یادداشت ضدایرانی مشترک وزرای خارجه اسرائیل و انگلیس/ ادعای نیروی دریایی آمریکا درباره نجات دو ایرانی در دریای عمان/ رایزنی سه جانبه هیأت‌های ایران، روسیه و چین در وین/ تلاش عمان برای گرفتن جای دُبی در حمل و نقل دریایی جهانی

بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: یادداشت ضدایرانی مشترک وزرای خارجه اسرائیل و انگلیس، ادعای نیروی دریایی آمریکا درباره نجات دو ایرانی در دریای عمان، رایزنی سه جانبه هیأت‌های ایران، روسیه و چین در وین، تلاش عمان برای گرفتن جای دُبی در حمل و نقل دریایی جهانی و سه حمله هوایی عربستان به فرودگاه بین‌المللی صنعا، از مهم‌ترین خبر‌ها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.

یادداشت ضدایرانی مشترک وزرای خارجه اسرائیل و انگلیس

در آستانه نشست ایران و گروه ۱+۴ در وین برای رفع تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، «لیز تراس» و «یائیر لاپید» وزرای خارجه انگلیس و رژیم صهونیستی در یادداشتی در روزنامه تلگراف بر تعهد دو طرف برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تاکید کردند.

تراس و لاپید در یادداشت خود آورده‌اند، «لندن و تل آویو شب و روز برای مقابله با دستیابی ایران به سلاح هسته ای با یکدیگر کار خواهند».

آنها در این یادداشت همچنین مدعی شده‌اند، زمان در حال سپری شدن است و ما نیازمند همکاری نزدیک با شرکا و دوستانمان برای مقابله با جاه طلبی های ایران خوانده اند، هستند.

لیز تراس و یائیر لاپید در حالی این یادداشت را در روزنامه تلگراف منتشر کرده اند که قرار است روز دوشنبه با یکدیگر دیدار و رایزنی کنند. دستور کار اصلی دیدارهای لاپید که یک شنبه شب وارد لندن شده است موضوع ایران است.

وزارت خارجه اسرائیل در بیانیه‌ای درباره سفر یائیر لاپید به لندن گفته، تمرکز وزیر خارجه در این سفر بر مذاکرات وین است و در کنار آن روابط دوجانبه نیز پیگیری خواهد شد.

بر اساس گزارش کانال ۱۳ رژیم صهیونیستی، یکی از اهداف اصلی دیدار‌های لاپید با «بوریس جانسون» و سپس «امانوئل ماکرون» رهبران انگلیس و فرانسه، «اطمینان از پابرجا ماندن تحریم‌های بانکی علیه ایران است.»

لاپید قرار است بعد از انگلیس به فرانسه نیز سفر کند.

ادعای نیروی دریایی آمریکا درباره نجات دو ایرانی در دریای عمان

نیروی دریایی آمریکا در بیانیه ای ادعا کرد که جان دو ایرانی را در دریای عمان نجات داده است که هشت روز در یک قایق ماهیگیری گرفتار شده بودند.

به گزارش شبکه تلویزیونی فرانس ۲۴، نیروی دریایی آمریکا با صدور بیانیه ای ادعا کرد که جان دو ایرانی سرگردان در قایقی ماهیگیری در دریای عمان را نجات داده است!

نیروی دریایی آمریکا مدعی است، پس از دریافت سیگنال هشدار اضطراری، کشتی باری «چارلز کرو» را به همراه آب، مواد غذایی و کادر درمانی به نقطه مورد نظر فرستاده است.

نیروی دریایی آمریکا در این باره اعلام کرد که این دو در شرایط جسمی و روحی خوبی هستند و به گارد ساحلی عمان تحویل داده شده‌ اند تا به مسقط پایتخت این کشور منتقل شوند.

رایزنی سه جانبه هیأت‌های ایران، روسیه و چین در وین

در آستانه نشست کمیسیون مشترک برجام که قرار است بعدازظهر دوشنبه هشتم آذر ماه در هتل کوبورگ شهر وین پایتخت اتریش برگزار شود، رایزنی‌های دوجانبه و سه جانبه بین هیأت ایرانی و هیأت‌های شرکت کننده در جریان است.

