واکسن کرونا «اجباری» نیست/ افزایش خطر کرونا در هوای آلوده/ حداقل ۴۲ میلیون دوز واکسن نیاز داریم/ در فاز آزمایشی واکسن‌های خارجی شرکت نمی‌کنیم/ قیمت واکسن کواکس قطعا زیر ۱۰ دلار است/ امتحانات حضوری در دانشگاه، به هیچ وجه!

رییسی در پاسخ به سوال دیگری درباره خرید واکسن کرونا و زمان دسترسی به اولین محموله این واکسن و اولویت‌های دریافت آن، گفت: اقدامات زیادی انجام شد تا بتوانیم واکسنی را وارد کشور کنیم که مطمئن باشد.

وی گفت: در صحبت‌های رییس جمهور و وزیر بهداشت نیز تاکید شد که سیاست کشور ما این نبود که فاز یک و دو انسانی واکسن کرونا توسط کمپانی خارجی در کشور ما اجرا شود. بعضی کشور‌ها مثل کشور‌های حاشیه خلیج فارس درست است که واکسن زدند، اما در فاز آزمایشی واکسن شرکت کردند و کشور ما نپذیرفت در این فاز شرکت کند.

رییسی ادامه داد: کشور ما در این زمینه دو شرط گذاشته است؛ اول اینکه یا واکسن تولید داخلی خودش باشد و یا اینکه با کشور دیگری شریک و تکنولوژی وارد کشور شود و آن زمان می‌توان فاز‌های مختلف را انجام داد.

معاون وزیر بهداشت در ادامه گفت: مردم در رعایت پروتکل‌های بهداشتی بسیار دقت کردند و البته این همراه با تغییر سبک زندگی بوده است. نتیجه این تلاش باعث شده که هموطنان زیادی در سلامت بمانند. با توجه به این‌که میزان ورودی بیمارستان‌ها به کمتر از یک چهارم و میزان مرگ و میر نیز حداقل به یک سوم رسیده، خبر بسیار خوبی است. نکته مهم این است که باید به تجربه‌های ۱۰ تا ۱۱ ماه اخیر توجه کنیم. در اواخر اردیبهشت وضعیت ما بسیار خوب بود، اما درصد رعایت پروتکل‌های بهداشتی به حدود ۲۷ درصد رسید و شاهد خیز جدید بیماری در سطح کشور بودیم.

وی افزود: هیچ عاملی به تنهایی در کاهش بیماری موثر نیست. ماسک زدن و کاهش دورهمی‌ها و اعمال محدودیت‌ها موثر است. تعداد تست‌ها افزایش یافت. شهر‌های قرمز در آبان ماه با محدودیت شدید اعلام شد و در اول آذر نیز ۱۶۰ شهر در وضعیت قرمز اعلام شدند. در نیمه دوم آذر ماه شاهد افت بیماری بودیم که بعد از آن، طرح شهید سلیمانی نیز اجرا شد. همه این عوامل باعث شده که میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به بیش از ۸۶ درصد برسد. این عوامل دست به دست هم داده تا این نتیجه حاصل شود و هر یک از این عوامل مخدوش شود، مستعد خیز بیماری خواهیم بود. کشور ما مستعد است که در بهمن یا اسفند دچار خیز بیماری شود.

وی اظهار کرد: در حال حاضر استفاده از ماسک عمومی شده و همه استفاده می‌کنند. بار‌ها ذکر شد که تجمع‌ها زیر یک سقف و در فضایی که تهویه مناسب ندارد، می‌تواند مهم‌ترین عامل سرایت ویروس کرونا باشد. بیش از ۴۰۰ شهر در وضعیت زرد قرار دارند و حدود ۴۳ شهر نارنجی هستند که از این تعداد ۱۸ شهر مربوط به استان مازندران است. خیز سوم بیماری در استان مازندران آغاز نشده بود و حالا آغاز شده و مردم در استان مازندران باید بسیار مراقبت کنند.

رییسی افزود: درس کلیدی این بوده به محض این‌که ساده انگاری کنیم، با خیز بیماری مواجه می‌شویم و میزان مرگ و میر بعد از دو تا سه هفته بالا می‌رود.

معاون وزیر بهداشت گفت: با توجه به سرد شدن هوا قطعا در و پنجره‌ها بسته است و در نتیجه تهویه مناسب وجود ندارد و باید مراقب باشیم که دورهمی‌های خانوادگی به حداقل رسیده یا حذف شود. نگرانی دیگر این است که بر اساس تجربه هر وقت شهر‌ها به وضعیت زرد می‌رسند و محدودیت‌ها کم می‌شود، منجر به ساده انگاری شده و با خیز بیماری مواجه می‌شویم.

