خودروهای چینی بازار ایران واقعاً چقدر ارزش خرید دارند؟

قیمت سرکش خودرو آنچنان می‌تازد که نه تنها خودروسازان، بلکه وزارت بی‌وزیر صمت نیز توانایی مهار آن را ندارد و رکورد تاریخی ورود پراید به باشگاه 100 میلیونی‌ها چنان شگفت‌آور بود که بر همگان مشخص شد این آسمان گرانی، گویا هیچ سقفی ندارد. در این میان و در روزهای گذشته، شاهد عرضه لیست قیمت جدید محصولات یکی از خودروسازان قدیمی چینی بودیم و در این لیست مشخص شد که قیمت یک دستگاه خودروی شاسی‌بلند چینی پرفروش، به بیش از 800 میلیون تومان رسید. این در حالی بود که تا همین چند ماه پیش، با همین رقم می‌توانستیم یک کره‌ای و یا حتی آلمانی کم‌کارکرد سوار شویم که البته این گزینه‌ها برای اکثر جامعه به رویایی دست نیافتنی تبدیل شده‌اند.

اما در این مقاله قصد داریم نگاهی دقیق و ریزبینانه به قیمت‌های خودروهای چینی در بازارهای خارجی و مقایسه آن با قیمت فروش در بازار ایران داشته باشیم. در هر صورت خودروهای چینی تا همین چند وقت پیش بر طبل ارزان قیمتی می‌کوبیدند و حال حتی تولیدی‌های داخلی به مرز یک میلیارد نیز نزدیک می‌شوند. اما سوال اصلی اینجا است که بالاخره یک خودروی چینی واقعاً چقدر ارزش دارد و آیا قیمت‌های اعلام شده در بازار ایران برای این خودروها منطقی است یا خیر.

خودروی چینی کیلویی چند!؟

اجازه دهید یک نگاهی به قیمت‌های جهانی خودروهای چینی معروف بازار ایران بیندازیم. در جدول زیر مشاهده می‌کنید که قیمت هر خودروی تولید داخل در بازار جهانی دقیقاً چقدر قیمت دارد. البته قیمت اعلام شده در این جدول، برای خرید خودرو به صورت CBU یعنی خودرو به صورت کامل است که به لطف توقف واردات خودرو منتفی است. اما همین خودروها به صورت SKD توسط خودروسازان داخلی خریداری شده که با قیمت جهانی آنچنان تفاوت قیمتی ندارند (اکثر خودروسازان داخلی، میزان داخلی‌سازی کمتر از 15 درصد دارند لذا اکثر قطعات به صورت کامل وارد می‌شوند و تنها با اندکی داخلی‌سازی روی خط تولید داخل کشور مونتاژ می‌شوند). اما این تمام ماجرای پرپیچ و خم خودروسازان نیست زیرا برای وارد کردن این قطعات به صورت SKD بایستی هزینه‌هایی همچون حمل (اکثراً با قطار)، 9 درصد ارزش افزوده، 3 درصد شماره‌گذاری، هزینه‌های اضافی برای حواله پول به چین (بدلیل مشکلات بین‌المللی در انتقال مالی)، هزینه‌هایی همچون نیروهای کار در خط تولید و در نهایت سد بزرگ 40 تا 45 درصدی عوارض گمرک (با احتساب دلار 4200 تومان) را پشت سر بگذارند تا بتوانند یک خودرو را با پلاک ملی به دست مشتری برسانند.

حال در این قسمت قصد داریم نگاهی بی‌طرفانه به چند مثال داشته باشیم و با اندکی تلرانس، مشخص کنیم که قیمت تمام شده هر خودرو تا رسیدن به دست مشتری چقدر تمام آب می‌خورد و متوجه شویم که هر خودروی چینی در بازار ایران به چه میزان گران‌تر از بازار جهانی فروخته می‌شود.

همانطورکه در جدول زیر آورده‌ایم، قیمت خودروهایی مثل چری تیگو 7 و یا چری تیگو 5 و جک S5 و ... آورده شده است. قیمت‌ها سعی شده دقیقاً مشابه نمونه عرضه شده در بازار ایران باشند.

قیمت خودروهای چینی در بازارهای خارجی و مقایسه با ایران

(* قیمت‌ها بر اساس دلار 29 هزار تومان و سایت‌های خارجی مختلف استخراج شده‌اند و این حق به هر خودروساز داده شده که در صورت مغایرت قیمت خرید با قیمت‌های مندرج در این جدول، با خودروبانک جهت ارایه مدارک و اصلاح مطلب تماس بگیرد)

طبق این جدول قیمت به طور مثال قیمت خودرویی مثل چری تیگو 7 در بازار جهانی 20.470 دلار است. اگر قصد داشته باشید با دلار 29000 تومان این خودرو را در بازار جهانی (مثل روسیه یا چین) خریداری کنید، باید مبلغ معادل 592 میلیون تومان پول بدهید. اما این خودرو با هزینه‌های مختلف از جمله حمل و نقل، عوارض گمرک، پرسنل و سود شرکت، در بازار ایران با قیمت 810 میلیون تومان فروخته می‌شود که حدود 218 میلیون تومان گران‌تر از بازار جهانی است.

چری گران، جک منطقی و SWM ارزان

با نیم نگاهی به این لیست چند موضوع به وضوح مشخص می‌شود. ابتدا می‌توان به این نکته اشاره کرد که خودروهای چری اگرچه خودروهای ارزان قیمتی نیستند، اما در بازار ایران بسیار گران‌تر از بازار جهانی به فروش می‌رسند. نکته دوم اینکه خودروهای جک و یا جیلی با هزینه‌های معقول و قیمت منطقی به بازار ایران رسیده‌اند و در نهایت این پالس به بازار داده می‌شود که خودروی SWM G01 هنوز رشد قیمتی خود را بعد از گران شدن دلار نکرده و باید احتمالاً منتظر رشد شدید قیمت SWM G01 از سوی سیف خودرو و معادل‌سازی آن با دلار روز بازار باشیم.

چرا خودروهای چینی گران هستند؟

تا همین چند وقت پیش خودروهای چینی نماد خودروهای ارزان در بازار ایران بودند و حتی رقابت قیمتی سختی را با داخلی‌های پرفروش داشتند. اما در دو سال گذشته شاهد رشد قیمت شدید این خودروها هستیم و با وجود تولید آن‌ها در خودروسازی‌های داخلی باز هم ترمز این صعود بی‌پایان قیمت تمام شده خودروهای چینی گرفته نشد. ریشه این مشکل را باید در قیمت روز ارز بدانیم زیرا این خودروهای همانطورکه اشاره کردیم، به صورت SKD وارد کشور می‌شوند و وابستگی کامل به قیمت روز دلار در این محصولات وجود دارد. حتی قطعه‌سازان داخلی نیز به دلیل وابستگی به موارد اولیه وارد شده، چنین مشکلی دارند و با بالا رفتن قیمت ارز، قیمت مواد اولیه و در ادامه قیمت قطعات و خودرو نیز افزایش پیدا می‌کند. لذا شاید اگر دولت قصد دارد به موج عظیم نارضایتی مردم از قیمت‌های خودروهای تولید داخل پایان دهد و مانع از موج‌سواری جاده‌مخصوصی‌ها روی شیب صعودی دلار بشود، باید فکری به حال کنترل قیمت ارز کند وگرنه با این روند کنونی، به این زودی‌ها شاهد توقفی در رشد روز افزون قیمت خودروهای داخلی و وارداتی نخواهیم بود.