حاشیه‌ای بر اعتراضات آبی این روزها

وقت آن رسیده تا در قانون استقلال آبی استان‌ها تجدیدنظر کنیم

اگر بخواهیم معیار مدیریت منابع آب را استانی تعریف کنیم، طبیعتاً به مدیران اجرایی استان اصفهان، این حق را داده ایم تا هر طور که خواستند با ۱۳ رود جاری در شهرستان فریدونشهر ـ که در حوضه آبریز کارون قرار دارند ـ رفتار کنند... در استان‌های دیگر نیز مدیریت استانی منابع آب مشکلات فراوانی را برای زاینده رود و حقابه تالاب گاوخونی به وجود آورده است.  
کد خبر: ۱۰۶۵۹۲۱
|
۰۳ مرداد ۱۴۰۰ - ۱۱:۴۷ 25 July 2021
|
22043 بازدید
|
جغرافیای ایران به لحاظ تقسیم بندی حوضه‌های آبریز به ۶ حوضه آبریز درجه یک و ۳۰ حوضه آبریز درجه ۲ تقسیم می‌شود. با اینکه مرز‌های این حوضه‌های آبریز با مرز‌های استانی مطابقت ندارند، بر اساس قانون منابع آب به صورت استانی مدیریت می‌شوند؛ قانونی که به نظر می‌رسد در ایجاد و تشدید بحران‌های اخیر بی تأثیر نبوده است.
 
به گزارش «تابناک»، رضا رحیمی ـ واقعیت این است که تا پیش از سال ۱۳۸۴ مدیریت منابع آب ایران به صورت اداره کل‌های امور آب استانی و زیر نظر شرکت‌های آب منطقه‌ای که بعضاً بیش از یک استان را در بر می‌گرفت، انجام می‌شد. در سال ۱۳۸۳ و با پیگیری‌های دولت، این رویه تغییر کرد و با تصویب مجلس، مدیریت منابع آب استانی شد.
 
در نامه‌ای که در همین رابطه و در سال ۱۳۸۳ غلامعلی حداد عادل، رئیس وقت مجلس شورای اسلامی، خطاب به سید محمد خاتمی، رئیس جمهور وقت نوشت، آمده است: «لایحه تبدیل ادارات کل امور آب استان‌ها به شرکت‌های آب منطقه‌ای استان و تبدیل شرکت‌های آب منطقه‌ای که بیش از یک استان را در بر می‌گیرد، به شرکت آب منطقه‌ای استان ذی‌ربط که با عنوان لایحه تبدیل ادارات کل امور آب استان‌ها به شرکت آب منطقه‌ای استان از سوی دولت به شماره ۲۴۹۳۵/۳۱۱۴۴ مورخ ۹/۸/۱۳۸۳ به مجلس شورای اسلامی تقدیم و در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ ۲۶/۱۲/۱۳۸۳ مجلس با اصلاحاتی تصویب و به تأیید شورای نگهبان رسید، دراجرای اصل یکصد و بیست و سوم (۱۲۳) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به‌ پیوست ارسال می‌گردد.»
 
این قانون که از سال ۱۳۸۴، ملاک عمل مسئولان در مدیریت منابع آب قرار گرفت، خیلی زود سبب شد تا شرکت‌های آب منطقه‌ای استانی در استان‌های مختلف تشکیل شود و به دنبال آن رقابت‌های نادرست و مغایر با جغرافیای طبیعی کشور در دستور این شرکت‌ها قرار بگیرد.
 
از آنجا که منابع آب کشور به واسطه ۶ حوضه آبریز اصلی و ۳۰ حوضه آبریز فرعی و بر اساس شاخص‌های طبیعی مرزبندی شده است، تصویب و اجرای این قانون خیلی زود دامنه اختلافات استانی را میان مدیران و مردم استان‌های مختلف به وجود آورد.
 
