رئیس قوه قضاییه گفت: نباید وظایف و مسئولیتهای قوه قضاییه را منحصر به محکمهداری کرد؛ صدور احکام در دادگاهها و محاکم، تنها بخشی از تکالیف قانونی عدلیه است.
به گزارش «تابناک»؛ حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای، صبح امروز (سهشنبه ۱۷ بهمن) طی سخنانی در نخستین همایش ملی اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی، ضمن تسلیت شهادت امام موسی کاظم (ع) و گرامیداشت ایام رجبیه و دهه مبارک فجر، با اشاره به در پیش بودن عید مبعث، گفت: بعثت رسولالله (ص) یک نعمت بزرگ برای بشریت بود و با بعثت نبیاکرم (ص) شرایط برای سعادت بشر در همه اعصار فراهم شد و با این اتفاق مبارک، بشر در تمامی ازمنه به هدایت رهنمون گشت.
وی تصریح کرد: در عصر جاهلیت مدرن ـ که بدترین ظلمها و ستمها علیه بشریت توسط مدافعان دروغین حقوق بشر انجام میگرفت ـ یک انسان الهی به نام حضرت امام خمینی (ره) که دستپرورده و شاگرد ممتاز مکتب بعثت و آموزههای دینی بودند با اتکا به خداوند و اعتماد به مردم، نهضت اسلامی را آغاز و قیام را عملی کردند و طاغوتِ مستظهر به مستکبران را شکست دادند.
رئیس دستگاه قضا بیان داشت: اگر امروز ایران اسلامی در برابر مستکبران و سلطهگران، با نهایت قدرت و صلابت ایستادگی میکند و به تمام معنا مستقل و قدرتمند و عزتمند است و اگر شیطان بزرگ آمریکا و اذناب او و رژیم منحوس صهیونیستی را خوار و ذلیل کرده است، همه و همه مرهون قدم گذاشتن در صراط اسلام ناب و عمل به آموزههای دینی و فرامین امامین انقلاب است.
وی بیان داشت: مسیر سعادت دنیوی و اخروی، از اجرای تمام و کمالِ دستورهای الهی و آموزههای دینی و عمل به فرمایش های امامین انقلاب میگذرد؛ بنابراین، هر جا در این ۴۵ سال، نواقص و کاستیهایی در حکمرانی ما وجود داشته، به سبب غفلت از اجرای کامل فرامین امامین انقلاب بوده است؛ فرامینی که مُنبعث از آموزههای متعالی اسلام عزیز است.
قاضیالقضات در ادامه با تبیین و تشریح وظایف و مسئولیتهای قانونی قوه قضاییه ذیل نظام مقدس جمهوری اسلامی گفت: تحقق عدالت در همه عرصهها و ساحتها از اهداف کلان نظام جمهوری اسلامی ایران است و قوه قضاییه ضامن تحقق عدالت و جلوگیری از کجرویها و اعوجاجات و تعدّیها و ظلمهاست. قوه قضاییه مسئول است تا اجازه ندهد ظلمی از جانب کارگزار و یا دستگاه حکومتی علیه یکایک شهروندان اِعمال شود، قوه قضاییه مسئول است تا بر حُسن اجرای قوانین نظارت کند و قوه قضاییه در حفظ و ارتقای سلامت نظام، نقشآفرین است.
اژهای افزود: بنابراین نباید وظایف و مسئولیتهای قوه قضاییه را منحصر به محکمهداری کرد. صدور احکام در دادگاهها و محاکم تنها بخشی از تکالیف قانونی عدلیه است و بخشهای قابل توجهی از وظایف و تکالیف دستگاه قضا در امور دیگری معطوف و متمرکز است؛ اموری نظیر «نظارت بر حُسن اجرای قوانین»، «رسیدگی به شکایات، دادخواهیها و اعتراضات مردم نسبت به مأموران یا واحدهای حکومتی»، «پیشگیری از وقوع جرم»، «اصلاح و بازاجتماعی کردن مجرمین» و غیره.
رئیس قوه قضاییه گفت: امر قضا از شئون و مسئولیتهای حاکم مسلمین و امرِ تخصصی محض است؛ این امرِ تخصصیِ مهم که از شئون و مسئولیتهای حاکم مسلمین هم میباشد، واجد خصایص و الزاماتی است که برای جامه عمل پوشاندن به آنها، واجب است به نظریات و دیدگاههای فقهی و حقوقی امامین انقلاب به عنوان شخصیتهای دینی برجسته و مبرز معاصر، تمسک جوییم و به این دیدگاهها و نظریات توجه و عنایت ویژه و خاص داشته باشیم.
وی تاکید کرد: با تمسک به نظریات و دیدگاههای فقهی امامین انقلاب که از اعاظم عصر حاضر هستند، میتوانیم خود و دستگاه خود را ایمن کنیم که مبادا خدای ناکرده، با گذشت زمان، نسبت به پیادهسازی کامل احکام مسلم فقهی و احکام اولیه و ثانویهی مندرج در دین، سست نشویم و در این عرصه سایشهایی پیدا نکنیم و به سمت و سوهای دیگری نرویم.
