بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: دهها کشته و زخمی در اعتراضات منطقه سبز عراق، انتقاد گراهام و بولتون از اجرای سیاست فشار حداکثری علیه ایران، طرح سناتور آمریکایی برای اقدام علیه صادرات تسلیحاتی ترکیه، سفر وزیر خارجه مصر به واشنگتن برای مذاکرات استراتژیک و تاکید اسد بر اهمیت روابط سوریه با چین از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
دهها کشته و زخمی در اعتراضات منطقه سبز عراق
در پی درگیریهای خشونت آمیز در جریان اعتراضات "جمعه فرصت نهایی"، مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق، دستور بررسی همه جانبه وقایع روز جمعه در مناطق مختلف اطراف منطقه سبز و ارائه نتایج تحقیقات را صادر کرد.
به گزارش عربی ۲۱، رسانههای عراقی اعلام کردند، در جریان درگیری میان نیروهای امنیتی و معترضان در "منطقه سبز" در بغداد، دست کم سه معترض کشته و دهها تن زخمی شدند.
شفق نیوز نیز به نقل از یک منبع امنیتی اعلام کرد، در این درگیری حداقل یک تن کشته و ۳۴۶ تن زخمی شدند که حال برخی وخیم اعلام شده است؛ تظاهرکنندگان دولت را به سرقت آرای انتخاباتی آنها متهم میکنند.
روز جمعه نیروهای ضد شورش همزمان با آغاز اعتراضات، حضور خود را در منطقه سبز تشدید و چندین جاده اصلی در بغداد را بستند و تدابیر امنیتی در مجاورت این منطقه اعمال کردند.
در پی این درگیریها مصطفی الکاظمی، نخست وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق با تشکیل جلسه اضطراری در مقر فرماندهی عملیات مشترک، دستور بررسی همه جانبه وقایع روز جمعه در مناطق مختلف اطراف منطقه سبز و ارائه نتایج تحقیقات را صادر کرد.
الکاظمی تاکید کرد که «دستورالعملهای دقیقی به نیروهای امنیتی درباره برخورد حرفهای با تظاهرات داده شده و احترام به حقوق بشر به ویژه حق تظاهرات و ابراز عقیده، یکی از اصولی است که دولت به آن متعهد شده است.
وی احزاب مختلف سیاسی را به آرامش و توسل به گفت وگو دعوت کرده و از تظاهرکنندگان خواست، ضمن پرهیز از خشونت در هر شکل، سطح و وسیلهای» از حقوق مشروع خود استفاده کنند.
همزمان برهم صالح، رئیسجمهور عراق درباره رویدادهای منطقه سبز اظهار داشت: تظاهرات مسالمتآمیز یک حق تضمین شده در قانون اساسی است و نباید از چارچوب قانونی مسالمتآمیز آن خارج شود.
وی در توییتی افزود: «درگیریهایی که بین نیروهای امنیتی و تظاهرکنندگان رخ داد، "تاسفآور و غیرقابل قبول" است و تحقیقات درباره این موضوع باید پیگیری و اطمینان حاصل شود که این اتفاق دیگر تکرار نمیشود.»
صالح خاطرنشان کرد: حفظ امنیت عمومی، یک وظیفه ملی است و همه باید خویشتن داری کنند و منافع ملی را بر همه چیز ترجیح دهند.
عمار الحکیم، رئیس ائتلاف "دولت ملی" در عراق نیز در پیامی خطاب به تظاهرکنندگان و نیروهای امنیتی از همگان خواست تا خویشتن دار بوده و از کشیده شدن اوضاع به عواقب غیر قابل تحمل جلوگیری کنند.
وی با تاکید بر اینکه اعتراضات در رد نتایج انتخابات از چارچوب مسالمت آمیز خود خارج نشود، گفت: با نگرانی شدید حوادث ناگوار رخ داده در مناطق مرزی منطقه سبز را دنبال می کنیم.
الحکیم از همه طرفها خواست در این شرایط حساس به منافع عالی ملی اولویت دهند. وی همچنین از کمیسیون عالی مستقل انتخابات و قوه قضائیه خواست تا جدی به این موضوع رسیدگی کنند.
روز جمعه جمعی از شهروندان عراقی در اطراف منطقه سبز بغداد در اعتراض به نتایج انتخابات پارلمانی این کشور تجمع کردند.