در همین راستا نشست سه جانبه هیأت‌های جمهوری اسلامی ایران، روسیه و چین به ریاست علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران، میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی و همچنین نماینده چین در وین برگزار شد.

«محمدرضا غائبی» سرپرست نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین امروز، با اشاره به سفر علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجه و هیأت همراه به وین برای شرکت در دور جدید مذاکرات وین اظهار داشت: تیم مذاکراتی بلندپایه جمهوری اسلامی ایران به ریاست علی باقری معاون سیاسی وزارت خارجه ـ که از دیروز وارد وین شده ـ ضمن دیروز و امروز دیدارهای دو جانبه و سه جانبه‌ای را در سطوح کارشناسی و سطح روسای هیأت‌های چین و روسیه و همچنین با «انریکه مورا» هماهنگ کننده اتحادیه اروپا برگزار خواهد کرد.

میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی نیز در توئیتی در این باره نوشت: «چین، ایران و روسیه امروز، رایزنی‌های غیررسمی سه‌جانبه‌ای در راستای آماده‌سازی ازسرگیری رسمی گفت‌وگوهای وین در روز ۲۹ نوامبر (فردا، ۸ آذر) برگزار کردند. تبادل دیدگاه‌ها، برای درک موضع به روز ایران درباره مذاکره، مفید بود.»

تلاش عمان برای گرفتن جای دُبی در حمل و نقل دریایی جهانی

وبسایت المانیتور در گزارشی به تلاش کشور عمان برای توسعه اقتصاد ترانزیتی و رقابت با امارات متحده عربی پرداخت و نوشت که مقامات مسقط به دنبال این هستند تا دروازه خلیج فارس باشند.

بنا بر این گزارش، عمان سعی دارد تا رقیب جدی برای امارات در حوزه خدمات لجستیکی و ترانزیتی باشد. بنادر دبی هم اکنون به شش قاره جهان خدمات ترانزیتی ارائه می‌دهند و از ده کانتینر در جهان یک کانتینر از دبی منتقل می‌شود تا جایی که بندر «جبل علی» در دبی، یک چهارم تولید داخلی این امارت را تأمین می‌کند.

«سباستین کاستیلر» نویسنده این مقاله می‌نویسد که عمان می‌تواند از رقابت اقتصادی جدید میان عربستان سعودی و امارات استفاده کند و جای امارات را برای انتقال کالاهای عربستان و ارائه خدمات لجستیکی به این کشور بگیرد.

در حال حاضر ۴۰ درصد درآمد عمان از فروش نفت به دست می‌آید و همزمان با کاهش ذخایر نفت خام عمان که پیش‌بینی می‌شود تا ۲۵ تا ۳۰ سال دیگر در صورت میزان تولید مشابه سال ۲۰۱۹، پایان یابد، عمان تلاش دارد، در پنج حوزه سرمایه‌گذاری کند که یکی از آن‌ها حوزه ارائه خدمات لجستیکی است که می‌تواند تا سال ۲۰۴۰ به میزان ۳۰۰ هزار فرصت شغلی برای عمان به وجود آورد و این کشور را به دروازه خلیج فارس تبدیل کند.

عمان برای قرن‌ها امپراتوری تجارت دریایی وسیعی را در اطراف اقیانوس هند به وجود آورده بود و امروزه یکی از مزیت‌های راهبردی که دارد، این است که بخشی از این کشور در خارج از تنگه هرمز واقع شده است.

المانیتور همچنین مدعی شد که تهدیدات ایران مبنی بر بستن تنگه هرمز، از آن‌جایی که کشتی‌های به مقصد دبی باید از این تنگه عبور کنند، هزینه بیمه را افزایش داده است، به طوری که در ژوئن ۲۰۱۹ توقیف یک کشتی انگلیسی به دست سپاه پاسداران، موجب افزایش ده برابری هزینه بیمه کشتی‌ها شد.

«رایان بول» تحلیلگر امور خاورمیانه در اندیشکده «استراتفور» می‌گوید: با افزایش تنش‌ها در خلیج فارس، برخی کشتی‌های کانتینردار به تدریج به سمت بنادر عمان متمایل می‌شوند. از سوی دیگر، روابط میان عمان و ایران نیز دوستانه است و هر دو کشور بخشی از تنگه هرمز را در آب‌های سرزمینی خود دارند.

