مشروح این گفت‌وگو را در ادامه بخوانید:
- به‌عنوان پرسش نخست، چگونه با شهید سلیمانی آشنا شدید؟
شروع آشنایی من با شهید سلیمانی به دفاع مقدس بازمی‌گردد. در آن زمان نیروی زمینی ارتش و سپاه در دو عملیات به خصوص عملیات والفجر مقدماتی در یکدیگر ادغام شده بودند. در آن مقطع زمانی احساس من نسبت به شهید سلیمانی این بود که ایشان از یک رشادت ویژه‌ای نسبت به سایرین برخوردار است.
شهید سلیمانی در این عملیات و در تپه‌های شرهانی سوار بر نفربری شد و خیلی از خط مقدم هم جلوتر رفت؛ درصورتی‌که آتش سنگین دشمن لحظه‌به‌لحظه سنگین‌تر می‌شد. این نشان‌دهنده رشادت شهید بود. همچنین از همان ابتدا اخلاص ویژه‌ای در وجود شهید سلیمانی مشاهده می‌شد و به‌واسطه همین اخلاص به درجه‌ای رسید که روزی به یکی از سربازان فرمانده معظم کل قوا تبدیل شد.
اگر از من بپرسید که شاخص‌ترین ویژگی‌های رفتارهای و اخلاقی شهید سلیمانی چیست، باید بگویم اعتقاد به رهبری و اعتقاد به ولایت از شاخصه‌های رفتاری شهید بود. لازم است که همه فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی ایران این شاخصه شهید سلیمانی را الگوی رفتاری خود قرار دهند و در خود تقویت کنند.
- آیا به غیر از عملیات والفجر مقدماتی در عملیات‌های دیگر هم با شهید سلیمانی هم‌رزم بودید؟
بله. به غیر از عملیات والفجر مقدماتی در منطقه شرهانی، در دو عملیات رمضان و بیت‌المقدس هم با شهید سلیمانی هم‌رزم بودم. آن زمان من در گردان ۱۴۰ پیاده و در کنار ایشان خدمت می‌کردم.
- در میدان‌های نبرد شهید سلیمانی را چگونه دیدید؟
آن زمان همه ما در سنین جوانی قرار داشتیم. شهید سلیمانی در میدان نبرد نشان می‌داد که این فرمانده جلوتر از همه است و در محور مقاومت هم این عملکرد را داشت؛ یعنی او توانسته بود میان راهبرد و عملیات تاکتیک پیوندی ایجاد کند. این پیوند از پایین به بالا شروع می‌شد تا بتواند این راهبرد را اجرایی کند.
شهید سلیمانی با توجه به آموزه‌هایی که از دفاع مقدس داشت، توانست ژئوپلیتیک محور مقاومت را به خوبی شناسایی کند، بشناسد و اشرافیت داشته باشد و نیز براساس شناختی که به دست آورده بود، موفق شد استراتژی‌هایی را خلق کند و دشمنی را که استکبار جهانی، صهیونیسم بین‌الملل و ارتجاع منطقه از آن پشتیبانی می‌کردند، شکست دهد. به نظر من جنگ با داعش یک جنگ جهانی سوم در مقیاس کوچک بود.
در اینجا لازم است به یک نکته اشاره کنم که اگر تدبیر مقام معظم رهبری نبود و در عراق و سوریه با داعش نمی‌جنگیدیم، مردم بدانند قطعاً تک‌تک شهرهای کشور وضعیتی بهتر از حلب و موصل نداشتند یا اینکه معلوم نبود سر هریک از ما در سبد کدام یک از داعشی‌ها قرار داشت، چون این‌ها تربیت شده بودند که همه به‌ویژه شیعیان را نابود کنند و سپس به پشتوانه صهیونیسم بین‌الملل در ژئوپلیتیک جهان اسلام تغییراتی بدهند.
- در دو سال اخیر بعد از شهادت سردار سلیمانی از جنبه عاطفی و احساسی به این شخصیت بیشتر نگریسته شده است، اما به نظر می‌رسد عقلانیت در تصمیم‌گیری و مدیریت به ویژه در زمان بحران از ویژگی‌های بارز این شهید بزرگوار بود. در این باره نظر شما چیست؟
نحوه استفاده صحیح از امکانات لجستیکی و یگان‌های رزمی و تطبیق این‌ها برای رسیدن به موفقیت نیاز به یک عقل کامل، فکر کامل، دقت، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری مناسب دارد. با توجه به عقلانیتی که سردار سلیمانی از آن بهره می‌برد، توانسته بود گسست‌ها را از بین ببرد.
