به گزارش «تابناک» به نقل از ایلنا، این روزها دغدغه بسیاری از والدین دانشآموزان بویژه در استانهای محرومی چون خراسان جنوبی در سال تحصیلی جدید علاوه بر تهیه لوازم التحریر و هزینه تحصیل، فقر مالی و عدم سرویس برای رفت و آمد فرزندانشان است که این موضوع نه تنها باعث ترک تحصیل دانش آموزان میشود که تعدادی هم با برخی آسیبهای اجتماعی از جمله مواد مخدر درگیر میشوند. بخصوص در خراسان جنوبی که به دلیل نزدیکی با مرز افغانستان گرایش به اعتیاد بیشتر است.
کمبود نیروی رسمی برای آموزش و تدریس در مدارس مرزی
نماینده خراسان جنوبی در شورای عالی استان ها در این باره به خبرنگار ایلنا، اظهار داشت: خراسان جنوبی دارای 11 شهرستان است که 4 تای آنها به نام های نهبندان، سربیشه، درمیان و زیرکوه مرزی هستند. متاسفانه مشکلی که در این شهرستان های مرزی وجود دارد کمبود نیروی رسمی برای آموزش و تدریس در مدارس است.
حسین فنودی ادامه داد: نیروهای خرید خدمات که 10 الی 15 سال است تدریس میکنند، تا سال گذشته طبق قانون کار حقوق دریافت میکردند اما یک سالی میشود شرایط حقوقی شان بهتر شده اما در کل این نوع معلمان بلاتکلیفند. مخصوصا در این 4 شهرستان مرزی خراسان جنوبی مجوز بکارگیری این نیروهای خرید خدمات صادر شده ولی تاکنون بی نتیجه مانده است که این موضوع روی آموزش دانش آموزان این شهرستانهای مرزی تاثیر منفی دارد و این مشکلات را در مدتی که به عنوان معاون آموزش و پرورش سربیشه مسئول بودم از نزدیک می دیدم.
وی گفت: وقتی معلمی رسمی نباشد نسبت به کارش دلگرم نمی شود و تا پارسال دریافتی این افراد یک میلیون تومان در ماه بود که البته یک سالی می شود شرایط شان مقداری بهتر شد و طبق قانون کار 3 الی 4 میلیون تومان حقوق دریافت می کنند و بیمه شان هم به طور کامل پرداخت می شود. هرچند در ایام تابستان و عید نوروز و روزهای تعطیل حقوقی به این افراد تعلق نمی گیرد اما باز هم به نسبت گذشته شرایط شان بد نیست.
در معرض و آسیب قرار داشتن دانش آموزان به مواد مخدر
عضو شورای عالی استان ها اضافه کرد: آنچه دانش آموزان مناطق مرزی ما را رنج میدهد در دسترس بودن مواد مخدر است که عوامل ستاد مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از آسیب های اجتماعی پیگیر هستند که بتوانند این مشکل و آسیب را کنترل کنند. حتی در این 4 شهرستان مرزی استان دانش آموزان ابتدایی هم درگیر مواد مخدر و از نوع صنعتی شدهاند. هرچند تعداد این دانش آموران اندک است اما اینکه سن اعتیاد در بین دانش آموزان پایین آمده است جای نگرانی دارد. قبلا بیشتر دانش آموزان دوره متوسط دوم درگیر بودند اما در حال حاضر دانش آموزان دوره ابتدایی هم درگیر شدهاند.
وی گفت: این دانش آموزان رصد می شوند و جهت ترک اعتیاد از طریق آموزش و پرورش با همکاری بهزیستی به کمپ معرفی می شوند اما بعد از ترک دوباره به سمت مواد مخدر می روند. چرا که این مواد به راحتی در دسترس است و قیمت زیادی هم ندارد و دانش آموزان به دلیل قیمت پایین مواد به راحتی تهیه و مصرف می کنند.
