با تصویب کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۱، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، تلویحا با حذف ارز ترجیحی موافقت کردند؛ البته تعیین تکلیف نهایی آن بسته به تصمیم گیری در کمیسیون تلفیق و به تبع آن تصویب در صحن علنی است.
به گزارش تابناک، به تازگی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، با اعمال اصلاحاتی در آیین نامه داخلی، روند بررسی بودجه سالیانه را تغییر دادند؛ بدین شکل که ابتدا کمیسیون تلفیق به بررسی کلیات بودجه پرداخته و گزارش آن را به صحن علنی ارائه میکند. در صورت تصویب کلیات توسط نمایندگان، کمیسیون تلفیق وارد بررسی جزییات شده و در غیر این صورت، لایحه برای اعمال اصلاحات به دولت ارجاع میشود.
با توجه به این اصلاحات، امروز مجلس وارد بررسی کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۱ شد؛ ابتدا دو کمیسیون برنامه و بودجه و کمیسیون تلفیق گزارش خود را قرائت کردند که پیش از این کلیات لایحه بودجه در این دو کمیسیون تصویب شده بود.
رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۱ گفت: دولت در لایحه بودجه سال آینده از افزایش پایه پولی جلوگیری کرده است. همچنین اعتبارات و اختیارات بیشتری نسبت به سال جاری به استانها داده شده و همچنین پیشبینی لازم برای اعتبارات صندوقهای بازنشستگی و بحرانها و نیز رتبهبندی معلمان و همسانسازی در دستور کار قرار گرفته که از جمله آن اعتبار ۲۵ هزار میلیارد تومانی برای رتبهبندی معلمان در سال آینده است.
به گفته وی، حداقل دریافتی حقوق کارکنان از ۳ میلیون و ۵۰۰ به ۴ میلیون و ۵۰۰ میرسد و ۹ هزار میلیارد تومان بابت پاداش پایان خدمت جانبازان و همچنین ۲۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان برای پایان خدمت بازنشستگان پیشبینی شده و همچنین اعتبارات هزینهای دولت به طور تقریبی ۱۵ درصد کاهش پیدا کرده است.
زارع درباره حذف ارز ترجیحی گفت: ما در کمیسیون تلفیق با حذف ارز ترجیحی مشروط موافقت کردیم؛ مشروط بر اینکه دولت تضمین کند به اینکه اقلام پرمصرف خانوارها با قیمت ثابت و بدون تغییر به دست مردم برسد، نرم افزاری در این خصوص توسط بانک مرکزی آماده شده و قرار است در کمیسیون تلفیق و صحن مجلس برای نمایندگان ارائه شود تا نمایندگان در جریان جزئیات آن قرار گیرند، ما با پرداخت یارانه نقدی کور به مردم موافق نیستیم.
بعد از آن نوبت به دفاعیات ابراهیم رییسی، رییس جمهوری از کلیات لایحه بودجه رسید؛ او گفت: حل مساله تورم، یکی از خواستههای اصلی مردم است و کنترل آن امروز دنبال میشود. آمارها نشان میدهد سیر نزولی تورم آغاز شده و از این جهت باید خداوند را شاکر باشیم که اقدامات منجر به آغاز سیر نزولی تورم شده است. در ۵۰ تا ۶۰ ساله اخیر سیر صعودی تورم در کشور بی سابقه بود، ولی امروز سیر نزولی تورم آغاز شده است که امیدواریم به کاهش قیمتها در حوزههای مختلف بینجامد.
رییسی از هدف گذاری رشد ۸ درصدی اقتصاد گفت و توضیح داد: متاسفانه طی سالهای گذشته مشکلات جدی در کشور وجود داشته و بعضا رشدی کمتر از یک درصد را شاهد بوده ایم. امیدواریم عدد در نظر گرفته شده با همکاری و همیاری مسئولان محقق شود و در سایه آن معضل بیکاری حل و فصل و چرخهای تولید به حرکت درآید.