عقلانیت شهید سلیمانی با ترکیب محور مقاومت بسیار کارساز بود؛ به عبارت دیگر سردار سلیمانی با عقلانیت مثال‌زدنی توانست نیروهایی را از کشورهای مختلف اسلامی گرد هم آورد. سردار سلیمانی درک عمیقی از شرایط نیروهای جبهه مقاومت داشت و آن‌ها هم سردار را به خوبی درک می‌کردند؛ یعنی به قول معروف اخوت و الفت قلوبی میان سردار و نیروهای جبهه مقاومت به وجود آمده بود که مانع گسست میان گروههای جبهه مقاومت شد.
سردار سلیمانی با عقلانیتی که از آن بهره می‌برد، موفق شد میان چند جبهه پیوند ایجاد کند. یک: بین کسانی‌که عملیات و تاکتیک را انجام می‌دادند و دوم: میان عمل و دیپلماسی. سردار سلیمانی به خوبی موفق شد میان دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران با دیپلماسی اسلامی پیوند عمیق ایجاد کند. کشورهای جهان اسلام به خوبی این نوع دیپلماسی را درک می‌کردند.
در گذشته وقتی به شمال آفریقا سفر می‌کردیم، می‌دیدیم که عکس چه‌گوارا برروی دیوارها نصب شده یا پیراهن چه‌گوارا را بر تن دارند، اما امروز به همین کشورها سفر کنید و خواهید دید که تصاویر شهید سلیمانی برروی دیوارها نصب شده است. همچنین علی‌رغم تلاش‌های رژیم صهیونیستی، در همه کشورهای منطقه و مسلمان از شهید سلیمانی به‌عنوان قهرمان یاد می‌شود.
شهید سلیمانی با عقلانیت و تدبیر خود یک محیط جامعی را به وجود آورد که این محیط جامع به یک مکتب تبدیل شده و در آینده بسیاری از آزادی‌خواهان و مسلمانان جهان از این مکتب در جهت مبارزه با استکبار جهانی و صهیونیسم بین‌الملل بهره خواهند برد.
در گذشته و در زمان جنگ سرد می‌گفتند که حوزه‌های ژئوپلیتیکی براساس قدرت نظامی شکل می‌گیرد اما امروز به باور کارشناسان و استراتژیست‌های برتر جهان این حوزه‌های ژئوپلیتیکی براساس قدرت اقتصادی شکل می‌گیرد. اگر تفکر سردار سلیمانی در حوزه اقتصادی برقرار شود، می‌توان در این حوزه یک جهش عظیم را مشاهده کرد. الحمدالله دولت در تلاش است تا از این تفکر در حوزه اقتصادی استفاده کند.
از سوی دیگر عقلانیت سردار سلیمانی را می‌توان در سایر حوزه‌ها به‌خصوص حوزه فضای مجازی مورد استفاده قرار داد. تدبیر همراه با عقلانیت، عمل خالص و ازخودگذشتگی از شاخصه‌های مهم مکتب شهید سلیمانی است که نشان از عقلانیت شهید دارد. امروز اگر می‌خواهیم مشکلات اقتصادی حل شود باید مدیران کشور در گیرودار دنیا نباشند و از خود و نیز از اموال دنیا بگذرند. این شاخصه‌ها باعث شده بود تا رهبر انقلاب اسلامی به سردار سلیمانی اعتماد داشته باشند و این اعتماد منشأ انجام کارهای بزرگ از سوی شهید سلیمانی شده بود.
- نگاه عدالت‌محور در نگاه و مشی سردار سلیمانی چه جایگاهی داشت؟
شهید سلیمانی هم در رزم و هم در غیررزم، عدالت را رعایت می‌کردند. به‌عنوان مثال وقتی که ایشان تصمیم می‌گرفتند منطقه‌ای را مورد هدف خمپاره یا موشک قرار دهند، پیش از انجام این کار همه جوانبش را در نظر می‌گرفتند. منطقه‌ای بود که از قبل برای حمله به آن برنامه‌ریزی شده بود، اما چون ساکنان غیرنظامی اعم از سنی و شیعه در آن منطقه سکونت داشتند، دست به حمله نظامی نمی‌زنند. اطرافیان شهید سلیمانی این اقدام شجاعانه را درک می‌کردند و با شهید همراه می‌شدند. به عبارت دیگر شهید سلیمانی هرگز عدالت را فدای رسیدن به هدف نمی‌کردند. سردار سلیمانی از این دست اقداماتی که در چارچوب عدالت بود، بسیار انجام دادند، حتی اگر به ضررشان هم تمام شده باشد.
در دوران جوانی که با سردار سلیمانی همراه بود، بارها مشاهده کردم که اجازه نمی‌دادند کسی دیگر کارهای ایشان را انجام دهند؛ درصورتی‌که آن زمان هم فرمانده بودند و در محور مقاومت هم چنین رفتاری و خصلتی از او بارها مشاهده شده است.
