به گزارش «تابناک» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، موفق نبودن دانش آموزان ایرانی در آزمون تیمز ٢٠١٩ چند وقتی می‌شود که مورد توجه قرار گرفته است و ضمن تضعیف جایگاه ایران از حیث تعلیم و تربیت در دنیا، نگرانی‌هایی را درباره کیفیت آموزشی کشور به دنبال داشته است.
آنطور که نتایج تیمز ٢٠١٩ نشان می‌دهد، ایران طی سال‌های گذشته نسبت به معیار متوسط جهانی که نمره آن ۴٧۵ در نظر گرفته شده است، عملکرد پایین تری داشته است و در آزمون ٢٠١٩ با وجود صعود در درس علوم نسبت به سال ٢٠١۵ هنوز هم نتوانسته است نمره کسب شده در سال ٢٠١١ را بار دیگر تکرار کند.
آنطور که آمار و ارقام گزارش منتشر شده از نتایج تیمز ٢٠١٩ حکایت می‌کند ایران در ریاضی پایه هشتم رتبه ٢٩، در علوم هشتم رتبه ٣٢، در ریاضی چهارم رتبه ۵٠ و در علوم چهارم رتبه ۴٨ را کسب کرده و این در حالی است که برای ارزیابی کار در پایه هشتم ٣٩ کشور و در پایه چهارم ۵٨ کشور با هم رقابت کردند.
افت و خیز دانش‌آموزان ایرانی در تیمز
نمرات آزمون تیمز که معیاری برای مطالعه بین المللی روند آموزش ریاضیات وعلوم در پایه چهارم و هشتم میان دانش آموزان دنیاست، عملکرد چندان مناسبی را درباره دانش آموزان ایرانی نشان نمی‌دهد و این در حالی است که ایران از سال ١٣٧٠ به طور رسمی با IEA همکاری داشته و در آزمون‌های سال‌های ١٩٩۵، ١٩٩٩،٢٠٠٣، ٢٠٠٧ و ٢٠١١ شرکت کرده و سابقه رقابت اخیرش هم ٢٠١٩ بوده است که در این سال‌ها نتایج قابل توجهی از نظام تعلیم و تربیت ایران که قرار است در افق ١۴٠۴ به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی (شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشور‌های همسایه) برسد، به چشم نمی‌خورد.
نگاهی به سیر نتایج آزمون تیمز حاکی از آن است که کشور‌های شرق آسیا جایگاه‌های برتر اول تا پنجم را به خود اختصاص داده‌اند و برای چندمین دوره متوالی دانش‌آموزان سنگاپوری درصدر جدول این آزمون قرار گرفته اند.
در این میانه عملکرد دانش آموزان ایرانی به گونه‌ای بوده است که ۳۲ درصد دانش‌آموزان پایه چهارم در درس ریاضی نمره کمتر از ۴۰۰ گرفته‌اند؛ در درس علوم پایه چهارم، تنها ۱۱ درصد دانش‌آموزان ایرانی موفق به کسب نمره بالای ۵۵۰ شده‌اند همچنین در علوم هشتم ۱۳ درصد دانش‌آموزان ایرانی موفق به کسب نمره بالا ۵۵۰ شده‌اند و در ریاضی حدود ۳۲ درصد دانش‌آموزان ایرانی نمره حداقلی آزمون (۴۰۰) را کسب نکرده اند.
تمهیدات آموزش و پرورش برای رفع نتایج ضعیف چیست؟
کارنامه نه چندان رضایت‌بخش تیمز ٢٠١٩ موجب شد تا بار دیگر نگاه‌ها به وضعیت آموزشی ایران متمرکز شود، موضوعی که گویی این بار آموزش و پرورش هم با انبوه معضلات و بحران‌های لاینحل و اما واگرها بر سر مقصر اصلی، گویی برای رفع آن دست به کار شده و آنطور که محمود مهرمحمدی عضو شورای عالی آموزش و پرورش گفته است کارگروهی متشکل از مسئولان آموزش و پرورش برای بررسی این نتیجه وارد عمل شده‌اند تا نقاط ضعف را بررسی و برای آن چاره‌اندیشی کند ضمن آنکه این موضوع باید درون و بیرون آموزش و پرورش ارزیابی شود و فقط بر مسائل درونی معطوف نباشیم.
