جلسهای به نام «ساماندهی شهر تهران» به ریاست معاون اول رئیسجمهور در غیاب رئیسجمهور و با مسئولان ردهبالای دولت، نمایندگان مجلس و... روز گذشته برگزار شده، اما جزئیات زیادی از آن منتشر نشد. پیگیریهای «شرق» از یکی از نمایندگان مجلس نشان میدهد که این جلسه در ادامه موضوع قدیمی انتقال پایتخت و الزامات و پیشزمینههای آن بوده و قرار است که ادامه پیدا کند.
به گزارش شرق، در جلسه دیروز که با حضور سه معاون رئیسجمهور (جهانگیری، معاون اول، کلانتری، رئیس محیط زیست و مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی) و سه وزیر (علوی، وزیر اطلاعات، آخوندی، وزیر راه و شریعتمداری وزیر صنعت)، تعدادی از نمایندگان مجلس، رئیس شورای شهر پایتخت و شهردار تهران و مسئولانی دیگر برگزار شد، موضوعات مختلفی در ارتباط با تهران مطرح شده است که موضوع اصلی همان اجرای قانون امکانسنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور و ساماندهی و تمرکززدایی از تهران بوده است.
ابوالفضل ابوترابی، نماینده نجفآباد در مجلس شورای اسلامی که در این جلسه حاضر بود، در پاسخ به «شرق» درباره این جلسه و اهمیت آن و موضوعات مطرحشده در آن گفت: در دوره مجلس نهم، طرحی برای امکانسنجی انتقال پایتخت سیاسی- اداری کشور مطرح شد و در آن، تمهیدات لازم برای زمانبندی و مکانیابی تبدیل به قانون شد. طبق این قانون وزارت راهوشهرسازی باید شورایعالی تشکیل میشد تا در آن تهران از لحاظ زیستمحیطی، زلزله، آب و ترافیک و سایر موارد بررسی شود.
وی بیان کرد در این مدت این قانون اجرائی نشده بود و ما از آقای آخوندی بهعنوان دبیر این شورا پرسیدیم که این قانون چرا اجرا نشده است. طبق ماده ٢٣٦ آییننامه داخلی مجلس، اگر مصوبات که تبدیل به قانون شده اجرا نشوند، موضوع به قوه قضائیه ارجاع میشود. بهاینترتیب آقای رئیسجمهور دستور تشکیل جلسه این شورا را به آقای جهانگیری داد.
ابوترابی تصریح کرد: وزارت راهوشهرسازی موظف است در اولین فرصت با همکاری وزارت کشور و سازمان برنامهوبودجه آییننامه مربوط به این قانون را تدوین کند تا به نظر شورا برسد و مورد تأیید قرار گیرد. او میگوید نام کامل این شورا «شورایعالی امکانسنجی انتقال پایتخت سیاسی- اداری و ساماندهی شهر تهران» است که رئیس این شورا، رئیسجمهوری است و در نبود او، معاون اول مسئولیت آن را برعهده میگیرد.
درهمینحال بر اساس متن تنها خبری که درباره جزئیات این جلسه منتشر شد، اسحاق جهانگیری در صحبتهای خود با تأکید بر اینکه ساماندهی شهر تهران در وهله نخست نیازمند برخورداری از شناخت دقیق و جامعالاطراف نسبت به تهران بزرگ است، گفته: پس از آنکه شناخت دقیقی از تهران بزرگ حاصل شود، حتما قادر خواهیم بود ساماندهی شهر تهران را نیز بهتر انجام دهیم. دو دیدگاه متفاوت برای حل مسائل و مشکلات تهران از سوی کارشناسان که یکی انتقال پایتخت و دیگری ساماندهی منطقه شهری تهران بزرگ است مطرح میشود که لازم است هر دو دیدگاه را مورد بررسی دقیق و علمی قرار دهیم و در شورایعالی ساماندهی شهر تهران مطرح شود. وی با بیان اینکه ساماندهی شهر تهران به معنای آن است که باید برای همه مسائل تهران بزرگ؛ یعنی تهران و مناطق اطراف آن چارهاندیشی کنیم، خاطرنشان کرد: ساماندهی تهران محدود به مناطق ۲۲گانه این شهر نیست و برای حل مشکلات تهران لازم است که تصمیماتی برای شهر تهران و پیرامون آن اتخاذ شود. جهانگیری بر ضرورت برگزاری منظم و مستمر جلسات شورایعالی ساماندهی شهر تهران تأکید کرد و گفت: تهران با وجود آنکه از امکانات بیشتری نسبت به سایر استانها برخوردار است، اما از مسائل متعددی نیز رنج میبرد و لازم است تصمیمات راهگشایی اتخاذ کنیم تا سطح کیفیت زندگی در تهران ارتقا پیدا کند و مسائل موجود برطرف شود. معاون اول رئیسجمهور همچنین با تأکید بر لزوم نهاییشدن آییننامه ساماندهی تهران بزرگ، خاطرنشان کرد: آییننامه ساماندهی تهران بزرگ باید بهسرعت تدوین و نهایی شود که برای این کار لازم است هماهنگی لازم میان دستگاههای مرتبط با محوریت وزارت راهوشهرسازی ایجاد شود.
البته شورایعالی که جهانگیری از آن صحبت میکند، تاکنون تشکیل جلسه نداده و به همین دلیل شناختی از عملکرد و دستورالعملها و اعضای حاضر در آن وجود ندارد. ایران ما در قرنهای گذشته بارها پایتختهای سیاسی خود را تغییر داده است و تهران آخرین انتخابی بوده که تاکنون پایتخت مانده است؛ پایتختی که هیچگاه گنجایش و آمادگی جمعیت ١٤میلیونی را نداشته و از چند دهه قبل برای این عدم ظرفیت بانگ هشدارها و آژیر قرمزها بلند شده بود، اما کمتر کسی توجه کرد. از دهه ٦٠ بارها موضوع انتقال پایتخت سیاسی به شهر دیگر و حتی تقسیم پایتخت اقتصادیبودن با شهر دیگری مطرح شده بود، اما بزرگی و نشدنیبودن کار همواره عامل توقف آن بوده است. در دولتهای نهم و دهم و در برخی حوادث طبیعی نظیر زلزلههای بزرگ، موضوع انتقال پایتخت به شکلی دورهای مطرح و جلسات و تصمیماتی ابتدایی و سطحی هم با این هدف – خلوتکردن تهران - گرفته شد، اما دوباره کنار گذاشته میشد تا اینکه در دولت یازدهم که بخشی از دوران خود را با مجلس نهم گذراند، دولت به اجرای قانونی امکانسنجی و ساماندهی تهران برای انتقال پایتخت را ملزم میکرد، متعهد شد؛ قانونی که تا امروز؛ یعنی حدود سه سال بعد از تصویب هنوز اجرائی نشده و شورایی که روز گذشته با حضور مسئولانی ردهبالا شکل گرفته، بیشتر جلسهای را نشان داد که معلوم نیست خروجی آن چه خواهد بود و دوباره چه زمانی قرار است تشکیل شود.