بسته ویدیویی «تابناک» مجموعهای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارشها و تحلیلها و ویدیوییهایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست دادهاید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر میتوان فرا گرفت.
ایوان مدائن بزرگترین طاق گِلی دنیا
«ایوان خسرو / طاق کسری / ایوان مدائن / Taq Kasra» برجستهترین یادگار شاهنشاهی ساسانی، در تیسفون واقع در ۳۵ کیلومتری جنوب شهر بغداد (عراق) در کناره خاوری رود دجله واقع شده است. بزرگترین طاق گلی دنیا با بلندی ۳۷ متر، در کنار دهکده سلمان باک قرار دارد که محل آرامگاه سلمان فارسی است. بسیاری تصور کردهاند، چیزی از بنای متعلق به دوران پادشاهی شاپور یکم نمانده، ولی این بنا همچنان پابرجاست، اما با توجه به آنکه در عراق تعلق خاطر جدی نسبت به این بنا وجود ندارد، سال هاست این بنای تاریخی بدون مرمت و نگهداری در میان تودهای از سیمخاردارها، رها شده است. این بنا نه برای نمایش مهندسی، بلکه به منظور نمایش عظمت ساخته شده، تا نشانگر قدرت و ثروت باشد. سفرای ملتهای دیگر را حیران سازد و به دولتهای دست نشانده سرکش اخطار کند که این سلسله، قدرت درهمشکستن هر مبارزهای را دارد. آنچه باقی مانده، جز یکی از چهار جبههای نبوده که حیاط بزرگ مرکزی را احاطه میکرد، جز واحدی در یک فضای محصور نیست. ایوان، آن چنانکه اینک میبینیم، تنها یک شکاف حیرتانگیز نبود. در اصل آن را یک پرده سنگین زر بافت میپوشاند که ارتفاع زیاد و فضای نقشهای متنوع آن گویای ثروت فراوان بود. معماران خسرو که تصویری از مقدار فشاری که توسط بنایی با چنین ابعاد غول آسا ایجاد میشد نداشتند، پایهها را بسیار پهن گرفتند تا از قدرت تحمل چنان فشاری مطمئن شوند. پهنای پایهها در قسمت زیر طاق چهار و در پایین هفت متر است. ضخامت طاق حتی در بالاترین نقطه آن به یک متر میرسید.
هرچند نقشه بنا غیرعادی، اساساً ساده بود و تأثیر آن بیشتر ناشی از عظمت بنا بود. ایوان بزرگ از طریق چند اتاق کوچک به یک تالار بزرگ بسته متصل بود و اطراف تمام بخش مرکزی را دالانها و اتاقهای دراز دارای طاق ضربی فرا گرفته بود؛ مثل شهر آشور در دوره پارت. در شهر آشور متعلق به دوره پارتی، فضای خالی ایجاد شده توسط ایوان را با تزئین نما و استفاده از ستونهای توکار، اسپرها و طاقچههایی که در شش طبقه ترتیب یافته و بالای آن یک ردیف کنگره سنتی قرار داشت، جبران کرده بودند؛ فضای بزرگی که باید طاقبندی میشد و سازندگان به منظور کاهش اندازه دهانه تا حد امکان، به تدریج رجهای افقی آجرهای بالای پاکار قوس را به سمت داخل متمایل میساختند. بدین ترتیب، دیوارها ضمن یک انحنای جزئی به هم نزدیک و دهانه فوقانی با رجهای عمودی پوشانده میشد که به شکل قطاع بزرگی از یک دایره بود؛ بنابراین، بخش نیم بیضی یا سهمی طاقها یا قوسها در معماری ساسانی بسیار فراوان دیده میشود. نتیجه در نظر گرفتن استحکام و ثبات نیست، بلکه ناشی از فرایند عملی ساخت بناست. تصاویری از این بنای تاریخی را در تابناک میبینید.
