مصطفی گودرزی
به گزارش «تابناک»، ممکن است آنها از نظر زیبایی ظاهری مشخص نباشند؛ اما در نهایت منجر به تغییر رنگ پوست، خونریزی، داشتن احساس غیر طبیعی در پاها، زخمهای پوستی یا سایر مشکلات جدی میشوند. واریس میتواند در نهایت منجر به یک عارضه تهدید کننده زندگی شود.
واریس به خصوص در زنان، ناشی از ایستادن یا راه رفتن طولانی مدت است. در طول مدت زمان ایستادن یا راه رفتن، خون در رگها جمع میشود. واریس معمولاً در قسمتهایی از عروق که دیواره رگها ضعیف یا آسیب دیده است، بروز میکند. عروق خونی معمولاً باید رگهایی یکطرفه باشند که خون را به قلب باز میگردانند. با این وجود ایستادن و راه رفتن باعث فشار بر رگها میشود و آنها را در معرض ضعف و آسیب بیشتر قرار میدهد؛ بخصوص دریچههای لانه کبوتری که مانع جریان یافتن خون در جهت اشتباه می شوند، بیشتر مستعد آسیب میگردند. اگر این دریچه ها ضعیف شوند، خون به داخل رگها برگشت میکند و در آنها جمع میشود که این مسئله نارسایی وریدی نامیده میشود. برگشت خون باعث بزرگتر شدن رگها میشود و منجر به واریس میگردد.
آنچه که باعث بروز واریس در رگها میشود تحت تاثیر عوامل خاصی مانند سن، شغل، سبک زندگی و وراثت قرار دارد.
به عنوان مثال هر چه سن شما بالاتر برود، رگهای شما قدرت کشسانی خود را بیشتر از دست میدهند و همین امر باعث کشیده تر شدن آنها میشود. در نتیجه دریچههای موجود در رگهای شما ضعیف میشوند. اگر کسی در خانواده شما واریس دارد، بیشتر در معرض خطر قرار دارید. سابقه خانوادگی مهمترین علت بروز واریس در زنان و مردان است.
چاقی و بهطورکلی داشتن اضافه وزن باعث قرار گرفتن فشار روی رگهای شما میشود و شما را بیش از پیش در معرض خطر ابتلا به واریس قرار میدهد. اگر شغل یا سبک زندگی شما به نحوی است که مجبورید برای مدت زمان طولانی بنشینید یا بایستید، موقعیت شما باعث قرار گرفتن فشار بیشتر روی رگهای پاهای شما میشود و احتمال ابتلا به واریس را افزایش میدهد.
افرادی که در زمینه پزشکی و درمان کار میکنند و همچنین کارگران کارخانهها، پیشخدمتها و افرادی که در مراکز فروش یا دفاتر کار میکنند، بیشتر مستعد ابتلا به واریس هستند. ممکن است آسیب پاها نیز منجر به این وضعیت شود.
گاهی اوقات واریس چیزی بیشتر از یک مشکل ظاهری و زیبایی نیست.
عوارض احتمالی ناشی از واریس به مراتب مهمتر از علل ایجاد آن هستند.
ترومبوز ورید عمقی که DVT نامیده میشود، وضعیت مشکل سازی است که با تشکیل یک لخته خونی در یکی از عروق عمیق بدن ایجاد میشود. معمولاً این بیماری در پاها ایجاد میشود و باعث درد و تورم میگردد اما ممکن است شما هیچ علائمی نداشته باشید. این احتمال وجود دارد که لخته خون تجزیه شده و منجر به آمبولی ریوی شود که میتواند تهدید کننده زندگی فرد باشد.
اگر سایر افراد خانواده شما دارای DVT هستند، بیشتر در معرض خطر آن قرار دارید. استراحت طولانی مدت در رختخواب یا فلج میتواند باعث ابتلا به DVT در مردان شود و به آسیب دیدگی یا عمل جراحی بیانجامد. با افزایش سن، خطر ابتلا به DVT افزایش خواهد یافت. علل احتمالی دیگر شامل موارد زیر هستند:
زخم پا باعث تجزیه پوست در پاها میشود و معمولاً با ایجاد لکههای رنگی در پاها آغاز میشود. با ورود هوا و باکتری از بافت آسیب دیده، یک جراحت بسیار دردناک که زخم نامیده میشود، ایجاد میگردد. زخم وریدی شایعترین عارضهای است که طبق گفته سرویس بهداشت ملی (NHS)، بیش از ۹۰ درصد از کل زخمهای پا را در بر میگیرد. اغلب این زخمها طی یک هفته یا دو هفته بهبود پیدا میکنند اما اگر بیشتر از آن باقی بمانند، باید به دنبال ملاقات با یک متخصص ورید باشید. زیرا این زخمها بدین معنا هستند که رگهای شما آنطور که باید عمل نمیکنند.
تاکی کاردی فوق مغزی که اغلب به آن SVT نیز گفته میشود ضربان غیرطبیعی قلب است که ناشی از مشکلات ریتمیک است که از بطن فوقانی قلب آغاز میشود. در بیمارانی که دچار این وضعیت هستند، پالسهای الکتریکی به شکل نامناسبی برای تپش قلب سیگنال میفرستند که این امر میتواند باعث احساس لرزش قلب یا تپش شدید آن شود. در این وضعیت ممکن است دچار تنگی نفس، تپش شدید قلب، تعریق، احساس سبکی سر، سرگیجه، احساس سنگینی در قلب خود یا غش شوید. در افرادی که دچار SVT هستند، واریس رگها به وجود میآید. زیرا رگها و شریانها در افرادی که تپش قلب سریع دارند، سختتر کار میکنند. از آنجا که رگها مجبورند سختتر کار کنند، به آنها فشار وارد میشود و در برخی از افراد این مسئله باعث بروز واریس میشود.
