کیوسک بین الملل تابناک: افزایش تنش در شرق اروپا بر سر اوکراین، درخواست چین از آمریکا برای بازگشت بدون قيد و شرط به برجام، احضار کاردار آمریکا به وزارت خارجه کوبا، افزایش تنش در شرق آسیا با اعزام ناوجنگی به دریای جنوبی چین و هشدار چین به ژاپن در خصوص اتحاد با آمریکا، از جمله مهمترین خبرها، رویدادها و تحولات بین الملل در ۲۴ساعت گذشته بوده اند.
افزایش تنش در شرق اروپا بر سر اوکراین
به دنبال افزایش دوباره تنش ها بین روسیه و اوکراین، «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور این کشور از سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) خواست به روند عضویت کییف در ناتو سرعت ببخشد.
براساس گزارش خبرگزاری فرانسه، زلنسکی تاکید کرد، در شرایط افزایش تنش ها لازم است، پیامی به روسیه ارسال شود.
این در حالی است که مسکو هفته گذشته به ناتو درباره هرگونه استقرار نیرو در اوکراین هشدار داد و آن را باعث افزایش تنش های مرزی خواند.
دولت اوکراین هفته گذشته روسیه را به استقرار نیروهای نظامی در اطراف مرزهای مشترک متهم کرد و مدعی شد جداییطلبان تحت حمایت روسیه سیستماتیک، آتشبس در شرق اوکراین را نقض میکنند.
روسیه استقرار نظامیان خود در نزدیکی مرزها را رد نکرده؛ اما تاکید کرده است این اقدام هیچ تهدیدی برای هیچ طرفی نیست.
در همین راستا، چهارشنبه شب، وزارت دفاع آمریکا از تماس تلفنی میان رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا با همتایان روس و اوکراینی خبر داد.
سخنگوی وزارت دفاع آمریکا گفت: «واشنگتن از تشدید اوضاع در شرق اوکراین نگران بوده و از تحرکات نیروهای روسیه در مرز مطلع هستیم.»
اوکراین چندی پیش از کمک نظامی چند صد میلیون دلاری آمریکا به کشورش شامل خودروهای زرهی، پهپاد و موشکهای ضد تانک، خبر داده بود.
درخواست چین از آمریکا برای بازگشت بدون قيد و شرط به برجام
«ژائو لیجیان» سخنگوی وزارت امور خارجه چین امروز (سهشنبه) در یک کنفرانس خبری در آستانه نشست کمیسیون برجام در «وین» پایتخت اتریش در پاسخ به سؤال خبرنگار «شینهوا» ابراز امیدواری کرد که در نشست کمیسیون مشترک برجام، لغو تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران بررسی شود.
وی با اشاره به نشست کمیسیون برجام ـ که تا ساعاتی دیگر در پایتخت اتریش برگزار میشود ـ گفت: «در حال حاضر، وضعیت برنامه هستهای ایران در مرحله مهمی است. چین از نشست برجام برای بحث در خصوص موضوعات مربوط به لغو تحریمهای آمریکا و بازگشت ایران به تعهداتش استقبال میکند.»
ژائو لیجیان در ادامه ضمن انتقاد از تحریمهای یکجانبه واشنگتن علیه جمهوری اسلامی همچنان ادامه داد: «پکن همچنین از تعاملات اعضای برجام با ایالات متحده به شیوهای مناسب حمایت میکند و امیدواریم که تمامی طرفین در خصوص طرح بازگشت ایالات متحده و ایران به تعهداتشان به اجماع برسند.»
این دیپلمات چینی سپس تصریح کرد: «آنچه میخواهم بر آن تأکید کنم این است که خروج یکجانبه آمریکا از برجام توافقات تمامی اعضای این توافق هستهای را تضعیف کرد و این دلیل اصلی و ریشهای بحران فعلی در زمینه برنامه هستهای ایران است.»
وی با تأکید بر لزوم بازگشت بدون قید و شرط ایالات متحده به برجام توضیح داد: «ایالات متحده باید بدون قید و شرط به برجام بازگردد و تمامی تحریمهای غیرقانونی علیه ایران را لغو کند و اعمال قدرت بر طرفهای دیگر را کنار بگذارد.»
ژائو لیجیان در پایان با تأکید بر عزم چین برای کمک به حفظ برجام گفت: «چین همواره نقش سازندهای در خصوص موضوع هستهای ایران ایفا کرده است و همچنان به تلاش برای بازگرداندن هرچه سریعتر برجام به مسیر اصلی ادامه میدهد و در عین حال، با قاطعیت از حقوق و منافع قانونی خود نیز حفاظت میکند.»
امروز (سهشنبه) قرار است نشست کمیسیون مشترک برجام در وین با حضور هیأتهای ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) و نماینده اتحادیه اروپا برگزار شود و در همین راستا، رایزنیهای فشرده بین هیأتهای مختلف در وین در جریان است. آن گونه که سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه دیروز (دوشنبه) اعلام کرد، دستورکار این جلسه، رفع تحریمهای ظالمانه آمریکا علیه ایران و چگونگی اجرای تعهدات طرفهای مقابل است.