جنگ فالکلند؛ نبردی برای بهرهبرداری سیاسی
جزایر فالکلند، مجمعالجزایری در اقیانوس اطلس جنوبی است. این جزایر بخشی از مستعمرات بریتانیا هستند، ولی آرژانتین مدعی مالکیت این جزایر است. در سال ۱۹۸۲ و در پی شرایط بد اقتصادی و ناآرامیهای داخلی لئوپولدو گالتیری رهبر دیکتاتوری آرژانتین تصمیم گرفت با تحریک ملیگرایی در آرژانتین به جزایر فالکلند حمله کرده و از این طریق، اذهان مردم آرژانتین را از شرایط بد اقتصادی منحرف سازد. تصور اولیه گالتیری این بود که به دلیل فاصله بسیار این جزایر با بریتانیا و کم اهمیت بودن آن، بریتانیا به این تهاجم واکنش نظامی نشان نخواهد داد. اما کابینه جنگ تاچر به سرعت تشکیل شد و نیرویهای نظامی بریتانیا برای بازپسگیری جزایر اعزام شدند. در جنگی که ده هفته به طول انجامید نزدیک هزار تن کشته شدند، در حالی که کل جمعیت جزایر فالکلند، حدود ۱۹۰۰ تن بود. در اثر این جنگ، دیکتاتوری نظامی به شدت تضعیف و نهایتا پس از نزدیک به یک دهه برای اولین بار در آرژانتین انتخابات عمومی برگزار شد. پس از جنگ جهانی دوم این نبرد بزرگترین نبرد آبی، هوایی قرن بیستم است و به همین دلیل، تحلیلهای نظامی بسیاری روی آن انجام شده که منجر به شکلگیری روند و گسترش جنگافزارهای نیروهای هوایی و دریایی شده است. تصاویری از این جنگ که خورخه لوئیس بورخس، نویسنده معروف آن را نبرد دو مرد کچل بر سر یک شانه توصیف کرده است، همراه با خاطرات سربازان و غیرنظامیان این جنگ را در ویدیو تابناک ببینید.
نبرد هوایی آلمان و آمریکا در جنگ جهانی دوم
پس از شکست آلمان در جنگ جهانی اول، بر اساس پیمان ورسای شاخه هوایی نیروهای نظامی آلمان منحل شد. اما آلمان همچنان به تربیت خلبانان به صورت مخفیانه و برخلاف پیمان ورسای ادامه داد و پس از به قدرت رسیدن حزب نازی و رد پیمان ورسای، نیروی هوایی آلمان رسما تحت عنوان لوفتوافه (نیروی هوایی) بازگشایی شد. ارسال نیروهای لوفتوافه به اسپانیا برای کمک به ملیگرایان اسپانیا میدانی خوب برای تمرین نیروی هوایی آلمان شد و آن را به یکی از پیچیدهترین نیروهای هوایی دنیا با بیشترین تجربه در میدان نبرد و تکنولوژی پیشرفته تبدیل کرد که نقش مهمی در پیروزیهای اولیه آلمان در خلال جنگ جهانی دوم داشت. در این تصاویر میتوانید یکی از نبردهای هوایی جنگ جهانی دوم بین خلبانان آمریکایی و بریتانیایی علیه خلبانان آلمانی را ببینید.
تست وانتهای پیکاپ در طول تاریخ!
«جرمی کلارکسون»، «ریچارد هموند»، «جیمز می» در برنامه «تور بزرگ / The Grand Tour» با استودیویی سیار، دور جهان را میگردند و هر هفته خودروهای جدیدی را بررسی میکنند. پیش از این، گزیده فصلهای اول و دوم این برنامه را در تابناک دیدید و اکنون نوبت فصل سوم است. در چهارمین بخش از فصل سوم گرند تور، شاهد ارزیابی سه وانت (پیکاپ) مرسدس بنز، فورد رنجر وایلد ترک و فولکس واگن آماروک با آزمایشهایی غیرمنتظره در طول تاریخ هستیم و در کنار آن نگاهی به تازه ترین تولید بوگاتی شیرون و جگوار میاندازیم. گزیدهای از این قسمت را در «تابناک» با زیرنویس فارسی میبینید.
یک روتین صبحگاهی خوب میتواند در زندگی شما تعیین کننده باشد، اگر صبح را خوب شروع کنید، از سایر مردم جلو میافتید و این جلو افتادن به تدریج باعث پیشرفت بیشتر شما میشود. روتین صبحگاهی آنقدر مهم است که در بررسیها مشخص شده است که اکثر میلیونرها روتینهای صبحگاهی تقریباً یکسانی دارند. هم از لحاظ ساعت بیدار شدن و هم از لحاظ کارهایی که صبحها انجام میدهند، نکات مشابه خیلی زیادی دیده میشود. در این ویدیو به روتینهای صبحگاهی پرداخته میشود که بیشتر در بین میلیونرهای شایع هستند.
گردش تابستانی در دل طبیعت با تصاویر 4K
تابستان یکی از بهترین فصول برای گردش در طبیعت است. تصاویری از یک گردش در دل طبیعت را با کیفیت 4K تماشا میکنید.