حوضه های آبریز ایران
 
دامنه و مصادیق این اختلافات در فلات مرکزی (جایی که استان‌های اصفهان و یزد قرار دارند) و نیز جنوب غرب کشور (جایی که استان‌های خوزستان و چهارمحال و بختیاری قرار دارند) به مراتب بیشتر بوده است، به گونه ای که مشاهده می‌کنیم در همه سال‌های گذشته مدیران استان هایی چون خوزستان و چهارمحال و بختیاری و به تبع آن مردم ساکن در این استان‌ها، مردم و مدیران استان هایی چون یزد و اصفهان را مقصر بحران کنونی آب در استان هایشان می‌دانند و کشاورزان و دیگر شهروندان شرق استان اصفهان نیز بارها با اعتراضات میدانی انتقال آب از اصفهان به یزد را مورد انتقاد قرار می‌دهند و به آن اعتراض دارند.
 
این دسته بندی‌های استانی و قرارگیری مردم در مقابل مردم و مردم در مقابل مسئولان، در حالی است که اساساً حوضه‌های آبریز مرز‌ها و گستره‌های جغرافیایی متفاوتی دارند و نباید و نمی‌توان بر اساس چنین معیار‌هایی در مورد آن‌ها قضاوت کرد و به دنبال آن تصمیم درست گرفت؛ مثلا جغرافیای استان اصفهان و به صورت مشخص، جغرافیای شهرستان فریدونشهر این استان به ما نشان می‌دهد، چیزی حدود ۹۰ درصد مساحت این شهرستان در حوضه آبریز کارون قرار دارد و به تبع این مهم، از میان ۱۵ رود جاری در این شهرستان، تنها دو رود در حوضه آبریز زاینده رود جریان دارد و ۱۳ رود دیگر پس از آبگیری در این شهرستان به سرعت از مرز‌های استان اصفهان خارج می‌شوند.

این یعنی اگر ما بخواهیم مبنا و معیار مدیریت منابع آب را استانی و نه بر اساس حوضه‌های آبریز تعریف کنیم و پیش ببریم، طبیعتاً به مدیران اجرایی استان اصفهان این حق را داده ایم تا هر طور که خواستند با ۱۳ رود جاری در شهرستان فریدونشهر که در حوضه کارون قرار دارند، رفتار کنند.
 
وقت آن رسیده تا در قانون استقلال آبی استان ها تجدیدنظر کنیم

مجوزی که البته در همه این سال‌ها دست مدیران اصفهانی را برای بسیاری از دست اندازی‌ها بر منابع آب کارون باز گذاشت و شرکت آب منطقه‌ای اصفهان علاوه بر طرح انتقال آب چشمه لنگان و خدنگستان ـ که در شرایط عادی سالانه چیزی حدود ۲۰۰ میلیون متر مکعب آب را از حوضه کارون به حوضه آبریز زاینده رود منتقل می‌کند ـ همین طور طرح‌های دیگری، چون سد و تونل یلان (با هدف انتقال ۱۶۵ میلیون مترمکعب آب از کارون به زاینده رود)، سد و تونل پشندگان (با هدف انتقال ۲۴۵ میلیون مترمکعب آب از کارون به زاینده رود) و سد و تونل گوکان (با هدف انتقال ۵۲۵ میلیون مترمکعب آب از کارون به زاینده رود) را در شهرستان فریدونشهر در دست مطالعه قرار دادند. آن‌ها همچنین در این شهرستان سد سرداب را با ارتفاع ۵۳ متر با همین هدف به مرحله اجرا درآوردند.

از آن سو و در استان‌های دیگر مثل چهارمحال و بختیاری نیز مدیریت استانی منابع آب مشکلات فراوانی را برای زاینده رود و حقابه کشاورزان پایین دست و تالاب گاوخونی به وجود آورده است. 

