مشاور رئیس جمهور روسیه در برنامه «عصر» شبکه افق گفت: اسلام شیعه در ایران، تشیع متفکرانه و مبتنی بر عرفان و اسلامی آخرالزمانی است.
به گزارش میزان، الکساندر دوگین مشاور رئیس جمهور روسیه در برنامه «عصر» شبکه افق و در گفتوگو با نادر طالبزاده با بیان اینکه زمان آثاری منطقی و معقول دارد اظهار کرد: زمان یک مفهوم است، تاریخ یک مفهوم است، چیزی به نام زمان مادی وجود ندارد، زمان ماده نیست بلکه به خودی خود، مقولهای معنوی است بنابراین زمان، منطق و برهان تاریخ است.
وی افزود: یک پرسش اساسی وجود دارد و آن هم اینکه زمان چیست؟ به نظر من، ما در آخر الزمان قرار داریم یعنی در انتهای زمان قرار داریم، ما در نوع خاصی از زمان قرار داریم، وقتی زمان به ماهیت خود نزدیک میشود، وقتی که همه آن چیزی که در خفا قرار داشت، آشکار می شود، وقتی که مفهوم تاریخ در مقابل چشمان ما متبلور میشود، پس باید گفت که ما در مهمترین زمان زندگی میکنیم.
مشاور رئیس جمهور روسیه در ادامه به تاریخ این کشور پرداخت و گفت: تاریخ روسیه تاریخی خاص است، مفهوم این تاریخ با گذر زمان، روشن و روشنتر شد؛ جالب است که اکنون ما در تاریخ روسیه در حال نزدیک شدن به اصل و ماهیت خود هستیم چون ما جامعه مسیحیت ارتدوکس هستیم، مفهوم موجودیت روسیه، مفهوم تمدن مسیحیت ارتدوکس است یعنی این هویت ماست، این هویت در مقاطع مختلف تاریخی به واقعیت تبدیل شد؛ در دوره شوروی، ما جنبه مسیحیت و سنت مسیحیت را که جنبهای مقدس در تاریخ روسیه و جامعه آن بود، از دست دادیم.
وی ادامه داد: ما اکنون درحال بازگشت به همان جنبه همیشگی و دائمی روسیه هستیم، همانطور که در هر دوره آخرالزمانی چنین چیزی ایجاب میکند.
دوگین با بیان اینکه جامعه روسیه در حال بازگشت به مفهوم ذاتی تاریخ خود است خاطرنشان کرد: روسیه (با ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین) مدلی از بازگشت افراد به اصل و هویتشان است؛ ما از ارزشهای مسیحیت ارتدوکس فاصله گرفتیم و فرمانروایی را از دست دادیم، ما مشغول مادیگرایی، الحاد و مشکلات قریب الوقوع شدیم اما اکنون درحال بازیابی «خود معنوی» مان هستیم.
این نظریهپرداز سیاسی عنوان داشت: همه آن چیزی را که ما اکنون در روسیه شاهد هستیم فقط میتوان با آخرتشناسی دینی و تفسیر دینی توضیح داد پس ما در تاریخ، درحال بازگشت هستیم. پوتین مدل و نمونهای برای این کار است چون ما با پوتین نه تنها هویت مسیحی خود را باز مییابیم بلکه حاکمیت خود را نیز باز مییابیم.
وی با بیان اینکه روسیه در تاریخ، در حال بازگشت است تصریح کرد: این بازگشت نه تنها بازگشت به عنوان یک کشور در میان سایر کشورها است بلکه به عنوان بازگشت یک قدرت معنوی است که مخالف تمدن ضد مسیحی است. درک ما از غرب همین است، تمدن غرب معاصر، برای ما شرارتآمیز است و ما این را ضد مسیح توصیف میکنیم همان چیزی که به عنوان دجال در سنت اسلامی توصیف میشود.
مشاور پوتین ادامه داد: دلیل این امر آن است که غرب واقعی، یعنی هژمونی آمریکا و شرق اروپا، نمونهای از مرگ انسانیت است؛ روسیه پاسدار قداست و سنت است، به نظر من همه تغییرات سیاسی همه تجلیات عزم روسیه برای دفاع از منافع ملی ما تنها بخشی مشهود از این رویداد معنوی است که در جامعه واقعی روسیه در جریان است. رئیس جمهور ما تجلی این تمایل است؛ وی شخصی نیست که منشاء همه این ها باشد اما تبلور این روند و جریان است.
