به گزارش
تابناک اقتصادی؛ بررسی بخش پولی و بانکی گزارش منتشره توسط بانک مرکزی نشان میدهد در نخستین ماه از آخرین فصل سال، حجم نقدینگی در اقتصاد کشورمان با رشد ۳۹.۸ درصد نسبت به دی ماه سال گذشته، به بیش از ۴ هزار و ۵۰۱ هزار میلیارد تومان رسیده است. رقمی که در مقایسه با پایان سال قبل، ۲۹.۵ درصد افزایش یافته است. در این میان مقایسه روند ماههای اخیر بیانگر کشیده شدن ترمز روند صعودی نقدینگی در نظام پولی کشورمان است. به بیان دیگر؛ آمارهای گذشته نشان میدهد در آذرماه امسال، این رقم (آذرماه ۱۴۰۰ نسبت به آذرماه ۱۳۹۹) در سطح ۴۱.۴ درصد، در آبان ماه امسال در سطح ۴۲ درصد و در مهرماه نیز در سطح ۴۲.۸ درصد بوده که در مجموع میتوان نتیجه گرفت برای سه ماه متوالی، روند رشد حجم نقدینگی با کاهش همراه بوده است.
از سوی دیگر، آمار منتشر شده نشان میدهد در دی ماه امسال، پایه پولی نیز نسبت به ماه قبل، با افت همراه بوده است. به گونهای در دهمین ماه سال، پایه پولی به بیش از ۵۶۷۹ هزار میلیارد ریال رسیده که این رقم نسبت به دی ماه سال گذشته، ۳۵.۵ درصد رشد داشته است که نسبت به مدت مشابه ماه قبل (۳۷.۶ درصد رشد پایه پولی آذر ۱۴۰۰ نسبت به آذر ۱۳۹۹)، کاهش دارد.
ضریب فزاینده چه تغییری کرد؟
در ایستگاه پایانی دهمین ماه سال، ضریب فزاینده نقدینگی (خلق نقدینگی توسط بانک ها) به عدد ۷.۹۲۶ رسیده که نسبت به دی ماه سال قبل و پایان سال گذشته، به ترتیب ۳.۲ و ۴.۶ درصد افزایش یافته است؛ هرچند باید یادآور شد که این تغییرات در ماه قبل از این گزارش یعنی آذرماه ۱۴۰۰، بیانگر رسیدن ضریب فزاینده نقدینگی به عدد ۷.۸۹۳ بوده که نسبت به آذرماه ۹۹ و پایان سال قبل، به ترتیب افزایش ۲.۸ و ۴.۲ درصد را به ثبت رسانده است.
اجزای تشکیل دهنده نقدینگی بیش از ۴۵۰۰ هزار میلیاردی
همان طور که اشاره شد، بررسی جزئیات آمار منتشره توسط بانک مرکزی، نشان میدهد در پایان دی ماه ۱۴۰۰، حجم نقدینگی ۴ هزار و ۵۰۱ هزار میلیارد تومان رسید که شامل دو بخش پول و شبه پول است، به گونهای که در بخش پول، حجم اسکناس و مسکوک در دست اشخاص، بیش از ۷۳۷ هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به دی ماه سال قبل، ۱۴.۸ درصد بیشتر شده است.
همچنین در این بخش (پول)، حجم سپردههای دیداری با رشد ۴۲ درصدی نسبت به دی ماه سال گذشته، به بیش از ۷۹۹۶ هزار میلیارد ریال رسیده است. در مجموع، حجم اسکناس و سپردههای دیداری در دی ماه امسال، به بیش از ۸۷۳۳ هزار میلیارد ریال رسیده است که نسبت به دی ماه سال قبل، ۳۹.۲ درصد افزایش دارد.
اما در بخش دوم یعنی شبه پول، بررسیها نشان میدهد در دی ماه ۱۴۰۰، حجم شبه پول شامل مواردی همچون سپردههای قرض الحسنه پس انداز، کوتاه مدت و ...، به بیش از ۳۶۲۸۰ هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به دی ماه سال قبل، ۴۰ درصد بیشتر شده است.
وضعیت نقدینگی بر حسب عوامل موثر بر عرضه
جزئیات منتشر شده نشان میدهد در دی ماه امسال، خالص داراییهای خارجی سیستم بانکی به رقم ۷۱۶۳.۱ هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به دی ماه سال قبل، ۳۲.۷ درصد افزایش داشته است. از سوی دیگر خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی در ایستگاه نخست زمستان با رشد ۲۴.۸ درصدی نسبت به دی ماه سال قبل، به رقم ۵۰۳۸.۵ هزار میلیارد ریال رسیده است. همچنین خالص داراییهای خارجی بانکها و موسسات اعتباری به رقم بیش از ۲۱۲۴ هزار میلیارد ریال در دی ماه امسال رسیده که نسبت به دی ماه سال قبل، ۵۵.۹ درصد رشد داشته است.
از سوی دیگر، در بخش خالص دارایی داخلی مشاهده میشود که در اولین ماه زمستان امسال، خالص دارایی داخلی به رقم ۳۷۸۵۱.۵ هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به دی ماه سال گذشته، ۴۱.۳ درصد بیشتر شده است.
بدهی دولت به بانک مرکزی چند درصد افزایش یافت؟
در بخشی از اطلاعات منتشره پیرامون متغیرهای پولی و اعتباری، خلاصه داراییها و بدهیهای بانک مرکزی قابل مشاهده است. در این بخش، مشاهده میشود که بدهی دولت بانک مرکزی در پایان دی ماه ۱۴۰۰ با رشد ۴۵.۳ درصدی نسبت به دی ماه سال قبل، به رقم بیش از ۱۶۷ هزار میلیارد تومان رسیده است، در حالی که درصد تغییرات حجم بدهی دولت در دی ماه سال ۹۹ نسبت به دی ماه سال ۹۸، کمتر از ۳۱ درصد بوده است.