انتقاد گراهام و بولتون از اجرای سیاست فشار حداکثری علیه ایران
«لیندسی گراهام»، نماینده جمهوریخواه و «جان بولتون»، مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا از نحوه اجرای سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران در دوران ریاستجموری «دونالد ترامپ» انتقاد کردهاند.
لیندسی گراهام، یکی از سناتورهای جمهوریخواه است که جزو حامیان افراطی دونالد ترامپ محسوب میشود. بولتون در دوران ریاستجمهوری ترامپ به عنوان مشاور امنیت ملی منصوب و به دلیل پارهای اختلافات، اخراج شد.
گراهام در انتقاد خودش میگوید که دونالد ترامپ، توضیحی درباره هدف نهاییاش از اجرای سیاست فشار حداکثری نداده است.
گراهام گفت: «انتقاد از دولت ترامپ که بیش از همه برای من معتبر است، این که "هدف نهایی چه بود؟" شما از برجام که من از آن خوشم نمیآید، خارج شدید، ولی هدف نهاییتان چه بود؟ من دولت ترامپ را در این خصوص تحت فشار قرار دادم، ولی آنها هیچ وقت برایم توضیح ندادند قرار بود مقصد نهایی چگونه باشد.
جان بولتون هم در یک سخنرانی جداگانه گفت، دولت ترامپ در اجرای سیاست فشار حداکثری «عملکردی ناقص» داشت.
او گفت: «ما میتوانستیم کارهای خیلی بیشتری انجام دهیم. نمیخواهم در اینجا وارد دلایل و مسائل داخلی شوم،ولی همه با اجرای سیاست واقعی کارزار فشار حداکثری موافق نبودند. صرفنظر از این موضوع، استفاده موثر از تحریمهای یکجانبه آمریکا اثرات مخربی روی اقتصاد ایران داشت.»
«دونالد ترامپ»، رئیسجمهور سابق آمریکا اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ با نقض تعهدات آن کشور از این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج شد و سیاست موسوم به «فشار حداکثری» را در دستور کار قرار داد.
ترامپ در حالی ۲۰ ژانویه سال جاری میلادی از قدرت کنار رفت که در تحقق اهداف ضد ایرانیاش کاملاً ناکام ماند. او به علاوه، در داخل آمریکا به دلیل نداشتن راهبرد در قبال ایران، دامن زدن به تنشها با ایران، از بین بردن آثار تحریمها به دلیل استفاده مفرط از آنها و پیشرفت برنامه هستهای ایران در دوران چهار ساله حضورش در کاخ سفید به شدت مورد انتقاد قرار گرفت.
مقامهای دولت جو بایدن، بارها به صراحت به شکست سیاست فشار حداکثری اعتراف کرده و گفتهاند، قصد دارند آمریکا را به برجام بازگردانند اما تا کنون از انجام اقداماتی که برای بازگشت به این توافق لازم هستند سر باز زدهاند.
طرح سناتور آمریکایی برای اقدام علیه صادرات تسلیحاتی ترکیه
باب منندز، رئیس کمیته قدرتمند روابط خارجی سنای آمریکا تدابیری را پیشنهاد داده که بخش صادرات نظامی ترکیه ازجمله به جمهوری آذربایجان را هدف قرار می دهد.
گفته می شود که او از روابط محکمی با لابی های یونان و ارامنه برخوردار و به دنبال موشکافی در برنامه پهپادی ترکیه و ممانعت از ارائه کمک های بیشتر به باکو است.
تغییرات پیشنهادی منندز در قانون مجوز دفاع ملی آمریکا (NDAA) به دنبال تشدید ردیابی و گزارش دولت واشنگتن در خصوص پیامدهای صادرات پهپاد ترکیه برای امنیت ملی آمریکا و جلوگیری از استثناهای بیشتر برای دور زدن قانون ۱۹۹۲ منع کمک نظامی ایالات متحده به جمهوری آذربایجان است.
به گفته منندز، صادرات پهپادی ترکیه خطرناک، ثبات زدا و تهدیدی علیه صلح و حقوق بشر تلقی می شود.