وی با بیان اینکه روسیه درحال بازگشت به تاریخ است افزود: این بدان معناست که به عنوان یک نیروی معنوی درحال بازگشت در تاریخ است، روسیه به عنوان قدرتی است که تلاش میکند دنیا را متوازن کند، روسیه برضد تهاجم غرب واکنش نشان میدهد، متفکران مهم ایرانی وجود دارند، احمد فردید برای این روند یک نام گذاشت، یعنی جریانی که روسیه با آنها میجنگد، این روند غربزدگی نام دارد، ما غربزدگی را نوعی از چالش برای هویت خود میدانیم ، ما بر ضد غربزدگی مبارزه میکنیم.
دوگین در ادامه به نظریات خود در مورد غرب پرداخت و گفت: من عملا بر ضد غرب مرتکب هیچ عملی نشدهام، از دید غرب، من به نقش داشتن در کریمه اوکراین و همه نوع جنایات ممکن، متهم شدم اما همه این ها فقط حرف و نظر و سخنرانی بودند؛ من مقصر معرفی شدم، بدنام شدم، متهم شدم و اهریمن معرفی شدم علت همه اینها نیز به عقاید من مربوط میشود اما گفتن و بیان حقیقت، درست است.
این نظریهپرداز سیاسی روس با بیان اینکه من نماینده روسیهای هستم که با وضعیت معاصر سازش نمیکند خاطرنشان کرد: من نماینده روسیهای مقدس و ارتدوکس مسیحی و معنوی هستم که سنت خود را دنبال و تلاش میکند که از هویت خود در مقابل هژمونی مادگرایی، اهریمنی و شیطانی آمریکا دفاع کند.
وی ادامه داد: من ترغیب کننده و مشوق هرگونه روندی هستم که مخالف هژمونی آمریکا، روابط نزدیک با ناتو و مخالف با «ضد مسیح» و دجال باشد اما کاری که من میکنم فقط منحصر به سخنرانیها، نوشتهها و کتابهاست، همه چیز به حرف و ایدههای من مربوط میشود، من در هیچ عملیات مالی، سیاسی و یا نظامی نقش ندارم.
دوگین اضافه کرد: به نظر من منطقی است که خود را دشمن غرب آمریکایی توصیف کنم که هژمونیک، تهاجمی، ضد تقدس و ضد سنت است، این کاملا منطقی است چون حرفها و ایدهها واقعا اهمیت دارد؛ من شخصا با برژینسکی صحبت کردم، یک بار در واشنگتن چند بار نیز با فرانسیس فوکویاما صحبت کردم؛ من با فوکویاما اتفاق نظر دارم که میگوید ایدهها و نظرات واقعا اهمیت دارند پس من مقصر معرفی میشوم، اهریمن نشان داده میشوم و مورد انتقاد قرار میگیرم و به عنوان خطرناکترین فرد برای آمریکا جلوه داده میشوم چون ایدهها و نظرات من خطرناک است.
مشاور رئیس جمهور روسیه با بیان اینکه لازم نیست که تک قطبیگری آمریکا را با یک تک قطبیگری دیگر جایگزین کنیم عنوان داشت: من طرفدار دنیایی واقعگرا و چند قطبی هستم که در آن هر کسی بتواند جای خود را پیدا کند اما این ایده از نظر آنها خطرناک است.
وی گفت: اگر من طرفدار تک قطبیگری روسیه بودم میشد من را به عنوان یک فرد ملیگرا یا امپریالیست نشان داد اما من ملیگرای روسی نیستم، امپریالیست روسی نیستم بلکه من طرفدار دنیایی عادلانه و چند قطبی هستم که در آن آمریکا، اروپا، دنیای اسلام، هند، چین، اورآسیا، روسیه، آفریقا و آمریکای لاتین بتوانند جایگاه مناسب خود را بیابند؛ این نظریه برای هژمونی آمریکایی خطرناکتر است چون من از منظر منطقی، دوستان و هم پیمانان زیادی دارم.
