بین الملل تابناک: صد و هفتاد و ششمین روز از حمله روسیه به اوکراین با دستور ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور این کشور میگذرد؛ تهاجمی که رویدادهای زیادی را به دنبال داشته و منجر به تحریم گسترده روسیه از سوی بلوک غرب شده است و دورنمای مشخصی برای پایان آن نیز وجود ندارد.
«جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز پنجشنبه گفت که پس از حمله روسیه به اوکراین با لحظه خطرناکی در قاره اروپا مواجه هستیم.
وی در ادامه سخنانش به تنش میان صربستان و کوزوو نیز اشاره کرد و گفت سران صربستان و کوزوو در جریان نشست بروکسل به توافقی نرسیدند اما موافقت کردند که گفتوگوها را طی روزهای آتی ادامه دهند.
صربستان، کوزوو را که بعد از بحران بالکان از یوگسلاوی جدا شد یکی از استانهای خودمختار خود میداند اما کوزوو خود را یک جمهوری مستقل تلقی میکند.
تنشهای اخیر پس از آن آغاز شد که مقامات کوزوو به مالکان وسایل نقلیه با پلاک صربستان دستور دادند هنگام ورود به کوزوو آنها را به پلاک موقت تغییر دهند. به دنبال این مسئله، صدها صرب تبار تظاهرات را آغاز و تردد در گذرگاه های مرزی را مسدود کردند.
90 درصد جمعیت 1.8 میلیون نفری کوزوو آلبانیایی تبار بوده و پنج درصد آنها صرب تبار هستند.
حدود 50000 نفر از آنها در شمال کوزوو در نزدیکی مرز با صربستان زندگی می کنند و مابقی آنها که تعدادشان به 40000 نفر میرسد ساکن جنوب رودخانه ایبار بوده و از شماره پلاکهای صادر شده توسط دولت کوزوو استفاده می کنند.
به دنبل تنش بین صربستان با کوزوو ناتو در بیانیهای اعلام کرد آمادگی دارد اگر اوضاع در کوزوو رو به وخامت بگذارد، دست به مداخله بزند. وزارت خارجه روسیه نیز به این تنش واکنش نشان داد و «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه از آمریکا و اتحادیه اروپا خواست از اقدامات تحریک آمیز علیه صربها خودداری کنند.
وزارت دفاع روسیه روز پنجشنبه درباره اقدام اوکراین به ایجاد «تصادف جزئی» در نیروگاه اتمی زاپوریژیا به طور همزمان با سفر «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل به این کشور هشدار داد.
به نوشته وبگاه شبکه «اسکای نیوز»، «ایگور کریلوف» فرمانده نیروهای دفاع شیمیایی، زیستی و رادیواکتیو روسیه گفت، سامانه پشتیبانی نیروگاه اتمی زاپوریژیا واقع در جنوب شرق اوکراین که تحت کنترل نیروهای روس است بهخاطر حملات راکتی اوکراینیها آسیب دیده است.
این مقام نظامی روس هشدار داد، در صورتی که حادثه دیگری در این نیروگاه اتمی رخ دهد، مواد رادیواکتیو ، شماری از کشورهای اروپایی از جمله آلمان، لهستان و اسلواکی را آلوده خواهند کرد.
در همین حال کریلوف هشدار داد کییف و برخی کشورهای غربی در حال تدارک دیدن «تحریکاتی» در زمینه ایجاد یک حادثه «تصادفی» انسانی هستند.
«ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین و «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل روز پنجشنبه در شهر «لِویو» دیدار کردند.
به نوشته «خبرگزاری فرانسه»، زلنسکی پس از دیدار با گوترش گفت: «درباره تداوم هماهنگیها در زمینه اجرای طرح انتقال غلات به توافق رسیدیم».
رئیس جمهور اوکراین افزود: «سازمان ملل باید امنیت و غیرنظامی سازی نیروگاه اتمی زاپوریژیا در اوکراین را تضمین کند».
علاوه بر دبیرکل سازمان ملل متحد، «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه که کشورش یکی از طرفین طرح انتقال غلات اوکراین از طریق کوریدورهای امن بود نیز مهمان زلنسکی در اوکراین است.
همزمان با این دیدارها، «ایگور کریلوف» فرمانده نیروهای دفاع شیمیایی، زیستی و رادیواکتیو روسیه گفت، سامانه پشتیبانی نیروگاه اتمی زاپوریژیا واقع در جنوب شرق اوکراین که تحت کنترل نیروهای روس است بهخاطر حملات راکتی اوکراینیها آسیب دیده است.
