یک کارشناس اقتصاد سیاسی گفت: علاوه بر عوامل بین المللی برخی عوامل داخلی نیز ما را در اجرای پروژه‌های نفتی درگیر کرده و اجازه نداده در پروژه‌های بین المللی شرکت کنیم.
به گزارش ایلنا، علی اصغر زرگر درباره اجرایی شدن خط لوله تاپی و تاثیر آن بر صادرات گاز ایران اظهار داشت: ایران جمعیت 80 میلیونی دارد و هنوز خیلی از شهرها گازرسانی نشده، شبکه‌ها باید مویرگی اضافه شوند، در داخل یکی از بزرگترین مصرف کنندگان گاز هستیم و باید مصارف خانگی و صنعتی را تامین کنیم، ما کشور در حال توسعه هستیم و روز به روز هم بر مصرف گازمان افزوده می‌شود، سرانه مصرف‌مان بیش از دیگر کشورها است بنابراین بخشی از گاز به مصرف داخلی می‌رسد.
وی افزود: ما صادرکننده گاز به ترکیه هستیم و از آنجا می‌توانیم به غرب برویم، از عراق به سوریه گاز را انتقال دهیم و یا به صورت فشرده و با کشتی‌ها و مخازن و یا ال ان جی صادر کنیم، در دنیا تقاضا برای مصرف گاز خیلی بالا است یعنی ما هر چه را که بتوانیم از پارس جنوبی یا دیگر بخش‌ها تولید کنیم، باز هم مشتری داریم، ضمن اینکه سواپ را هم می‌توانیم فعال کنیم، بنابراین اجرایی شدن تاپی در کوتاه مدت نمی‌تواند تاثیری داشته باشد.
امریکا مانع سیاست‌های گازی ایران
کارشناس اقتصاد سیاسی تصریح کرد: خط لوله گاز قرار بود از ایران به پاکستان برود ولی امریکا سعی کرد که از سهامداری ایران جلوگیری کند و گاز از ماورای خزر به شبه قاره هند صادر شود.
وی تاکید کرد: اگر مسائل امنیتی و روابط هند و پاکستان حل شود با این سرمایه گذاری که هندی‌ها در چابهار انجام می‌دهند موازنه‌ای برقرار می‌شود که بعدا می‌توان از این مسیر برای صادرت گاز استفاده کرد.
زرگر ادامه داد: با توجه به عوامل مختلف و تقاضایی که برای گاز در دنیا وجود دارد و همچنین مصرف روز افزون این منبع انرژی در دنیا ما می‌توانیم پاسخگو وتامین کننده باشیم.
پتروشیمی منبعی برای درآمدزایی به جای گاز
وی با بیان اینکه خط لوله تاپی در کمتر از یک دهه تاثیر آنچنانی روی فروش گاز و مشتریان بالقوه ایران ندارد، گفت: علاوه بر این ما بیش از 50 کارخانه پتروشیمی داریم که بخشی از آن در برخی مواقع کمبود گاز دارند .اگر گاز آنها را فراهم کنیم که ارزش افزوده ایجاد شود و مواد پتروشیمی را با قیمت بالاتری بفروشیم در کوتاه مدت عدم صادرات تاثیری روی مسائل گازی ایران ندارد.
مصرف داخلی باعث شده فروشنده مطمئنی نباشیم
این کارشناس حوزه انرژی خاطرنشان کرد: البته باید در نظر داشت که ایران تاکنون در طرح‌های گازی تا حدی عقب بوده و نتوانسته از سهم خودش آنگونه که باید بهره‌برداری کند، ما ارائه دهنده خوبی نبوده‌ایم و نتوانستیم گاز مورد نیاز حتی ترکیه و کشورهای همجوار را به اندازه کافی تامین کنیم زیرا مصرف فزاینده داخلی جلوگیری کرده که فروشنده مطمئن باشیم، اگر ما در درازمدت بتوانیم به طور مطمئن گاز مورد نیاز کشورها را تامین کنیم و قراردادهای بلندمدت بسته شود، مشتریانی که اکنون از ترکمنستان گاز خریداری می‌کنند، از ما هم دریافت می‌کنند.