«محمود الوهیبی» کارشناس برنامه‌ریزی توسعه که در تنظیم برنامه چشم‌انداز ۲۰۴۰ عمان نیز مشارکت داشت، در این خصوص عقیده دارد که عمان می‌تواند به مرکز ارائه خدمات لجستیکی در منطقه تبدیل شود و افزود: «توافق با کشورهای همسایه برای تحقق این امر ضروری است، اما کشورهای عربی خلیج [فارس] نمی‌خواهند که عمان به بازار خدمات لجستیک در منطقه تسلط یابد.»

«عبدر الرحمن حاتمی» رئیس اجرایی هولدینگ لجستیکی عمانی «اسیاد» که در سطح جهانی فعالیت دارد در این خصوص به المانیتور گفت که عمان در موقعیت بسیار خوبی قرار گرفته است. او از شش کشور شورای همکاری خلیج فارس خواست تا با عمان در راستای بهبود آبراه های لجستیکی همکاری کنند.

در همین حال، بی اعتمادی میان کشورهای عربی خلیج فارس از سال ۲۰۱۷ تا اوائل ۲۰۲۱ به هنگام محاصره قطر از سوی عربستان، بحرین و امارات، به شکل کامل از بین رفت و دوحه ظرفیت جابجایی کانتینر خود را افزایش داد و موجب شد تا نیاز کمتری به بنادر دیگر کشورهای خلیج فارس داشته باشد.

همان‌طور که گفته شد، عمان تلاش دارد به رقابت با امارات متحده عربی برای به دست گرفتن حمل و نقل منطقه بپردازد و در این میان از رقابت میان عربستان سعودی و امارات بهره ببرد. دولت ریاض در ژوئن ۲۰۲۱ معافیت مالیاتی از کالاهایی که از مناطق آزاد کشورهای خلیج فارس وارد عربستان می‌شود را لغو کرد؛ مناطق آزادی که محرک اصلی اقتصاد امارات محسوب می‌شود. یک ماه بعد یک هیأت سعودی به ریاست وزیر سرمایه‌گذاری عربستان به عمان سفر کرد تا در خصوص فرصت‌های سرمایه‌گذاری و افزایش روابط اقتصادی با مقامات مسقط گفت و‌گو کند.

روزنامه اقتصادی «لویدز لیست» نیز در این خصوص نوشت: «سلطان هیثم» از زمانی که به تخت سلطنت نشست و جای عمویش را گرفت برای مقابله با کسری بودجه فزاینده، به میزان 5 درصد مالیات بر ارزش افزوده وضع کرد و وضعیت مالی شرکت‌های دولتی را سامان داد. از سوی دیگر افزایش فشار بر «مالیه عمومی» عمان را به سمت استفاده هرچه بیشتر از روابط دیپلماتیک جهت تبلیغ بنادر خود سوق داده است. اما ذکر این نکته ضروری است که بنادر دبی بسیار پیشرفته‌تر و دارای امکانات بیشتری هستند و مستقیم به بازار داخلی امارات متصل هستند.

عمان سه بندر اصلی دارد: «صلاله»، «الدقم» و «صحار» و بندر صحار به تازگی خدمات سوخت‌رسانی به کشتی‌ها را که به طور گسترده در بندر «جبل علی» در دبی انجام می‌گیرد، به راه انداخته است. در این بندرگاه همچنین نفت سیاه با درصد پایین گوگرد و نفت گاز برای کشتی‌ها عرضه می‌شود. عمانی‌ها همچنین در حال توسعه این بندر به عنوان انبار مواد غذایی و مواد شیمیایی منطقه خلیج فارس هستند.

همچنین شرکت «ای بی ام ترمینالز» (زیر مجموعه شرکت بزرگ مارسک که از بزرگترین شرکت‌های جهانی در حوزه بنادر است) از بزرگترین سهامداران بندر «صلاله» به شمار می‌رود و شرکت «بنادر جنوبی عمان» از مهم‌ترین زیرمجموعه‌های این شرکت در خاورمیانه است.

