امروز نرم‌افزار آسانا توسط کارمندان در بیش از ۷۵ هزار شرکت استفاده می‌شود تا با مدیریت همه کارها، از نوشتن خلاصه جلسه گرفته تا برنامه‌ریزی برای یک رویداد، کنترلشان را بر کار احیا کنند، برنامه‌ای که توسط شرکت‌های بزرگی مانند AT&T، گوگل و ناسا استفاده می‌شود
اوج موفقیت در دنیای کسب‌وکار کجاست؟ اینکه شرکتی از آن خودت داشته باشی؟ اینکه شرکت تو را همه دنیا بشناسند؟ اینکه تبدیل به میلیونر شوی؟ اینکه در فهرست میلیارد‌های جهان باشی؟ اگر این اوج در بیست و چند سالگی‌ات رخ دهد چه؟ از آنجا به بعد قرار است به چه چیز بالاتری دست پیدا کنی؟ همه این‌ها تنها بخشی از زندگی داستین ماسکوویتز است، شریک مارک زاکربرگ در تاسیس شرکت فیسبوک. شما اگر در ۱۹ سالگی پایه‌گذار یکی از پول‌سازترین شرکت‌های تاریخ کسب‌وکار می‌شدید چه می‌کردید؟ پس از آن زندگی احتمالا ادامه همان کار می‌بود با شاخ و برگ بیشتر؟ برای داستین، اما همه این‌ها باعث شده بود که وقتی به ۲۳ سالگی رسید دیگر حوصله‌اش سر برود! او در حالی که بسیاری از هم‌سن و سال‌هایش در حال سروکله زدن با واحد‌های درسی دانشگاه بودند و بعد تازه می‌خواستند ببینند که در دنیای واقعی باید چه کاری در پیش بگیرند و کجا استخدام شوند توانسته بود نام خودش را با نام پرآوازه‌ترین استارتآپ آن روز‌های سیلیکون، ولی پیوند بزند، برای همین دیگر وقتی همه کارها سامان گرفته بود انگیزه چندانی برایش نماند. فیسبوک مثل باقی استارتآپهای شهره سیلیکون، ولی محیط پرجنب و جوش و پررفت وآمدی بود، فشار کار به اندازه شهرت شرکت افزایش پیدا می‌کرد و همه چیز باید در لحظه اتفاق می‌افتاد. او تلاش داشت خودش را از این هیاهو دور نگه دارد. همین شد که یک روز آشنایی او با جاستین روزنشتاین آغاز راه دیگری برای شریک فیسبوک شد.
قطعا نام آسانا برای خیلی‌ها در دنیا شناخته شده نیست. آسانا یک اپلیکیشن مخصوص وب و موبایل برای سامان‌دهی تیمی، پیگیری امور روزمره اداری و مدیریت است. قطعا هیجان و شهرت فیسبوک را ندارد، اما این دقیقا چیزی است که ماسکوویتز می‌خواست؛ کاری انجام دهد که با فیسبوک متفاوت باشد. این شرکت در سال ۲۰۰۸ تاسیس شد و در تمامی این سال‌ها آرام و آهسته پیش رفته است تا حالا که موقع بهره‌برداری فرا رسیده. ماسکوویتز دقیقا برخلاف تجربه قبلی به سمت کاری رفت که حتی سوددهی‌اش هم مانند فیسبوک یکباره و به سرعت نباشد. در عوض این‌بار شرکتی را بنا کرد که واقعا می‌خواست مدیرش باشد. خود او هم دیگر آن آدم یک دهه قبل نیست، آرام‌تر شده است و بابت هر اشتباهی کارمندانش را عذاب نمی‌دهد. او ماه گذشته با نشریه فوربز گفت‌وگویی داشت که بریده‌هایی از آن را می‌توانید در این قسمت بخوانید و ببینید حتی کسی که عنوان جوان‌ترین میلیاردر جهان را داشته است هم شاید بخواهد نقش دیگری بر عهده بگیرد و موفقیت را جور دیگری در حوزه کسب و کار تعریف کند.
آسانا آرام است
ماسکوویتز ۳۶ ساله که ثروتش به ۱۴.۲ میلیارد دلار می‌رسد، بیش از هر چیز به خاطر شراکتش با مارک زاکربرگ در تاسیس فیسبوک شناخته شده است. او از سال ۲۰۱۱ برای چند سالی عنوان جوان‌ترین میلیاردر دنیا را داشت. اما در سال‌های گذشته، یعنی از زمانی که ماسکوویتز شبکه اجتماعی شناختهشدهاش را ترک کرد، به همراه شریکش در تاسیس شرکت آسانا، یعنی جاستین روزنشتاین، خودشان را از دید دور نگه داشته‌اند و در پس پرده، به شدت مشغول کار برای حل یک مشکل قدیمی هستند: چقدر از وقتمان را بر روی حواشی کار تلف می‌کنیم.
