علیرضا شهیدی معاون وزیر صمت و رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور در این مراسم اظهار کرد: شرکت فولادمبارکه از صنایع پیشران، بنیادین و مادر در صنعت کشور بوده و ما در سازمان زمین‌شناسی با یک اندیشه ملی آماده همکاری با این شرکت فولادساز با سهم ۵۰ درصدی از بازار هستیم. ما وظیفه خود می‌دانیم تا جای ممکن از ایجاد اخلال در تامین خوراک صنایع فولادی کشور به ویژه فولاد مبارکه جلوگیری کرده و از دغدغه فولادسازان کم کنیم. هرچند شرایط ذخایر مواد معدنی در کشور مناسب نیست و در این راستا سازمان زمین شناسی چند اقدام جدید را در دستور کار خود قرار داده تا با بررسی بیشتر مشخص شود که کدام یک از مواد معدنی را میتوان داشته باشیم.
وی ادامه داد: پایش ذخایر معدنی برای اولین بار در حال آغاز شدن است؛ این در حالیست که در جهان پایش ذخایر توسط سازمانهای زمین شناسی انجام شده و در گزارش‌های سالیانه، تمام فاکتورهای موثر در آمایش سرزمین و سرمایه گذاری را در نظر گرفته اند.
به گفته وی، مقیاس برداشتها در حال تغییر است. در گذشته مقیاس فعالیت‌ها یکصد هزارم بود که اکنون به یک‌پنجاه هزارم تغییر کرده و چهاربرابر دقت برداشت میدانی افزایش یافته است. همچنین اکتشاف سیستماتیک نیز افزایش یافته و هدف این است هرآنچه از ذخایر مواد معدنی در اکتشافات سطحی در گذشته باقی مانده را جمع آوری کنیم. برای مثال طی قراردادی که با شرکت فولادمبارکه داشتیم یک نمونه جالب از این موضوع بود، زیرا در اصفهان ( بخشی از ایران مرکزی) جایی که گمان می بردیم مواد معدنی باقی نمانده با انجام اکتشافات سیستماتیک مشخص شد که هنوز برخی از مواد معدنی در سطح وجود دارند.
وی افزود: یکی از سیاست‌های ما اکتشاف ذخایر پنهان است. زیرا اکثر معادن بزرگ جهان در عمق ۱۰۰ تا ۱۵۰ متری زمین هستند؛ اما در ایران با توجه به فعالیتهای صورت گرفته عمق اکتشاف زیاد نیست و زیر ۱۰متر است، اما در کشورهای معدنی همچون امریکا، استرالیا، چین و ... این عدد بسیار بزرگتر بوده است.
وجود گپ اطلاعاتی از ذخایر معدنی کشور
معاون وزیر صمت ادامه داد: برای اینکه بتوانیم به اکتشاف ذخایر پنهان برسیم نیازمند برداشت کامل ذخایر معدنی از سطح هستیم که این اتفاق نیز در حال انجام است؛ در واقع بر اساس این برداشت‌های سطحی، میتوان میزان ذخایر در عمق را مشخص کرد. چراکه ایران روی کمربند متالوژنی قرار گرفته و به قطع ذخایر پنهان بسیار مناسبی در کشور وجود دارد.
به گفته وی، در ایران گپ اطلاعاتی از میزان ذخایر معدنی وجود دارد.
وی ابراز امیدواری کرد: همکاری هایی این سازمان با شرکت‌های بزرگی مانند فولادمبارکه، منجر به پر شدن گپ اطلاعاتی از ذخایر معدنی کشور شود.
ذخیره قطعی سنگ آهن ۲.۷ تا ۳ میلیارد تن است
شهیدی ادامه داد: سازمان زمین شناسی در چند سال گذشته از لایه ژئوفیزیک هوابرد برای بحث اکتشاف ذخایر پنهان استفاده کرده است. در واقع تاکنون مساحتی حدود ۶۴۰ هزار کیلومتر خطی برداشت ژئوفیزیک هوایی داشته و اکنون نیاز کشور در مرحله اول تقریبا انجام ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار کیلومتر خطی ژئوفیزیک هوایی است.