سخنگوی شرکت «ای بی ام ترمینالز» در گفت‌و‌گو با المانتیور ابراز امیدواری کرده که بندر صلاله در آینده اهمیت بیشتری پیدا کند. به طوریکه در سال ۲۰۲۰ در کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل بنادر عمان از حیث سرعت انتقال کانتینرها رتبه اول را کسب کرد.

۵۵۰ کیلومتر دور از شمال صلاله، شهر ساحلی «الدقم» واقع شده که خارج از تنگه هرمز است و می‌تواند به مرکزی برای صادرات نفت کشورهای عربی خلیج فارس تبدیل شود؛ اما همکاری‌های منطقه‌ای تاکنون برای این امر به شکست منجر شده است.

در آخر اینکه عمان تلاش دارد تا سرمایه‌گذارانی را که هنوز چشم به بندر «جبل علی» در دبی دارند، به سمت خود جذب کند، اما بخش لجستیک عمان هنوز در ابتدای راه است، به طوری که که بندر جبل علی در رتبه یازدهم جهانی قرار دارد و در سال ۲۰۲۰ به تعداد ۱۳.۵ میلیون کانتینر از این بندر جابه‌جا شده بود، در حالی که کانتینرهای جابه‌جا شده در بندر صلاله یک سوم این مقدار بود و این بندر رتبه ۴۳ جهانی را دارد.

سه حمله هوایی عربستان به فرودگاه بین‌المللی صنعا

ائتلاف سعودی در ادامه تشدید حملاتش به پایتخت یمن، بار دیگر فرودگاه تحت محاصره صنعا را بمباران کرده است.

 عربستان که مدعی برقراری هر چه زودتر صلح در یمن است، این روزها حملات خود به صنعا و مناطق شمالی یمن را تشدید کرده است.

شامگاه یکشنبه، جنگنده‌های ائتلاف سعودی فرودگاه بین‌المللی و تحت محاصره صنعا را به شدت بمباران کردند و به نوشته رسانه‌های یمنی، در سه نوبت هدف قرار گرفته است.

این در حالی است که مسئولان دولت نجات ملی یمن بارها خواستار بازگشایی فرودگاه محاصره شده صنعا از سوی ائتلاف متجاوز شده‌اند.

«مهدی المشاط» رئیس شورای عالی سیاسی یمن روز سه شنبه گذشته در دیدار با «ویلیام دیوید گریسلی» هماهنگ کننده سازمان ملل در امور بشردوستانه یمن خواستار لغو محاصره فرودگاه بین‌المللی صنعا به منظور انتقال بیماران و مجروحان که به دلیل محاصره فرودگاه قادر به سفر به خارج از کشور نیستند، شد.

«هشام شرف» وزیر خارجه دولت نجات ملی یمن هم در گفت‌وگو با شبکه المیادین خواستار لغو محاصره فرودگاه صنعا شد و گفت: «آنچه یمنی‌ها در فرودگاه‌های بین‌المللی متحمل می‌شوند، بخشی از تجاوزات ائتلاف سعودی است.»

هشام شرف دلیل تشدید حملات اخیر ائتلاف سعودی در برخی از مناطق یمن را شکست متجاوزان در اعمال فشار به صنعا دانست.

حملات ائتلاف سعودی علیه یمن به بهانه بازگشت قدرت به عبدربه منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی و فراری یمن، از مارس ۲۰۱۵ (فروردین ماه ۱۳۹۴) آغاز شده و همچنان ادامه دارد. طی این مدت هزاران تن از مردم یمن کشته و یا زخمی شده‌اند.

سازمان حقوق بشری «انتصاف» ویژه حقوق زنان و کودکان یمن، آمار جدیدی را درباره ارتکاب جنایات ائتلاف سعودی در یمن طی هفت سال گذشته منتشر و اعلام کرد که تعداد کودکان قربانی تجاوزات سعودی از ابتدای جنگ تاکنون به ۳۸۲۵ شهید و ۴۱۵۷ مجروح رسیده است.

این سازمان حقوق بشری در یک کنفرانس مطبوعاتی در صنعا گفت، در نتیجه تجاوزات و حملات ائتلاف سعودی طی هفت سال اخیر، شمار خانواده‌های آواره به ۶۷۰ هزار و ۳۴۳ خانواده در پانزده استان و شمار نوزادان نارس و معلول به حدود ۶۰۰ هزار تن  رسیده است.