ماسکوویتز در یک مصاحبه که از طریق تماس تصویری انجام شد گفت: «ما از اینکه چه میزان از زمان گران‌بهایمان صرف شفاف‌سازی مسئله می‌شود و اینکه مطمئن شویم همه در جریان دقیق کار هستند، شوکه و مستاصل بودیم.» امروز نرم‌افزار آسانا توسط کارمندان در بیش از ۷۵ هزار شرکت استفاده می‌شود تا با مدیریت همه کارها، از نوشتن خلاصه جلسه گرفته تا برنامه‌ریزی برای یک رویداد، کنترلشان را بر کار احیا کنند، برنامه‌ای که توسط شرکت‌های بزرگی مانند AT&T، گوگل و ناسا استفاده می‌شود (به‌زودی اپلیکیشن مجهز به هوش مصنوعی این شرکت قادر خواهد بود که دستور جلسه مشخص کند و راه‌هایی برای بهرهوری بیشتر روز‌های کاری پیشنهاد بدهد).
ماسکوویتز کنترل خودش را با رد قاطع راه و روش خشن سیلیکون، ولی دوباره به دست آورد. ماسکوویتز که زمانی تا زانو در فرهنگ «بجنبید و به‌هم بریزید» فیسبوک گیر کرده بود حالا بسیار مراقب است که در آسانا روشی منطقی‌تر در پیش بگیرد. آسانا بر روی کارآمد بودن درازمدت تمرکز کرده و از زمان تاسیس قانون ده ساله اولشان این بود که در هر سال میزان درآمدش نباید بیش از دو برابر سال قبل جهش کند.
او البته منکر این می‌شود که به قصد سرعت رشد شرکت را یکنواخت نگه داشته است، اما می‌گوید: «ساختن گلوله برف زمان می‌برد. هدف ما این بود که سریع باشیم، اما سرعت در طولانی مدت نه کوتاه مدت. حالا نوبت آن رسیده است که محصولی را که کاشته‌ایم درو کنیم»
به واقع هم آسانا دارد سرعت می‌گیرد. تمام اسناد نشان می‌دهند که شرکت دارد امسال رکورد می‌زند و البته بخشی از این موفقیت را مدیون کووید ۱۹ اسل و تغییراتی که در فضای کار در حال رخ دادن است. از ماه فوریه تا کنون ترافیک وبسایت این شرکت ۲۴ درصد افزایش داشته است؛ در ماه اوت آسانا رقم فروشی معادل ۱۴۲.۶ میلیون دلار را از ابتدای سال ۲۰۲۰ به ثبت رساند.
دیدار با شریک تازه
سال ۲۰۰۴، زمانی که ماسکوویتز به کمک هم‌اتاقی‌اش مارک زاکربرگ شرکت فیسبوک را در اتاق خوابگاه دانشگاه هاروارد راه‌اندازی کردند، فقط ۱۹ سال داشت. یک سال و نیم بعد او به همراه زاکربرگ از دانشگاه انصراف داد و راهی سلیکون، ولی شد. او در ۲۳ سالگی دیگر بی‌انگیزه شد بود تا اینکه به عنوان مدیر مهندسی یکی از روبه‌رشدترین شرکت‌های فناوری طول تاریخ با روزنشتاین آشنا شد، یک چهره باارزش که یک سال از او بزرگتر بود و فیسبوک توانسته بود در اوایل سال ۲۰۰۷ او را از چنگ گوگل درآورد.
در آن زمان، ماسکوویتز آخر هفته‌ها و شب‌هایش را صرف ساخت ابزار مدیریتی ساده‌ای برای تیم محصولات فیسبوک می‌کرد که بتوانند حساب پیشرفت پروژه‌هایشان را روی آن نگه دارند. روزنشتاین هم اقرار کرد که به فکر محصول داخلی مشابهی برای استفاده در گوگل بوده است. آن‌ها فکر و زمانشان را روی هم ریختند و چند ماهی را به صورت تمام وقت روی نرم‌افزار تسکس کار کردند که در تمامی فیسبوک برای اعلام دستور جلسات، مدیریت محصول و حتی تا اندازه‌ای نظار بر تجهیزات در انبار از آن استفاده می‌شد. خیلی زود این دو نفر به این نتیجه رسیدند که اگر بخواهند محصولشان را درست و کامل بسازند باید آشیانه فیسبوک را ترک کنند. ماسکوویتز می‌گوید: «ما کاملا مطمئن بودیم که شرکتی مانند آسانا در آینده به وجود خواهد آمد حتی اگر ما آن را تاسیس نکنیم.»
