کیوسک بین الملل تابناک: درخواست سناتورهای آمریکایی برای بازگشت فوری واشنگتن به برجام، گمانه زنی‌ها درباره عادی سازی روابط ترکیه و اسرائیل، گزارش رسانه کره‌ای از آزادی نفتکش این کشور توسط ایران، واکنش ظریف به مذاکره مستقیم ایران و آمریکا و هشدار لاوروف درباره رویارویی آمریکا و روسیه از مهم‌ترین خبر‌ها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
درخواست سناتورهای آمریکایی برای بازگشت فوری واشنگتن به برجام
«کریس مورفی» و «رو کانا» سناتورهای دموکرات در اشاره به بن‌بست ایجاد شده میان آمریکا و ایران در خصوص برجام، از دولت بایدن خواستند برای برداشتن گام‌های اول به منظور بازگشت به برجام ابراز تمایل کند.
به گزارش «جروزالم پست»، مورفی روز چهارشنبه در وبیناری گفت به همراه سناتور «تیم کین» در حال نوشتن نامه‌ای است که روشن میکند حمایت قابل توجهی در سنای آمریکا از رویکرد پایبندی دوجانبه وجود دارد.
وی با بیان این که دونالد ترامپ به توصیه کسانی که مخالف برجام بودند گوش داد، افزود: او فهرستی شامل ۱۲ تقاضا را مقابل ایران قرار داد که برنامه هسته‌ای، برنامه موشکی و حمایت از حماس را شامل می‌شد و بعد منتظر ماند و ماند و ماند. نه تنها ایران درباره هیچ یک از آن ۱۲ موضوع که دولت ترامپ فهرست کرده بود، پای میز مذاکره نیامد، بلکه برنامه تحقیقات هسته‌ای خود را مجدداً آغاز کرد.
وی در ادامه مدعی شد، «تحت برجام، ایرانی‌ها زمان گریز هسته‌ای برای تولید یک سلاح اتمی را از بیش از ۱۲ ماه به سه تا چهار ماه رساندند. آنها همچنین تلاش‌های خود برای حمایت از بی‌ثباتی منطقه را متوقف نکردند.»
مورفی در ادامه با اشاره به سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ، ادامه داد: فشار حداکثری شکست ناخوشایند ۱۰۰ درصدی بود و بنابراین همانطور که برای بازگشت به برجام آماده می‌شویم، مهم است که به مخالفان آن یادآوری کنیم استدلال‌های آنها آزمایش شده است. استدلال آنها شکست خورده است. اکنون کار ... بازگشت هر چه سریعتر به توافق است.
این سناتور آمریکایی یادآور شد که واشنگتن اولین طرفی بود که برجام را ترک کرد و بنابراین نباید در برداشتن اولین گام برای بازگشت به آن ملاحظه نشان دهد. وی افزود: پذیرش این مسئله نشانه ضعف آمریکا نیست؛ بنابراین در خلوت و در عموم به دولت توصیه کرده‌ام رویکرد پایبندی در برابر پایبندی را اتخاذ کند و برای برداشتن گام‌های اول به منظور بازگشت به برجام تمایل نشان دهد.
او در ادامه مدعی شد: اگر آمریکا چنین کاری کند و ایرانی‌ها عمل متقابل انجام ندهند، آن زمان ما موقعیت بسیار بهتری برای اقدام چند جانبه با گروه ۱+۵ قرار خواهیم داشت. اگر بتوانیم به این گروه نشان دهیم که مایل به بازگشت به توافق هستیم اما خصومت ایران با آن بوده که مانع احیای برجام شده، در وضعیت چندجانبه بسیار بهتری قرار خواهیم داشت. می‌خواهیم روشن کنیم که زمان در حال گذر است و زمان زیادی نداریم.
رو کانا، دیگر سناتور دموکرات هم گفت که بن‌بست ایجاد شده ناامیدش کرده و ادعا کرد: نمی‌فهمم تاخیر برای چیست، وقتی ترامپ دولت را در دست گرفت، ایران ۱۰۲ کیلوگرم اورانیوم غنی شده داشت، حالا آنها ۲.۵ تن اورانیوم غنی شده دارند. این یک شکست بزرگ بوده، کارزار فشار حداکثری، و ما همچنان به این وضع ادامه می‌دهیم.
وی تاکید کرد: ما باید تحریم‌ها را برداریم، به توافق بازگردیم، همیشه می‌توانیم تحریم‌ها را به سرعت بازگردانیم (اسنپ بک). به نظر می‌رسد چنین قضاوت صحیحی باشد اما با این حال اساساً وضع موجود ادامه دارد. فکر می‌کنم باید یک قضیه ساده را ادامه دهیم و آن تلاش برای بازگشت به برجام با بازگشتن به آن است.
