به گزارش «تابناک» به نقل از روابط‌عمومی بنیاد سعدی، نهمین گردهمایی مؤسسه‌ها و نهادهای فعال حوزه آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان از سوی بنیاد سعدی و به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی تهران، امروز سه‌شنبه نهم اسفندماه ۱۴۰۱ برگزار شد.
فلاحت‌پیشه: «بنیاد سعدی» هزاران نفر از مردم جهان را با زبان فارسی آشنا کرد
در ابتدای این نشست معاون امور بین‌الملل بنیاد سعدی و دبیر نهمین گردهمایی موسسه‌ها و نهادهای فعال حوزه آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان ضمن عرض خیرمقدم به مدعوین نشست، عنوان کرد: به رسم سنت چند ساله این گردهمایی و موفقیت هشت دوره برگزاری آن، این بار با میزبانی و مشارکت دانشگاه علوم پزشکی برگزار می‌شود که از ریاست محترم این دانشگاه و همه بزرگوارانی که در برگزاری این گردهمایی همکاری داشتند، کمال تشکر را دارم.
وی ادامه داد: مجموعه گردهمایی‌های سالیانه بنیاد سعدی از آغاز در قالب همکاری دو جانبه در دستور کار بنیاد سعدی قرار گرفت. در سالیان گذشته همکاران بنیاد ایرانشناسی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و سایر سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی موثر در حوزه آموزش فارسی در انجام این مهم همراه و همکار بنیاد بودند. در دوران کرونا هم این همایش و این سنت حسنه قطع نشد و به صورت مجازی ادامه داشت.
دبیر نهمین گردهمایی موسسه‌ها و نهادهای فعال حوزه آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان ادامه داد: در سالیان اخیر به دلیل فرصت ارزشمندی که در قالب یک رویداد کشوری و جذب دانشجویان بین‌المللی پیش آمده، در کنار تقویت دیپلماسی عمومی کشور، نقش زبان فارسی در مسیر آموزش دانشجویان را بیشتر جلوه‌گر می‌کند.
معاون امور بین‌الملل بنیاد سعدی در ادامه اظهار کرد: بنیاد سعدی در عمر ده ساله خود تلاش کرده با همکاری نمایندگان خود که جمعی از رایزنان فرهنگی کشور در خارج ازکشور هستند، هزاران نفر از سراسر جهان را در طول این سال‌ها با زبان فارسی آشنا کند و به آنان زبان فارسی را آموزش دهد.
وی در پایان ضمن اشاره به برنامه‌های مختلف نهمین گردهمایی موسسه‌ها و نهادهای فعال حوزه آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان، اضافه کرد: در حال حاضر در ۴۵ نقطه از جهان با همکاری رایزنان فرهنگی زیر نظر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی کرسی‌های ترویج و آموزش زبان فارسی فعال هستند.
محمدحسین آیتی، معاون بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم در سخنانی کوتاه به نمایندگی از میزبان این گردهمایی ضمن خیر مقدم به مدعوین نشست، به ظرفیت بالا و خوب دانشگاه علوم پزشکی تهران با ۱۵۰۰ دانشجوی غیر ایرانی و فارسی‌آموز برای آموزش و گسترش زبان فارسی اشاره کرد.
قناعتی: نقش ادبیات در حفظ فرهنگ بی‌بدیل است
حسین قناعتی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران در نهمین گردهمایی مؤسسه‌ها و نهادهای فعال حوزه آموزش زبان و ادبیات فارسی در جهان طی سخنانی عنوان کرد: حقیقتاً نقش ادبیات در حفظ فرهنگ در بین همه جایگاه‌ها و اقشار دانشجویان، کارمندان، کشاورزان و … بی‌بدیل است. در بازدیدی از دانشگاه به دست‌نوشته‌هایی از دانشجویان قدیم رسیدم، آن هم اینکه دانشجویان برای فارغ‌التحصیلی موظف بودند یک دور از روی گلستان سعدی بنویسند و با خطی زیبا تحویل دهند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران ضمن اشاره به مسائل و مشکلات فرهنگی امروز جامعه، اضافه کرد: اگر قرار است بُعد معنوی کار را درست کنیم لازمه آن آشنایی با بیس و پایه فرهنگی است و آشنا بودن با این بخش ملزوم آموزش است و اساساً موفقیت کشورها در پرورش و آموزش است.
