به گزارش تابناک به نقل از ایرنا، تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ملت ایران تفاوت چندانی با جنگ و درگیری نظامی ندارد. تنها تفاوتی که تحریم اقتصادی با جنگ نظامی دارد، این است که درآن تلفات و آسیبهای وارده به ملتها همانند جنگ نظامی در معرض دید افکار عمومی قرار ندارد. ضمن اینکه قدرتهای تحریم کننده میتوانند با بهره گیری از امپراطوری رسانهای و تبلیغاتی جای ظالم و مظلوم را راحتتر عوض کنند. آمریکا بدون توجه به تبعات و پیامدهای تحریم از تحریم به عنوان ابزار پیشبرد سیاست خارجی خود علیه کشورهای دیگر استفاده میکند. از جمله میتوان به تحریمها علیه کشورهایی مانند ایران، کوبا، سوریه، کره شمالی و سودان اشاره کرد.
اما تحریم شباهت زیادی به جنایت جنگی دارد به این دلیل که تحریم انسانهای بی گناهی که هیچ دخالتی در درگیریها ندارند را میکشد و تحریمها ابزار قدرتهای بزرگ برای تحکیم سلطه هستند. دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا تحریمهای گستردهای علیه ایران وضع کرد. دولت جو بایدن رئیس جمهور کنونی آمریکا با وعده رفع تحریم، وارد کاخ سفید شد، اما او نیز تاکنون اقدامی برای رفع تحریمها انجام نداده و حتی تلاش کرده از تحریمها به عنوان اهرم فشاری در مذاکره با ایران استفاده کند.
مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد در نشست عالیرتبه مجمع عمومی سازمان ملل درباره ایدز به پیشرفتهای صورت گرفته در ایران در حوزه وضعیت بهداشت اشاره کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران به رغم پیشرفت قابل توجه در این زمینه، همچنان از تحریمهای ظالمانه یکجانبه ایالات متحده که مغایر با اهداف و اصول منشور سازمان ملل و قوانین بین المللی و هنجارهای اساسی روابط بینالملل است رنج میبرد.
همانگونه که نماینده دائم ایران در سازمان ملل اشاره کرده است؛ محافظت از صلح و امنیت بین المللی و توسعه روابط دوستانه میان کشورها بر مبنای احترام به اصل تساوی حقوق و خودمختاری هر ملت از مهمترین اهداف تأسیس سازمان ملل متحد بوده است. منشور ملل متحد دولتها را نه تنها از کاربرد زور در روابط بین المللی منع میکند بلکه تهدید را نیز جایز نمیداند. در حالی که دولت آمریکا انواع فشارها از جمله فشارهای اقتصادی را بر مردم ایران تحمیل کرده است و با وضع تحریمهای یکجانبه داراییها و منافع اقتصادی اجتماعی و حتی سلامت ملت ایران را مورد تهدید قرار داده است.
تحریمهای غیرقانونی باعث کاهش منابع عمومی و خصوصی اختصاص یافته برای پیشگیری و درمان ایدز و اچ آی وی شده و تأثیری منفی بر سیستمهای بهداشتی گذاشته و از دسترسی به محصولات پزشکی و همچنین فناوری و مشارکتهای مقرون به صرفه از جمله با موسسات مالی بین المللی جلوگیری میکند. در شرایط کنونی ناشی از همه گیری کرونا، تأثیرات منفی چنین اقداماتی بر سلامت عمومی در ایران به ویژه بر زنان، کودکان، نوجوانان، سالخوردگان و افراد دارای معلولیت افزایش یافته است.
به گفته این دیپلمات عالیرتبه کشورمان به خطر انداختن سلامت و امنیت مردم برای اهداف سیاسی نه تنها غیرقانونی است، بلکه جنایت جنگی و جنایتی علیه بشریت محسوب میشود و مسئولیت بین المللی به دنبال دارد. مسئولیت اخلاقی حکم میکند تا با چنین تحریمهایی به شدت مخالفت کرده و خواستار برچیده شدن سریع آنها شویم.
ایاالت متحده از تحریمهای یکجانبه و چندجانبه برای تغییر در سیاستهای کشورها استفاده میکند. اثر این تحریمها بر کشورهای تحریم شده افزایش مرگ و میرها، بیماری ها، گرسنگی و سوء تغذیه جمعیت غیرنظامی، فروپاشی زیرساختها و تخریب اقتصاد غیر قابل انکار بوده است. چنین تحریمهایی به وضوح قوانین بین المللی و منشور سازمان ملل را از طریق تجاوز به حقوق بشر و حق حاکمیت ملی نقض میکند.
با این حال به نظر میرسد برای ایالات متحده در معرض خطر قرار دادن جان جمعیت بزرگی از مردم به بهانه تحریم اهمیتی ندارد و آنچه مهم است پیشبرد سیاستهای خود است.
اگر چه در منشور ملل متحد، تحریم به عنوان ضمانت اجرا یا ابزاری برای وادار کردن دولتها به رعایت تعهدات خود در نظر گرفته شده و شرایط آن در فصل هفتم منشور مشخص شده است، اما در قوانین بین المللی توسل به تحریم اقتصادی تنها از طریق این سازمان میتواند مشروع باشد.
تحریمهای یک جانبه یک کشور بصورت نامشروع علیه کشور دیگر تروریسم اقتصادی تلقی میشود. ملت ایران حدود چهار دهه است که تحت فشار و تحریم قرار دارد با این حال در سالهای اخیر این فشارها -حتی به زعم رهبران آمریکا بی سابقه بوده و برای تسلیم کامل ملت ایران طراحی شده است.
مقامات دولت پیشین آمریکا حتی این طور پیش بینی کرده بودند که این تحریمها در بازه زمانی کوتاه ایران را دچار فروپاشی کند هر چند ایران توانست از گردنه تحریمهای ترامپ سربلند بیرون بیاید با این حال کسی نمیتواند منکر پیامدهای مخرب تحریم علیه ملت ایران بویژه در شرایط کرونا شود. نکته مهم اینکه بی تفاوتی و سکوت در برابر تحریمهای اقتصادی یا همان تروریسم اقتصادی میتواند دیر یا زود دامن همه کشورها را بگیرد. از دید حقوقی سکوت در برابر هر رفتاری میتواند به منزله تایید آن تلقی شده و به نوعی تایید ضمنی آن اقدام تلقی شده و بار حقوقی به همراه داشته باشد.