امروز رسما زمان بندی و چگونگی نام نویسی کاندیدا‌های انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ـ که همزمان با انتخابات شورا‌های اسلامی شهر و روستا و میان دوره‌ای خبرگان و مجلس در برخی حوزه‌ها برگزار می‌شود ـ اعلام شد؛ اما تنور انتخابات مانند ادوار گذشته گرم نیست و شاید در کنار خسته شدن مردم از دیدن شعار و ندیدن عمل، همه گیری بیماری کرونا نیز مزید بر علت شده تا شرایطی مانند ادوار قبل را شاهد نباشیم.
به گزارش «تابناک»؛ البته برخی کارشناسان و کنشگران سیاسی بر این عقیده اند که انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در سال ۱۴۰۰ شرایطی مشابه انتخابات سال ۹۲ خواهد داشت که مردم بعد از یک دوره سخت در انتخابات ۸۸ خیلی جدی و پرشور پای صندوق‌های رأی آمدند و در نهایت فرد مورد نظر خود را برگزیدند. این دسته از کارشناسان معتقدند این سردی صحنه انتخابات تا خرداد گرم را در صحنه سیاسی رقم خواهد زد و رقابت جدی برای انتخابات رئیس جمهور دوره سیزدهم شکل خواهد گرفت.
انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم؛ پرشور یا کم رمق؟!
برخی هم اعتقاد دارند که ناامیدی مردم از جریانات سیاسی و کارا نبودن اصولگرایان و اصلاح طلبان در برهه‌هایی که قدرت در ید آن‌ها بوده است، مشکلات معیشتی و اقتصادی روزافزونی که در ادوار مختلف دامن گیر مردم شده، در کنار شرایط کرونایی که بر همه جهان و همینطور کشور ما سایه افکنده است، همه و همه از دلایلی خواهد بود که انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را مشابه انتخابات مجلس یازدهم سرد و کم رمق خواهد ساخت.
البته تاکنون جدیتی هم از سوی جریانات سیاسی (اصولگرایان، اصلاح طلبان و اعتدالیون) مشاهده نشده است و جز خبر‌های جسته گریخته‌ای که در خصوص سازوکار‌های انتخاباتی این جریانات به گوش رسیده، اعلام کاندیداتوری زودهنگام دو سه فعال سیاسی و اخباری که در خصوص برخی کاندیدا‌های احتمالی به گوش می‌رسد، اتفاق و خبر خارق العاده‌ای را در سپهر سیاسی و انتخاباتی کشور ندیده ایم.
پیروزی اصولگرایان؛ خیلی دور، خیلی نزدیک!
اصولگرایان و بسیاری از کارشناسان سیاسی حتی در جریان رقیب یعنی اصلاح طلبان اعتقاد دارند بعد از یک دوره ۸ ساله حکمرانی ائتلاف اصلاحات و جریان اعتدالی، همانطور که در مجلس یازدهم شاهد پیروزی این جریان بودیم، در انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم هم نوبت انتخاب یک رئیس جمهور اصولگراست؛ بنابراین، بخش زیادی از چهره‌هایی که در این جریان خود را دارای شرایط لازم می‌دانند، یا فعال شده، یا در حال مشورت و رایزنی و یا در حال آماده سازی شرایط برای کاندیداتوری هستند.
هرچند ظهور و بروز کاندیدا‌های متعدد در جریان اصولگرایی برای انتخابات ۱۴۰۰ و عدم رسیدن به یک کاندیدا‌ی واحد و همینطور از پیش برنده دانستن این جریان سیاسی می‌تواند دقیقا نقطه ضعف و نقطه شکست احتمالی اصولگرایان باشد، همین موضوع باعث شده که برخی چهره‌های اصولگرا از هم اکنون در این خصوص هشدار بدهند که خوابیدن در باد پیروزی مجلس یازدهم و از پیش برنده دانستن خود در انتخابات ریاست جمهوری می‌تواند شکست سنگینی را برای اصولگرایان رقم بزند.
عوض‌شدن برنامه انتخاباتی اصلاح‌طلبان...
در طرف مقابل، اما اصلاح طلبان تا پیش از شکست «دونالد ترامپ» در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، استراتژی شان معرفی یک اصلاح طلب تندرو برای جلب مشارکت قشر خاکستری و بدنه قهر کرده جریان اصلاحات با این طیف به دلیل عدم تحقق وعده‌ها و شعار‌های انتخاباتی این گروه سیاسی بود، اما به نظر می‌رسد که انتخاب «جو بایدن» در آمریکا به تفکر انتخاباتی اصلاح طلبان سمت و سوی دیگری داده است.