وی افزود: ویروس جهش یافته در انگلستان به کشور‌های همسایه رسیده است. در این زمینه باید پروتکل‌های بهداشتی جدی گرفته شود و تجمع‌هایی شکل نگیرد که منجر به شیوع ویروس کرونا شود.

رییسی در پاسخ به سوالی درباره آموزش و پرورش بیان کرد: پیشنهاد بازگشایی پایه‌های اول و دوم مطرح بود که در ستاد ملی مقابله با کرونا رد شد. در مورد آزمون‌ها نیز به ستاد استان‌ها واگذار شد که آزمون‌هایی که جنبه نهایی دارد برگزار شود. برای دانشگاه‌ها اجازه نمی‌دهیم که آزمون حضوری برگزار شود، زیرا خوابگاه‌ها باعث انتشار بیماری می‌شود. در مورد دانش آموزان متفاوت است. ستاد‌های استانی کرونا در این زمینه تصمیم می‌گیرند.

معاون بهداشت وزیر بهداشت در خصوص اولویت های تزریق واکسن گفت: اولویت‌ها آماده شده و روز شنبه در ستاد ملی مقابله با کرونا هم مطرح می‌شود. تقریبا اکثر کشور‌ها اولویت‌های مشترکی برای تزریق واکسن دارند. به طور کلی، افراد در معرض آسیب شامل کادر بهداشت و درمان که در آی سی یو کار می‌کنند، سالمندان یا سالمندانی که در خانه سالمندان زندگی می‌کنند و کسانی که بالای ۷۵ سال هستند و تنها زندگی می‌کنند، افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند یا دچار سرطان هستند یا چندین بیماری زمینه‌ای دارند، جزو اولویت‌ها قرار دارند. برای این موضوع چهار فاز تعیین شده که بر اساس تعداد واکسنی که به دست ما می‌رسد، برنامه ریزی می‌شود. این بستگی دارد که چه تعداد واکسن به دست ما برسد. این اولویت‌ها باید شفاف در اختیار رسانه‌ها قرار بگیرد تا همه اطلاع داشته باشند. احتمالا تا هفته آینده در اختیار رسانه‌ها قرار می‌گیرد.

معاون بهداشت وزیر بهداشت گفت: تصور ایمنی جمعی با ابتلا به کرونا را به هیچ عنوان اخلاقی نمی‌دانیم و آن را تایید نمی‌کنیم. این‌که بگوییم همه به ویروس مبتلا شوند و بگوییم ایمنی ایجاد شده، غیر اخلاقی است و به دنبال چنین سیاستی نیستیم. فرض کنید می‌خواهیم به گروه اولویت داری واکسن بزنیم و این فرد در دو ماه گذشته به بیماری مبتلا شده باشد، این فرد از اولویت واکسن خارج می‌شود، زیرا ایمنی بدن خود این فرد فعلا وجود دارد.

وی اظهار کرد: زمانی که می‌گوییم سالمند، اگر مبنا را بالای ۶۰ سال بگذاریم، حدود هشت میلیون نفر بالای ۶۰ سال داریم. حدود یک میلیون نفر کادر بهداشت و درمان داریم. برخی افراد نیز کار پر ریسک دارند. فرض کنید کسانی که در بهشت زهرا (س) کار می‌کنند و با اجساد سر و کار دارند و غسل می‌دهند، این افراد هم جزو اولویت‌های تزریق واکسن قرار دارند. بیماران سرطانی، جانبازان و به طور مثال جانبازان تنفسی، جزو اولویت‌ها هستند. جمع این افراد ممکن است به ۱۰ میلیون نفر برسد.

رییسی افزود: از معلم‌ها تا نیروی انتظامی و مراکز جمعی مثل زندان‌ها و مکان‌های پرتراکم نیز جزو اولویت‌ها هستند. به طور کلی می‌توان گفت حداقل ۲۱ میلیون نفر در کشور باید واکسن بزنند که اگر در دو ضرب کنیم، به ۴۲ میلیون دوز واکسن کرونا نیاز داریم. حالا اگر ۳ میلیون دوز واکسن در اختیار ما باشد، افراد پر خطر سالمندان یا کادر بهداشت و درمان در اولویت قرار می‌گیرند. فرمول این کار کاملا آماده است. نرم افزاری هم وجود دارد که می‌توانیم تعداد واکسن را به نرم افزار بدهیم و اعلام کند در هر شهر چه تعداد واکسن تزریق شده و برای چه افرادی خواهد بود.

معاون بهداشت وزیر بهداشت بیان کرد: واکسن نوترکیب کرونا در انستیتو رازی دنبال می‌شود که امیدواریم در چند هفته آینده بتواند وارد فاز انسانی شده و مجوز لازم را کسب کند. به طور کلی واکسن‌های نوترکیب، شانس تولید انبوه بیشتری دارند و به سرعت می‌توان تعداد بیشتری از آن را تولید کرد.