قناعتی ادامه داد: ما با این همه پشتوانه‌های عظیم و اسطوره‌هایی که داریم، ظرفیت ویژه‌ای برای پیشرفت و موفقیت داریم. هانری کربن، جمله‌ای دارد که می‌گوید دین حضرت عیسی (ع) و موسی (ع) بعد از وفات آنها از بین رفت و حتی اهل سنت هم نتوانستند دین واقعی خود را حفظ کنند، اما شیعه دو اسطوره دارد، امام حسین (ع) و امام مهدی (ع) که این دو اسطوره در طول تاریخ ۱۴۰۰ ساله، به رغم هجمه‌های فراوان، باقی ماندند و اینک با ادبیاتی که بر این اسطوره‌ها استوار شده، هر چیزی که شما بخواهید، داریم.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران در بخش دیگر صحبت‌های خود گفت: ما در دانشگاه علوم پزشکی ۱۵۰۰ دانشجوی خارجی داریم که موظفند فارسی را یاد بگیرند تا بتوانند ارتباط برقرار کنند. زمانی که این افراد حرف می‌زنند و اشعار فارسی را می‌خوانند، می‌توان اثر نفوذ کلمه فارسی و فرهنگ ایران اسلامی را دید.
قناعتی در پایان ضمن تاکید بر اهمیت گسترش زبان و فرهنگ فارسی، تصریح کرد: اگر نبود تلاش فارسی‌آموزانی که کمک کردند امثال هانری‌کربن و آنه ماری شیمل فارسی یاد بگیرند، نمی‌توانستند برداشت‌های فنی و عمیقی از فرهنگ ایران اسلامی و شیعه داشته باشند.
معاون وزیر علوم: گسترش زبان فارسی یک اقدام راهبردی است
هاشم داداش‌پور معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان در ادامه این نشست گفت: دکتر حداد عادل بخش مهمی از عمرشان را در حوزه گسترش زبان فارسی گذرانده‌اند از فرهنگستان زبان تا بنیاد سعدی. اگر بگوییم ایشان پدر معنوی این حوزه هستند بیراه نگفته ایم.
وی ادامه داد: رهبر انقلاب دو عبارت کلیدی دارند که محور همه فعالیت‌های علمی، فنی و تحقیقاتی باید باشد. یکی از آنها مرجعیت علمی ایران و زبان فارسی به عنوان زبان معیار است. اگر همه دانشگاه ها و مراکز این را در دستور کار قرار بدهند اتفاق مبارکی رخ خواهد داد.
معاون وزیر علوم گفت: ما باید بدانیم این کلام رهبری تاکتیک نیست اقدام راهبردی است. طبعاً وقتی از مرجعیت علمی صحبت می‌کنیم ابعاد مختلفی دارد. در دنیای پر شتاب امروز و در موقعیت جغرافیای علم در حال یک تغییر اساسی است ما می‌توانیم به محور و مرکز علم تبدیل شویم. تابع چنین اقدامی می‌تواند گسترش زبان فارسی باشد.
داداش‌پور اظهار داشت: دو تا از وظایف ما در این زمینه آن است که بتوانیم پذیرای دانشجوی بین‌المللی باشیم که خود مقدمه پذیرش و گسترش زبان فارسی است. گسترش زبان فارسی به صورت عمومی برای سایر علاقمندان، جلب دانشجو و گسترش کرسی های زبان آموزی در دانشگاه‌ها برای ما اهمیت دارد.
وی بیان کرد: بخشی از این وظایف در اختیار وزارت علوم است و بخشی در خارج از این وزارت که مهمترینشان بنیاد سعدی است. گسترش زبان فارسی یک اقدام راهبردی است. اگر هر اقدامی انجام می‌دهیم باید اصل بر گسترش زبان فارسی باشد و شیوه هایی برای تحقق آن صورت بدهیم.