به طور مشخص پیشتر یکی از مسئولان ارشد وزارت کشور در دولت دهم به نگارنده این گزارش گفت که در سفر دوم محمود احمدی نژاد به استان چهارمحال و بختیاری، مردم محلی از رئیس جمهور اجازه دسترسی و بهره برداری از منابع آب زاینده رود و نیز مجوز حفر چاه را داشتند.

او افزود: رئیس جمهور به ما دستور داد تا پس از یک بررسی میدانی برای اجابت این درخواست راهکاری پیدا کنیم و ما هم پس از یک بازدید هوایی از منطقه، واگذاری مناطقی از شهرستان چادگان استان اصفهان به استان چهار محال و بختیاری را راهکار این مشکل عنوان کردیم که به سرعت با دستور موافق رئیس جمهور همراه شد.

توضیح اینکه پس از واگذاری مناطقی از شهرستان چادگان اصفهان به استان چهارمحال و بختیاری و مستند به قانون مدیریت استانی آب، بهره برداری از بستر رودخانه در این استان به شدت افزایش یابد؛ اتفاقی که با چراغ سبز مدیریت این استان و در قالب همان قانون اشتباه سال ۱۳۸۳ قابل تفسیر است.
 
حقابه های زاینده رود

این مثال‌ها به خوبی نشان می‌دهد که در سایه قانون نامبرده، نظام طبیعی منابع آب ایران چه در بخش آب‌های سطحی و چه در بخش آب‌های زیرزمینی در شانزده سال اخیر، دستخوش تغییرات مخربی شده و امکان مدیریت حوضه‌ای آب، حفاظت از حقابه تالاب‌ها و نیز مدیریت ملی منابع آب را عملاً از بین برده است.

توجه به این نکته لازم است که آنچه اینجا مورد اشاره قرار گرفت، همه دلایل بحران آب امروز کشور به ویژه در استان خوزستان و دیگر استان‌ها نیست و بدون شک، مجموعه‌ای از دلایل مشکلات بزرگ امروز را به وجود آورده است؛ اما این مطلب بر آن بود تا با آوردن مثال‌هایی روشن، قانون مدیریت استانی آب را به چالش بکشد و تأکید کند مدیریت منابع آب در ایران باید بدون در نظر گرفتن مرز‌های سیاسی و منطبق بر مرز‌های طبیعی و حوضه‌های آبریز انجام شود و در موارد استثنا، مثل تأمین آب شرب سایر حوضه‌ها نیز تنها این شورای عالی آب و دولت مرکزی باشد که تصمیم گیری می‌کند.
 
بر اساس همین مهم لازم است مسئولان و مدیران در حوضه‌های آبریز کم بارشی، چون زاینده رود و فلات مرکزی ضمن پرهیز از دست اندازی بر منابع آب سایر حوضه‌ها، از هر گونه طرح توسعه‌ای به ویژه در حوزه صنایع آب بر صرف نظر کنند و توسعه هر منطقه را متناسب با ظرفیت‌های طبیعی و بر اساس تکنولوژی‌های روز پیش ببرند.
اشتراک گذاری
تور پاییز ۱۴۰۳ صفحه خبر
بلیط هواپیما
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۶
در انتظار بررسی: ۳۳
انتشار یافته: ۵۲
ساناز
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۲۱ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
بالاخره یه گزارش درست در مورد طرح های انتقال آب از رسانه های معتبر خواندم! ممنون.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
این را هم مد نظر قرار بدید که 50 درصد جمعیت اصفهان از هموطنان عزیز خوزستانی و چهارمحالی است .در نتیجه اینکه بخواهیم قانونی تصویب کنیم که مدیریت منابع ملی را استانی کنیم نتیجه آن همین می شود که شد و مردم استانهای مختلف را رودر روی هم قرار می دهیم و منجر به تفرقه و به خطر افتادن امنیت ملی می شویم
میلاد
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۳۲ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
بسیار طرح مناسبی به نظر میاد ، و شاید بتونه این حجم از مهاجرت فله ای به قسمت های مرکزی تر کشور و‌به طبع اون افرایش نیازهای آبی اون مناطق و معضلات فرهنگی و حاشیه نشینی شهرهای مرکزی رو هم کاهش داد
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۳۵ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
پس چرا زاینده رود و تالاب گاوخونی خشک شد و سال قبل سدهای استان خوزستان از پر آبی سرریز و باعث سیلاب شد؟
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۱۹ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
دقیقا، پارسال سد دز با ظرفیت ۶ میلیارد متر مکعب در استانه سر ریز شدن بود اما سد زاینده رود نهایتا ۶۰۰ میلیون متر مکعب اب داشته، این له چه معناست؟؟؟؟؟؟؟؟