گمانه زنی ها درباره عادی سازی روابط ترکیه و اسرائیل
روزنامه ترکیه‌ای «دیلی صاباح»، امروز (جمعه)، با انتشار یادداشتی از «ملیح التنوک» تحلیلگر مسائل سیاسی، پیش‌بینی‌هایی درباره نزدیک بودن عادی‌سازی روابط آنکارا و تل‌آویو در آینده نزدیک مطرح کرد.
دیلی صاباح در یادداشت مذکور آورده است که «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا در اظهاراتی، کشورهای دنیا را به تلاش برای «ائتلاف‌های راهبردی جدید» در مناطق مختلفی از جهان تشویق کرده است و مهم‌ترین تغیری که اخیرا در چارچوب این ائتلافات جدید به وقوع پیوسته، تحول در روابط آنکارا و تل‌آویو بوده است؛ آن هم پس از اختلافات عمیقی که بیش از یک دهه میان دو طرف وجود داشت.
در ادامه آمده است که هر دو طرف آنکارا و تل‌آویو، انعطافی متقابل نشان داده‌اند، به طوری که که روزنامه عبری‌زبان «اسرائیل هیوم» به تازگی به نقل از یک «مقام بلندپایه ترکیه‌ای» خبر داد که آنکارا ۲۹ ماه مارس (نهم فروردین) به تل‌آویو اطلاع داده است که برای اعزام سفیر به تل‌آویو آمادگی دارد به محض اینکه «کابینه «اسرائیل همزمان اقدام مشابهی انجام دهد.»
در این یادداشت اشاره می‌شود که نشانه‌های عادی‌سازی روابط میان دو طرف که از ماه دسامبر گذشته پدیدار شده، شایان تحلیل و بررسی است و مهم‌ترین پیشینه اختلافات دو طرف در ادامه بیان شده است.
گزارش رسانه کره ای از آزادی نفتکش این کشور توسط ایران
یک منبع دیپلماتیک کره جنوبی با اعلام پیشرفت‌های خوب در مذاکرات با طرف ایرانی درباره نفتکش توقیف شده کره‌ای خبر داد که احتمالا به زودی این کشتی و کاپیتانش آزاد شوند.
خبرگزاری دولتی «یونهاپ» کره جنوبی در گزارشی ادعا کرده که احتمالا طی هفته آینده ایران نفتکش «هانکوک چیمی» این کشور و کاپیتان آن را آزاد کند.
روابط عمومی نیروی دریایی سپاه (دوشنبه ۱۵ دی ماه ۹۹) در اطلاعیه‌ای با اعلام توقیف یک فروند شناور متعلق به کره جنوبی خبر داد: این نفتکش که از مبدأ بندر الجبیل عربستان در خلیج فارس در حرکت بود، به دلیل نقض پیاپی قوانین زیست محیطی دریایی توسط ناوگروه ذوالفقار منطقه یکم نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توقیف شد.
این اطلاعیه با بیان اینکه خدمه‌های این شناور نفتی از ملیت‌های کره جنوبی، اندونزی، ویتنام و میانمار هستند، خاطرنشان کرد: این نفتکش پس از توقیف در لنگرگاه بندرعباس پهلو گرفت و پرونده آن برای طی مراحل قانونی تحویل مراجع قضایی کشور شد.
خبرگزاری دولتی یونهاپ کره جنوبی به نقل از یک منبع دیپلماتیک خبر داد، ایران احتمالا طی هفته آینده این نفتکش و کاپیتانش را آزاد خواهد کرد.
این منبع دیپلماتیک که نخواست نامش فاش شود، درباره رایزنی‌ها برای رفع توقیف نفتکش کُره‌ای گفت: «من متوجه این موضوع شدم که پیشرفت قابل توجهی در مذاکرات با ایران شده است.»
به گفته این منبع دیپلماتیک کره جنوبی، نفتکش هانکوک چیمی و کاپیتانش احتمالا «در آینده نزدیک آزاد خواهند شد.»
طبق گزارش یونهاپ، در این نفتکش در زمان توقیف ۲۰ خدمه شامل ۱۱ تبعه میانماری، پنج تبعه کره جنوبی، دو اندونزیایی و دو ویتنامی حضور داشتند.