معاون وزیر علوم گفت: امروز ایران در بحث مرجعیت علمی جایگاه ویژه‌ای را به دست آورده است. خوشبختانه تعداد دانشجویانی که قصد داشتند به ایران بیایند افزایش پیدا کرده و تعداد دانشجویان از عدد ۱۰ هزار نفر به بیش از ۱۰۰ هزار نفر افزایش پیدا کرده است.
داداش‌پور گفت: این عدد یعنی فرصت آموزش زبان فارسی ۱۰ برابر افزایش پیدا کرده و از این فرصت می‌توانیم به نفع زبان فارسی کمک کنیم. ما البته باید تلاش کنیم کرسیها را هم در خارج از ایران افزایش دهیم. امروز کشور مصر و هند دو کشوری هستند که آموزش زبان فارسی در آن صورت گرفته و اخیراً در عراق هم این کرسی ها در حال گسترش است.
وی در پایان صحبت‌های خود عنوان کرد: امروز جغرافیای علم در حال تغییر است. اگر دانشگاه‌های بزرگ ما تلاش کنند ما می‌توانیم مراکز آموزش زبان فارسی را گسترش دهیم.امروز ۳۱ مرکز آزفا ایجاد شده تا قبل از این ۳ تا ۴ مرکز در این زمینه فعال بودند. من البته درباره فرصت های جامعه المصطفی صحبت نمی‌کنم و تنها از ظرفیت‌های دانشجویی صحبت می کنم. ما هنوز نتوانستیم این پیشرفت‌ها را به حد استانداردها برسانیم و این یک واقعیت است.
زند مقدم: بنیادسعدی به دنبال کار مشترک است / رونمایی از جدیدترین محصولات بنیاد سعدی
امیر زندمقدم، معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی در این گردهمایی از رونمایی سه محصول جدید بنیاد سعدی در حوزه آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان خبر داد و گفت: محصول اول خود شامل سه کتاب است. همچنین دو سامانه مجازی رونمایی می‌شود که از امروز کار خود را آغاز خواهند کرد.
معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی در معرفی سه کتاب جدید بنیاد سعدی، گفت: از ۱۱ اسفند ۱۴۰۰ تا امروز با کمک همکاران و استادان، سه کتاب «روش‌های ساده آموزش زبان فارسی»، «طوطی ۱» و «دستور زبان فارسی» به کتاب‌های بنیاد سعدی اضافه شده است.
زند مقدم ضمن بیان اینکه جلد اول کتاب «طوطی» در تیراژ ۲۰۰۰ نسخه مختص هندوستان آماده شده، اضافه کرد: قرار است این کتاب به عنوان یکی از منابع آموزشی فارسی وارد آموزش و پرورش و مدارس هندوستان شود. همچنین جلدهای دیگر این کتاب هم به همین منظور در دست تهیه و انتشار است.
وی ادامه داد: «دستور ساده زبان فارسی» کتاب دیگری است که برای فارسی‌آموزان سطح پیشرفته و ماهر تدوین شده و مخاطب آن اساتید و دانشجویان خارجی زبان فارسی در سطوح بالا هستند و با هدف رفع نواقص و کاستی‌های دانش دستوری تهیه شده است. جای این کتاب در بین تولیدات بنیاد سعدی خالی بود که خوشبختانه امسال به ثمر نشست.
معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی ضمن بیان اینکه کتاب «روش‌های ساده آموزش فارسی به فارسی‌زبانان» کتاب دیگری است که برای معلمان زبان تدوین شده است، اضافه کرد: درواقع مخاطبین ما در این کتاب مدرسین زبان فارسی است و هدف آن هم آسان کردن یادگیری و آموزش زبان فارسی است. لازم به ذکر است که همه کتاب‌ها و محصولات بنیاد سعدی از طریق سایت و مدیریت انتشارات بنیاد سعدی در دسترس و قابل خرید است.
سامانه یکپارچه‌سازی خدمات دیجیتالی در بنیاد سعدی و سامانه تعامل بیشتر بنیاد سعدی با مراکز آموزش زبان فارسی در سراسر دنیا، دو محصول دیگری بودند که طبق گفته زندمقدم در این گردهمایی رونمایی شدند.
