شهرنشینی در ایران از ۳۱ درصد به بالای ۶۵ درصد رسیده است یعنی بیش از ۵۰ میلیون نفر در شهرها زندگی می‌کنند. این نسبت برای شهر تهران که در روز ۱۲ میلیون نفر را در خود جای می‌دهد نسبت بسیار بزرگی محسوب میشود که چالش‌های بسیاری برای شهر پدید آورده است. یک چهارم جمعیت شهرنشین کشور در تهران هستند. برای مدیریت شهری به وسعت تهران و شهرری و شمیرانات راه حلی جز استفاده از فناوری نمیتوان متصور بود. فناوری در کشور ما با نهضت جنبش نرم افزاری، که به درست و به موقع توسط رهبر معظم انقلاب (دام ظله) مطرح شد، رشد فزاینده ای کرد. شرکتهای فناور، دانش بنیان و خلاق که بخشی از آنها شرکتهای بزرگ و عمده آنها استارتاپ های حوزه های مختلف بودند به شدت افزایش یافتند و لازم است که این ظرفیت در بخشهای متنوع در زندگی مردم کاربردی سازی شوند. حمایت همه جانبه از این شرکتها و کسب و کارها در بخش اجرایی و قانون گذاری بازی دو سر برد برای کشور خواهد بود. از طرفی شرکتها خدمات خود رو به عموم مردم عرضه خواهند کرد و از طرفی چالش‌های متعدد شهری برطرف خواهند شد.
در ابرچالش کرونا شاهد مثالهای متعددی از کسب و کارهای دیجیتال بودیم که حضور آنها تا حدودی مشکلات پیش آمده را کاهش دادند. خرده فروشی آنلاین، آموزش مجازی، شبکه های اجتماعی، مشاوره پزشکی آنلاین و خدمات دیجیتال در حوزه مالی و پرداخت بخشی از کاربردی سازی فناوری برای کاهش اثرات مخرب کرونا بر زندگی مردم بودند.
در حوزه های دیگر فناوری مانند بیوتکنولوژی و فناوری های دارویی در ساخت واکسن هم تجربیات ارزنده بسیاری ثبت شد که باعث استقلال اقتصاد سلامت و حیرت جهانیان شد.
فناوری زیستی، فناوری اطلاعات و فناوری نانو در بخشهای متعددی از چالش های شهری از زباله و پسماند تا آلودگی هوا و مصرف انرژی راه حل های قطعی و اثربخش دارند که لازم است با جدیت از این فناوری ها در شهر استفاده شود. این موضوع اقتصاد بخش فناوری که معضل اصلی شرکتهای دانش بنیان محسوب میشود تا حد بسیاری حل خواهد کرد و از این منظر با کاربردی سازی فناوری رشد این بخش را شاهد خواهیم بود ان شاالله.
در کمیسیون ها و رویه های فعلی شهرداری در کلانشهر تهران بخشی با این عنوان وجود ندارد و این ضعف بزرگی برای مدیریت شهری محسوب میشود. لازم است که کمیسیون فناوری و پیشرفت به صورت مستقل و در قالب کمیسیون اصلی ایجاد و نقش تعیین کننده ای در شهر ایفا کند. اقتصاد دیجیتال مدتهاست که به یکی از بخشهای پر اهمیت با گردش مالی بزرگ تبدیل شده است که شهرداری برنامه ای برای توسعه و مشارکت در این کسب و کارها نداشته است. سازمان آگهی های همشهری مدتهاست که اثر خود را با وجود پلتفرم های آنلاین آگهی از دست داده است و یا پیک بادپا و کارپینو اثر خود را با حضور تاکسی ها و حمل و نقل آنلاین از دست داده اند که متاسفانه تاکنون هیچ اراده ای برای تطبیق مدیرت شهری با این روند جدید ندیده ایم.
کسب و کارهای فناور و بخصوص کسب و کارهای دیجیتال نیاز مبرم به فضای تبلیغات شهری، استفاده از فضاهای شهری، موضوع تحویل کالا و زیرساخت های شهری برای عرضه خدمات دارند که این فرصت بی بدیلی برای شهرداری ایجاد خواهد کرد. استفاده از پلتفرم های آنلاین برای ارایه خدمات شهری و بسیار اثربخش خواهند بود ولی تا کنون از این ظرفیت به میزان محدودی نهایتاً در بخش طرح ترافیک و جمع آوری درآمدهای عوارض در شهر استفاده شده است. استفاده از این فناوری ها در بخش انرژی، توسعه فضای سبز، مبارزه با آلاینده ها، حمل و نقل عمومی، ترافیک، ساخت و ساز اصولی و چالش‌های دیگر اثربخش خواهند بود.
بنده معتقدم که استفاده از تمام انواع فناوری در کمیسیون فناوری و پیشرفت در شورای شهر مشکلات متعددی از شهر و شرکتهای دانش بنیان حل خواهد کرد به فضل الهی.
*محمد سخایی، نامزد شورای شهر تهران۱۴۰۰
