در صنعت خودروسازی مشکل اصلی، ساخت قطعات و تجهیزات داخلی است؛ اکثر صنایع داخلی در کشور، بعد از تحریم ها گام به گام قطعه مورد نیاز صنعت خودرو را تولید کردند و هر سازنده، قطعات مورد نیاز را با توجه به مقیاس و نیاز‌های شرکت، سفارشی کرد که از جمله این شرکت ها می توان به شرکت کروز اشاره کرد که بعد از تحریم ها بیشترین قطعات مورد نیاز ایران خودرو و سایپا را تامین کرد.
این موضوع در حالیست که سال هاست قطعه سازان تامین نقدینگی را به عنوان بزرگترین مشکل این صنعت معرفی می کنند و حالا آنطور که به نظر می رسد، برخی مشکلات مانند عدم حمایت از قطعه سازان و زیان انباشته آنها این مشکل را شدیدتر کرده است.
حسن حسن زاده نماینده مردم کاشمر، کوهسرخ، بردسکن و خلیل‌آباد با اشاره به اینکه قطعه سازان برخلاف خودروسازان مورد حمایت قرار نگرفته اند و باید از آنها حمایت کرد، گفت: در کشور، متاسفانه برعکس خودروسازان، از قطعه سازان حمایت نکرده ایم و نباید انتظار کیفیت از آنها را داشت؛ قطعه سازی که ۶ ماه پول از سایپا و ایران خودرو طلب کار است، چگونه انتظار داریم قطعه را با کیفیت بالا تولید کنند.
مطالبات قطعه‌سازان از خودروساز‌ها البته ماجرای جدیدی نیست و از سال‌ها قبل همچنان به عنوان یک چالش بزرگ در صنعت خودروی کشور مطرح بوده است. طبق آخرین گزارش ها، طلب قطعه سازان از شرکت‌های خودروساز به بیش از ۴۵ هزار میلیارد تومان رسیده است.
این مطالبات عقب‌افتاده، سه آسیب جدی به خودروسازی وارد کرده که افت تولید و مختل شدن داخلی‌سازی را شامل می‌شود.
حسن زاده می گوید اگر می‌خواهیم کیفیت خودرو افزایش پیدا کند، باید از قطعه سازان واقعی و توانمند حمایت کنیم؛ برخی قطعه سازان بزرگ پس از تحریم، کار تولید را بیشتر از پیش، پیش بردند و باعث شدند صنعت خودرو سرپا بماند.
این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه قطعه سازی بهترین جا برای استفاده مهندسان داخلی هستند، همانطور که اکنون برخی از آنها با پشتکار این کار را انجام داده اند، گفت: قطعه سازان و خودروسازان باید از نیرو‌های جوان استفاده کنند، همانطور که هم اکنون برخی از آنها از این نیرو‌ها استفاده می‌کنند.
بحث بر سر صنعت قطعه سازی ایران است؛ چندی پیش حمید کشاورز توچایی بنیانگذار و از سهامداران اصلی شرکت قطعه سازی کروز به 3 هزار قطعه تولیدی شرکت کروز اشاره کرد و ضمن انتقاد از حسادت رقبا و سایر فعالان عرصه قطعه سازی و خودروسازی گفت که این شرکت 500 میلیون دلار در سال گذشته فروش داشته و توانسته است در 40 سال اخیر رو به جلو حرکت کند، اما یک شرکت کوچک در استانداردهای بین المللی محسوب می شود، اگرچه بزرگترین قطعه ساز داخلی است.
برای فهم بهتر این مساله که چرا از صنعت قطعه سازی کشور حمایت کافی نشده و بزرگترین قطعه ساز ایران تنها 500 میلیون دلار فروش داشته است و البته با این میزان اندک فروش به مافیایی بودن و بلعیدن رقبا هم متهم می شود؛ نگاهی به بازار جهانی قطعه سازی می اندازیم تا این موضوع مشخص شود که سیاستگذاری خودرویی کشور دارای ایرادهای فراوانی است.
