فصل طلایی اکران در سینمای ایران در حالی به پایان رسید که اقتصاد سینما در سال کنونی با چالشهای جدی به پایان رسید و این دوران برخلاف عنوان ذکر شده برای آن، تلخ ترین تجربه اهالی سینما محسوب میشد و با توجه به آنکه از دو ماه دیگر فصل سرد سال آغاز میشود، کار سینمای ایران را در سال جاری تمام شده میتوان تلقی کرد.
به گزارش «تابناک»؛ پس از شیوع کرونا سالنهای سینما با بحران تماشاگران مواجه شدند، به گونهای که اکران دو فیلم دارای ظرفیت فروش چند ده میلیاردی با شکست قابل تصور همراه شد و در نهایت صاحبان یکی از این فیلمها تصمیم به توقف اکران فیلمشان و از سرگیری اکران در زمان مناسبتری گرفتند. شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی پس از توقف چند ماهه، صدور پروانه ساخت و دیگر پروانهها از جمله پروانه نمایش را از سر گرفت و در اقدامی ارزشمند، این رویه را الکترونیکی کرد که به شفافیت در صدور پروانهها کمک میکند.
اکنون میتوان تاکید کرد که فصل طلایی اکران در سینمای ایران به پایان رسیده و با توجه به فرارسیدن ماههای محرم و صفر و در ادامه فصل پاییز که همواره هر دو با کاهش فروش سالنهای سینما همراه میشود، میتوان به جمع بندی درباره سرنوشت اقتصاد سینمای ایران در سال 1399 پرداخت؛ سالی که پیش از شیوع کرونا دورنمای قابل توجهی نسبت به افزایش رقم کل فروش و البته کاهش شمار تماشاگران سینما نزد برخی کارشناسان وجود داشت اما بدبینترین تحلیل گران نیز تصور نمیکردند سینمای ایران با چنین ریزش مخاطبی و کاهش فروشی مواجه شود.
سینمای ایران در سال 1398 تا همین مقطع زمانی (انتهای مرداد) حدود 14.7 میلیون بلیت به ارزش حدود 170 میلیارد تومان فروخته بود اما اکنون در سال 1398 تنها 300 هزار نفر به سالنهای سینما رفتهاند و فروش سینمای ایران در حدود 5 میلیارد تومان بوده است؛ رقمی که از یک چهارم تا یک هشتم فروش برخی سالنهای سینما در سال گذشته بود و همین آمار نشان میدهد سینمای ایران با چه بحران بزرگی روبرو است و چه روزگاری سخت را باید پشت سر میگذارد. کمترین کسب و کاری را در ایران میتوان یافت که متاثر از شیوع کرونا، درآمدش نسبت به مدت زمان مشابه در سال 1398، به حدود سه درصد کاهش یافته است.
روشهای جایگزین نظیر اکران آنلاین نیز نتوانست آورده جدی برای سینماگران داشته باشد و صاحبان شماری از فیلمها اذعان کردند که این روش منجر به شکست تجاری شده و از انجامش پشیمان هستند؛ به ویژه آنکه برخلاف اکران در سالنهای سینما، به محض اکران آنلاین، فیلمها قاچاق میشوند و امکان عرضه به روشهای دیگر و کسب درآمدهای دیگر برای جبران هزینههای تولید ناممکن میشود.
«تابناک» پیش از این نیز راهکار منطقی عبور از این بحران را ارائه کرده بود که با وجود تعطیلی بخش اعظمی از سینما و تجمیع منابع در سازمان سینمایی، عملیاتی نشده است. مطابق با این راهکار، سازمان سینمایی مابه التفاوت فروش فیلمها در این مقطع با فروش واقعیاش را به صاحبان فیلمهای روی پرده پرداخت میکند.
در این روش میتوان ضریب اشغال صندلی سالنهای سینما و فروش فیلمها در سال گذشته را متناسب با ژانر درباره فیلمهای سینمایی در نظر گرفت و مابه التفاوت آن پرداخت شود. این روش قاعدتاً میتواند مانع از آسیب جدی بخش خصوصی برای اکران شود و خسارت وارده به واسطه ریزش مخاطب نیز با اکران اجباری به بخش خصوصی تحمیل نمیشود. اکنون پس از تحقق پیش بینی «تابناک» مبنی بر شکست طرحهای پیشین، میتوان تاکید کرد سالنهای سینما تنها با این روش سر پا میمانند.