معاون وزیر صمت گفت: امید می رود با برداشتهایی که از این پس خواهیم داشت حداقل در فاز اول بخشی از ذخایر را شناسایی کرده و حجم ذخایر را افزایش دهیم.
وی افزود: اکنون درخصوص میزان ذخیره آهن اعداد متفاوتی وجود دارد، اما بر اساس آخرین اطلاعات ۲.۷ میلیارد تن تا ۳ میلیارد تن ذخیره قطعی سنگ آهن است که اگر مصرف سالیانه کشور حدود ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون تن در سال باشد، به زودی و تا ۱۰ سال آینده ذخیره سنگ آهن ( هماتیت-مگنتیت) تمام خواهد شد. این درحالیست که بیشتر صنایع فولاد ساز کشور به سنگ آهن مگنتیت نیاز دارند در نتیجه این عدد پایینتر خواهد امد.
به گفته شهیدی، پروسه اکتشاف در ایران بسیار طولانی است. این در حالیست که میانگین اکتشاف در جهان از زمان یافتن کانسار تا بهره برداری بین ۵ تا ۶ سال است، اما در ایران کوتاهترین بازه زمانی ۱۵ سال بوده است.
شایان ذکر است در پایان این مراسم این تفاهمنامه به امضای مدیر عامل شرکت فولاد مبارکه، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان رسید.
هدف از این تفاهمنامه سه جانبه، پیشبرد موثر اکتشاف ذخایر معدنی و شناسایی ذخایر معدنی به ویژه آهن و منگنز در مناطق مستعد که قبلا اکتشاف سیستماتیک و مطالعات ژئوفیزیک هوابرد در آن انجام نشده، عنوان شده است که این امر منجر به توسعه فعالیتهای بخش معدن و ایجاد بستر مناسب برای اشتغال و سرمایه‌گذاری در حوزه معدن می‌شود.
مدیر عامل شرکت فولاد مبارکه در مراسم امضای این تفاهمنامه اظهار کرد: بر اساس برنامه‌ریزی و تنظیماتی که در جهان وجود دارد، هر بخش باید در فعالیتهای مرتبط و تخصصی خود مشغول باشد؛ برای مثال فولادسازان باید فولاد ساز باقی بمانند و معدنی ها هم در زمینه کاری خود به معدنکاری بپردازند، اما متاسفانه این چارچوب از دوره ریاست جمهوری قبلی تغییر کرد و معدنکاران نیز به سمت فولادسازی رفتند و ما نیز به ناچار به حوزه معدنکاری ورود کردیم.
تامین سنگ آهن و انرژی سخت تر شده است
به گفته حمیدرضا عظیمیان، اگر معدنکاران در حوزه فعالیت خود باقی می ماندند و فولادسازان نیز مجبور به ورود به بخش معدن نمی‌شدند، به طبع نتایج بهتری برای کشور به همراه داشت. البته اکنون یکسری از مسائل همچون تامین سنگ آهن و منابع انرژی نیز برای فولادسازان از دیگر استانها سخت شده است.
وی با بیان عظمت فولاد مبارکه و میزان مصرف بالای سنگ آهن در این شرکت افزود: در شرکت فولاد مبارکه همواره استراتژی حفظ سهم ۵۰ درصدی بازار ایران وجود دارد. در واقع هر اندازه که بازار ایران در داخل و همچنین حوزه صادرات بزرگتر شود، ما در تلاش خواهیم بود این سهم را همچنان حفظ کنیم. بنابراین موضوع معدن و تامین مواد اولیه برای شرکت فولاد مبارکه بسیار مهم بوده و بهتر است که کارهای علمی و کارشناسی دقیق در حوزه معدن انجام شود.