در بخش بعدی این برنامه بعد از ارائه کلیپی از فعالیت‌های بنیاد سعدی زند مقدم به تشریح جزئیات درباره فعالیت‌های سه حوزه پژوهش، آموزش و فضای مجازی بنیاد سعدی پرداخت و گفت: امسال برای اولین بار دوره‌های بر خط همزمانی را به صورت رایگان در سطح نوآموز ارائه دادیم. در همین زمینه یک سامانه متفاوت نیز طراحی شده است.
وی ادامه داد: در حوزه آموزش هم دو اتفاق دیگر هم در بنیاد سعدی رقم خورد. ما برای تربیت مدرس الگویی در نظر گرفتیم. در واقع بنیاد سعدی الگوی تربیت مدرس زبان فارسی استخراج کرده و در قسمت آزمونها هم الگویی مطابق با نیازها در نظر گرفته است.
معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی گفت: ما در حوزه پژوهش به صورت منسجم کاری صورت نداده بودیم. ما دستورالعملی را برای حمایت از پژوهش های حوزه آموزش زبان مصوب کردیم. بر این اساس در طول سال بنیاد سعدی از هفت مورد پژوهشی طبق اولویت‌های خود حمایت می کند.
زندمقدم گفت: ابتدای هر سال مراکز و موسسات مربوط نامه‌ای دریافت خواهند کرد. ما در پس این پژوهش‌ها به دنبال آن هستیم تا تشخیص بدهیم که خلأهای موجود برای زبان آموزان چیست. بر این اساس شکل حمایت ما از پایان نامه‌ها مشخص خواهد شد.
وی ادامه داد: بنیاد سعدی از کار مشترک با همه متخصصان استقبال می‌کند. ما سامانه‌ای برای همه نشرهای مربوط به حوزه آموزش زبان ایجاد کردیم. هر کسی که در این حوزه پیشنهاد و کار آماده داشته باشد در بنیاد سعدی می‌توانیم به صورت مشترک کاری را جلو ببریم. امروز در حوزه پژوهش ما در حال سرمایه‌گذاری هستیم. بنیاد سعدی در حال حاضر به دنبال کار مشترک و همکاری با سایر موسسات است.
طوفانی‌نژاد: سامانه جدید بنیاد سعدی برای جلوگیری از موازی‌کاری در آموزش طراحی شده است
احسان طوفانی‌نژاد مدیر آموزش مجازی بنیاد سعدی سپس با پخش چند اسلاید به معرفی و رونمایی از دو نرم‌افزار جدید بنیاد سعدی پرداخت و گفت: یکی از اساسی ترین وظایف ما در بخش فضای مجازی بنیاد بحث ایجاد هماهنگی برای فعالان حوزه آموزش زبان است. ما در بنیاد سعدی سعی کردیم با طراحی سامانه‌های مختلف خدماتی را برای زبان‌آموزان در سطوح مختلف یعنی از فراگیران زبان فارسی تا مدرسین به وجود بیاوریم. به عنوان مثال سامانه پیکره یکی از سامانه‌هایی بود که برای علاقمندان به پژوهش در زبان فارسی را ایجاد کنیم.
وی ادامه داد: ما توانستیم نیاز پژوهشگران را برطرف کنیم اما متوجه یک مسئله بزرگتر از این شدیم و آن بحث متعدد بودن و تکثر این برنامه‌ها و نرم‌افزارها بود که برای مخاطبین سردرگمی به وجود می‌آورد.
مدیر آموزش مجازی بنیاد سعدی گفت: علاوه بر بنیاد موسساتی هستند که در حوزه آموزش زبان فعالیت می‌کنند که هر کدام نرم افزارهای مربوط به خود را دارند. در این مسیر ما به این نتیجه رسیدیم که اگر این تعلل را انجام بدهیم و یکپارچه‌سازی صورت نگیرد، نوعی موازی‌کاری رخ خواهد داد.
طوفانی‌نژاد گفت: ما امروز به دنبال آن هستیم تا تمام این خدمات را در یک سامانه یکپارچه کنیم. یک کاربر با یک درگاه وارد شود و همه کارهای خود را در یک سامانه انجام دهد. در واقع ما به دنبال ایجاد یک زیست‌بوم زبان هستیم تا هر فردی از زبان‌آموز، پژوهشگر، مدرس، سیاستمدار و … بتواند فعالیت‌های خود را سامان ببخشد.