وی در ادامه به دوری بعد مسافت روستاها به مدارس هم اشاره کرد و افزود: دانش آموزان تا دوره ابتدایی در روستاهای شان به مدرسه می روند اما بعد از این دوره خانواده ها به فرزندان شان اجازه ادامه تحصیل در مراکز شهری و روستاهای دیگر را نمی دهند و اکثرا دختران اجازه ندارند رفت و آمد کنند. مشکل ایاب و ذهاب دانش آموزان از روستاهای اغماری به روستای مرکزی را هم داریم و آموزش و پرورش آن امکانات لازم را ندارد که سرویس برای ایاب و ذهاب این دانش آموزان تهیه کند و اکثرا اولیا ممکن است به دلیل فقر مالی نتوانند هزینه رفت و آمد فرزندان شان را بدهند.
نماینده خراسان جنوبی در شورای عالی استان ها تصریح کرد: به دلیل خشکسالی ها بسیاری از روستاییان مهاجرت کرده اند و دانش آموزان چند روستا به دلیل کم بودن تعدادشان مجبورند با هم در یک روستا درس بخوانند که این مشکلات تاثیر منفی در آموزش آنها می گذارد.
برخی از دانش آموزان هزینه پرداخت کتب درسی شان را ندارند
فنودی تصریح کرد: مدارسی در سطح بخش، شهر و شهرستان های مرزی داریم که آمار بسیار بالای دانش آموزان را دارد که از روستاهای سمت مرز آمده اند. اگر چه ممکن است خوابگاه هایی برای این دانش آموزان باشد که شامل دوره ابتدایی نمیشود. امسال کتاب های درسی این دانش آموزان به صورت رایگان از سوی آموزش و پرورش در اختیار آنها قرار می گیرد و باید بگویم برخی از آنها حتی توان پرداخت هزینه کتب درسی شان را ندارند.
بازماندن از تحصیل به فقر خانواده ها باز میگردد
در ادامه جواد عباسی فر معلمی که سالها مسئول آموزش و پرورش شهرستان مرزی سربیشه هم بوده نیز به ایلنا، گفت: در مناطق مرزی استان دانش آموزان معتاد و ترک تحصیلی داریم اما این مشکل تنها به آموزش و پرورش بر نمی گردد و به بسیاری عوامل ربط دارد.
وی عنوان کرد: ممکن است برخی از روستاها بر اثر مهاجرت و به دلیل خشک سالیهای پی در پی و کمبود آب و عدم امکانات برای کشاورزی و دامپروری تعداد دانش آموزانشان کاهش یابد که این دانش آموزان با روستاهای نزدیک شان تجمیع میشوند که حالا امکان دارد 10 کیلومتری از هم فاصله داشته باشند. این اتفاق ممکن است در برخی از روستاها رخ دهد. مدارس خالی در مناطق مرزی و به خصوص سربیشه زیاد داریم.
این کارشناس فرهنگی ادامه داد: اینکه دانش آموزان معتاد هستند آموزش و پرورش نمیتواند خیلی برایشان کاری انجام دهد زیرا این سیستم دانش آموز را صبح در مدرسه تحویل می گیرد و ظهر به نزد خانوادهاش باز می گرداند. اینکه درون خانواده ها هم چه اتفاقی می افتد، مهم است. در مواردی خانوادهها درگیر مواد مخدر هستند و فرهنگ منطقه هم به گونهای است که خیلی ها استفاه از مواد مخدر را به عنوان مسکن برای دردها بد نمیدانند و تجویز می کنند.
وی اضافه کرد : البته آموزش و پرورش برای دانش آموزان ترک تحصیلی بیشتر می تواند کمک کند تا دانش امزان مبتلا به اعتیاد؛ بسیاری نمی توانند هر روز برای رفت و آمد فرزندشان برای تحصیل هزینه کنند و حتی اگر خانواده ها هزینه رفت آمد را تهیه کنند وسیله نقلیه و سرویسی که هر روز به صورت مرتب رفت و آمد کنند وجود ندارد.