- شهید سلیمانی در جریان جنگ با داعش و پس از آزادسازی اراضی اشغالی توسط این سازمان تروریستی، رابطه‌شان با اقلیت‌های دینی به چه نحوی بود؟
شهید سلیمانی سعی می‌کرد با آراسته کردن خودشان و با رعایت اخلاق و معارف اسلامی، دیگران را به خود جذب کنند. در سوریه اقلیت‌های متعددی زندگی می‌کنند و سردار با همه این اقلیت‌ها ارتباط خوبی داشتند. اقلیت‌های دینی در سوریه و عراق شهید سلیمانی را به‌عنوان یک انسان عالم و عادل می‌دانستند و به همین دلیل نفوذ بسیار زیادی بر اقلیت‌ها داشتند.
تعداد قابل توجهی از ایزدی‌ها وقتی رفتار و عمل شهید سلیمانی را مشاهده می‌کردند، شیعه می‌شدند. اگر نگاه عدالت‌محور شهید سلیمانی به همه انسان‌ها وجود نداشت، بعید بود که امروز محبوب همه اقلیت‌ها شود. همچنین اهل سنت به غیر از مسائل نظامی، در امور روزمره از شهید سلیمانی تأثیر می‌گرفتند. موضوعی دیگری هم که باید به آن اشاره کرد این است که مناطق سنی‌نشینی که از سلطه داعش آزاد می‌شدند، اهل سنت آنجا با جان‌ودل سردار سلیمانی را قبول داشتند.
- در جنگ روایت‌ها، دشمن تلاش می‌کند تصویری متفاوت از شهید سلیمانی جلوه دهد و حتی تصاویر شهید را از شبکه‌های اجتماعی وابسته به خود حذف می‌کنند. برای مقابله با این نوع جنگ و معرفی شخصیت شهید سلیمانی در فضای مجازی باید چه کرد؟
ضروری است که در فضای مجازی برای تولید محتوا برنامه داشت. فضای مجازی به سه قسمت سخت‌افزار، نرم‌افزار و تولید محتوا تقسیم‌بندی می‌شود که تولید محتوا از همه مهمتر است. امروزه ما در تولید محتوا ضعف داریم و بارها شهید سلیمانی به این ضعف هم اشاره کرده‌اند.
بایستی حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها و سازمان‌هایی که مأموریت فرهنگی برعهده دارند پا به میدان تولید محتوا در فضای مجازی بگذارند؛ چون دشمن به خوبی متوجه شده که از بیرون نمی‌تواند با نظام اسلامی ایران مقابله کند و دقیقاً از درون به‌دنبال تضعیف نظام است و برروی فضای مجازی حساب ویژه‌ای باز کرده است.
چرا ما نباید بتوانیم در روز یک میلیون توئیت در فضای مجازی داشته باشیم تا از حقانیت نظام جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی دفاع کنیم. اگر نتوانیم در حوزه تولید محتوا ضعف‌ها را برطرف کرد، دشمن وارد می‌شود.
اکنون تعداد بسیار زیادی در آلبانی نشسته‌اند و مأموریت آن‌ها هم این است که تعداد بسیار زیادی توئیت علیه جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی بزنند. ما هم باید بتوانیم در فضای مجازی به زبان‌های مختلف به خصوص زبان اردو از حقانیت مکتب شهید سلیمانی و جمهوری اسلامی دفاع کنیم.
- اگر خاطره‌ای از شهید سلیمانی به یاد دارید لطفاً آن را بیان کنید؟
برادران سپاه برای ما ارتشی‌ها عزیز هستند اما سردار سلیمانی یک جایگاه فراسازمانی برای ما داشت. امروزه هر فرماندهی در هر یگانی باشد نسبت به آن یگان تعصب دارد، اما این تعصب در سردار سلیمانی با اشرافیت مکارم اسلامی از بین رفته و به یک شخصیت فراسازمانی تبدیل شده بود.
در شب عملیات والفجر مقدماتی به سردار سلیمانی گفتم؛ الان که شما به جلو پیش می‌روید، فعلاً نیروها نیامدند. سردار سلیمانی به من گفت که خب نیایند! ما باید ابتدا به جلو برویم تا آن‌ها پشت‌سرمان بیایند. در آن شب سردار سلیمانی از خط آتشی که مشخص شده بود، پیش رفت و به دل دشمن زد.
چنین انسان‌هایی واقعاً خدایی هستند و حاضرند خود را در راه خدا، اسلام و دفاع از کیان اسلامی و نظام اسلامی شهید کنند. پاسخی که شهید سلیمانی به من داد، واقعاً اثرگذار بود و از آن زمان در ذهن من باقی مانده است.