لیپودرماتواسکلروزیس شرایطی است که باعث تغییر پوست در قسمت پایینی پاها میشود. این وضعیت باعث ایجاد درد، تغییر در رنگ پوست، سفت شدن پوست و تورم میشود. علت این بیماری مشخص نیست اما ممکن است چاقی یا نارسایی وریدی، خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. اگرچه لیپودرماتواسکلروزیس در میان زنان شایعتر است اما احتمال بروز آن در آقایان نیز وجود دارد.
گاهی اوقات ممکن است در نتیجه عفونت در رگ یا در سلولهای احاطه کننده رگها، عروق شما قابل مشاهده باشند. این امر به ویژه در صورت بروز اختلال در سیستم خود ایمنی یا بیماری مانند دیابت شایع است.
سلولیت عفونتی است که میتواند منجر به برجسته شدن رگها شود. ممکن است این وضعیت باعث گرما، حساسیت، قرمزی و تورم شود. این بیماری میتواند به رگها رسیده و باعث تورم آنها شود. ممکن است با گسترش عفونت، متوجه رگههای قرمز شوید.
ممکن است بیحسی پاها که نتیجه نوروپاتی دیابتی یا یک بیماری مربوط به اعصاب است، مانع احساس درد ناشی از یک آسیب شود. بیحسی میتواند باعث پنهان ماندن واریس شدید عروق شود یا اشتباه گرفته شدن آن با مشکل دیگری شود و فقط یک متخصص عروق قادر به فهم تفاوت بین آن دو است.
سندروم مهار ترنر یا سندروم فشرده سازی رگهای عضلانی، یک بیماری نادر است که بر رگهای پاها تاثیر میگذارد. در نتیجه این بیماری، یکی از پاها متورم خواهد شد و پای دیگر طبیعی باقی خواهد ماند. یک متخصص عروق قادر به تشخیص این بیماری و کمک به مدیریت تورم در پاها و همچنین درد است.
مهم نیست که چه عواملی باعث بروز واریس شدهاند، درمان اولیه ممکن است شامل روشهای مراقبت خانگی مانند ورزش کردن، تغییر رژیم غذایی، بالا بردن پاها و احتمالاً پوشیدن جورابهای فشرده سازی پا (جوراب مخصوص واریس) باشد. ممکن است برای درمان واریس عروق جدیتر، به اسکلروتراپی، جراحی لیزر و تغییرات سبک زندگی نیاز باشد.
ممکن است متخصص از شما بخواهد برای کاهش پیشرفت واریس عروق، تغییرات خاصی در شیوه زندگی خود ایجاد کنید. به عنوان مثال ممکن است متخصصان توصیه کنند به منظور افزایش گردش خون در پاهای خود، فعالیت بدنی خود را افزایش دهید.
توصیه متخصصان به بیماران مبتلا به واریس عروقی این است که برای برداشتن فشار بیش از حد از روی رگهای خود، وزن خود را کاهش دهند. ممکن است متخصص برای جلوگیری از تورم پاها رژیم غذایی کم سدیم را به شما توصیه کند. همچنین به شما توصیه میشود که در صورت امکان از پوشیدن کفش پاشنه بلند اجتناب کنید و در مواقعی که میتوانید، برای بهبود گردش خون در پاهای خود پاها را بالا نگه دارید.
جورابهای فشرده سازی، جورابهای ساق بلند و بسیار تنگی هستند که باید برای کاهش تورم در پاهای خود، در اوقاتی که بیدار هستید آنها را بپوشید. این جورابها بخصوص در بیمارانی که حرکت مداوم ندارند باعث افزایش جریان و گردش خون در پاها میشود. جورابهای واریس به خصوص زمانی که برای مدت زمان طولانی مینشینید، احتمال ایجاد لخته خون در رگها را کاهش میدهند .
جراحی لیزر یک روش درمانی با استفاده از لیزر است که انرژی نوری را به درون پاها میفرستد تا باعث شود واریس وریدی به آرامی محو و ناپدید شود این درمانها باعث کوچکتر شدن واریس عروقی و رگهای عنکبوتی میشوند. این عمل با ایجاد یک حفره کوچک آغاز میشود که متخصص از طریق این حفره، یک کاتتر (لوله بسیار کوچک) را به درون ورید وارد میکند. متخصصان برای گرم کردن ورید و ریزش دیوارههای آن، از پروب لیزر فیبر نوری بسیار نازک استفاده میکنند. این روش خصوصاً در مقایسه با روشهایی که قبلا مورد استفاده قرار میگرفتند، مانند برش رگ، نسبتا بدون درد است .
اسکلروتراپی شامل تزریق یک محلول نمکی به رگهای کوچک تا متوسط دچار واریس، توسط یک پزشک است. همچنین از اسکلروتراپی فوم برای رگهای واریس بزرگ استفاده میشود. اسکلروتراپی فوم شامل یک فوم برای بستن ورید است و باعث از بین رفتن آن میشود. اسکلروتراپی مشکلات زیبایی ناشی از واریس و همچنین تورم، سوزش یا گرفتگی شبانه را اصلاح میکند.
آنژیوپلاستی استنت، عملی است که باعث باز شدن رگهای مسدود شده، به ویژه در افرادی که ایجاد پلاک در رگهای آنها مانع جریان بهینه خون شده است، میشود. در این روش از یک کاتتر برای باز کردن رگهای پا استفاده میشود. بنابراین جریان خون به قلب ممکن میگردد. متخصص برای باز کردن رگ از یک بالون کوچک استفاده میکند و آن را باد میکند.
منبع: naghashikodakan.com