فعالیت بلند مدت و مشترک با سازمان زمین شناسی
مدیرعامل شرکت فولادمبارکه افزود: البته فعالیتهای معدنی عمدتا هزینه بر بوده و باید زمان زیادی را صرف آن کرد. بنابراین ما می توانیم با سازمان زمین شناسی به عنوان سازمان تخصصی و قانونی کشور فعالیت بلند مدت و مشترک انجام دهیم و امور معدنی توسط این سازمان به صورت کاملا علمی و کارشناسی از سوی این سازمان صورت گیرد و فولاد مبارکه نیز به فعالیت های خود در حوزه فولاد بپردازد.
ایرج موفق،رییس سازمان صمت اصفهان در این نشست اظهار کرد: برای اولین بار در تاریخ شرکت فولاد مبارکه این اتفاق افتاد که در تامین مواد اولیه ورود و با انجام مطالعات طبقه بندی شده، در جهت تامین خوراک خود اقدام کند که کاری ارزشمند است.
وی ادامه داد: تفاهمنامه اولیه که میان شرکت فولاد مبارکه و سازمان زمین شناسی منعقد شد، نتایج خوبی به همراه داشته و اکنون منجر به امضای تفاهمنامه جدید جهت انجام ژئوفیزیک هوایی شده است.
رییس سازمان صمت اصفهان افزود: در استان اصفهان ذخایر پنهان معدنی خوبی وجود دارد و بهترین روش برای اکتشاف آنها ژئوفیزیک هوایی و شناسایی کانسارهای پنهان است. بنابراین با توجه به تفاهم نامه هایی که امروز به امضا میرسد و اقداماتی که پیش رو خواهد بود، امیدواریم کانسارهای پنهان استان توسط متخصصان سازمان زمین شناسی شناسایی شود تا هم به حجم ذخایر معدنی استان اصفهان اضافه شود و هم اینکه مشکل شرکت فولاد مبارکه برای تامین مواد اولیه حل خواهد شد.
موفق ادامه داد: امیدواریم بتوانیم با شناسایی ذخایر معدنی موجود در استان اصفهان که انفال هستند، بهره برداری کرده و در تولید از آنها استفاده شود تا در نهایت منجر به رشد اقتصادی در استان شده و اشتغالزایی به همراه داشته باشد.
رییس سازمان صمت اصفهان در پایان، ضمن تشکر از مدیریت شرکت فولاد مبارکه و رییس سازمان زمین شناسی برای انجام فعالیتهای اکتشافی گفت: ما در سازمان صمت اصفهان و در سازمان نظام مهندسی معدن استان آماده هستیم تا در کنار شما همگی دست به دست هم دهیم تا شاهد اتفاقات جدید و نوین در استان اصفهان باشیم و حداکثر بهره برداری از موادمعدنی موجود ببریم.
محمدیاسر طیب‌نیا در این مراسم با اشاره به اینکه در ۳ حوزه اصلی اکتشاف، استخراج و فرآوری، فعالیت های فولاد مبارکه آغاز شده است گفت: یکی از اقداماتی که از ابتدا در دستور کار بخش معاونت معدنی فولادمبارکه قرار گرفت این بود که با پیشتازان هر حوزه ارتباط برقرار شود تا از پتانسیل‌های موجود کشور استفاده کنیم.
وی ادامه داد: به طبع در حوزه اکتشاف، سازمان زمین شناسی واکتشافات معدنی کشور از پیشتازان در این حوزه است و ارتباط با این سازمان منجر به قراردادهای همکاری اولیه با شرکت فولادمبارکه شد. از جمله این قراردادها که در سال گذشته منعقد شد می توان به شناسایی مناطق پتانسیل دار آهن در منطقه ایران مرکزی با وسعت ۱۱۶ هزار کیلومتر مربع اشاره کرد که در زمینه اجرای این قرارداد، فعالیتهایی انجام و مطالعاتی برای آن صورت گرفته است؛ در واقع هدف اصلی معرفی مناطق مستعد برای انجام ژئوفیزیک هوایی و انجام اکتشافات مقدماتی است.
