سود نجومی غول‌های ورزش‌‌ از سیگار!

دخانیات اگرچه هرساله سبب مرگ 8 میلیون انسان می‌شود ولی سازمان‌های ورزشی تراز اول، از دیرباز و تقریباً از زمان آغاز فعالیت حرفه ای خود به حمایت‌های شرکت‌های دخانیات وابسته بوده اند!

لیگ‌ ملی بیسبال امریکا که به عنوان قدیمی‌ترین لیگ ورزشی جهان شناخته می‌شود، اندکی بعد از تأسیسش در سال 1876، کارت‌های مسابقه بازیکنان حاضر در رقابت های خود را در جعبه‌های سیگار قرار داد و از سال 1920 نیز هر تیم یکی از شرکت‌های دخانیات را به عنوان اسپانسر مخصوص خود را در اختیار داشته است.

با این وجود و در گذر زمان، در یک جا قرار دادن ورزشکاران مطرح و رویدادهای ورزشی در کنار محصولی که بنا به اظهارات سازمان بهداشت جهانی باعث مرگ میلیون ها انسان می‌شود، امری غیرمنطقی تلقی و اغلب حمایت‌های شرکت‌های دخانیات به‌طور تدریجی در سرتاسر جهان متوقف و ممنوع شد.

المپیک تابستانی 1984 لس‌انجلس، آخرین مسابقاتی بود که یک شرکت دخانیات به عنوان حامی‌ مالی رسمی در آن حضور داشت و مشارکت‌های بین شرکت‌های دخانیات و تیم‌های ورزشی نظیر تیم‌های تنیس، فوتبال، بیسبال و فوتبال آمریکایی که از جایگاهی عادی در نیمه اول قرن بیستم برخوردار بودند نیز، خاتمه یافت و تنها یک مورد استثنا در خصوص یکی از تیم‌های ورزش موتوری وجود داشته است.

بر اساس تحقیق انتشار یافته از سوی سازمان‌های مخالف مصرف سیگار و سایر محصولات مرتبط (استاپ) که در حقیقت بخشی از یک گروه صنعتی ضد سیگار در سطح جهانی را تشکیل می‌دهند، مسابقات فرمول یک و یکی از مسابقات موتورسواری مانند آن یعنی MOTOGP تنها رویدادهای ورزشی مهم در سراسر جهان هستند که هنوز به برندهای دخانیات اجازه می‌دهند تا با همکاری با تیم‌ها و مسابقات خاص، طرفداران خود را مورد هدف قرار دهند.

بنا به گزارش سازمان‌های مذکور در پایان این فصل، مسابقات فرمول یک از محل تبلیغات شرکت‌های دخانیات به درآمدی بیشتر از 5/4 میلیارد دلار دست خواهد یافت. شرکت‌های دخانیاتی که در تاریخ 70 سال گذشته به تبلیغ محصولات خود پرداخته و در فصل 2020 بیش از 100 میلیون دلار هزینه کردند. این به معنی آن است که از سال 2011 تا کنون، مسابقات فرمول یک در دو فصل اخیر، از بالاترین حمایت‌های شرکت‌های دخانیات برخوردار بوده است. این در شرایطی است که فیا (فدراسیون بین‌المللی اتومبیلرانی) در سال 2003 بر خاتمه حمایت‌های مذکور در پایان فصل 2006 تأکید داشته است.

فیا در ابتدا در سال 2001 نسبت به ممنوع نمودن تبلیغات سیگار اقدام نمود ولی در سال 2003 ممنوعیت مذکور را مورد اصلاح قرار داد و خواست خود مبنی بر توقف تبلیغات مذکور را در قالب یک توصیه مطرح کرد.
بنا به گزارش سازمان‌های استاپ، دو شرکت فراری و مک لارن به‌طور مشترک از محل پرداخت‌های حامیان مالی یعنی برندهای تولید سیگار به 95 میلیون دلار دست یافته‌اند. از ماشین فراری قرمز رنگ و سنتی مایکل شوماخر که با برند مارلبورو تزئین یافته گرفته تا ماشین ماریو اندروتی که شرکت جان پلیر با برند بلک بیوتی اسپانسر آن بوده است، اغلب ماشین‌‌های متداول و موفق فرمول یک یادآور برندهای شرکت‌های دخانیاتی هستند که حامی‌های آن‌ها محسوب می شدند. از نظر استاپ، عدم توانمندی فیا در ممنوعیت تبلیغات دخانیات باعث می‌شود تا ممنوعیت‌های داخلی و ملی در نظر گرفته شده در هر مکان مبنی بر جلوگیری از حمایت‌های شرکت‌های دخانیات در مسابقات ورزشی نیز دستخوش آسیب شوند.
در مسابقات فصل 2019، تبلیغات مربوط به برند میژن وینو که بنا به مطالب درج شده در وب سایت آن یک شرکت پیشگام در این حوزه محسوب شده و در راستای توسعه و آزمایش جایگزین‌های کم خطرتر برای دخانیات به فعالیت می‌پردازد، به میزان زیادی بر روی ماشین‌های فراری مورد استفاده قرار گرفته بوده که ماشین‌‌های مذکور در 10 مورد از 21 مسابقه حضور داشته‌اند. همچنین مک لارن نیز از تبلیغات محصول جایگزین سیگار شرکت بت تحت عنوان لیفت، ویوس و ویوپ به همراه شعارهای آن‌ها یعنی «فردای بهتر» و «تغییر سریع‌تر» بر روی ماشین‌های خود در 13 مسابقه مختلف استفاده کرده است. در تحقیق انتشار یافته در مجله آمریکایی پریونتیو مدیسین در دسامبر 2019، به ارتباط دخانیات با ریسک طولانی مدت ابتلا به بیمارهای تنفسی اشاره شده است.
براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، 80 درصد مصرف کنندگان 3/1 میلیارد نفری سیگار در سرتاسر جهان، در کشورهایی با درآمد اندک یا متوسط زندگی می‌کنند. شرکت های دخانیات هنوز نیز پول بیشتری را در مسابقات فرمول یک سرمایه‌گذاری می نمایند زیرا به دنبال قلابی برای آویزان نمودن نسل دیگری از محصولات خطرناک خود هستند.

بر اساس گزارش شرکت تحقیقاتی نیلسن که به تحقیق در حوزه بازار می‌پردازد، 62 درصد از طرفداران جدید مسابقات فرمول یک که از سال 2018 بیشتر شده و در زیر سن 35 سالگی قرار دارند، از سوی شرکت لیبرتی مدیا به عنوان هدف در نظر گرفته شده‌اند چراکه مالکیت مسابقات ورزشی در سال 2016 در اختیار آن قرار گرفته است.

با این وجود نیکوتین برای مصرف‌کنندگان جدید سیگار از هیچ سود کاربردی و عملی برخوردار نمی‌باشد و هر چه هست در حوزه توهم و خیال قرار می‌گیرد سپس آن‌ها به سیگار معتاد شده و این دیگر یک داستان متفاوت است. با توجه به پیش‌بینی استاپ مبنی بر افزایش حمایت‌های مالی در فصل حاضر 2020، به نظر نمی‌رسد که فرمول یک به سرعت خود را از پول حاصل از دخانیات محروم سازد.