به نوشته این رسانه، «هنوز معلوم نیست چرا ایران با آزادی نفتکش و کاپیتانش موافقت کرده است اما گمانهزنیها درباره احتمال حصول پیشرفت در موضوع درخواست ایران از کره جنوبی برای رفع بلوکه هفت میلیارد دلار دارایی این کشور به واسطه تحریم‌های ایالات متحده شده است.»
به نوشته این رسانه، «هنوز معلوم نیست چرا ایران با آزادی نفتکش و کاپیتانش موافقت کرده است؛ اما گمانهزنیها درباره احتمال حصول پیشرفت در موضوع درخواست ایران از کره جنوبی برای رفع بلوکه هفت میلیارد دلار دارایی این کشور به واسطه تحریم‌های ایالات متحده شده است.»
طبق گزارش این روزنامه، تهران و سئول درباره رفع بلوکه بخشی از دارایی‌های ایران در کره جنوبی از طریق (سازوکار) تمهید تجاری انسان‌دوستانه سوئیس در حال مشورت و رایزنی بوده‌اند.»
واکنش ظریف به مذاکره مستقیم ایران و آمریکا
محمد جواد ظریف در توئیت روز جمعه خود نوشت، در جلسه مجازی کمیسیون مشترک برجام، ایران و اتحادیه اروپایی/تروییکای اروپایی+2، توافق کردند سه‌شنبه آینده در وین گفت‌وگو را رو در رو از سر بگیرند.
وی هدف از این برنامه را سریعا نهایی کردن رفع تحریم‌ها و اقدامات هسته‌ای، از طریق طراحی مسیر رفع تمام تحریم‌ها، و پس از آن توقف تدابیر جبرانی از سوی ایران عنوان کرد.
ظریف تاکید کرد: ایران و ایالات متحده دیداری نخواهند داشت؛ غیرضروری است.
نشست کمیسیون مشترک برنامه جامع اقدام مشترک به صورت مجازی در سطح معاونان و مدیران کل وزیران خارجه ایران و ۱+۴ ساعتی قبل آغاز شده بود. ریاست این نشست به عهده انریکه مورا، معاون مدیرکل و دبیر سیاسی سرویس اقدامات خارجی اروپا بود که به نمایندگی از جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا حضور داشت.
پیش از این، معاون سیاسی وزیر امور خارجه گفته بود که ادامه نشست کمیسیون مشترک برجام قرار شد، حضوری روز سه شنبه در وین برگزار شود.
سید عباس عراقچی در کانال تلگرامی خود نوشت: «امروز نشست فصلی کمیسیون مشترک برجام مجازی برگزار شد. بحث های صریح و جدی صورت گرفت. شرکت کنندگان تصمیم گرفتند ادامه این نشست را روز سه شنبه به صورت حضوری در وین دنبال کنند.»
در عین حال، انریکه مورا که ریاست این نشست را برعهده داشت، نشست امروز کمیسیون مشترک برجام را مثبت ارزیابی کرد.
هشدار لاوروف درباره رویارویی آمریکا و روسیه
خبرگزاری «اینترفکس»، "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه شب گذشته در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد که رویارویی بین روسیه و آمریکا "بسیار عمیق" شده، ولی مقامات مسکو همچنان امیدوارند که عقل سلیم در واشنگتن حاکم شده و آنها خطر افزایش تنش در روابط بین دو کشور را درک کنند.
لاوروف یادآور شد، کلمه "جنگ" توسط برخی همتایان غربی به اظهارات دیپلماتیک راه پیدا کرده که معروف‌ترین آن "جنگ ترکیبی به راه افتاده از سوی روسیه" است که در غرب به عنوان اصلی‌ترین حادثه در عرصه بین المللی از آن یاد می‌شود.
وی تأکید کرد: «سیاستی که دولت آمریکا در اعمال فشار و تحریم‌ها علیه روسیه در پیش گرفته، هیچ شانسی برای موفقیت ندارد و وضعیت کنونی دقیقاً شکست این خط‌مشی را ثابت میکند.
وزیر خارجه روسیه با اشاره به اینکه هرچند سخنان توهین آمیز جو بایدن درباره "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه، برخوردی بسیار بی ادبانه و بی سابقه بود، ایالات متحده بسیار قبل از این مساله، شروع به از بین بردن روابط با روسیه کرد، گفت: «برای ما موضوع جدیدی نبود که جو بایدن به قدرت رسید و بلافاصله تحریم‌ها علیه روسیه و اظهارات ضدروسی برای اعمال فشار بر مسکو افزایش یافت. این روند سال‌هاست به همین روال ادامه داشته و در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما آغاز شده بود.»
امیدوارم به این خصومت بین ایران و آمریکا خاتمه بدهند.