این مقام نظامی روس هشدار داد، در صورتی که حادثه دیگری در این نیروگاه اتمی رخ دهد، مواد رادیواکتیو ، شماری از کشورهای اروپایی از جمله آلمان، لهستان و اسلواکی را آلوده خواهند کرد.
نشریه «پولیتیکو» در گزارشی نوشته، ۶ قدرت اصلی اتحادیه اروپا در ماه گذشته میلادی (جولای) هیچ کمکی به اوکراین نرساندهاند.
در این گزارش آمده است، عدم کمک این ۶ کشور مهم اروپایی به اوکراین نشانگر این است که با وجود تغییرات تاریخی در سیاستهای دفاعی اروپا، کمکهای نظامی به اوکراینیها رو به کاهش است.
بر اساس دادههایی که پولیتیکو به دست آورده است، انگلیس، فرانسه، آلمان، اسپانیا، ایتالیا و لهستان آن طور که وعده داده بودند به اوکراین کمک نکردهاند و مقامات کییف نیز مکرراً گفتهاند قدرتهای بزرگ اروپایی، مانند آمریکا متعهد به ارسال کمکها نیستند.
به نوشته پولیتیکو، شماری از کارشناسان نظامی و اعضای پارلمان اروپا نیز به طور فزایندهای این مسئله را منعکس کردهاند.
«کریستوف تربیش» مدیر گروه «ردیابی کمکهای اوکراین» میگوید، دادههای به دست آمده توسط این نهاد نشان میدهند تعهدات اروپا در قبال ارسال کمک نظامی به اوکراین از پایان ماه آوریل روندی کاهشی داشته است.
این تحلیلگر اروپایی همچنین گفته است: «علیرغم اینکه جنگ در حال ورود به مرحلهای جدید است، طرحهای ارسال کمکهای جدید رو کاهش گذاشتهاند».
پالتیکو افزود، گرچه هفته گذشته در نشستی که در پایتخت دانمارک برای جمعآوری کمک به اوکراین برگزار شد، کشورهای شرکتکننده مجموعاً یک و نیم میلیارد یورو اهدا کردند اما این مبلغ به گفته تربیش «در مقایسه با کنفرانسهای قبلی بسیار ناچیز است».
تربیش گفت، اتحادیه اروپا در بودجه احیای اقتصادی بعد از همهگیری جهانی ویروس کرونا، ۸۰۰ میلیارد دلار گنجاندند اما کمکهای آنها به اوکراین در مقابل این مبلغ بسیار اندک است.
«آرتیس پابریکس» وزیر دفاع لتونی اخیراً به پالتیکو گفته است: «اگر میخواهیم جنگ در کوتاهترین زمان ممکن تمام شود، [سران اروپا] باید از خود بپرسند آیا اقدام کافی انجام دادهاند».
پالتیکو در حالی بر لزوم افزایش کمکها به اوکراین تأکید میکند که مقامات روس بارها هشدار دادهاند، ارسال این کمکها فقط جنگ را طولانیتر میکنند.
خبرگزاری رویترز گزارش داد که افزایش حجم صادرات نفت همراه با افزایش قیمت بنزین، درآمد روسیه را از صادرات انرژی در سال جاری به ۳۳۷.۵ میلیارد دلار افزایش می دهد که نسبت به سال ۲۰۲۱ رشد ۳۸ درصدی را نشان می دهد.
بر اساس یک سند وزارت اقتصاد روسیه که توسط خبرگزاری رویترز مشاهده شده است، جهش درآمدها در صورت تحقق به تقویت اقتصاد روسیه در مواجهه با امواج تحریمهای غرب کمک میکند.
براساس این گزارش، در زمانی که اقتصاد روسیه دچار رکود شده است و تورم استانداردهای زندگی را کاهش می دهد، پول نقد حاصل از درآمد صادرات انرژی به ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در تامین هزینه های نظامی یا افزایش دستمزدها و حقوق بازنشستگی کمک می کند.
طبق سند وزارت اقتصاد، درآمد صادرات انرژی روسیه در سال آینده به ۲۵۵.۸ میلیارد دلار خواهد رسید که همچنان بالاتر از رقم ۲۴۴.۲ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۱ است.
روسیه پس از محدودیتهای مرتبط با تحریمها و همزمان با افزایش خرید مشتریان آسیایی، شروع به افزایش تدریجی تولید نفت خود کرده است که همین امر باعث شد تا مسکو پیشبینیهای خود را برای تولید و صادرات تا پایان سال ۲۰۲۵ افزایش دهد.