آنطور که پیداست، جریان اصلاحات دیگر تمایلی به معرفی یک چهره تندروی اصلاح طلب برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ندارد و مدت زمان باقی مانده از عمر دولت روحانی و همزمانی آن با روی کارآمدن دولت جدید آمریکا به رهبری بایدن را فرصت طلایی برای خود می‌دانند تا شاید در این مجال بتوانند فضایی را مهیا سازند که در نهایت منجر به پیروزی گزینه این طیف سیاسی در انتخابات ۲۸ خرداد سال آینده بشود.
اصلاح‌طلبان چطور می‌خواهند پیروز ۱۴۰۰ باشند؟
گفته می‌شود، تمرکز جدی بر دولت مورد حمایت جریان اصلاحات و همچنین این طیف سیاسی گذاشته شده است تا با بازگشت آمریکایی‌ها به برجام، کسب توافق و گرفتن امتیازات ویژه از دولت بایدن، زمینه برای توافقی جدید با ایالات متحده فراهم شود و در نهایت شکل گیری این فضا در کنار مسائل و موضوعاتی همچون تعدد کاندیدا‌های جریان اصولگرا، کار را برای اصلاح طلبان و گزینه مورد نظر این طیف در انتخابات خرداد آینده درآورد.
اخباری نظیر بازگشت آمریکایی‌ها به برجام، دریافت ۱۷ میلیارد دلار از آمریکایی‌ها به جهت خساراتی که از ناحیه خروج این کشور از برجام در دوران ترامپ به جمهوری اسلامی وارد شده است، بکارگیری تیم آمریکایی که در سال ۲۰۱۵ موفق به عقد قرارداد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شدند در دولت «جو بایدن» و موضوعاتی از این دست را می‌توان مقدمات آنچه سناریوی دلخواه اصلاح طلبان – اعتدالیون می‌خوانند، دانست.
ظریف، سیدحسن و زنگنه جدی‌ترین کاندیدا‌های جریان اصلاحات!
در همین زمینه گفته می‌شود، اولین و جدی‌ترین گزینه مورد نظر اصلاح طلبان برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه است که ارتباط خوبی با دولت جدید آمریکا و عامل بکار گرفته شده در آن دارد و توانسته مهمترین قرارداد بین المللی بین ایران و آمریکا را از طریق مذاکره به نتیجه و سرانجام برساند؛ هر چند تمامی اخبار حاکی از این است که ظریف تاکنون هیچ میل و رغبتی برای کاندیداتوری از خود نشان نداده و بار‌ها علنی و غیر علنی با این موضوع مخالفت کرده است.
دومین گزینه مورد نظر جریان اصلاحات، حجت الاسلام «سید حسن خمینی» است که حامیان کاندیداتوری او معتقدند اگر او به میدان بیاید، بی برو برگرد باید سند انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم را به نام این جریان بزنند؛ هرچند او نیز جزو چهره‌هایی است که تاکنون هیچ موافقتی با کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری نکرده است. البته برخی اظهارنظرهای اخیر او در حرم امام خمینی (ره) مبنی بر اینکه اگر بر هر کسی تکلیف بشود، باید برای انتخابات آتی به میدان بیاید را نشان دادن چراغ سبز برای کاندیداتوری دانسته اند! اما نزدیکان او گفته اند که این سخن نوه امام درباره دیگرانی بوده که باید به تکلیف گردن نهند، نه خود او!
سومین گزینه‌ای که جریان اصلاحات در کنار برخی اصولگرایان معتدل، نزدیکان «علی لاریجانی» و اعتدالیون به دنبال کاندیداتوری او برای انتخابات آتی هستند، کسی نیست جز «شیخ الوزراء». طیف حامی کاندیداتوری «بیژن نامدار زنگنه» برای ریاست جمهوری ۱۴۰۰ اعتقاد دارند که نقش او در جریان مذاکرات هسته‌ای و برجام از «محمد جواد ظریف» کمتر نبوده و او می‌تواند با تجربه سال‌ها وزارت در وزارتخانه‌های مختلف به خوبی سکان دولت آتی را به دست بگیرد.
حذف نام‌های تکراری از سبد کاندیدا‌های اصلاح‌طلب
البته به نظر نمی‌رسد که اصلاح طلبان همچون اعتدالیون، نزدیکان لاریجانی و بخشی از اصولگرایان معتدل در حمایت از زنگنه جدی باشند، اما به هر حال اگر جریان کار همانطور که پیشتر گفته شد به دلخواه این جریان و بر اساس برنامه توافق با آمریکا پیش برود، شکل گیری این حمایت بعید هم نیست. به اضافه اینکه پوست اندازی در کاندیدا‌های مورد نظر اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری می‌تواند اتفاقی باشد که جلوی مطرح شدن نام‌های تکراری در این جریان را بگیرد؛ اتفاقی که در نهایت باید برای فهمیدنش تا اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ صبر کرد.