وی درباره واکسن کرونای مورد آزمایش در یکی از شرکت‌ها در هفته‌های اخیر اظهار کرد: هدف از فاز یک تست انسانی، اطمینان از ایمن بودن واکسن است. ارزیابی فاز یک تست انسانی، روی ایمنی است. اگر واکسن ایمن نباشد، ممکن است بلافاصله پس از تزریق، شوک ایجاد کند. در روز‌های مختلف همه عوارض بررسی می‌شود. این سه نفر که تاکنون واکسن را تزریق کرده‌اند، هیچ عارضه‌ای نداشته‌اند و دوز بعدی را باید ۱۴ روز بعد تزریق کنند و ۲۸ روز بعد اثر واکسن سنجیده می‌شود. در روز‌های آینده این واکسن به چهار نفر دیگر هم تزریق می‌شود تا نهایتا ۵۶ نفر در فاز اول تست انسانی این واکسن را دریافت کرده و بحث ایمنی بررسی شود.

رییسی افزود: هیچ واکسنی در دنیا نداشتیم که در مدت یک سال ساخته شود. ساخت واکسن زمان بر است و به خاطر وضعیت اضطراری، سازمان جهانی بهداشت مجوز اضطرار داده است. برخی کشور‌ها که واکسن را درست می‌کنند، فاز یک و دو را با هم انجام داده و برخی فاز دو و سه را ادغام کرده‌اند تا سریع‌تر به تولید واکسن برسند.

معاون وزیر بهداشت گفت: فاز مراقبت بعد از این‌که واکسن تزریق شد، دو تا سه سال بعد بررسی می‌شود که آیا عوارضی داشته یا نه. در مورد این فاز اکنونی کسی صحبت نمی‌کند. امیدواریم اگر همه چیز درست پیش برود، در اواخر بهار بتوانند به مرحله تولید انبوه برسند. هر آزمایش یا امتحانی برای این است که نتایج آن مشخص شود. ممکن است در برخی از این آزمون‌ها، میزان موفقیت کمتر باشد و باید به عقب برگردند و اصلاحات انجام شود.

وی در پاسخ به سوالی درباره واکسن کرونای روسی بیان کرد: در زمینه خرید واکسن خارجی چند نکته وجود دارد. اولا باید مورد تایید سازمان جهانی بهداشت باشد. واکسن کرونای روسی در ابتدا تاییدیه سازمان جهانی بهداشت را نداشت و بعد تاییدیه‌ها را به مراحل خوبی رسانده‌اند. این واکسن جزو کوواکس است. یکی از محل‌های رسمی که واکسن کرونا می‌خریم، کوواکس است.

 

سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا ادامه داد: این‌که مردم انتخاب کنند کدام واکسن را تزریق کنند، این طور نیست. زیرا به این بستگی دارد که کدام واکسن به دست ما می‌رسد. به طور مثال گفته می‌شود برخی واکسن‌ها برای سالمندان مناسب نیستند. برای یک گروه سنی باید واکسنی را بدهیم که ایمن‌ترین وضعیت را داشته باشد.

رییسی گفت: در این زمینه با روسیه هم مذاکره شده، اما ظرفیت تولید همین واکسن هم در حدی نیست که به مقدار زیاد تحویل ایران شود. برخی کشور‌ها می‌گویند در حد ۱۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار واکسن می‌توانند در اختیار ما بگذارند. در نتیجه از چند مسیر وارد مذاکره شدیم که واکسن مورد تایید را در دسترس قرار بدهیم.

معاون وزیر بهداشت در پاسخ به سوالی درباره واردات واکسن فایزر گفت: اسم واکسن فایزر به این علت زیاده برده می‌شود که اولین تزریق‌ها را انجام دادند. فایزر و مدرنا جزو واکسن‌هایی هستند که پلتفرم mRNA دارند. احتمال این‌که فایزر را وارد کشور کنیم، بسیار کم است، زیرا شرایط نگهداری دشواری دارد. این واکسن وابستگی زیادی به کشور‌هایی دارد که اصلا به ما واکسن نمی‌دهند. از طرفی واکسن‌های دیگری وجود دارد که قابلیت حمل راحت‌تری دارند و در دسترس‌تر هستند.

وی ادامه داد: اگر قرار باشد واکسنی وارد شود، باید بر اساس اولویت‌ها باشد. حالا این‌که واکسن به مسئولان تزریق شود، اکثر مسئولان هم جزو سالمندان هستند و اگر قرار باشد سالمندان واکسن دریافت کنند، به آن‌ها نیز تزریق می‌شود. عده‌ای هم جلوی وزارت بهداشت تجمع کردند که واکسن نمی‌زنند، چون نمی‌خواهند پس تزریق نمی‌کنند. متاسفانه نظرات زیادی در زمینه واکسن کرونا وجود دارد. به هر حال در شبکه بهداشت کاری که درست باشد انجام می‌شود و بر اساس اولویت‌ها واکسن را تزریق می‌کنیم.

