به گزارش «تابناک»، معصومه ابتکار در مصاحبه با روزنامه شرق دیدگاههای خود در باره روحانی را بیان کرده است.
بخشی از مصاحبه را میخوانید:
معصومه ابتکار اصلاحطلب است یا اصولگرا؟
این سؤال پیچیدهای هست. افتخارم این است که اولین بار در دولت آقای خاتمی وارد عرصه رسمی فعالیت در دولت شدم و ایشان برای نخستین بار یک خانم را به معاونت ریاستجمهوری منصوب کردند. همان موقع این فضا برای دولت ایجاد شد که خانمها در عرصههای عالی مدیریت سهم داشته باشند؛ بنابراین طبعا با نوع تفکر و دیدگاههای آقای خاتمی از نظر سیاسی همخوانی داشته و دارم؛ حالا این میخواهد اصلاحات باشد یا ائتلاف راهبردی بین اصلاحات و اعتدال. چون در این دوره تحول بزرگی در موضوع اعتدال اتفاق افتاد و نقش آقای روحانی در پیشبرد این گفتمان بسیار مهم بوده است. فکر میکنم ما باید نگاهی جامع و فراجناحی را در ارتباط با این دستهبندیهای سیاسی ببینیم. طیفهایی از اصولگرایان هستند که تفکرشان از نظر مبنایی با جریان اصلاحات همگرایی دارد و اگر ما دیدگاهمان را حداکثری ببینیم، من خودم را متعلق به آن جریان میدانم.
اصلاحطلبان این بحث را مطرح میکنند که روحانی از سال ۹۶ از آنها فاصله گرفته است، نظر شما چیست؟
من فکر میکنم پیش از اینکه آقای روحانی بخواهد دچار تغییر شود، در مقابل تغییر گستردهای که این مدت در عرصه داخلی و بینالمللی افتاد، عاقلانه مواضع خود را ترسیم کرد و در برابر جریان برانداز بیرونی و جریان ضد دولت داخلی مواضع منطقی و اصولی را در دفاع از حقوق ملت اتخاذ کرد. با توجه به شناختی که از ایشان دارم، فکر میکنم در جهتگیریهایی که داشتند، از نظر نوع روابط شاهد نوعی اخلال بودیم، اما از نظر نوع رویکرد و مبانی فاصلهای ایجاد نشده است. البته ایشان محدودیتهای زیادی داشت و این باعث شد در برخی موارد تلاش کنند و به نتیجه نرسند. همین که الان لوایح مهمی که دولت ارائه کرده، بیش از یک سال است که باقی مانده، ولی به نظرم یکی از مبانی مهم کار ایشان بحث زنان بوده است. اگرچه به دلایلی وزیر زن میسر نشد، اما درباره انتصاب مدیران زن در سطح گسترده در دولت کوتاه نیامد و این سیاست را اعلام کرد. امروز از حدود ۱۲ درصد مدیر زن در سال ۹۶ به ۲۶ درصد رسیدهایم و حدود هشت هزار مدیر زن به چرخه مدیریت کشور اضافه شدهاند. ۹۶ زن معاون وزیر یا همتراز معاون وزیر، ۱۶ زن معاون استاندار و پنج سفیر زن داریم که این سطح از پیشرفت در یک دوره چهارساله بیسابقه بوده و حاصل سیاستها و رویکرد جدی شخص رئیسجمهور است و پاسخی به مطالبه و وعدهای است که رئیسجمهور در ارتباط با حوزه زنان داشتند. ولی متأسفانه در انعکاس گسترده این مطلب کوتاهی شده است. ما این مسئله را تقلیل ندهیم به اینکه، چون آقای روحانی وزیر زن نداشت، به وعده خود پایبند نبود. حالا رئیسجمهور بعدی نمیتواند بگوید وزیر و استاندار زن نمیتوانیم بگذاریم، چون زنان در این تراز رشد نکردهاند. البته وعدههایی هست که کامل محقق نشده، اما در مجموع فکر میکنم در شرایط سخت اقتصادی، کرونا و جنگ روانی که هرروز با اخبار دروغ و به پشتوانههای قوی مالی و تشکیلاتی در تخریب دولت انجام میشود، پیشرفتهای خوبی صورت گرفته است.