رییس جمهوری درباره حذف ارز ترجیحی اظهار کرد: موضوع ارز ترجیحی دغدغه همه ماست؛ ما باور داریم اگر ارز ترجیحی قطع شود، قطعاً باید برای جبران آن در زندگی مردم به ویژه نیازمندان فکری جدی کرد، نباید بدون در نظر گرفتن جبران این ارز حذف شود. هر تصمیمی که بتواند نظام اقتصادی، پولی و مالی کشور را در انضباط قرار دهد، مورد حمایت ماست؛ البته دغدغهای که نمایندگان نسبت به ارز ترجیحی دارند را باید بتوان به عنوان تصمیم مهم و با نگاه به ابعاد مختلف آن مورد توجه قرار داد.
تعدادی از نمایندگان مجلس نیز در مقام مخالفت و موافقت به بیان استدلالهای خود پرداختند؛ مخالفان از تبعات حذف ارز ترجیحی ابراز گلایه داشته و معتقد بودند که دولت هیچ مدلی برای جایگزینی حذف ارز ترجیحی پیش بینی نکرده است. در مقابل موافقان تاکید داشتند که باید به دولت کمک کرد و اصلاحات را در کمیسیون تلفیق دنبال نمود.
در نهایت نوبت به مسعود میرکاظمی، رییس سازمان برنامه و بودجه رسید. او در دفاع از بودجه گفت: یک مقدار ارز محدود داریم؛ مثلا ۱۵ میلیارد دلار که باید با آن هم ارز ترجیحی بدهیم و هم باید بانک مرکزی آن را در نیمایی بفروشد و به حساب خزانه واریز کند که ما بتوانیم حقوق دهیم، اما این دو را نمیتواند انجام دهد به همین دلیل ارز ترجیحی را میدهد یا به حساب خزانه واریز میکند و در نهایت در بازار ۲۳ تومان یا ۲۴ تومان خریداری میکند و ۴۲۰۰ به وزارت جهاد کشاورزی میدهد و این سبب میشود پایه پولی بالا برود و تورم خلق شود.
رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار کرد: در سال ۱۴۰۱ کل درآمد نفتی ما یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه است البته برخی از دوستان میگویند امکان ندارد ما به این فروش برسیم ضمن آنکه ۲۶ میلیارد دلار کل درآمد نفتی ما میشود، با کم کردن سهم صندوق و سهم شرکت ملی نفت و ۳ درصد مناطق محروم حدود ۶۲.۵ درصد میماند یعنی ۱۶ میلیارد دلار، باید با این پول ۳۸۰ هزار میلیارد تومان در خزانه بابت هزینههای جاری و عمرانی واریز و هم اینکه ارز ترجیحی را نیز پرداخت کرد؛ آیا چنین چیزی امکان دارد؟
میرکاظمی بیان کرد: اگر ارز ترجیحی را پرداخت کنیم، بازار به همین روند ادامه پیدا خواهد کرد و اگر به خزانه واریز شود، دیگر نمیتوان ارز ترجیحی را پرداخت کند؛ اما در چند سال گذشته به دلیل اینکه ارز نداشته بانک مرکزی به قیمت ۲۴ تا ۲۳ هزار تومان خریده و ۴۲۰۰ پرداخت کرده یعنی پایه پولی و هزینهها را بالا برده است، اما نمیتوان این شرایط را ادامه داد لذا باید به یک تعادلی رسید. چگونه میتوانیم هزینه ۳۰ میلیارد دلاری برای کشور بتراشیم، در حالی که ۱۶ میلیارد دلار داریم لذا باید عاقلانه تصمیم گرفت و این سوال را مجددا مطرح میکنم در دو سال گذشته قیمت سوخت و ارز ترجیحی تغییر نکرده، اما چرا تورم ۵۰ درصد است؟ برای اینکه ارز را اینجا داده و جایی که باید کنترل میکردیم پایه پولی را بالا برده، خلق نقدینگی کرده و استقراض کرده ایم.
در پایان نمایندگان مجلس با ۱۷۴ رای موافق کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۱ را تصویب کردند. اکنون بودجه به کمیسیون تلفیق برای بررسی جزییات ارجاع میشود.