دوگین در ادامه به ایران و مکتب تشیع پرداخت و تصریح کرد: من به ایران و سنت شیعه علاقمند هستم و به اسلام معنوی تمایل دارم؛ این علاقه بیش از ۳۰ سال است که وجود دارد. من کتب زیادی از رنهگنون و هانری کربن و بسیاری دیگر از افراد را درباره تمدن ایران و سنت شیعه و فسلفه اسلامی مطالعه و برخی از متون هانری کربن را به زبان روسی ترجمه کردم. من تاریخ ایران، تاریخ فارس و تاریخ شیعه را مطالعه میکنم و نقاط اشتراک زیادی کشف کردم.
مشاور رئیس جمهور روسیه افزود: من میراث سهروردی، ملاصدرا، حیدر آملی و بسیاری دیگر از متفکران شیعه ایرانی را با فلسفه عرفانی مسیحیت ارتدوکس روسیه مطابق و نقاط اشتراک زیادی دیدهام. برای من این به منزله سنتی موازی است؛ من یک مسیحی ارتدوکس هستم اما در سنت ایرانی و اسلام شیعه، نکات معنوی و الهامات فلسفی و ماورا الطبیعی مشاهده میکنم که برای من دلیلی محسوب میشوند تا درک کنم روسیه و ایران و اسلام شیعه در نبرد آخر الزمانی در یک جبهه قرار دارند.
وی با بیان اینکه نقاط اشتراک بسیاری در این بین وجود دارند خاطرنشان کرد: قرابتهای معنوی زیادی بین این دو تمدن متفاوت وجود دارد یعنی بین تمدن ایرانی اسلامی از یک سو و تمدن روسی ارتدوکسی مسیحی و اورآسیایی از سویی دیگر قرابت وجود دارد.
دوگین ادامه داد: ما به یک تمدن تعلق نداریم اما روی هم رفته در وضعیت آخرالزمان، در یک اردوگاه قرار داریم. قیاسهای زیادی وجود دارد، برای مثال ما به تمدن مسیحی تعلق داریم اما برای ما کلیساهای غربی و مسیحی شامل کاتولیک و پروتستان به مراتب از ما دور هستند و با ما فاصله دارند، آنها تقریبا هیچ اشتراکی با سنت مسیحیت ارتدوکس ندارند چون ما مقدس هستیم و آنها مدرن و معاصر هستند. ما محافظهکار هستیم و آنها مدرن هستند. ما در وهله نخست اهل مراقبه و تفکر هستیم اما آنها اهل اقدام هستند. پس ما مسیحیت عرفانی هستیم که مراقبه داریم و سنتی هستیم، ما «روم سوم» هستیم، پس از سقوط قسطنطنیه، ما میراث دار ماموریت امپراطوری رم و تمدن مسیحیت ارتدوکس بیزانس به شمار میرویم.
نظریهپرداز روس با بیان اینکه ایران شیعی کم و بیش در همین رابطه مشابه با بقیه کشورهای جهان اسلام قرار دارد عنوان کرد: از دیدگاه من اسلام شیعه در ایران، تشییع متفکرانه و مبتنی بر عرفان و آخرالزمانی است ضمن آنکه از کاریکاتوری معاصر، موسوم به اسلام سلفی به مراتب فاصله دارد.
وی تاکید کرد: اسلام سلفی اسلام سنتی نیست؛ اکنون نکته جالب این است که این دو نیروی صرفا معنوی، یعنی قرابت بین این دو سبک معنوی اسلام و تفکر مسیحیت ارتدوکس روسیه، در مقابله با جبهه مادی یکسان هستند و با دشمن واحد میجنگند. اسلام رادیکال به روسیه حمله کرد، به ایران و جهان تشییع حمله کرد، در پشت این سلفی رادیکال که خود را به عنوان اسلام عرضه میکند ، آمریکا وجود دارد که از عربستان سعودی و قطر و دیگر کشورها به عنوان نیروی نیابتی استفاده میکند تا به هدف صرفا ژئوپولتیکی خود دست یابد.