پس از انتشار خبر نشست امروز در وین اعلام شد که هیأت آمریکا نیز در وین حضور خواهد یافت.
مقامات ایرانی بلافاصله بعد از انتشار این خبر اعلام کردند که هیچ گفتوگوی مستقیم یا غیرمستقیمی با آمریکا ندارند.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز امروز (سهشنبه) با اشاره به نشست کمیسیون مشترک برجام اعلام کرد که هیچ نمایندهای از آمریکا در نشست کمیسیون مشترک یا نشستهای کارشناسی مرتبط با آن شرکت نخواهد کرد.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بار دیگر تأکید کرد که هیچ گونه مذاکره مستقیم و غیرمستقیمی با آمریکا در دستورکار هیأت ایرانی نیست و مذاکرات صرفا در چارچوب برجام و با حضور نمایندگان ایران و کشورهای ۱+۴ خواهد بود.
مقامات ایرانی در آستانه نشست همچنین اعلام کردند تحریمهای آمریکا تماما باید برداشته و لغو آنها راستیآزمایی شود و پس از آن است که ایران اقدام میکند.
احضار کاردار آمریکا به وزارت خارجه کوبا
وزارت خارجه کوبا با احضار کاردار آمریکا در هاوانا مراتب اعتراض خود را به گزارش ۲۰۲۰ وزارت خارجه آمریکا درباره وضعیت حقوق بشر کوبا اعلام داشت.
کارلوس فرناندز د کوسیو، مدیرکل مسئول ایالات متحده در وزارت امور خارجه کوبا، روز دوشنبه "تیموسی زونیگا-براون"، کاردار سفارت آمریکا را احضار کرد.
فرناندز د کوسیو، در صحبت با این دیپلمات به این موضوع اشاره کرد که دولت ایالات متحده، فرصت طلبانه از موضوعی حساس همچون حقوق بشر برای سیاستهای تجاوزگرانه خود علیه کشورهایی که تابع دولت ایالات متحده نیستند و از حق حاکمیت مردم خود به صورت آزادانه دفاع میکنند، استفاده میکند.
وی تأکید کرد که گزارش فوقالذکر، خودسرانه و یک جانبه است و مشخصه آن اتهاماتی است که خلاف واقع است. در مورد کوبا، این تهمتها را سالها گروههای سیاسی ایالات متحده، با مواضع شدید علیه کوبا، به عنوان بهانهای برای افزایش اقدامات خصمانه و تحمیل اقدامات اقتصادی اجباری با هدف آسیب رساندن به زندگی مردم کوبا و مجازات آنها به دلیل حمایت از سیستم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که این کشور آزادانه و مستقل انتخاب کرده است، تکرار میکنند.
مدیرکل ایالات متحده وزارت خارجه کوبا اظهار داشت، نقض آشکار و سیستماتیک حقوق بشر در ایالات متحده و توسط دولت آن کشور شناخته شده و مستند است. این موارد مربوط به نژادپرستی، بیگانه ستیزی، بی رحمی پلیس، شکنجه زندانیان، حبسهای طولانی مدت، استفاده از زندانهای مخفی، یهود ستیزی، مک کارتیسم و سایر اشکال عدم تحمل مذهبی و عقیدتی است. قتلهای غیرقانونی در مناطق مختلف جهان و بازداشتهای خودسرانه و طولانی مدت افراد بی گناه به این موارد اضافه شده است.
وی تأکید کرد که کوبا از اعتبار بینالمللی در زمینه حقوق بشر برخوردار است؛ به دلیل نتایجی که در ارتقا و حمایت از آنها به دست آورده است. به دلیل سنت همکاری با سازوکارهای سازمان ملل که بر اساس جهانی بدون تبعیض عمل میکند و برای حمایت این کشور از تلاش های سایر ملت های در حال توسعه برای حمایت از حقوق ملتهایشان.
کوبا اخیراً به عنوان عضوی از شورای حقوق بشر برای دوره ۲۰۲۳-۲۰۲۱ انتخاب شده و بخشی از ۴۴ سند از ۶۱ سند بینالمللی حقوق بشر است.
فرناندز د کوسیو از دولت ایالات متحده خواست تا کمپینهای بی اعتبار خود از نظر حقوق بشر علیه کوبا را متوقف کند و به این اقدام و سایر فعالیت های یک جانبه و مداخله جویانه در مورد این موضوع پایان دهد.
افزایش تنش در شرق آسیا با اعزام ناوجنگی به دریای جنوبی چین
در ادامه اقدامات تحریکآمیز و تنشزای آمریکا در شرق آسیا، ناوگروه نیروی دریایی این کشور به جزایر جنوب چین نزدیک شد.
ناوگان هفتم نیروی دریایی آمریکا امروز (سهشنبه) در بیانیهای ادعا کرد گروه ضربت دریایی به هدایت ناو هواپیمابر «یو.اس.اس تئودور روزوِلت» با حرکت در دریای جنوبی چین و نزدیک شدن به جزایر تحت کنترل پکن، «حقوق و آزادی دریانوردی» را اعمال کرده است.