او با اشاره به استفاده از پهپادهای ترکیه در جنگ قره باغ، به خرید این فناوری از سوی لهستان، مراکش و اوکراین هم اشاره کرد، حال آنکه آنگولا، نیجر، نیجریه و رواندا هم مایل به خرید این پهپادها هستند.
منندز خواستار آن شده که درباره استفاده از قطعات آمریکایی در این پهپادها تحقیق شود و اینکه آیا فروش این پهپادها ناقض قانون کنترل صادرات تسلیحاتی یا هر قانون آمریکایی دیگر هست؛ یا خیر؟!
قانون سال ۱۹۹۲ آمریکا، اکثر کمکها به باکو را تا زمانی که گامهای قابلتوجهی برای توقف محاصره و سایر استفادههای تهاجمی از زور علیه ارمنستان و منطقه قرهباغ کوهستانی برداشته شود، ممنوع میکند.
سفر وزیر خارجه مصر به واشنگتن برای مذاکرات استراتژیک
وزارت خارجه مصر اعلام کرد که وزیر خارجه این کشور برای انجام گفتوگویی استراتژیک شامل بررسی تمامی ابعاد روابط، همکاریها و زمینههای کاری دو کشور به واشنگتن سفر کرد.
به نوشته روزنامه فرامنطقهای القدس العربی، وزارت خارجه مصر در بیانیهای مطبوعاتی اعلام کرد، سامح شکری، وزیر خارجه این کشور که عصر جمعه وارد واشنگتن شد، در گفتگوی استراتژیکی که در آنجا خواهد داشت، تمامی ابعاد روابط قاهره-واشنگتن، همکاریهای دوجانبه آنها و زمینههای کاری که تقویت آنها با توجه به روابط مستحکم و پیچیده دو کشور در مرحله آتی مدنظر است، بررسی خواهد کرد.
همچنین در این دیدار، برجستهترین مسائل منطقهای و بینالمللی مهم مشترک در چارچوب استمرار رایزنیها با طرف آمریکایی درباره مهمترین زمینههای همکاری و هماهنگی دو کشور در دوره آتی بررسی خواهند شد.
احمد حافظ، سخنگوی وزارت خارجه مصر اظهار کرد: قرار است شکری در واشنگتن با آنتونی بلینکن، همتای آمریکایی خود و برخی مسئولان دولت آمریکا دیدار کند، همچنین او با جمعی از اعضای مجلس نمایندگان و سنای آمریکا رایزنی خواهد کرد و علاوه بر این، نشستهایی نیز با مهمترین پژوهشکدهها و اندیشکدهها در آمریکا خواهد داشت.
تاکید اسد بر اهمیت روابط سوریه با چین
رئیس جمهور سوریه با شی جینپینگ، همتای چینی خود تلفنی گفت وگو و با وی در مورد روابط میان دو کشور و راههای گسترش همکاریها بحث و تبادل نظر کرد.
دفتر ریاست جمهوری سوریه در بیانیهای اعلام کرد که بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور در تماس با همتای چینی خود تاکید کرد که "روابط با چین برای مردم سوریه در مقابله با تروریسم مورد حمایت بین المللی و محاصره تحمیل شده بر آن، محوری و مهم است."
رئیس جمهور سوریه همچنین از حمایت سیاسی چین در مجامع بینالمللی و حمایت این کشور از حفظ تمامیت ارضی سوریه و توقف جنگ تروریستی علیه آن قدردانی کرد.
اسد در ادامه از چین بابت کمکهای بشردوستانه به مردم سوریه تشکر کرد.
رئیس جمهور چین نیز به نوبه خود خاطرنشان کرد، دوستی پکن و دمشق سابقه طولانی دارد و سوریه، یکی از اولین کشورهای عربی بود که با چین روابط دیپلماتیک برقرار کرد و از احیای کرسی این کشور در سازمان ملل حمایت کرد.
وی خاطرنشان کرد: طرف چینی از تلاشهای دولت سوریه برای بازسازی و توسعه این کشور حمایت میکند.
شی جینپینگ بر حمایت کشورش از استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و رد مداخلات خارجی در امور داخلی سوریه تاکید کرد و خواستار لغو فوری تحریمهای یکجانبه و محاصره اقتصادی سوریه شد.
وی خاطرنشان کرد، چین به زودی سری جدیدی از واکسن کرونا را به سوریه خواهد داد.