این شرکت تازه هیاهوی یک شبکه اجتماعی را نداشت یا مثل حوزه فضا و هوش مصنوعی بلندپروازانه نبود، اما حتی همان شرکت‌های کلهگنده فضایی و سازمان‌های غیرانتفاعی مبارزه با بیماری هم نیاز داشتند که وضعیت کارکنانشان را سامان دهند. آسانا که مشتاقان یوگا آن را معادل سانسکریت کلمه «به خط کردن» می‌دانند می‌توانست در این مسیر کمک کند. روزنشتاین می‌گوید: «به نظر موقعیتی پیش آمده بود که نمی‌توانستیم به آن نه بگوییم.»
کار از گوشه دفتر کوچکی در شرق سانفرانسیسکو شروع شد و ماسکوویتز و روزنشتاین شروع به جمع کردن سرمایه اولیه از روی فهرست سرشناس‌ترین‌های حوزه تکنولوژی کردند از جمله زاکربرگ، شام پارکر و پیتر تیل. اما در مجامع خصوصی‌تر خیلی‌ها نسبت به کار آن خوش‌بین نبودند. اریک رایس، دوست ماسکوویتز می‌گوید: «اصلا به نظر نمی‌رسید که کارشان چندان بگیرد.»
ماسکوویتز و روزنشتاین به دور از فشار‌های معمول استارتآپها برای تامین سرمایه، ماه‌ها از وقتشان را صرف کدنویسی و حرف زدن در مورد مشتریان بالقوه کردند تا بالاخره در نوامبر سال ۲۰۱۱ نوبت به ارسال اولین محموله محصولشان رسید. شش ماه اول محصولشان را رایگان در اختیار قرار دادند. ایده این بود که اول مشتریان را گرفتار خودت کن و بعد پای نسخه اصلی را به میان بکش.
سال ۲۰۱۲ بود که نسخه پولی آسانا (که ماهیانه ۱۰.۹۹ دلار بابت هر نفر آبونمان می‌گرفت) به بازار معرفی شد، اما آن‌ها از استخدام تیم بزرگ فروش سر باززدند و به جای آن ترجیح دادند که از تکنیک‌های ارزان اینترنتی پیدا کردن مشتری و تبلیغات دهان به دهان استفاده کنند. در G۲، بازار آنلاین نرم‌افزار که دفتر مرکزی‌اش در شیکاگو مستقر است، آسانا جای پایش را وقتی پیدا کرد که یک مدیر جدید بازاریابی می‌خواست حساب و کتاب ترافیک و فروش کارمندانش را نگه دارد، او پس از امتحان آسانا استفاده از آن را به ۲۵۰ نفر از کارمندانشان در سراسر دنیا تسری داد. شرکت آلمانی وایسمن که حالا یکی از بزرگترین مشتریان آسانا به شمار می‌رود آن را در اختیار بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ نفر از کارمندانش قرار داده.
در این سال‌ها ماسکوویتز و روزنشتاین در داخل شرکت مشغول شکل دادن به فرهنگ سازمانی ایده‌آلشان بودند. با متخصصان بسیاری مصاحبه کردند، مربیان اجرایی را به شرکت آوردند و برای رسیدگی به محیط کار با تنوع کارمندان (نژادی، جنسیتی، مذهبی و...) مسئولی تعیین کردند و «مدیر آدم‌ها» تعیین کردند، می‌خواستند که همه چیز دقیقا همانی باشد که می‌خواهند. در طول این مسیر ماسکوویتز که حالا سال‌ها است به مطالعه مذهب بودایی هم پرداخته است، ظرفیت خودش را به عنوان یک رهبر هم افزایش داده است. او که در بیست و چند سالگی‌اش در فیسبوک به عنوان کسی شناخته می‌شد که زود از کوره درمی‌رود می‌گوید که حالا آموخته که بابت هر عقبافتادنی قرار نیست همه را عذاب بدهد.
منبع: اتاق تهران