وزارت دفاع فنلاند دو جنگنده میگ ۳۱ روسیه را متهم کرد که امروز صبح حریم هوایی این کشور را در نزدیکی شهر ساحلی پوروو (Porvoo) نقض کردند.
خبرگزاری رویترز به نقل از مقام های فنلاندی نوشت که ساعت ۶:۴۰ به وقت محلی دو جنگنده مزبور حین پرواز به سمت غرب، به مدت دو دقیقه و به عمق یک کیلومتر وارد حریم هوایی فنلاند شدند.
خبری در مورد اقدام احتمالی نیروی هوایی فنلاند در بیرون راندن این جنگنده ها منتشر نشده است.
در بیانیه وزارت دفاع فنلاند تنها به این نکته اشاره شده که نیروی هوایی این کشور میگ های روس را شناسایی کرده و مرزبانی در حال انجام تحقیق در مورد این حادثه است.
وزارت دفاع روسیه امروز اعلام کرده بود که سه جنگنده میگ ۳۱ مسلح به موشک های مافوق صوت کینژال (Kinzhal) را به منطقه کالینینگراد که در سواحل دریای بالتیک قرار داشته و بین کشورهای لیتوانی و لهستان محصور است، اعزام کرده است.
وزارت دفاع روسیه امروز (پنجشنبه) اعلام کرد، اگر نیروهای اوکراینی به بمباران اطراف نیروگاه اتمی زاپروژیا ادامه دهند، این تاسیسات اتمی واقع در جنوب اوکراین تعطیل میشود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، «ایگور کریلوف» رئیس نیروی حفاظت بیولوژیکی، شیمیایی و تشعشعات روسیه در کنفرانسی خبری گفت: سیستمهای پشتیبانی نیروگاه اتمی زاپروژیا در نتیجه بمبارانها دچار آسیب شدهاند. اگر اتفاقی در این نیروگاه رخ دهد، مواد رادیواکتیو تا آلمان، لهستان و اسلوواکی پخش خواهند شد.
نیروگاه اتمی زاپروژیا در مارس سال جاری میلادی به تصرف نیروهای روسیه درآمد. این نیروگاه به خط مقدم درگیریها نزدیک است و در هفتههای اخیر بارها مورد حمله قرار گرفته است. روسیه و اوکراین دائما یکدیگر را مقصر حمله به این نیروگاه میدانند.
درخواست آمریکا برای تشکیل جلسه شورای امنیت درباره اوکراین
منابع خبری از درخواست آمریکا و چند کشور دیگر برای برگزاری نشستی در شورای امنیت به منظور بررسی وضعیت اوکراین خبر دادند.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، منابعی در شورای امنیت اعلام کردند که آمریکا، آلبانی، فرانسه، انگلیس، ایرلند و نروژ خواستار برگزاری نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد اوکراین شدهاند.
طبق گفته این منابع، کشورهای مذکور و در رأس آنها آمریکا خواستار برگزاری این نشست در تاریخ ۲۴ اوت (دوم شهریورماه) شدهاند.
این منابع درباره دستور کار این نشست نیز گزارش دادند که در آن شش ماه عملیات نظامی روسیه در اوکراین مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
پیشنهاد اردوغان به زلنسکی برای دیدار با پوتین
یک رسانه ترکیهای درباره دستورکار دیدار رؤسای جمهور ترکیه و اوکراین اعلام کرد که قرار است رجب طیب اردوغان به ولودیمیر زلنسکی دیدار با رئیس جمهوری روسیه را پیشنهاد دهد.
شبکه تلویزیونی ترکیهای "A Haber" امروز (پنجشنبه) با اشاره به دیدار قریبالوقوع سهجانبه میان آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل، ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین و رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه اعلام کرد: پیشبینی میشود که اردوغان در دیدار با زلنسکی در شهر لویو، برنامهریزی یک دیدار میان رئیس جمهور اوکراین و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه را پیشنهاد دهد.
رسانههای ترکیه ساعاتی قبل اعلام کردند که اردوغان ترکیه را به مقصد لویو ترک کرده است تا در نشست سه جانبه با زلنسکی و گوترش در این شهر شرکت کند.
گوترش نیز شامگاه چهارشنبه وارد شهر لویو شد.
هشدار جدی ترکیه به ناتو درباره سوئد و فنلاند
وزیر دادگستری ترکیه هشدار داد، در صورتی که فنلاند و سوئد متهمان تحت تعقیب را به ترکیه مسترد نکنند، روند عضویت آنها در ناتو متوقف خواهد شد.
