گروهی از مجریان صداوسیما تشکیل صنف خود را اعلام کردند و بدین ترتیب نخستین صنف از میان نیروهای درون صداوسیما تشکیل شد؛ مجموعهای که میتواند جهت گیریهایش به نفع مجریان صداوسیما باشد و حاشیه امنیت بیشتری برای آنها به وجود آورد اما آیا این حرکت صنفی مطلوب تصمیم گیران رسانه ملی نیز خواهد بود؟
«تابناک»، دل آرا مجتبایی؛ «کانون مجریان رسانههای دیداری»؛ این عنوان مجموعه صنفی است که گروهی از مجریان تلویزیون با آن اعلام موجودیت و در واقع صنف مجریان تلویزیون را ثبت کردند. سونیا پوریامین، محمد سلوکی، راحله امینیان، نیما کرمی و زهرهسادات هاشمی اعضای هیات موسس این صنف هستند که به جز مهدی کوهیان وکیل، مابقی مجریان نسبتاً مطرح صداوسیما محسوب میشوند؛ گروهی که به گفته خودشان تاکنون توانستهاند هفتاد مجری را به عنوان عضو با خود همراه کنند.
زهره سادات هاشمی به عنوان عضو هیات مدیره و مدیرعامل، راحله امینیان، محمد سلوکی، نیما کرمی به عنوان اعضای اصلی هیات مدیره و حسین رفیعی و سیدعلی ضیا به عنوان عضو علیالبدل، مهدی حسین زاده بازرس و مهدی کوهیان به عنوان مشاور حقوقی در این کانون انتخاب شدهاند. هیات مدیره اولیه کار خود را از آذر 1400 آغاز کرده و حالا با این اعلام موجودیت و فعالیت علنی به دنبال کسب منافع برای گروهی است که ذیل این فعالیت صنفی قابل تعریف هستند.
سونیا پوریامین از اعضای هیات موسس و رییس هیات مدیره کانون مجریان رسانههای دیداری در ابتدای جلسه درباره نحوه شکلگیری این کانون گفت: همدلی و در کنار هم بودن، همواره دغدغه تمام مجریان بوده و یکی از دلایل اصلی تشکیل این کانون نیز همین مساله بوده است. گردهمایی امروز هم برای معرفی کانون مجریان رسانههای دیداری است که آغاز آن به یک سال و نیم پیش برمیگردد. آقایان اقبال واحدی، محمد سلوکی و بنده با نیازسنجی مسائل مربوط به این حوزه، برای تاسیس کانون تلاش کردیم. در طول سالها فعالیت به وضوح میدیدیم که حرفه مجریگری در هیچ زمینهای حمایت نمیشود و امنیت شغلی در آن وجود ندارد؛ پس با نیازسنجی صورت گرفته، اساسنامهای برای کسب مجوز و ارایه به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنظیم شد.
محمد سلوکی از دیگر مجریان صداوسیما و از اعضای هیات موسس این صنف نیز در بخشی از اظهاراتش تاکید کرد: با تاکید بر اینکه باید حقوق، وظایف، مسئولیتها، جزئیات و تعاریف حرفه اجرا مشخص شود، عنوان کرد: از مهمترین مسائل موجود در این حرفه میتوان به مواردی مانند حقوق؛ به این معنی که حق افراد نسبت به کاری که انجام میدهند و مسئولیتی که دارند، مورد توجه قرار بگیرد و همچنین نبود بیمه اشاره کرد. بحث بیمه، اشتغال و خدمات درمانی از اصلیترین مسائل ما بوده است. متاسفانه چون اصلا این حرفه را در مشاغل هنری به حساب نمیآورند، امور بیمهای نیز برای آن وجود نداشته است. حتی قانون یا تبصرهای هم وجود نداشته که کسی از دوستان شاغل در این حرفه در شرایط مورد نیاز و حساس بتواند از بیمه استفاده کند.
زهرهسادات هاشمی عضو هیات مدیره و مدیرعامل کانون در ادامه این جلسه درباره روند اجرایی طی شده و عملکرد هیات مدیره کانون مجریان رسانههای دیداری گفت: همانطور که دوستان گفتند، شغل مجریگری تعریف مشخصی ندارد و تهیهکننده و مدیر میتواند در برنامه خود از هر فردی به عنوان مجری استفاده کند. این اتفاق در حالی می افتد که حساسیتهای بسیاری روی کار اجرا وجود دارد. ما زمانی که اجرایی انجام میدهیم، تمام نگاهها و تیرها به سمتمان است و از نظر روحی، روانی و شغلی امنیت نداریم و متاسفانه اکثر دوستان و همکاران من شبیه کارگر روزمزد کار میکنند و حتی ممکن است همین دستمزد خود را بعد از ماهها دریافت کنند. همچنین اکثر همکاران رسمی نیستند و بیمه و حقوق ثابت نیز ندارند... زمانی که جلسه ما با صندوق اعتباری هنر برگزار شد و به همکاران اطلاع دادیم که می توانند عضو این صندوق شوند، خیلی از همکارها بسیار خوشحال شدند و گفتند ما نزدیک به 20 سال است کار و فعالیت می کنیم اما حتی بیمه هم نداریم.
راحله امینیان دیگر عضو هیات مدیره این صنف نیز درباره شرایط عضوگیریشان گفت: ما سه دسته از مجریان را در نظام نامه مورد توجه قرار دادیم که عبارتند از مجریان تلویزیونی، گویندگان خبر تلویزیون و مجریان برنامه های اینترنتی. هر کدام از این دسته ها در نظام نامه تعریف مشخصی دارند و در تعاریف ما تلاش شده است که هم جایگاه و شان مجری حفظ شود و هم قوانین دست و پاگیر را کنار بگذاریم. امتیازبندی هایی براساس تخصص های مجریان در نظر گرفته شده است که کف امتیاز مجریانی که می توانند در کانون عضو شوند 15 امتیاز است. بعد از اینکه دوستان حداقل امتیاز را به دست آوردند، در جلسات کمیته های ارزیابی صلاحیت آنها احراز خواهد شد که این جلسات فصلی انجام می شود.
آن گونه که مجریان در این نشست ادعا کردهاند، صداوسیما در سالهای طولانی فعالیتشان حتی مسئولیت پرداخت بیمهشان را برعهده نگرفته و حالا آنها با ثبت این صنف، به دنبال گرفتن سهمشان از مسیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و به رسمیت شناخته شدنشان به عنوان هنرمند است. البته مجری به خصوص مجریان بخشهای خبری در هیچ جایی از دنیا در رسته هنرمندان طبقه بندی نمیشوند اما احتمالاً مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد، این امکانات را در اختیار این گروه قرار خواهند داد.
این رویکرد و ادبیات نخستین نشست نشان میدهد این مجریان قرار نیست درباره وضعیت غیرمنصفانهشان در صداوسیما سکوت کنند و این قطعاً باب میل تصمیم گیران رسانه ملی نیست. در مقابل با توجه به آنکه مجریان تلویزیون، جزو محافظه کارترین اقشار شناخته میشوند، بسیار دور از انتظار است که بدون هماهنگی کامل با مدیران بالادستیشان در صداوسیما، چنین صنفی تشکیل دهند. باید دید تصمیم گیران رسانه ملی از این وضعیت که عملاً زمینه ساز ظهور قدرتهای متشکل و تاثیرگذار بر فرآیندهای صداوسیماست، استقبال میکنند یا عمر این کانون کوتاه خواهد بود؟