دارایی جاری یک بخش از حساب های ترازنامه است که ارزش همه دارایی هایی را که میتواند طی یک سال بهصورت معقول به پول نقد تبدیل شود، نشان میدهد. انواع دارایی جاری شامل پول نقد و مشابههای آن، حساب های دریافتنی، فهرست موجودی، اوراق بهادار قابل خرید و فروش در بازار، هزینه های از پیش پرداخت شده و سایر دارایی های نقد شونده ای که میتوان آنها را هرلحظه به پول نقد تبدیل کرد، است.
در برخی کشورها نظیر انگلستان، دارایی های جاری با عنوان حساب های جاری نیز شناخته میشود.
دارایی های جاری برای هر شرکت و کسب و کاری مهم هستند زیرا میتوانند برای تأمین منابع مالی روزانه مورداستفاده قرار بگیرند و هزینه های در حال انجام را پرداخت کنند. بسته به نوع شرکت، دارایی های جاری میتوانند از بشکههای نفت خام تا کالاهای تولیدشده و ارز خارجی را شامل شوند. در یک ترازنامه، دارایی های جاری بهصورت عادی به خاطر نقد شوندگی بالا یا سهولت تبدیلشدن به پول نقد، نمایش داده میشوند.
دارایی هایی که در طول یک سال یا در طول چرخه عملیاتی شرکت، نتوانند به پول نقد تبدیل شوند، در این دستهبندی قرار نمیگیرند و بهجای آن بهعنوان “دارایی های بلندمدت” یا “دارایی های غیر جاری” در نظر گرفته میشوند. این نوع دارایی ها نیز به نوع کسب و کار شرکت بستگی دارند، اما عموماً شامل زمین، امکانات، تجهیزات، قوانین کپیرایت و سایر سرمایه گذاری هایی هستند که از نقدشوندگی پایینی برخوردارند و نمیتوان آنها را بهراحتی به پول نقد تبدیل کرد.
حساب های دریافتنی و فاکتورهای مشتریان که هنوز باید پرداخت شوند تا زمانی که در طول یک سال انتظار پرداخت شوند، بهعنوان دارایی های جاری در نظر گرفته میشوند. اگر شرکتی اقدام به فروش خدمات و محصولات خود بهصورت اعتباری کرده باشد، بخشی از حساب های دریافتنی آن ممکن است برای مدتزمان طولانیتری به موعد خود برسند. همچنین ممکن است که بعضی از حساب ها هیچگاه بهطور کامل پرداخت نشوند. این موارد در گزارشهای مالی بهعنوان حساب های مشکوک الوصول که از حساب های دریافتنی کم میشود، منعکس میشود و اگر حسابی هیچگاه وصول نشود، بهعنوان هزینه بدهی ثبت خواهد شد.
در ترازنامه معمولاً فهرست موجودیها بهعنوان دارایی جاری در نظر گرفته میشوند، اما این مورد را باید با دیده تردید نگریست. روشهای مختلف حسابداری میتواند موجودی کالا را برای پر کردن فهرست دارایی های جاری و درصورتیکه بهاندازه سایر دارایی ها نقد شونده نباشد، بهعنوان دارایی جاری در نظر بگیرند.
بهعلاوه پیش پرداخت ها نیز بهعنوان دارایی های جاری در نظر گرفته میشوند نه به خاطر اینکه میتوانند تبدیل به پول نقد میشوند، بلکه به این دلیل که پول نقد برای مصارفی دیگر آزاد شده است. در طول سال، ارزش پیش پرداخت شده بهعنوان دارایی جاری از طریق مستهلک کردن حساب کاهش مییابد و حسابهای مربوط به پیش پرداخت به هزینه های مختلف تبدیل میشوند.
نسبت وجه نقد: اجزای دارایی های جاری برای محاسبه تعدادی از نسبت های مربوط به سنجش نقدینگی شرکت مورداستفاده قرار میگیرند. نسبت پول نقد از همه نسبتهای نقدینگی، محافظه کارانه تر است و از تقسیم پول نقد و مشابههای آن بر بدهی های جاری به دست میآید. این نسبت توانایی شرکت در پرداخت فوری همه بدهی های کوتاهمدتش را اندازه میگیرد.
نسبت آنی یا اسیدی: این نسبت از سختگیری کمتری برخوردار است و از تقسیم مجموع پول نقد و مشابههای پول نقد، اوراق بهادار قابل خرید و فروش در بازار و حساب های دریافتنی بر بدهی های جاری به دست میآید. این نسبت یک تصویر واقعگرایانهتر از توانایی شرکت در برآورده کردن تعهدات کوتاهمدتش ارائه میدهد، اما وجود حسابهای دریافتنی در صورت این کسر، ممکن است تأثیر قابلتوجهی بر این نسبت بگذارد.
نسبت جاری: این نسبت دارایی های جاری را بر بدهی های جاری تقسیم میکند. باید اشاره شود که در کنار حساب های دریافتنی، این معیار شامل فهرست موجودی ها هم میشود، پس احتمالاً در نقدینگی شرکت در بسیاری از موارد اغراق خواهد شد، مخصوصاً برای فروشندگان و سایر شرکتهایی که موجودی های کمتری دارند.
در امور مالی شخصی، دارایی های جاری شامل پول نقد موجود و پولی که در بانک است، در کنار اوراق بهاداری نظیر سهام و اوراق مشارکت که در سرمایه گذاری های بلندمدت قرار داده نشدهاند، میشود. بهبیاندیگر، دارایی های جاری هر چیز باارزشی هستند که نقدینگی بالایی دارند. دارایی های جاری میتوانند برای پرداخت بدهی ها بدون اینکه مجبور به فروش دارایی های ثابت شوید، مورداستفاده قرار بگیرند.
معادل انگلیسی دارایی جاری عبارت است از:
Current Asset
تهیهشده در: مدیر مالی