برای مناطق محروم مرزی آموزش و پرورش باید سرویس داشته باشد
وی اضافه کرد: به نظرم در مناطق محروم و مرزی آموزش و پرورش باید خودش سرویس داشته باشد و حداقل در بخش مرزی یکی دوتا مینی بوس به عنوان سرویس دانش آموزان داشته باشد و متاسفانه این ضعف آموزش و پرورش است که دانش آموزان مشکل ایاب و ذهاب دارند. والدین اگر بدانند شرایط امنی مثل مدرسه شبانه روزی و یا سرویس که مرتب فرزندان شان را به مدرسه برده و بازگرداند دوست دارند که بچههای شان تحصیل کنند.
عباسی فر گفت: اینکه در مناطق مرزی سرباز معلم برای تدریس اعزام میکنند مخالفم. چرا که این افراد تنها ۹۰ ساعت آموزش میبینند؛ این عدم آموزش درست و کافی کیفیت آموزشی را پایین میآورد. یک معلم باید ۴ سال در دانشگاه فرهنگیان دوره بگذراند. سرباز معلمها را به دورترین و بدترین جاها اعزام میکنند، زیرا بسیاری از نیروهای آموزش و پرورش حاضر نیستند به آنجا بروند.
دانش آموزان سوءتغذیه دارند
وی گفت: دانش آموزان مناطق محروم و مرزی خراسان جنوبی سوء تغذیه دارند. در طرح قدیم حداقل شیر و بیسکویتی به بچه ها می دادند که الان متاسفانه خیلی وقت است این تغذیه قطع شده و در مناطق مرزی این سوء تغذیه شدت یافته است. حتی در حاشیه شهر سربیشه سوء تغذیه شدیدتر است. دانش آموز با این شرایط چطور می توانند درس بخوانند؟در دوره خدمتم که آنجا بودم خیلی تلاش کردم به دانش آموزان تغذیه بدهند ولی متاسفانه نتوانستم کاری کنم. حتی به نماینده مجلس آن دوره مکاتبه کردم که بی نتیجه ماند.
سید علیرضا موسوی نژاد مدیرکل اداره آموزش وپرورش استان خراسان جنوبی هم در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، اظهار داشت: براساس تحقیقاتی که انجام گرفته خراسان جنوبی از ۵ شاخصی که بررسی شد به دو شاخص رسیدیم. اول اینکه در داشتن کلاس درس و ثبت نام کتب رتبههای اول و دوم را داشتهایم بعد آنکه در بحث نیروی انسانی هم تدبیر خوبی اندیشیده شده و با راهکارهای ارائه شده میتوانیم این کمبود را جبران کنیم.
وی گفت: در کل استان از جنبه آموزشی، نیروی انسانی و وضعیتی به گونهای است که از میانگین کشوری از متوسطه استانهای کشور پایین تر نرفتهایم. از دانشآموزان بازمانده از تحصیل استان به صورت رسمی هنوز آمار دقیقی نداریم اما تعدادی به دلایل خشکسالی های متعددی که در استان داشتیم و مهاجرت ها به خصوص جامعه عشایری مان دانش آموزان ادامه تحصیل را رها کردهاند اما تلاش کردیم برای بازماندگان از تحصیل شرایطی را فراهم کنیم تا از تحصیل باز نمانند. اما اینکه بگوییم قطعا دانش آموز بازمانده از تحصیل نداریم حرف منطقی نیست ولی امیدواریم بتوانیم این تعداد را به حداقل برسانیم.
موسوی نژاد درباره افزایش دانش آموزان مبتلا به اعتیاد هم گفت: در مناطق مرزی به دلیل شرایط خاصی که دارد و هم مرزی با کشور قطب تولید کننده مواد مخدر دنیا ممکن است تعدادی دانش آموز مبتلا به مواد مخدر که خانواده هایشان نیز مبتلا هستند، داشته باشیم که این موضوع خیلی جای تعجب ندارد. اما آمار دقیقی از این دانش آموزان نداریم البته برای این دانشآموزان راهکارهایی از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر، آموزش پرورش و استانداری در نظر گرفته شده است.
مدیر کل آموزش و پرورش استان خراسان جنوبی افزود: دانش آموزانی که نیاز به معرفی به مراکز نگهداری و بازآموزی داشته باشند را به موسسات وابسته در این خصوص معرفی می کنیم.