که مطرح شد به وضوح دیده می شود که همه ی مشکلات تولید نبود نقدینگی نیست و ما آمادگی داریم ایده هایی را که در این شاخه ها وجود دارد را حمایت و راهنمایی کنیم تا بتوانند ساماندهی شوند ما طرح هایی را ساماندهی می کنیم که چه نیاز به حمایت مالی ندارند چه ندارند در این شیوه از اولین سازندگان اسکوتر که توانایی تولید 5000 عدد در سال را دارد حمایت کرده ایم و این محصول برای اولین بار است که تولید می شود و وقتی به بهره برداری برسد جایگزین اسکوتر های وارداتی خواهد شد.

می توان گفت صندوق مهر اما رضا (ع) تنها نهادی است که وظیفه اصلی آن تامین منابع مالی و طراحی مدل های کسب و کار است که در این راستا از سازمان جهاد کشاورزی ، وزارت ارشاد، اتحادیه طلا و جواهر سازی ، مرکز ملی فرش ایران سازمان صنایع دستی ، صنایع کیف و کفش و چرم و سازمان صنایع کوچک و از نهادهای تخصصی و از مشاوره های آنها نیز بهره مند شدیم.

در طی 6 ماه گذشته نسبت به طراحی این سیستم و الگوی کسب و کار که از فرد محور به سیستم محور و تولید بازار محور هدف گذاری کرده ایم و بعد از آن نسبت به توجیه همکاران ستادی و استانی اقدام کرده ایم و امید داریم با همراهی مردم و دوستان در مقام اجرا ظرف سال های آینده به هدف اصلی خود که هر خانه یک کارخانه و هر روستا یک محصول است برسیم لازم به ذکر است این مدل کسب و کار در گذشته وجود داشته و ما آن را با بروز رسانی با توجه به علوم جدید توانستیم به فرایند فعلی دست پیدا کنیم.

منبع: تابناک استانها