وی با بیان اینکه نمونه های متنوعی از چنین سامانه‌ای در جهان وجود دارد، گفت: سامانه یکپارچه خدمات ااکترونیکی آموزش زبان فارسی که اسم کوتاه آن هسته مجازی نام گرفته از طرفی به دنبال یکپارچه سازی نرم‌افزارهای خود بنیاد نیز بوده است. ما در سامانه پلتفرمی درست کردیم تا به ایده آل خودمان برسیم اما در این مسیر ما در میانه راه هستیم. طرح ما از سال ۱۴۰۰ شده و امیدواریم با همین سرعت در سال ۱۴۰۳ به نقطه پایانی و ایده‌آل برسیم. این سامانه در حال حاضر فعال است و فعالیت‌هایی مثل ثبت‌نام کاربران، درگاه پرداخت، خرید کتاب و غیره در آن صورت می‌گیرد.
طوفانی‌نژاد سپس به معرفی دیگر سامانه جدید بنیاد سعدی پرداخت و گفت: سامانه معرفی فعلان آموزش زبان فارسی یکی دیگر از کارهای مهمی است که در حوزه آموزش زبان صورت گرفته است. یکی از کارهای ما اتصال و حمایت از موسساتی است که در حوزه آموزش زبان فعالیت دارند.این سامانه مُعرف بیش از ۳۰ فعال در آموزش زبان فارسی است. در این سامانه برای هر موسسه که در داخل و خارج فعال است یک صفحه طراحی شده تا آنها بتوانند همه اطلاعات مربوط به خود را در این صفحات عرضه کنند.
در ادامه این بخش از رسانه‌های فعال در حوزه آموزش زبان فارسی هم تقدیر به عمل آمد و به خبرنگاران فعال در رسانه‌های ایسنا، ایبنا، ایرنا، شبکه جهانی جام جم، خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، شبکه سحر، رادیو فرهنگ، روزنامه جوان، روزنامه همشهری و… لوح تقدیری با امضای رئیس بنیاد سعدی به رسم یادبود اهداء شد.
معاون آموزشی وزیر بهداشت: زبان فارسی نیاز اساسی دانشجویان خارجی پزشکی است
ابوالفضل باقری فرد معاون آموزشی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، هم در ادامه این نشست گفت: یکی از کارگروه‌های مهم ما کارگروه آموزش بین‌الملل است. ما در حوزه پزشکی بیش از ۷ هزار دانشجوی خارجی داریم که بیشتر در رشته‌های داروسازی، دندانپزشکی و پزشکی عمومی حضور دارند. این دانشجویان از بیش از ۵۰ کشور حاضر هستند.
وی ادامه داد: این دانشجویان بنا به ضرورت رشته تحصیلیشان باید وارد عرصه کلینیک شوند و با بیمار در ارتباط باشند به همین دلیل باید زبان فارسی یاد بگیرند. این آموزش باید آموزشی حرفه ای و متناسب با نیاز دانشجویان باشد. یعنی دانشجویان بتوانند متناسب با نیازهای عملی خود به فراگیری زبان مبادرت بورزند.
وی در پایان با اشاره به ایجاد دانشگاه علوم پزشکی در منطقه سبطین عراق عنوان کرد. ما در تلاش هستیم که جدای از زبان انگلیسی، زبان فارسی را هم به عنوان زبان آموزشی در این دانشگاه در نظر بگیریم. ما باید بدانیم حضور دانشجویان در ایران غیر از مسائل اقتصادی از این منظر مهم است که سفیر فرهنگی محسوب شوند، ما هر چه بهتر بتوانیم مفاهیم فارسی را به این دانشجویان منتقل کنیم بازگشت فرهنگی بیشتری خواهد داشت.
در پایان این بخش نیز تفاهم‌نامه همکاری مابین غلامعلی حدادعادل رئیس بنیاد سعدی و ابوالفضل باقری‌فرد معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به امضا رسید.