وی یادآور شد: موضوع خط لوله صادرات گاز به پاکستان از مسیر ایران 10 سال است که در جریان است، یک زمانی اختلاف هند و پاکستان و زمانی دیپلماسی آمریکا مانع اجرا شده، زمانی هند مشارکت نکرده و زمانی هم پاکستان جدی نگرفته، ضمن اینکه عوامل بین المللی هم باعث شده دیپلماسی ما آنگونه که باید نتواند کارآمد باشد.
آنچه ایران را از مشتری شرقی باز نگه داشت
زرگر بیان کرد: علاوه بر عوامل بین المللی که ما را محصور کرده برخی عوامل داخلی نیز که ما را در اجرای پروژه‌های نفتی درگیر کرده و اجازه نداده در پروژه‌های بین المللی شرکت کنیم، بنابر این ابتدا باید راهکاری برای برون رفت از انزوا در سطح بین الملل و حل مشکلات با داخلی‌ها پیدا کنیم.
وی افزود: هند سالانه 17 درصد افزایش نیاز به انرژی دارد و چین هم روز به روز بر مصرف خود می‌افزاید بنا براین اینگونه نیست که ما بازار کافی نداشته باشیم اما موضوع این است که از فرصت‌ها آنگونه که باید و شاید استفاده نکردیم.
این کارشناس نفتی با بیان اینکه سایه آمریکا بر سر اجرایی شدن خط لوله تاپی دیده می‌شود، گفت: شکی نیست که آمریکا صرفا به خاطر مسائل تروریسم نبوده که به ارتش پاکستان اعلام کرده کمک‌ها را قطع می‌کنیم خیلی مسائل دیگر بوده، شاید به این دلیل هم بوده که پاکستان بنای همکاری گازی با ایران نداشته باشد، البته رقابت هند و پاکستان بر سر سرمایه گذاری هندی‌ها در بندر گواتر که چینی‌ها نیز بدنبال آن بوده‌اند را هم نباید نادیده گرفت.
وی با یادآوری اینکه ما در عرصه دیپلماسی همیشه دیر کارمان را شروع می کنیم، اظهار داشت: این امکان هم وجود دارد که پاکستان تصور کرده منطقه بلوچستان برای عبور خط لوله گاز امن نیست و ترجیح دادند که از بخش‌های شمالی گاز دریافت کنند در حالی که آنجا هم هموار نبوده و به لحاظ اقتصادی به صرفه نیست ولی گاهی سیاست مداران برخی هزینه‌ها را هر چند سنگین تقبل می‌کنند.
زرگر گفت: در هر صورت ما نباید نگران باشیم شاید ایران بتواند به عنوان رقیب و مکمل، گاز هند را تامین کند.
ترجیح پذیرش ریسک ناامنی به جای هزینه‌های اقتصادی
وی درباره امن نبودن افغانستان برای عبور خط لوله نیز بیان کرد: در این رابطه کشورها از اهرم‌هایی استفاده می‌کنند مثلا می‌توانند از اهرم خرید طالبان استفاده کنند همانگونه که در تاریخ ایران هم شاهد بودیم زمانی که انگلیسی‌ها به منابع نفتی ایران دسترسی پیدا کردند 3 درصد از منابع یک شرکت نفتی را به ایل بختیاری دادند و آنها هم قول محافظت دادند.
این کارشناس اقتصاد سیاسی گفت: به نظر نمی‌رسد در کوتاه مدت امنیت در افغانستان برقرار شود و ممکن است گروه‌های مختلف خرابکاری کنند اما در عین حال سیاسیون هزینه‌ها و همه ریسک‌ها را پذیرفته‌اند و گاز را از ترکمنستان به سمت جنوب می‌برند.