دوگین با اشاره به اینکه تاریخ مادیگرایی و تاریخ دنیای مادی و نبرد آن برای منافع ملی و راهبرد ژئو پولتیک، با این جنبه معنوی، یکسان شده است گفت: این نشانهای از آخر زمان است چون در آخر الزمان بین دو سطح از تاریخ یعنی تاریخ مادی و تاریخ معنوی اتحاد ایجاد میشود و میتوان گفت این نوعی از ترکیب بین جنبه فیزیکی و طبیعی از یک سو و جنبه معنوی از سویی دیگر است.
مشاور پوتین افزود: اکنون لحظه آن است که نگاهی عمیقتر به هویت مناسب خود داشته باشیم؛ به نظر من، از منظر جهان شیعه، جامعه مسیحیت ارتدوکس روسیه هم پیمانی نزدیکتر از بقیه جهان اسلام است، همچنین برای ما نیز اسلام شیعه در نسخه ایرانیاش و دیگر نسخههای شیعی، اسلام متفکرانه و معنوی و خالص هستند و آنها نیز در مقایسه با کلیساهای مسیحیت غربی به ما نزدیکتر هستند.
وی با ببان اینکه ما دشمن یکسان داریم خاطرنشان کرد: به نظر من این ائتلاف منطقی و راهبردی که ما اکنون در سوریه، یمن و در لبنان و دیگر نقاط شاهدش هستیم نوعی از تجلی تاریخی از این قرابت معنوی است.
دوگین ادامه داد: ما در تاریخ هم پیمانان نظامی نبودیم ما برخی وقتها دشمنان هم بودیم، ایرانیها و روسها دشمن یکدیگر بودند اما از جنبه معنوی هم پیمان و دوست هستیم پس باید لحظهای برسد که این جنبه اساسی، به عمل تبدیل شود و آن لحظه فرا رسیده است.
این نظریهپرداز روس تصریح کرد: اکنون این بینش و اراده را مشاهده میکنیم، این فقط مشاهده من نیست، من روی ائتلاف روسیه با شیعه مطالعه کردم، ما در سوریه در کنار یکدیگر میجنگیم، روسها و ایرانیها و حزبالله و سوریها در کنار یکدیگر میجنگند، اکنون اعضای یک جبهه هستیم زیرا دشمن یکسانی داریم که داعش است، درحالیکه آمریکا و CIA از داعش و دیگر جنبشهای سلفی حمایت میکنند، ما در یمن نیز در وضعیت مشابهی قرار داریم؛ ما درحال کمک کردن به حوثیها (انصارالله یمن) و شیعیان یمن هستیم، ایرانیها، سوریها و حزبالله نیز همین طور. ما در عراق نیز موضعی مشابه در قبال شیعیان عراق داریم. پس ما در کل دنیای اسلامی در خاورمیانه، یعنی ما روسها در طرف جبهه شیعه قرار داریم در بحرین نیز اینگونه است.
وی با بیان اینکه منافع ملی روسیه با منافع تمدن شیعه سازگاری دارد گفت: اگر ما در هر نقطه از اوکراین، خاورمیانه، داخل روسیه و قفقاز، هدف حمله آمریکا و گروههای نیابتی آن قرار گیریم، آمریکا از همان روشها و ابزارهای خود استفاده میکند یعنی از اسلام به اصطلاح رادیکال مثل داعش و القاعده و جنبشهای سلفی بر ضد منافع ژئوپولتیک روسیه، استفاده خواهد کرد پس اگر روسیه واکنش نشان دهد و از خود دفاع کند، به طرز منطقی تلاش خواهد کرد که هم پیمان پیدا کند و در چنین وضعیتی چه کسی مطمئنتر و امنتر و بهتر از مسلمانان شیعه برای روسیه خواهند بود؟ مسلمانانی که خودشان قربانیان این سلفیهای مورد حمایت عربستان سعودی و قطر هستند که خود را به عنوان اسلام عرضه میکنند.
دوگین ادامه داد: در ورای اسلام رادیکال، نیروهای سلطهطلب مثل آمریکا و نظم نوین جهانی وجود دارند پس ما دشمن یکسان داریم، ما چالش یکسانی داریم. ما منافع یکسان داریم.