به نوشته «رویترز»، این دومین بار در سال جاری است که ناوگروه روزوِلت به بهانه انجام عملیات معمول، با عبور از تنگه تایوان، وارد دریای جنوبی چین میشود.
دریادار «دوگ وِریسیمو» فرمانده این گروه جنگی میگوید: «بسیار عالی است که برای اطمینان دادن به متحدان و شرکای خود درباره اینکه ما به آزادی دریانوردی متعهد هستیم، به دریای جنوبی چین بازگشتیم. در جریان استقرار گروه ضربت، از طریق عملیات مشترک با دوستان خود یعنی کره جنوبی، ژاپن، استرالیا، هند و مالزی تعهد خود به نظم منطقه هند و اقیانوس آرام را ثابت میکنیم.»
به نوشته وبگاه اطلاعرسانی نیروی دریایی آمریکا، ناوگروه روزولت، زمانی که در دریای جنوبی چین حضور دارد، عملیات روتین دریایی و پروازی، تمرینات تهاجمی دریایی، عملیات ضد زیردریایی و مانورهای تاکتیکی هماهنگ انجام میدهد.
وزارت امور خارجه چین پیشتر با محکوم کردن عبور ناوشکنهای آمریکایی از تنگه تایوان و حرکت در دریای جنوبی، هشدار داده بود آمادگی دارد هر زمان به هر تهدید و تحریک پاسخ دهد.
این اقدام تحریکآمیز ایالات متحده در شرایطی صورت گرفته است که پکن، تایوان را بخشی از سرزمین متعلق به چین میداند و تحرکات آمریکا و فروش سلاح به تایوان را نقض حاکمیت خود و مغایر با سیاست «چین واحد» ارزیابی میکند.
آمریکا با اعزام ناو به تنگه تایوان و کمک نظامی به تایوان، عملا در مسیر حمایت از این جزیره است و پکن بارها به این مساله اعتراض کرده است، در حالی که کشورهای عضو سازمان ملل متحد از جمله آمریکا، تایوان را به عنوان کشور مستقل به رسمیت نمیشناسند.
هشدار چین به ژاپن در خصوص اتحاد با آمریکا
وزیر امور خارجه چین در آستانه برگزاری نشست چند روز دیگر آمریکا و ژاپن، به توکیو نسبت به متحد شدن با واشنگتن با هدف مقابله با پکن هشدار داد.
به نقل از آسوشیتدپرس، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین بر اساس یک بیانیه وزارت امور خارجه کشورش، در گفتوگوی تلفنی با همتای ژاپنی خود طی روز دوشنبه گفت، دو کشور باید اطمینان حاصل کنند که روابط دوجانبه درگیر به اصطلاح تقابل میان کشورهای بزرگ نشود.
همچنین طبق این بیانیه وانگ یی گفت: چین امیدوار است که ژاپن به عنوان یک کشور مستقل نگاهی عینی و منطقی به توسعه چین داشته باشد، به جای آنکه از سوی چند کشوری که نگاه غرض ورزانه به پکن دارند، گمراه شود.
ژاپن به عنوان هم پیمان آمریکا، میزبان چند پایگاه بزرگ نیروی هوایی و دریایی واشنگتن بوده و نگرانی های مشترکی با آمریکا از بابت تقویت مواضع نظامی چین و ادعاهای آن در قبال مناطق مربوط به دریاهای چین جنوبی و چین شرقی دارد. با این حال منافع عمده توکیو در تجارت و سرمایه گذاری های مرتبط با چین، بارها جلوی انتقاد آن از این همسایه بزرگش را گرفته است.
یوشیهیده سوگا، نخست وزیر ژاپن قرار است ۱۶ آوریل برای دیدار با جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به واشنگتن سفر کند و این قرار است اولین نشست حضوری رئیس جمهور آمریکا از زمان رسیدن به ریاست جمهوری در ماه ژانویه باشد.
بایدن بر خلاف دونالد ترامپ، رئیس جمهور قبل از خودش، بر بازسازی روابط کشورش با هم پیمانان اروپایی و آسیایی در ضمن تدارک آمریکا برای رقابت با چین در حال خیزش، تاکید کرده است.
توشیمیتسو موتگی، وزیر امور خارجه ژاپن اخیرا مسائل حقوق بشر در منطقه سین کیانگ چین و هنگ کنگ را که هر دو از مسائل مهم برای بایدن محسوب می شوند، مطرح کرده است. او همچنین بر اعتراض ژاپن علیه حضور چین در آب های پیرامون جزایری خالی از سکنه و در کنترل توکیو در دریای چین شرقی تاکید کرده است؛ جزایری که چین مدعی آنهاست.
طبق بیانیه چین، وانگ یی همچنین با مداخله ژاپن در امور داخلی چین در سین کیانگ و هنگ کنگ مخالفت کرده است.
تایوان یک موضوع بالقوه دیگر برای مناقشه بوده و سوگا چند روز پیش گفت که ژاپن با آمریکا در ارتباط با این مساله همکاری خواهد کرد. چین تایوان را به عنوان یک استانش که باید تحت حاکمیت پکن قرار بگیرد تلقی می کند.