بحث محدودیتهای رئیسجمهور را فرمودید، آقای روحانی چرا رودررو و شفاف با مردم صحبت نمیکند؟
به نظرم ایشان اعتقاد دارد وظایفی بر عهده دارد و اینکه هر روز بخواهد گله کند و آن را به عرصه جامعه منتقل کند، حاصلی جز ناامیدی ندارد. رئیسجمهور تلاشش را انجام میدهد تا بین قوا هماهنگی به وجود بیاید. البته اگر مواردی هم بوده، شفافسازی شده و سعی کردهاند اختلافافکنی نشود و شرایط کشور امنیتی نشود. ولی همه دستگاهها مکلف شدهاند دستاوردهای خود را ارائه دهند. از نظر دسترسی رسانهها به اطلاعات مربوط به دولت سعی شده شفاف عمل شود. ممکن است جاهایی سردرگمی وجود داشته باشد، ولی اعتقاد دولت و رئیسجمهور به گسترش بستر اینترنت بهعنوان یک ابزار مهم برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و آموزشی جامعه ایران که بسیار مهم بوده، نشانه همین است. تصور کنید محدودیتهایی که خیلیها دنبالش بودند، مثل فیلترینگ و پایینآوردن سرعت اگر اعمال میشد، در شرایط کرونا چه اتفاقی میافتاد؟ اما رئیسجمهور و آقای آذریجهرمی به تهدیدهای آنها توجه نکردند یا بحث اینستاگرام. این فرصت را به مردم بدهیم که واقعیتها را لمس کنند که چقدر ایستادگی شخص رئیسجمهور و دولت بر سر یکسری اصول و مواضع، امروز راه را برای پیشرفتهای کشور باز کرده است.
روایت میشود که سبد رأی آقای روحانی متعلق به خودش بود و اصلاحطلبان صرفا از ایشان حمایت کردند و ائتلافی شکل نگرفت، نظر شما چیست؟
به نظرم روی این موضوع برای تفرقهافکنی از داخل و خارج تلاش میکنند که بین اصلاحطلبان و پایگاه اعتدال تضاد ایجاد کنند. شکی در محبوبیت جریان اصلاحات وجود ندارد و همه میدانند این پایگاه رأی در بین جوانان و مردم اعتبار دارد، ولی همیشه این تلاش بوده که برخی در این دام بیفتند.
بحثی که جامعه امروز با آن مواجه است، تضعیف نهاد انتخابی و کاهش مشارکت است. به نظر شما برای افزایش مشارکت چه باید کرد و پیشبینی شما از انتخابات ۱۴۰۰ دراینباره چیست؟
نکته مهمی است. متأسفانه اینطور به مردم القا شده که هرچه رأی دهید، چیزی تغییر نمیکند و وضعیت بدتر شده است. حتی قبل از شرایط امروز، وقتی فقط سه ماه از انتخابات سال ۹۶ میگذشت، هشتگ من پشیمانم را راه انداختند و جرقه بینظمیها را از مشهد زدند که تلاشی برای بیثباتکردن و ناامیدکردن و بهشکسترساندن این دولت بود. این با توجه به قدرت و نفوذ رسانه ملی و بسیاری از ابزاری که داشتهاند، هم در معادلات اقتصادی، هم فرازونشیبهای سیاسی بیتأثیر نبوده است. مثلا در قضیه مرغ ماجرا چه بود؟ یا مسئله ارز یا مسئله واکسن. کشور تحریم است و هر وقت به عوارض ناشی از آن اشاره میشود، میگویند نه، تحریمها آنقدر اثر ندارد. چطور تحریمها آنقدر اثر ندارد؟ بانکهای بینالمللی یک حساب بانکی را از بانکهای ایران نمیپذیرند. وقتی ایران نمیتواند هیچ معاملهای انجام دهد، چطور گفته میشود تحریمها هیچ اثری ندارد یا میگویند چطور در مرغ که تولید داخلی است، میخواهد اثر بگذارد؟ کسی اگر کمترین آشناییای را داشته باشد، میداند که زنجیره کالایی مثل مرغ یک بخش عمدهاش متأسفانه واردات است و اینکه هیچ کشوری در دنیا نمیتواند همه کالاهای کشاورزی را خودش تولید کند؛ مخصوصا یک کشور کمآب مثل ایران که اصلا نمیتواند اتکا به کل سبد غذایی کشور را روی منابع داخلی ببرد. با توجه به اینهمه مسئولیتی که در برابر آب داریم و خشکسالی که برگشته و الان یکی، دو سال شرایط بهتر بود؛ اما روند کلی کشور به سمت خشکسالی است، حتما باید بتوانیم با همسایگان و کشورهای منطقه تعامل کنیم و بتوانیم محصولات کشاورزی را مبادله کنیم و این مسئله مهمی است که گفته نمیشود. فقط میگویند شرایط فعلی به خاطر رأی شماست و بد انتخاب کردهاید که منجر به ناامیدی میشود. اهداف تحریمهای ترامپ هم همین بود. او بدون تردید به دنبال براندازی و ناامیدی و جنگ روانی علیه مردم ایران بود تا کشور به سمت فروپاشی مطلق برود؛ اما با وجود شرایط سخت کرونا و تحریمها کشور دچار فروپاشی اقتصادی نشد و ما باید برای مردم واقعیتها را بگوییم. جناحی فکرکردن به اساس مردمسالاری و مبانی ارتباط بین مردم و حاکمیت لطمه میزند و متأسفانه برخی در رسانه ملی به این مسائل باور ندارند و گروههای دیگر که سعی میکنند اینگونه القا کنند که دولت دزد و غارتگر است؛ اما این تصور گریبان همه را میگیرد. دلیل کاهش مشارکت ایجاد حس انسداد میان مردم است که میخواهند القا کنند که انسدادی در مسائل مختلف وجود دارد و در مسائل زنان هیچ تغییری ایجاد نمیشود. درحالیکه تغییرات مثبتی رخ داده است و بخش عمده آن تلاش خانمها بوده و بخش دیگر حمایتهایی بوده که از خانمها صورت گرفته است. بالاخره یک طیف داخلی مشارکت پایین را میخواهند تا رأی بیاورند که حتی حاضر به این هستند که در مناسبات بینالمللی مشکلات کشور را نتوانیم حل کنیم که از نظر آرا و حس امید به آینده مردم اتفاق مثبتی رخ ندهد که مردم حس کنند تغییر حاصل میشود. من فکر میکنم ما باید اول از همه تلاش کنیم واقعیتها را بهتر برای مردم تبیین کنیم؛ یعنی اینکه در چه شرایطی در سالهای ۹۰ و ۹۱ بودیم و بتوانیم روندها را نشان دهیم که کار سختی است. نگاه آقای روحانی هم سطحی نبوده و من امیدوارم ما تحولات خوبی در پیش داشته باشیم.
بحث وقایع ۹۶ و مشکلات دیگر را طبیعتا تاکنون دولت متوجه شده است که چه کسانی پشت این وقایع بودهاند و مردم انتظار دارند دولت شفاف در این زمینه توضیح دهد. چرا رئیسجمهور دراینباره توضیحی نداده است؟
اصطلاح دولت پنهان همه اینها را در بر میگیرد که آقای رئیسجمهور هم بارها به این مسئله اشاره کردهاند. دولت پنهان در اصطلاح بینالمللی مجموعهای است که قدرت دارد؛ ولی پاسخگو نیست و شفاف هم نیست و سیاستها و برنامهها را میچیند. این ممکن است با شرایطی که کشور ما دارد، از بیرون اتفاق بیفتد و ممکن هم هست از داخل اتفاق بیفتد.
گویا با نیروهایی مواجهیم که سعی در محدودکردن رأی مردم و اصلاحطلبان دارند. این اتفاق برخاسته از یک دوره بخصوص و در تقابل با دولت روحانی ایجاد شده یا سیستم در حال تغییر و حرکت به سوی یکدستشدن است؟
تجربه یکدستشدن موفق نبوده و فکر نمیکنم نخبگان و حاکمیت به آن مفهوم کلان بخواهند تجربه تلخ یکدستی قدرت را تجربه کنند. باید فواید تکثر و تنوع دیدگاهها و تضارب آرا از سوی حاکمیت درک شده باشد؛ اینکه هر طیفی در جای خودش و مخصوصا با پشتوانه رأیی که دارد، میتواند بخشی از حاکمیت را پیش ببرد، درحالیکه طیف مقابل را بالانس کند و موانع اصلاح و بهبود شرایط را بتوانند بردارند که مسئله مهمی است. من فکر نمیکنم حاکمیت بخواهد تجربه تلخ یکدستشدن قدرت را در سالهایی که اتفاق افتاد و تجربه قدرت بلامنازع را تکرار کند.