فعالیت مشترک روی محدوده های شناسایی شده
طیب نیا ادامه داد: قرار دیگری نیز در دست امضاست تا در محدوده‌های شناسایی شده یا محدوده‌های معدنی که قرار است در اختیار بگیریم؛ بررسی پتانسیل کانسارزایی انجام شود.
به گفته وی، اکنون یک کار زیربنایی و اساسی که در دستور کار قرار گرفته و قرارداد اولیه آن در حال آماده شدن است، ایجاد پایگاه داده‌های اکتشافی برای فولادمبارکه است.
وی افزود: در واقع هدف ما، مدیریت داده‌های اکتشافی و استفاده از ارزش افزوده حاصل از این داده ها است که هم برای شرکت فولاد مبارکه و هم برای کشور مفید و ارزشمند خواهد بود، این پیشنهاد به سازمان صمت استان اصفهان نیز داده شده تا با انجام آن بتوانیم حمایت لازم از بخش معدن به ویژه اکتشافات استان را داشته باشیم.
عملیات ژئوفیزیک هوابرد برای تامین مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه
طیب نیا ادامه داد: آنچه که امروز تفاهمنامه اولیه آن به امضا میرسد، درخصوص انجام عملیات ژئوفیزیک هوابرد در مناطق مستعد برای تامین مواد اولیه مورد نیاز شرکت فولاد مبارکه است.
معاون امورمعادن شرکت فولاد مبارکه افزود: البته حاصل مطالعات قبلی، منجر به معرفی مناطقی در کشور شده است که از نظر ذخایر سنگ آهن دارای پتانسیل بیشتری نسبت به مناطق دیگر هستند، اما فعالیتهای اولیه مانند ژئوفیزیک هوایی به طور کامل انجام نشده است.
حمایت وزارت صمت برای حفظ منافع معنوی و مادی فولاد مبارکه
وی تصریح کرد: هدف این است که با حمایت شرکت فولاد مبارکه، استفاده از دانش و تخصص سازمان زمین شناسی این اقدام مهم در حوزه اکتشاف برای کشور رقم بخورد و طبیعتا فولادمبارکه به عنوان یک صنعت ملی از آن بهره برداری و استفاده خواهد کرد. البته لازمه به سرانجام رسیدن این کار ، این است که وزارت صمت نیز از طرح ما حمایت کرده و منافع معنوی و مادی فولاد مبارکه در انجام این پروژه حفظ شود.
تامین مواد اولیه فولاد مبارکه مشکل فولاد کشور را حل خواهد کرد
طیب نیا فزود: با توجه به صحبتهای انجام شده با سرپرست معاونت معدنی وزارت صمت و رییس هیت عامل ایمیدرو، همگی متفق القول هستند که این کار برای کشور و همچنین فولاد مبارکه منافع بسیاری خواهد داشت. زیرا از آنجاییکه فولاد مبارکه شرکتی بزرگ و ملی است، اگر بحران مواد اولیه را پشت سر گذاشته و کسری مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه که سهم نزدیک به ۵۰ درصدی از فولاد کشور را دارد، رفع شود، عملا مشکل فولاد کشور رفع شده است.
معاون امورمعادن شرکت فولاد مبارکه ادامه داد: البته این پروژه ای که امروز آغاز آن را شاهد هستیم، یک فعالیت زمان بر بوده و تداوم و استمرار کار و حمایت‌های هر دو سازمان باید ادامه پیدا کند. در واقع بعد از انجام مطالعات اولیه تا تکمیل مراحل بعدی یعنی اکتشاف، استخراج و بهره برداری حداقل دوره ۴ تا ۵ ساله را نیاز خواهد داشت.