به دنبال این موضوع حسن ملکی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به خبرنگار آموزش و پرورش گفت که مجموعه ما از نتایج تیمز غافل نبوده است و بر اساس آن تغییراتی هم در کتاب‌های علوم پایه در نظر داریم.
او بیان کرد: در کارگروهی که برای بررسی نتایج تیمز تشکیل شده است، به منظور برنامه ریزی‌های آتی، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی هم عضویت دارد تا ابعاد مختلف کار ارزیابی شود چراکه این نتیجه موضوعی چند بعدی است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی تصریح کرد: البته نتایج به دست آمده در این کارگروه در سال تحصیلی ١۴٠٠-١۴٠١ به غایت نمی‌رسد هرچند با این وجود تغییر استاندارد‌های خودمان را با تشخیص خودمان یعنی کارشناسان سازمان پذیرفته‌ایم و اعمال می‌شود ضمن آنکه امیدواریم نتایج این کارگروه هم در سال‌ها و هم آزمون‌های آتی موثر واقع شود.
جایگاه ایران در شاخص‌های مورد مطالعه تیمز
نتایج آزمون تیمز ٢٠١٩ برای ایران با جامعه آماری ١٢ هزار و ۵٠٠ دانش آموز پایه‌های چهارم و هشتم از ۴۴۴ مدرسه بوده است و گزارش این آزمون با توجه به بررسی شاخص‌های مختلف موثر در نتیجه گویای آن است که علی رغم انتقادات به ساعات درسی و زیاد بودن آن، وضعیت ساعات آموزشی ایران برای درس ریاضی و علوم پایه چهارم ۱۰۹ و ۷۸ ساعت است در حالی که میانگین جهانی ۱۵۴ و ۷۳ ساعت را نشان می‌دهد همچنین در پایه هشتم ساعات دروس در ایران برای ریاضی و علوم ۱۰۳ و ۸۲ ساعت در نظر گرفته می‌شود در حالی که میانگین بین‌المللی ۱۳۷ است.
از نگاه جنسیتی، در درس ریاضی و علوم چهارم پسران نمره بالاتری را کسب کرده‌اند و تقریبا با دختران هم‌نمره شده‌اند، ولی در هشتم، در درس ریاضی فاصله دختران از پسران بیشتر از دوره قبل است و در درس علوم هم نمره دختران نسبت به دوره قبل ثابت مانده (۴۵۹)، اما پسران با افت ۱۳ نمره‌ای نسبت به دوره قبل، ۴۴۱ نمره را کسب کردند.
نگرانی برای کارنامه آزمون پرلز
آزمون پرلز با هدف بررسی مهارت زبان آموزی در میان دانش آموزان برگزار می‌شود و دانش آموزان ایرانی هم توانایی خود را در این رقابت محک خواهند زد، آنطور که سوابق این رقابت بین المللی نشان می‌دهد آخرین دوره آن سال ۲۰۱۶ بود و ایران توانست از میان ۵٠ کشور، رتبه ۴۵ را کسب کند همچنین با افت حدود ۳۰ نمره‌ای هم مواجه بود.
دوره بعدی این آزمون هم ٢٠٢١ برگزار خواهد شد، در واقع از سال ۲۰۰۱، PIRLS هر پنج سال برای دانش آموزان کلاس چهارم انجام می‌شود تا اینکه به امسال رسیده است همچنین ePIRLS، ارزیابی نوآورانه خواندن اطلاعاتی آنلاین، از سال ۲۰۱۶ به عنوان یک مولفه اختیاری معرفی شد.
با وجود این شرایط و آنطور که ارزیابی عملکرد دانش آموزان در تیمز نشان داد، برای آزمون پرلز هم کسب جایگاه و نمره بالا بعید به نظر می‌رسد و ارزیابی نتایج آن حساس‌تر خواهد بود چراکه ملاک و معیاری از توانایی در تبیین و تفهیم زبان مادری را مورد توجه قرار خواهد داد.