اقایی که قلم میزنی و مینویسی، آیا سوادمدیریت آب و توپولوژی جغرافیایی و این علوم وابسته ابررا داری؟؟؟؟ آیا میدونی محیط زیست ما با سد زدن های بی رویه از بین رفته؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
احساسی مطلب ننویسید ای خبرنگاران تابناک
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۰۸ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
چون که مدیران اصفهان به صورت استانی به رودهایی که از اصفهان به کارون میریزند نگاه نکردند و فقط نیاز مصرفی مردم اصفهان از این اب برداشت شده. پس اینکه می گویند آب خوزستان به اصفهان می رود کاملا اشتباه است چون آبریزم کارون از اصفهان سرچشمه میگیره و این اصفهان است که باید شاکی باشد.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۵:۴۸ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
چون بیشتر سدهایی که در بالا نامبرده شد هنوز به بهره
برداری نرسیدن مثل سد سرداب یا گوکان و یلان
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۴۵ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
با تشکر از مجلس هفتم و جناب حداد عادل بابت دسته گلی که به اب دادند.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۰۹ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
متاسفانه دارن با اخبار اشتباه مردم استان هه را رودر روی هم قرار می دهند در صورتی که اب از کارون به عراق و کویت لوله کشی شده است
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۰۷ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
اين گزارش بدترين گزارش وبدون ارائه امار دقيق برداشتها تقصير را به طور يكسان بين استانها تقسيم كرده است در صورتيكه استان اصفهان 80 درصد نقصير را بر گردن دارد.
پاسخ ها
حمید
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۳۹ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
مردم اصفهان چه تقصیری دارند که بخش عمده ای از آبی که به زاینده رود می رسید در دوره خاتمی و احمدی نزاد به یزد سرازیر شد؟ آیا الان کسی می تواند جلو خروج آب از اصفهان برای گلکاری در یزد و شرکت های صنعتی یزد را بگیرد؟ البته یزد مقصر نیست. مقصر مسئولینی هستند که با تصمیم های اشتباه شون مردم استان ها را بجان هم می اندازند
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۱۵ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
خیلی بی انصاف هستی. کاش از مسولان استانت می پرسیدی ۱۲ میلیارد متر مکعب آب را که معادل مصرف ۱۵ سال استان اصفهان است را چکار کرده اند.
ناشناس
| Netherlands |
۱۳:۲۶ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
یه باره بگو100 درصد تا انصاف خودت رابیشتر نشان داده باشی
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۳۳ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
بیشتر اصلا 1000 درصد، اصلا خشکی کویر های ایران هم تقصیر اصفهان.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۰۱ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
این عدد دقیق ۸۰ درصد را عشق است!
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
بمیرم بهت گفته بودند اصفهانیا آب کارونو میدزدن فکر میکردی میان تو استان خوزستان با سطل از تو کارون آب بر میدارن
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۱۵ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