روزنامه ملیت چاپ ترکیه به نقل از بکر بوزداغ، وزیر دادگستری ترکیه نوشت: سوئد و فنلاند تا الان به درخواستهای ترکیه برای استرداد متهمان تحت تعقیب عمل نکردهاند و در صورتی که به این درخواستها پاسخ ندهند، روند عضویتشان در ناتو متوقف خواهد شد.
این روزنامه ترکیهای در ادامه نیز به نقل از بوزداغ نوشت: تصمیم مثبت ترکیه در این خصوص به معنای آن نیست که روند الحاق سوئد و فنلاند به ناتو تمام شده است، بلکه تنها به معنی قصدی برای شروع این روند است و اگر شما به تعهداتی که در توافقنامه به ترکیه دادید، عمل کنید، ترکیه نیز به تعهدات خود عمل خواهد کرد. اگر شما به آنچه تعهد دادید عمل کنید، ما با عضویت شما موافقت خواهیم کرد و برعکس اگر عمل نکنید، این روند متوقف خواهد شد. تا این لحظه دولتهای سوئد و فنلاند طبق انتظارات ترکیه، به درخواستهای استرداد پاسخ ندادهاند.
فنلاند و سوئد ۱۸ مه سال جاری میلادی به دنبال عملیات نظامی روسیه در اوکراین درخواستهایی را برای پیوستن به ناتو به دبیرکل این ائتلاف ارائه کردند.
در ابتدا ترکیه به عنوان یکی از اعضای ناتو، آغاز روند بررسی این درخواستها را متوقف کرد اما بعدها در تاریخ ۲۹ ژوئن سال جاری میلادی با سوئد و فنلاند یادداشت امنیتی را امضا کرد که در آن تمامی نگرانیهای آنکارا در خصوص فعالیتهای مخالفانش در این دو کشور لحاظ شده بود و این دو کشور متعهد شدند این مخالفان را به ترکیه تحویل دهند تا در مقابل ترکیه نیز با پیوستن این دو کشور اروپایی به ناتو مخالفت نکند.
تهدید ناتو به مداخله نظامی در کوزوو
علیرغم هشدارهای روسیه به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) درباره دخالت در تنشها بین صربستان و منطقه خودمختار کوزوو، این ائتلاف نظامی اما به اظهارات تحریکآمیز درباره مداخله نظامی ادامه میدهد.
«ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو شامگاه چهارشنبه در آستانه گفتگوهای اتحادیه اروپا با کشورهای غربی بالکان، گفت در صورت تشدید تنشها بین کوزوو با صربستان، نیروهای حافظ صلح این ائتلاف نظامی را در کوزوو افزایش خواهد داد.
به نوشته خبرگزاری «رویترز»، استولتنبرگ پس از گفتگو با «الکساندر ووچیچ» رئیس جمهور صربستان در بروکسل، طی نشست خبری اظهار داشت: «ما اکنون یک ماموریت مهم داریم، حضور نظامی در کوزوو با حدود ۴ هزار سرباز».
وی در اینباره توضیح داد: «در صورت نیاز، ما نیروها را جابجا خواهیم کرد، آنها را در جاهایی که نیاز است مستقر خواهیم کرد و حضور خود را افزایش خواهیم داد. ما هماکنون حضور در شمال را افزایش دادهایم. ما آمادهایم تا کارهای بیشتری انجام دهیم».
به نوشته رویترز، تنشها بین صربستان و کوزوو در ماه جاری زمانی شعلهور شد که دولت این منطقه خودمختار گفت که صربهای ساکن شمال را که مورد حمایت بلگراد هستند و نهادهای کوزوو را به رسمیت نمیشناسند، ملزم میکند تا از پلاک خودروهای صادر شده در این حکومت استفاده کنند.
اوضاع پس از آنکه «آلبین کورتی» نخست وزیر کوزوو، با به تعویق انداختن این قانون تا یکم سپتامبر موافقت کرد، آرام شد. کوزوو در سال ۲۰۰۸، تقریبا یک دهه پس از شورش علیه دولت بلگراد، به حالت حکومت خودمختار درآمد.
با این حال، صربستان از نظر قانونی هنوز کوزوو را بخشی جداییناپذیر از خاک خود میداند. این کشور افزایش تنش ها و درگیریها در این منطقه را رد میکند و کوزوو را به پایمالکردن حقوق اقلیت صربهای ساکن در آن منطقه متهم میکند.
اظهارات دبیرکل ناتو در حالی است که پیشتر «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین با غیرمنطقی توصیف کردن خواستههای دولت خودمختار کوزوو، گفت روسیه بهطور کامل از صربستان حمایت میکند.