یکی از مهمترین چالش هایی که با گذشت چند ماه از آغاز تجاوز نیروهای ائتلاف منطقه ای به رهبری عربستان سعودی به یمن بروز پیدا کرده، قدرت گیری روزافزون تروریست های القاعده در این کشور است؛ اتفاقی که بار دیگر دولت آمریکا را در یک وضعیت متناقض قرار داده که یک سر آن ادعای مبارزه با تروریسم و سوی دیگر آن کمک عملی به ظهور و قدرت گیری تروریست هاست.
به گزارش «تابناک»، نشریه «دیلی بیست» با انتشار مطلبی در پایگاه اینترنتی خود به بررسی وضعیت جاری در یمن پرداخته و می نویسد بر اساس اذعان مقامات نظامی آمریکا، نبرد سعودی های تحت حمایت این کشور در یمن، سبب تقویت القاعده شده و خود به تهدیدی جدی علیه امنیت ایالات متحده تبدیل شده است.
مقامات آمریکایی و گزارش های محلی تأیید می کنند که چند ماه پس از آغاز تهاجم عربستان سعودی به یمن، عناصر وابسته به القاعده شبه جزیره عربستان ـ که به عنوان مرگبارترین شاخه القاعده شناخته می شود ـ به شهر بندری عدن نزدیک تر شده اند؛ سرزمین هایی که القاعده در اختیار گرفته، نمایانگر بیشترین توسعه سرزمینی این گروه از ماه مارس و زمان آغاز تهاجم عربستا تاکنون است، حال آنکه اوایل همین ماه، القاعده از اعضای خود خواست با به کارگیری استراتژی حملات فردی، منافع آمریکا را هدف قرار دهند.
آرون زلین، پژوهشگر مؤسسه مطالعات خاور نزدیک واشنگتن می گوید: «القاعده شبه جزیره عربستان آرام آرام در حال توسعه توانایی های خود است. آن ها قوی تر شده اند». امنیت اعضای این گروه نیز نسبت به گذشته بیشتر شده است. اعضای این گروه که در میان مردم عادی پنهان شده اند، توانایی آمریکا برای حمله از طریق پهپادها را کاهش داده اند. به نظر می رسد، القاعده از منازعه موجود در یمن برای تحکیم و تثبیت قدرت خود استفاده می کند.
در مقابل، عربستان سعودی نه تنها در جلوگیری از توسعه این گروه ناکام بوده، بلکه برخی بر این باورند که اصولاً سعودی ها از القاعده شبه جزیره عربستان به عنوان ابزاری برای هدف قرار دادن حوثی ها استفاده می کنند. گزارش ها حاکی از آن است که ماه گذشته و در جریان حملات اولیه برای عقب راندن حوثی ها از عدن، القاعده و سعودی ها با یکدیگر همکاری می کردند.
در این میان، مقامات آمریکایی همچنان سعی دارند با فرافکنی، از پرداختن به ریشه ماجرا خودداری کنند. یک مقام ضد تروریسم آمریکایی به دیلی بیست می گوید، القاعده شبه جزیره عربستان، اکنون از آشوبی نفع می برد که توسط حوثی ها به راه افتاده است. به گفته وی، از آنجا که عربستان سعودی نمی تواند همزمان با حوثی ها و القاعده مبارزه کند، عناصر القاعده از موقعیت بهره گرفته و جایگاه خود را تثبیت می کنند.
طی چند روز گذشته، گزارش هایی منتشر شده مبنی بر اینکه القاعده توانسته کنترل بندرگاه عدن و همچنین منطقه ای که کاخ ریاست جمهوری در آن قرار دارد به دست بگیرد. در شمال این شهر و در مکانی که پیشتر یک پادگان بوده، اکنون حدود 200 تروریست القاعده در حال آموزش دیدن هستند. روز سه شنبه نیز صلیب سرخ بین المللی پس از مورد حمله قرار گرفتن دفاترش توسط عناصر القاعده، 14 تن از پرسنل خارجی خود را از عدن خارج کرد.
افتادن کنترل عدن به دست القاعده، می تواند منابع و مراکز استقرار جدیدی در اختیار این گروه قرار دهد. از دید بسیاری، این امر را می توان با تصرف موصل توسط داعش مقایسه کرد. بروس ریدل، مقام سابق سازمان سیا و پژوهشگر فعلی مؤسسه بروکینگز می گوید، القاعده از مناطقی که در یمن به دست آورده به منظور برنامه ریزی برای حمله به اهداف آمریکایی استفاده خواهد کرد، زیرا کشوری جنگ زده مثل یمن، خود دارای اهداف چندان مهمی برای حملات تروریستی نیست. از آن مهمتر، کنترل القاعده بر بنادر عدن می تواند به تهدیداتی علیه کشتی هایی که از منطقه خلیج عدن می گذرند، منجر شود.
پیش از حرکت به سوی عدن، بزرگترین تصرف سرزمینی القاعده، شهر «مکلا» بود. بر خلاف داعش که قصد دارد با تصرف شهرها، آن ها را در چارچوب «خلافت» خودخوانده خود درآورد، القاعده رسمی هیچ شهری را اداره نمی کند.
به هر حال، نکته اصلی در حال حاضر، نقشی است که آمریکا در تقویت این گروه ایفا کرده است. ایالات متحده از طریق تأمین اطلاعات، تأمین سوخت جنگنده ها و حتی در مواردی محاصره دریایی یمن، به ارتش عربستان در حملاتش علیه این کشور یاری رسانده است. اما در شرایطی که جنگنده های ائتلاف سعودی مواضع حوثی ها را بمباران می کنند، القاعده از خلأ قدرت به وجود آمده در یمن به منظور تقویت مواضع خود بهره می برد.
با وجود این دستاوردهای القاعده، مقامات آمریکایی تاکنون تمایلی به انتقاد علنی از مداخله سعودی ها در یمن نداشته اند. ریدل می گوید آمریکا برای اجرای موفقیت آمیز توافق هسته ای ایران، به کمک سعودی ها نیاز دارد. از سوی دیگر، خود مقامات سعودی نیز تمایل به اعتراف به این موضوع ندارند که اقداماتشان علیه حوثی ها موفقیت آمیز نبوده است.