بزرگترین قطعه سازان دنیا مانند بوش آلمان، دنسو ژاپن، کانتیننتال آلمان، زی اف و مگنا اینترنشنال کانادا به ترتیب توانسته اند 47 میلیارد دلار، 43.1 میلیارد دلار، 39 میلیارد دلار، 33.4 میلیارد دلار و 26 میلیارد دلار فروش داشته باشند؛ این ها، قطعه سازان مطرح در جهان هستند که مجموعا توانسته اند 170 میلیارد دلار فروش قطعات خودرویی داشته باشند.
فعالیت شرکت هایی مانند کروز مورد تایید بسیاری از نمایندگان مجلس است، به طوری که جلیل رحیمی نماینده مردم سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه فعالیت شرکت کروز در بین قطعه سازان بسیار مثبت بوده است، گفت: اکنون حدود ۶۰ درصد قطعات خودروسازان چه قطعات تزئینی و چه قطعات برقی را شرکت کروز تولید می کند و این شرکت تامین کننده خیلی از قطعات خودروهای داخلی است و می توان این شرکت را یکی از بزرگترین شرکت های دانش بنیان به شمار آورد.
نماینده مردم سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه شرکت کروز توانمندی بسیار بالایی در تولید قطعات خودرو دارد، گفت: این شرکت در کنار فعالیت مثبت تامین قطعات که دارد، شغل برای بسیاری از کارگران ایجاد کرده و بسیاری از نان آوران خانوار را تحت پوشش قرار داده است.
رحیمی گفت: به دلیل اینکه شاید رقابتی احساس نمی کنند کمی در کیفیت توجه نکنند که آن نیز بسیار اندک است اما چون توانمندی بسیار بالایی دارد. مجلس از این شرکت تولید کننده حمایت می کند.
نماینده مردم سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تحریم ها برای شرکتی مانند کروز یک فرصت بوده است، گفت: در این شرایط سخت تحریمی فقط ۵ تا ۱۰ درصد قطعات یک خودرو را شرکت کروز نمی سازد آن هم در کل این قطعات در ایران ساخته نمی شود و یعنی در کل جهان تنها برخی کشورها سازنده آن قطعات هستند.
غلامرضا مرحبا سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به اینکه مجموعه‌هایی مانند شرکت صنایع تولیدی کروز با تکیه بر رویکرد دانش بنیان برای کشور ارزش افزوده ایجاد کرده است، گفت: این شرکت نمونه کامل یک شرکت دانش بنیان است و با توجه به اینکه امسال سال، «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» نامگذاری شده است، حرکت رو به جلویی دارد.
آنطور که قطعه سازان مطرح می کنند، می توانند در جریان ساخت داخل، ظرفیت تامین قطعات دو میلیون و 200 هزار خودرو را دارند، در حالی که امروز از ظرفیت موجود قطعه سازی با در نظر گرفتن بازار قطعه یدکی تا حدود یک میلیون و 200 دستگاه استفاده می شود بنابراین همچنان ظرفیت خالی در این صنعت وجود دارد.
امروز داخلی سازی اقلام و اجزاء الکترونیک در قطعات خاص عملا مقرون به صرفه نیست چرا که باید در تیراژ های چند 100 میلیونی تولید شوند تا صرفه اقتصادی داشته باشند بر همین اساس است که در دنیا شرکت های انگشت شماری وجود دارند که قطعاتی مانند IC را برای صنایع مختلف از خودروسازی و لوازم خانگی و... را تولید می کنند اما شرکت کروز اقدام به ساخت این قطعه کرده است.
کارشناسان صنعت خودرو می گویند متاسفانه حاکمیت نیز همواره به جای حمایت ، موانع و ترمزهای جدیدی را تحت عنوان تحریم های داخلی ایجاد می کنند که باید این موانع برداشته شوند.
نتایج نشان می‌دهد که تبدیل قطعه‌سازی به کیفیت بالا می‌تواند توسعه اقتصادی صنعت خودرو را بهبود بخشد و نیاز‌های جامعه مدرن را برآورده کند.
می گویند متاسفانه حاکمیت نیز همواره به جای حمایت ، موانع و ترمزهای جدیدی را تحت عنوان تحریم های داخلی ایجاد می کنند که باید این موانع برداشته شوند.
نتایج نشان می‌دهد که تبدیل قطعه‌سازی به کیفیت بالا می‌تواند توسعه اقتصادی صنعت خودرو را بهبود بخشد و نیاز‌های جامعه مدرن را برآورده کند.