رئیس عدلیه بیان داشت: پس از عهدهدار شدن مسئولیت خطیر ریاست قوه قضاییه، به زیرمجموعه خود تاکید کردم که باید در گام دوم انقلاب، ارزیابی جامعی از کمبودها و نقصانها در عرصه قضا داشته باشیم و با تمسک به نظریات فقهی و حقوقی امامین انقلاب، این خلأها و کمبودها را مرتفع سازیم.
وی در ادامه گفت: اگر بخواهیم تمام و کمال به وظایف و مسئولیتهای قانونی قوه قضاییه جامه عمل بپوشانیم، باید علاوه بر دانش و بینش قضایی و حقوقی، خود را به شناخت جامعه، شناخت زمان، شناخت دوست و شناخت دشمن، مجهز کنیم و در این مسیر، تمسک به دیدگاهها و نظریات امامین انقلاب در حوزههای مختلف از جمله حوزههای مرتبط با حکمرانی، راهگشاست.
محسنی اژهای افزود: برای تحقق و توسعه عدالت که از مسئولیتهای اصلی و اساسی قوه قضاییه است، الزاماتی وجود دارد؛ از جمله «قانونِ متضمن عدالت»، «ساختاری که در قالب آن بتوان عدالت را تحقق بخشید»، «اعتبار و بودجه کافی» و مهمتر از همه «عامل انسانی که عادل و آشنا به زمان و با تدبیر باشد.»
وی ادامه داد: باید در راستای فراهم آوردن الزامات فوقالذکر، نهایت تلاش و مساعی را مصروف داریم تا شاهد تحقق و بسط عدالت باشیم؛ نمیتوانیم بدون آنکه اولیات یک زندگی متعارف را برای قاضی فراهم کنیم، از او انتظار داشته باشیم که احکام متقن و مستدل و مستحکم و سریع و همهجانبه صادر کند.
حجتالاسلام والمسلمین «هادی»، رئیس پژوهشگاه قوه قضاییه طی سخنانی در همایش اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی اظهار کرد: ضرورت اصلی برگزاری همایش ملی اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی، پیوند وثیق میان «ولایت» و «قضاوت» در آموزههای دینی ماست.
وی با اشاره به تاکیدات دو سال پیش رئیس دستگاه قضا در خصوص جمعآوری بیانات و توصیههای قضایی امام راحل و مقام معظم رهبری، گفت: در این راستا تیمی در پژوهشگاه قوه قضاییه تشکیل شد و این گروه در اولین اقدام، تمامی بیانات، رهنمودها، فرامین و مکتوبات رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص موضوعات قضایی را در کتاب «اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی» جمعآوری کرد و بعد از آن نیز «منشور حکمرانی قضایی» تنظیم و تدوین شد؛ همچنین تا به امروز ۱۵ جلسه تخصصی نخبگانی در خصوص این موضوع برگزار شده است.
رئیس پژوهشگاه قوه قضاییه با اشاره به دریافت ۲۴۶ چکیده مقاله و ۱۵۰ مقاله توسط دبیرخانه همایش ملی اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی، گفت: دریافت دیدگاههای بیش از ۱۰۰ نفر از اعضای هیئت علمی، اساتید و صاحبنظران، برگزاری کرسیهای نظریه پردازی و ترویج علمی، برگزاری ۳۱ اجلاسیه استانی با حضور جامعه حوزوی و دانشگاهی از دیگر اقدامات انجام شده در راستای برگزاری همایش ملی اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی طی مدت اخیر بوده است.
دبیر علمی همایش ملی اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی افزود: این همایش ملی با همکاری ۲۰ مرکز علمی، پژوهشی و حوزوی در حال برگزاری است و در مجموع بیش از ۵ هزار نفر ساعت نسبت به موضوع اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی، کار انجام شد.
وی با اشاره به اهداف برگزاری این همایش گفت: «گفتمانسازی اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب»، «نظامسازی قضایی بر اساس اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب»، «بازطراحی تحول و تعالی دستگاه قضایی بر اساس نظریه بنیادین مبتنی بر ابعاد اجتهادی، حِکمی و تمدنی رهبر معظم انقلاب» و همچنین «بسترسازی برای طراحی قوه قضاییه صددرصد اسلامی، عادلانه و علمی»، از جمله اهداف برگزاری همایش ملی اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی است.
هادی در پایان گفت: در جریان همایش ملی اندیشههای قضایی رهبر معظم انقلاب اسلامی، سه نشست علمی با عناوین «نظامسازی قضایی مبتنی بر اندیشههای رهبر معظم انقلاب اسلامی»، «اندیشهورزی و نحوه رسیدن به اندیشه نظریهساز» و «بایستههای تحقق اندیشههای رهبر معظم انقلاب اسلامی» برگزار میشود.