این نظریهپرداز سیاسی با بیان اینکه از جنبه مادی مجبوریم که در کنار یکدیگر باشیم خاطرنشان کرد: اما به نظر من اکنون در مواجهه با این ائتلاف فزاینده روسیه و شیعه، آمریکا و گروههای نیابتی تلاش خواهند کرد این ائتلاف را نابود کنند، آنها تلاش خواهند کرد از شبکه خود در روسیه استفاده کنند. بسیاری از نیروهای طرفدار غرب در روسیه هستند. من دقیقا نمی دانم اما تصور میکنم که در ایران نیز برخی نیروهای طرفدار غرب و لیبرال باشند ولی تعدادشان و مقیاس آنها، کمتر از روسیه است؛ در مجموع این نیروها تلاش خواهند کرد این ائتلاف را نابود کنند. برای مثال، به ما می گویند که شما روسها با کمک کردن به ایران، خود را مشغول مشکلات داخلی جهان اسلام میکنید.
وی افزود: به نظر من در ایران نیز همین دسته از افراد هستند که خواهند گفت به روسیه اعتماد نکنید، روسها بسیار تاکتیکی عمل می کنند، آنها دشمنان تاریخی ما هستند، روسها امپریالیست هستند، شوروی هستند و از این حرفها اما به نظر من این حرفها همه سخنان دشمنان ایران و دشمنان روسیه است یعنی دشمنان داخلیشان یعنی ستون پنجمها که تلاش میکنند این ائتلاف آخر زمانی را نابود کنند.
دوگین با بیان اینکه باید اقدام کنیم و این ائتلاف را بسازیم گفت: هر چند شاید امروز این ائتلاف جنبه تاکتیکی داشته باشد اما ما باید آن را به یک ائتلاف راهبردی تبدیل کنیم؛ این یک ضرورت است و ما باید روی آن کار کنیم. باید ابعاد درونی این ائتلاف را کشف کنیم، باید این ائتلاف را تبدیل به ائتلاف راهبردی و معنوی و واقعی بکنیم چون تجربه موجودیتی مبارزان ما هم وجود دارد.
مشاور پوتین ادامه داد: مردم روسیه مردمی خاص هستند، برای موضوعی که درست باشد حاضرند درد و رنج زیادی بکشند، همچنین موضوع دیگر این است که ثروت و معیشت مرفه ما را نابود میکند. ما مردمی داریم که برای روزهای سخت و اضطرار آماده هستند، ما فقط در محدودیتها احساس خوبی داریم، پس برای ما تحریمها بهترین امکان برای توسعه پتانسیلهای درونی و داخلی است.
وی تاکید کرد: راههای دیگری برای نجات اقتصاد روسیه وجود دارد برای مثال، ما میتوانیم دامنه اتحادیه اورآسیا را گستردهتر کنیم و از ایران دعوت کنیم؛ این بار نوبت ایرانیها خواهد بود چون که تحت تحریمها نیستند پس میتوانند انتخاب کنند که روابط با روسیه نداشته باشند که تحت تحریمهاست و روابط خود را با غرب توسعه دهند، شاید چنین تصمیمی گرفته شود اما در کشور شما تا جایی که من میدانم شورایی برای استدلالهای معنوی وجود دارد که بالاترین شوراست، ایران نه تنها منافع مادی در دنیا دارد بلکه درک معنوی هم از وضعیت خود دارد. این ویژگی خاص جامعه ایران است که ولایت فقیه نام دارد، در مرکز این ولایت اراده خدا وجود دارد نه اراده انسان. پس رهنمود و رهبری رهبر است که تضمین کننده مبنای روحانی و معنوی تصمیمات است.
دوگین با بیان اینکه به نظر من در بلند مدت، برای ایران بدون تحریم، بسیار اهمیت دارد که تلاش کند از وضعیت دشوار روسیه استفاده و به همراه اقتصاد چین و هند و آمریکای لاتین که از هژمونی آمریکا رنج میبرند، بر این نوع از سلطه غربی فائق شود تصریح کرد: در چنین وضعیتی افراطی، میتوانیم مبنای واقعی برای اقتصادی چند قطبی را ایجاد و حاکمیت اقتصادی واقعی را ایجاد کنیم که در تضاد با سلطه اقتصاد دلاری و دگماتیسم لیبرال قرار دارد.