تو یا نادانی یا منافق.واضحا مشخصا که آبریز کارون از اصفهانه .پس مدیرای اصفهان می تونستند تمام آب را به استان برگردانند ولی این کار را نکردند. چرا دوست داری استان ها را با هم دشمن کنی؟ چرا از آبی که به عراق و کویت لوله کشی شده چیزی نمی گی؟ چرا در زمان احمدی نژاد برای اینکه آب اصفهان را برداشت کنند قسمتهایی از اصفهان را به چهارمحال دادن؟ جوابش اینه چون می خواستند اتحاد ملی را از بین ببرن و جنگ استانی راه بیندازند. تا قبل از 84 مشکل کم آبی توی اصفهان نبود. از 84 تا الان زاینده رود خشکه. چرا پس هنوز مشکل کم ابی هست؟ چرا تقصیر مردم اصفهانه؟ اصفهان که16 ساله آبیتوی گاوخونی نرفته.پس مشکل امثال شما چیه که دوست دارید از اب گل آلود ماهی بگیرن؟؟؟؟
محمدرضا
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۵:۴۲ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
کارشناس محترم بفرمایند این آمار 80 درصد حاصل تحقیقات علمیه خودشونه یا منبع معتبر دیگه ای در اختیارشون قرار داده؟
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۵:۴۴ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
عزیزانی که مشکل را اصفهان میدانید،به این اسامی شهر ها توجه فرمایید،فولادشهر،شاهین شهر،زرین شهر،حومه ی نجف آباد،امیر آباد،یزدان شهر،جوی آباد،و صد ها محله و روستا در اطراف اصفهان،تحقیق کنید ببینیداکثر ساکنان این جاهایی که نام بردم از کدام استانها هستند و چه قومیتی دارند؟؟ فقط آب را میبینید،معضلات مهاجرت بی‌رویه را به اصفهان نمیبینید؟؟
شهباز
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۱۸ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
تابناک مطلب بسیار عالی بود
تشکر
شهباز
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۱۸ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
تابناک مطلب بسیار عالی بود
تشکر
محمد
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۲۹ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
بی شک دستکاری و استفاده نادرست از حوزهای آبی وآبیاری سنتی وهدر دادن آب وجا به جایی آب از منطقه ای به منطقه دیگر خشگ شدن تالاب ها ودریاچه ها سد سازی بدون مطالعه بحرانهای این چنینی بوجود میاورد با اینکه کشور ما مناطق خشگ وبیابانی فراوانی دارد بی تدبیری سرعت خشگسالی را بیشتر وبیشتر نموده ومیزان بارندگی هر سال کم میشود به صرف گفتن اینکه کاری خواهیم کرد این مشکلات حل نخواهد شد وباید نهادی مستقل این مسائل را بدون مداخله عوامل منفعت طلب حل نماید وگرنه این مسئله سر آغاز چالش های بسی بزرگتر در کشور خواهد شد که از جمله تمرکز ومهاجرت مردم از مناطق بحرانی به جاهای دیگر که پیامدهای امنیتی به دنبال خواهد داشت هر مسئله ای قابل حل است اگر عزم جدی برای حل آن باشد وتا دیر نشده این بحران باید حل وفصل شود
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۳۴ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
در جنوب استان اصفهان شهرستان سمیرم رودخانه های زیادی است که اب انها به خوزستان می رود
مهران
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۳۷ - ۱۴۰۰/۰۵/۰۳
یعنی الان استان غاصب اب زنده رود که در داخل خاک چهار محال و بختیاری صدها کیلومتر ابرو غصب کرده شده فداکار برای واگذاری فریدن و ابهاش به چهار محال ؟ چرا دروغ می گید اب زاینده رود رو علاوه بر اینکه از چهار محال دزدیدن به اصفهان بین خود شرق و غرب خودشون هم دعوا دارن . حقابه زانیده رود و گاو خونی رو از فولاد و سیمان اصفهان بگیرید ...الان هم اصفهان و یزد برای بردن اب کارون برنامه ریزی کردن
برچسب منتخب
# مهاجران افغان # حمله ایران به اسرائیل # قیمت دلار # سوریه # دمشق # الجولانی
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
تحولات اخیر سوریه و سقوط بشار اسد چه پیامدهایی دارد؟