رییسی افزود: بسیاری از کشور‌ها ۱۰ هزار یا ۵۰ هزار یا ۱۰۰ هزار دوز از یک واکسن آورده‌اند و تزریق کرده‌اند. این به معنی واکسیناسیون نیست. برخی کشور‌ها دوز بسیار پایینی وارد و تزریق کرده‌اند. فقط بحث مشکل نگهداری نیست. واکسن فایزر تاییدیه گرفته است. حتی بعد از جهش ویروس کرونا در انگلستان، خود شرکت فایزر اعلام کرد که می‌خواهد در تزریق واکسن بازنگری کند. این‌که فایزر تاییدیه گرفته، همه این‌ها تاییدیه‌های اورژانسی گرفته‌اند. کسی نگفته این واکسن موثر نیست و اتفاقا بالاترین اثربخشی را هم واکسن فایزر داشته است. واکسن آسترازنکا هم مورد تایید قرار گرفته است. واکسن‌های زیادی در حال تولید است و اثربخشی‌های مختلفی دارند. مهم این است که زنجیره انتقال ویروس قطع شود. این طور نیست که ما برای تولید یخچال ناتوان باشیم. وقتی واکسن‌های دیگری وجود دارد و شرایط خرید فراهم است، از آنجا می‌خریم.

رییسی درباره واکسن کرونای چین گفت: واکسن سینوفارم در چین مربوط به یک شرکت دولتی است که فاز سوم را هم گذرانده است. در نتیجه قرار نیست سینوواک چینی خریداری شود.

وی ادامه داد: در شرایط اضطراری، سازمان جهانی بهداشت همه کشور‌ها را تشویق می‌کند که واکسن تولید کنند. آمریکا هم با سینوواک و هم با سینوفارم قرارداد دارد. آمریکا حدود سه میلیارد دوز واکسن پیش خرید کرده و همه آن فایزر نیست. انگلستان نیز همه واکسن‌ها را فایزر یا مدرنا نخواهد زد و مجموعه‌ای از واکسن در حال تولید است و می‌توان استفاده کرد. میزان تقاضا برای دریافت واکسن کرونا بسیار بالاست و در نتیجه سهمیه گذاشته شده است.

معاون وزیر بهداشت بیان کرد: هیچکس نمی‌تواند ادعا کند که واکسن فایزر در طولانی مدت از بقیه واکسن‌ها بهتر است. بسیاری از شرکت‌ها با یکدیگر همکاری می‌کنند.

رییسی در پاسخ به سوالی درباره آلودگی هوا و سوخت نیروگاه‌ها گفت: پنجشنبه هفته گذشته، جلسه‌ای با رییس جمهوری داشتیم که رییس سازمان حفاظت از محیط زیست و وزیر نیرو هم حضور داشتند. بحث‌هایی در زمینه جایگزین سوخت در نیروگاه‌ها و میزان مصرف گاز در فصل سرما هم وجود دارد که در زمینه آلودگی هوا دست به دست هم می‌دهند. میزان سوخت پاک یا گاز به علت فصل سرد بالا می‌رود. در مورد نیروگاه‌های تهران تصمیم گیری شده که جایگزینی سوخت انجام شود، اما با توجه به کمبود سوخت این اتفاق نیفتاد. وزارت بهداشت دو گزارش مبنی بر ارتباط آلودگی هوا و کووید ۱۹ ارائه داده است که در مصوبات ستاد ملی هم وجود دارد.

وی ادامه داد: همچنین نامه‌ای به معاون اول رییس جمهوری هم ارسال شده است. بحث آلودگی هوا در زمینه بیماری‌های تنفسی و سرطان‌ها بسیار تاثیر دارد. اصفهان و اراک نیز از جمله شهر‌های دچار آلودگی هواست. بسیاری از برنامه‌ها و زیرساخت‌ها به دلیل تحریم‌ها عقب مانده است.

معاون بهداشت وزیر بهداشت اظهار کرد: در حوزه سلامت هم مستندات لازم در مورد آلودگی هوا ارائه و هم پیشنهادها به کمیته اضطرار آلودگی هوا اعلام شده است. وضعیت بسیاری از ایستگاه‌ها از هشدار هم بالاتر بوده و درخواست‌ها را اعلام کردیم. در این مدت کم تعطیل نشده و از طرفی مسائل دیگری هم وجود دارد. اگر مردم در تهران تعطیل شوند، به سمت شمال حرکت می‌کنند و همین اتفاقی می‌افتد که حالا در استان‌های شمالی رخ داده است؛ بنابرین، تعطیلی به این معناست که افراد در خانه بمانند و به این معنا نیست که سفر بروند.